Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
ทุกวารวณฺณนา
Dukavāravaṇṇanā
๓๒๒. ทุเกสุ สยเมว สปุคฺคโลติ อาห ‘‘มุทุปิฎฺฐิกสฺสา’’ติอาทิฯ อาทิ-สเทฺทน องฺคชาตเจฺฉทอตฺตฆาตาทิอาปตฺติโย สงฺคหิตาฯ
322. Dukesu sayameva sapuggaloti āha ‘‘mudupiṭṭhikassā’’tiādi. Ādi-saddena aṅgajātacchedaattaghātādiāpattiyo saṅgahitā.
ภณฺฑาคาริกจิตฺตกมฺมานิ วาติ คหฎฺฐานํ ภณฺฑปฎิสามนํ, อิตฺถิปุริสาทิปฎิภานจิตฺตกมฺมานิ วาฯ ‘‘จีวราทีนิ อเทโนฺต อาปชฺชตี’’ติ อิทํ ‘‘อุปชฺฌาเยน, ภิกฺขเว, สทฺธิวิหาริโก สงฺคเหตโพฺพ อนุคฺคเหตโพฺพ…เป.… ปโตฺต ทาตโพฺพ’’ติอาทิ (มหาว. ๖๗) วจนโต อนาทริเยน อามิสสงฺคหํ อกโรนฺตสฺส ทุกฺกฎํ, ภิกฺขุนิยา ปาจิตฺติยญฺจ สนฺธาย วุตฺตํฯ นิสฺสฎฺฐจีวราทีนํ อทานอาปตฺติปิ เอเตฺถว สงฺคหิตาฯ
Bhaṇḍāgārikacittakammāni vāti gahaṭṭhānaṃ bhaṇḍapaṭisāmanaṃ, itthipurisādipaṭibhānacittakammāni vā. ‘‘Cīvarādīni adento āpajjatī’’ti idaṃ ‘‘upajjhāyena, bhikkhave, saddhivihāriko saṅgahetabbo anuggahetabbo…pe… patto dātabbo’’tiādi (mahāva. 67) vacanato anādariyena āmisasaṅgahaṃ akarontassa dukkaṭaṃ, bhikkhuniyā pācittiyañca sandhāya vuttaṃ. Nissaṭṭhacīvarādīnaṃ adānaāpattipi ettheva saṅgahitā.
ปาฬิยํ เทเสโนฺตติ สภาคาปตฺติํ, อเทสนาคามินิอาทิญฺจ เทเสโนฺตฯ นิทานุเทฺทเส อาปตฺติํ อนาวิกโรโนฺต, น เทเสโนฺต จ อาปชฺชติ นามฯ โอวาทํ อคณฺหโนฺตติ ภิกฺขูหิ ภิกฺขุนิโอวาทตฺถาย วุตฺตํ วจนํ อคณฺหโนฺต พาลคิลานคมิยวิวชฺชิโตฯ อตฺตโน ปริโภคตฺถํ ทินฺนํ อญฺญสฺส ทาเน, สงฺฆาฎิํ อปารุปิตฺวา สนฺตรุตฺตเรน คามปฺปเวสนาทีสุ จ อาปตฺติโยปิ อปริโภเคน อาปชฺชิตพฺพาปตฺติโยวฯ ปมาณนฺติ สงฺฆเภทานนฺตริยนิปฺผตฺติยา ลกฺขณํฯ พาลสฺสาติ นิสฺสยคฺคหณวิธิํ อชานนฺตสฺส ลชฺชิพาลเสฺสวฯ ลชฺชิสฺสาติ พฺยตฺตสฺส นิสฺสยทายกสภาคตํ ปริวีมํสนฺตสฺสฯ วินเย อาคตา อตฺถา เวนยิกาติ อาห ‘‘เทฺว อตฺถา วินยสิทฺธา’’ติฯ
Pāḷiyaṃ desentoti sabhāgāpattiṃ, adesanāgāminiādiñca desento. Nidānuddese āpattiṃ anāvikaronto, na desento ca āpajjati nāma. Ovādaṃ agaṇhantoti bhikkhūhi bhikkhuniovādatthāya vuttaṃ vacanaṃ agaṇhanto bālagilānagamiyavivajjito. Attano paribhogatthaṃ dinnaṃ aññassa dāne, saṅghāṭiṃ apārupitvā santaruttarena gāmappavesanādīsu ca āpattiyopi aparibhogena āpajjitabbāpattiyova. Pamāṇanti saṅghabhedānantariyanipphattiyā lakkhaṇaṃ. Bālassāti nissayaggahaṇavidhiṃ ajānantassa lajjibālasseva. Lajjissāti byattassa nissayadāyakasabhāgataṃ parivīmaṃsantassa. Vinaye āgatā atthā venayikāti āha ‘‘dve atthā vinayasiddhā’’ti.
ปาฬิยํ อปฺปโตฺต นิสฺสารณนฺติ เอตฺถ ปพฺพาชนียกมฺมํ วิหารโต นิสฺสารณตฺตา นิสฺสารณนฺติ อธิเปฺปตํ, ตญฺจ ยสฺมา กุลทูสกํ อกโรโนฺต ปุคฺคโล อาปตฺติพหุโลปิ อาเวณิกลกฺขเณน อปฺปโตฺต นาม โหติ, ตสฺมา อปฺปโตฺต นิสฺสารณํฯ ยสฺมา ปน อาปตฺตาทิพหุลสฺสาปิ ‘‘อากงฺขมาโน สโงฺฆ ปพฺพาชนียกมฺมํ กเรยฺยา’’ติ (จูฬว. ๒๗) วุตฺตํ, ตสฺมา สุนิสฺสาริโต, สพฺพถา ปน สุโทฺธ นิราปตฺติโก ทุนฺนิสฺสาริโตติ ทฎฺฐโพฺพฯ
Pāḷiyaṃ appatto nissāraṇanti ettha pabbājanīyakammaṃ vihārato nissāraṇattā nissāraṇanti adhippetaṃ, tañca yasmā kuladūsakaṃ akaronto puggalo āpattibahulopi āveṇikalakkhaṇena appatto nāma hoti, tasmā appatto nissāraṇaṃ. Yasmā pana āpattādibahulassāpi ‘‘ākaṅkhamāno saṅgho pabbājanīyakammaṃ kareyyā’’ti (cūḷava. 27) vuttaṃ, tasmā sunissārito, sabbathā pana suddho nirāpattiko dunnissāritoti daṭṭhabbo.
อปฺปโตฺต โอสารณนฺติอาทีสุ อุปสมฺปทากมฺมํ เอตฺถ โอสารณํ อธิเปฺปตํ, ตญฺจ หตฺถจฺฉินฺนาทิโก เอกโจฺจ ปฎิกฺขิตฺตตฺตา อปฺปโตฺตปิ โสสาริโต, ปณฺฑกาทิโก โทสาริโตติ อโตฺถฯ
Appatto osāraṇantiādīsu upasampadākammaṃ ettha osāraṇaṃ adhippetaṃ, tañca hatthacchinnādiko ekacco paṭikkhittattā appattopi sosārito, paṇḍakādiko dosāritoti attho.
ทุกวารวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dukavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๒. ทุกวาโร • 2. Dukavāro
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / ทุกวารวณฺณนา • Dukavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ทุกวารวณฺณนา • Dukavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ทุกวารวณฺณนา • Dukavāravaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / เอกุตฺตริกนโย ทุกวารวณฺณนา • Ekuttarikanayo dukavāravaṇṇanā