| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ਦੁਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ
Dukavāravaṇṇanā
੩੨੨. ਦੁਕੇਸੁ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ, ਅਚਿਤ੍ਤਕਾ ਨੋਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਾ। ਲਦ੍ਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਭੂਤਾਰੋਚਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਅਲਦ੍ਧਸਮਾਪਤ੍ਤਿਕਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਾਮ ਅਭੂਤਾਰੋਚਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਸਦ੍ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਾਦਿਕਾ, ਅਸਦ੍ਧਮ੍ਮਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲવਾਚਾਪਤ੍ਤਿ। ਸਪਰਿਕ੍ਖਾਰਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯવਤ੍ਥੁਨੋ ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੋਗੇ, ਪਤ੍ਤਚੀવਰਾਨਂ ਨਿਦਹਨੇ, ਕਿਲਿਟ੍ਠਚੀવਰਾਨਂ ਅਧੋવਨੇ, ਮਲਗ੍ਗਹਿਤਪਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅਪਚਨੇਤਿ ਏવਂ ਅਯੁਤ੍ਤਪਰਿਭੋਗੇ ਆਪਤ੍ਤਿ। ਪਰਪਰਿਕ੍ਖਾਰਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਸਙ੍ਘਿਕਮਞ੍ਚਪੀਠਾਦੀਨਂ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ ਸਨ੍ਥਰਣਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾਗਮਨਾਦੀਸੁ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ ਆਪਤ੍ਤਿ। ਸਪੁਗ੍ਗਲਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ‘‘ਮੁਦੁਪਿਟ੍ਠਿਕਸ੍ਸ ਲਮ੍ਬਿਸ੍ਸ ਊਰੁਨਾ ਅਙ੍ਗਜਾਤਂ ਪੀਲ਼ੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਨਯੇਨ વੁਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿ। ਪਰਪੁਗ੍ਗਲਪਟਿਸਞ੍ਞੁਤ੍ਤਾ ਨਾਮ ਮੇਥੁਨਧਮ੍ਮਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਪਹਾਰਦਾਨਾਦੀਸੁ વੁਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿ, ‘‘ਸਿਖਰਣੀਸੀ’’ਤਿ ਸਚ੍ਚਂ ਭਣਨ੍ਤੋ ਗਰੁਕਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ‘‘ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾવਾਦੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਮੁਸਾ ਭਣਨ੍ਤੋ ਲਹੁਕਂ। ਅਭੂਤਾਰੋਚਨੇ ਮੁਸਾ ਭਣਨ੍ਤੋ ਗਰੁਕਂ। ਭੂਤਾਰੋਚਨੇ ਸਚ੍ਚਂ ਭਣਨ੍ਤੋ ਲਹੁਕਂ।
322. Dukesu sacittakā āpatti saññāvimokkhā, acittakā nosaññāvimokkhā. Laddhasamāpattikassa āpatti nāma bhūtārocanāpatti, aladdhasamāpattikassa āpatti nāma abhūtārocanāpatti. Saddhammapaṭisaññuttā nāma padasodhammādikā, asaddhammapaṭisaññuttā nāma duṭṭhullavācāpatti. Saparikkhārapaṭisaññuttā nāma nissaggiyavatthuno anissajjitvā paribhoge, pattacīvarānaṃ nidahane, kiliṭṭhacīvarānaṃ adhovane, malaggahitapattassa apacaneti evaṃ ayuttaparibhoge āpatti. Paraparikkhārapaṭisaññuttā nāma saṅghikamañcapīṭhādīnaṃ ajjhokāse santharaṇaanāpucchāgamanādīsu āpajjitabbā āpatti. Sapuggalapaṭisaññuttā nāma ‘‘mudupiṭṭhikassa lambissa ūrunā aṅgajātaṃ pīḷentassā’’tiādinā nayena vuttāpatti. Parapuggalapaṭisaññuttā nāma methunadhammakāyasaṃsaggapahāradānādīsu vuttāpatti, ‘‘sikharaṇīsī’’ti saccaṃ bhaṇanto garukaṃ āpajjati, ‘‘sampajānamusāvāde pācittiya’’nti musā bhaṇanto lahukaṃ. Abhūtārocane musā bhaṇanto garukaṃ. Bhūtārocane saccaṃ bhaṇanto lahukaṃ.
‘‘ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਂ વਗ੍ਗਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਨ੍ਤੋਸੀਮਾਯ ਏਕਮਨ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ ਭੂਮਿਗਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਸਚੇ ਪਨ ਅਙ੍ਗੁਲਿਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਆਕਾਸੇ ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਨ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਨੋ વੇਹਾਸਗਤੋ’’ਤਿ। વੇਹਾਸਕੁਟਿਯਾ ਆਹਚ੍ਚਪਾਦਕਂ ਮਞ੍ਚਂ વਾ ਪੀਠਂ વਾ ਅਭਿਨਿਸੀਦਨ੍ਤੋ વੇਹਾਸਗਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਸਚੇ ਪਨ ਤਂ ਭੂਮਿਯਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਨਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਨ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ – ‘‘ਨੋ ਭੂਮਿਗਤੋ’’ਤਿ। ਗਮਿਯੋ ਗਮਿਯવਤ੍ਤਂ ਅਪੂਰੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਨੋ ਪવਿਸਨ੍ਤੋ। ਆਗਨ੍ਤੁਕੋ ਆਗਨ੍ਤੁਕવਤ੍ਤਂ ਅਪੂਰੇਤ੍વਾ ਸਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨੋ ਪવਿਸਨ੍ਤੋ ਪવਿਸਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਨੋ ਨਿਕ੍ਖਮਨ੍ਤੋ।
‘‘Saṅghakammaṃ vaggaṃ karissāmī’’ti antosīmāya ekamante nisīdanto bhūmigato āpajjati nāma. Sace pana aṅgulimattampi ākāse tiṭṭheyya, na āpajjeyya, tena vuttaṃ ‘‘no vehāsagato’’ti. Vehāsakuṭiyā āhaccapādakaṃ mañcaṃ vā pīṭhaṃ vā abhinisīdanto vehāsagatoāpajjati nāma. Sace pana taṃ bhūmiyaṃ paññāpetvā nipajjeyya na āpajjeyya, tena vuttaṃ – ‘‘no bhūmigato’’ti. Gamiyo gamiyavattaṃ apūretvā gacchanto nikkhamanto āpajjati nāma, no pavisanto. Āgantuko āgantukavattaṃ apūretvā sachattupāhano pavisanto pavisanto āpajjati nāma, no nikkhamanto.
ਆਦਿਯਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਤਿਗਮ੍ਭੀਰਂ ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਕਂ ਆਦਿਯਮਾਨਾ; ਦੁਬ੍ਬਣ੍ਣਕਰਣਂ ਅਨਾਦਿਯਿਤ੍વਾ ਚੀવਰਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਪਨ ਅਨਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਮੂਗਬ੍ਬਤਾਦੀਨਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯવਤ੍ਤਾਨਿ ਸਮਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਸਮਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਪਾਰਿવਾਸਿਕਾਦਯੋ ਪਨ ਤਜ੍ਜਨੀਯਾਦਿਕਮ੍ਮਕਤਾ વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ વਤ੍ਤਂ ਅਸਮਾਦਿਯਨ੍ਤਾ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਅਤ੍ਥਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਸਮਾਦਿਯਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ। ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਚੀવਰਂ ਸਿਬ੍ਬਨ੍ਤੋ વੇਜ੍ਜਕਮ੍ਮਭਣ੍ਡਾਗਾਰਿਕਕਮ੍ਮਚਿਤ੍ਤਕਮ੍ਮਾਦੀਨਿ વਾ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਉਪਜ੍ਝਾਯવਤ੍ਤਾਦੀਨਿ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਅਕਰੋਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਚੀવਰਂ ਦਦਮਾਨੋ ਦੇਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਕਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾਨਂ ਚੀવਰਾਦੀਨਿ ਅਦੇਨ੍ਤੋ ਅਦੇਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਅਞ੍ਞਾਤਿਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਚੀવਰਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ‘‘ਨ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਓવਾਦੋ ਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ વਚਨਤੋ ਓવਾਦਂ ਅਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਨ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ।
Ādiyantoāpajjati nāma bhikkhunī atigambhīraṃ udakasuddhikaṃ ādiyamānā; dubbaṇṇakaraṇaṃ anādiyitvā cīvaraṃ paribhuñjanto pana anādiyanto āpajjati nāma. Mūgabbatādīni titthiyavattāni samādiyanto samādiyanto āpajjati nāma. Pārivāsikādayo pana tajjanīyādikammakatā vā attano vattaṃ asamādiyantā āpajjanti, te sandhāya vuttaṃ ‘‘atthāpatti na samādiyanto āpajjatī’’ti. Aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbanto vejjakammabhaṇḍāgārikakammacittakammādīni vā karonto karonto āpajjati nāma. Upajjhāyavattādīni akaronto akaronto āpajjati nāma. Aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ dadamāno dento āpajjati nāma. Saddhivihārikaantevāsikānaṃ cīvarādīni adento adento āpajjati nāma. Aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ gaṇhanto paṭiggaṇhanto āpajjati nāma. ‘‘Na bhikkhave ovādo na gahetabbo’’ti vacanato ovādaṃ agaṇhanto na paṭiggaṇhanto āpajjati nāma.
ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯવਤ੍ਥੁਂ ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਪਰਿਭੋਗੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਪਞ੍ਚਾਹਿਕਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਚਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮਯਮਾਨਾ ਅਪਰਿਭੋਗੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਸਹਗਾਰਸੇਯ੍ਯਂ ਰਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਨੋ ਦਿવਾ, ਦ੍વਾਰਂ ਅਸਂવਰਿਤ੍વਾ ਪਟਿਸਲ੍ਲੀਯਨ੍ਤੋ ਦਿવਾ ਆਪਜ੍ਜਤਿ, ਨੋ ਰਤ੍ਤਿਂ। ਏਕਰਤ੍ਤਛਾਰਤ੍ਤਸਤ੍ਤਾਹਦਸਾਹਮਾਸਾਤਿਕ੍ਕਮੇਸੁ વੁਤ੍ਤਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਨ੍ਤੋ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗੇ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਪવਾਰੇਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋ ਨ ਅਰੁਣੁਗ੍ਗੇ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ।
Nissaggiyavatthuṃ anissajjitvā paribhuñjanto paribhogena āpajjati nāma. Pañcāhikaṃ saṅghāṭicāraṃ atikkāmayamānā aparibhogena āpajjati nāma. Sahagāraseyyaṃ rattiṃ āpajjati nāma, no divā, dvāraṃ asaṃvaritvā paṭisallīyanto divā āpajjati, no rattiṃ. Ekarattachārattasattāhadasāhamāsātikkamesu vuttaāpattiṃ āpajjanto aruṇugge āpajjati nāma, pavāretvā bhuñjanto na aruṇugge āpajjati nāma.
ਭੂਤਗਾਮਞ੍ਚੇવ ਅਙ੍ਗਜਾਤਞ੍ਚ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ਕੇਸੇ વਾ ਨਖੇ વਾ ਨ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਨ ਛਿਨ੍ਦਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਛਾਦੇਨ੍ਤੋ ਛਾਦੇਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ‘‘ਤਿਣੇਨ વਾ ਪਣ੍ਣੇਨ વਾ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਤ੍વਾ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਨਤ੍વੇવ ਨਗ੍ਗੇਨ ਆਗਨ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਯੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਂ ਪਨ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਛਾਦੇਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ। ਕੁਸਚੀਰਾਦੀਨਿ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ, ‘‘ਅਯਂ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਪਤ੍ਤੋ ਯਾવ ਭੇਦਨਾਯ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਇਮਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਧਾਰੇਨ੍ਤੋ ਆਪਜ੍ਜਤਿ ਨਾਮ।
Bhūtagāmañceva aṅgajātañca chindanto chindanto āpajjati nāma, kese vā nakhe vā na chindanto na chindanto āpajjati nāma. Āpattiṃ chādento chādento āpajjati nāma, ‘‘tiṇena vā paṇṇena vā paṭicchādetvā āgantabbaṃ, natveva naggena āgantabbaṃ, yo āgaccheyya āpatti dukkaṭassā’’ti imaṃ pana āpattiṃ na chādento āpajjati nāma. Kusacīrādīni dhārento dhārento āpajjati nāma, ‘‘ayaṃ te bhikkhu patto yāva bhedanāya dhāretabbo’’ti imaṃ āpattiṃ na dhārento āpajjati nāma.
‘‘ਅਤ੍ਤਨਾ વਾ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਨਾਸਂવਾਸਕਂ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ ਏਕਸੀਮਾਯਂ ਦ੍વੀਸੁ ਸਙ੍ਘੇਸੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇਸੁ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਪਰਪਕ੍ਖਸ੍ਸ ਲਦ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋ ਯਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤੇਸਂ ਅਤ੍ਤਨਾવ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਨਾਨਾਸਂવਾਸਕਂ ਕਰੋਤਿ ਨਾਮ। ਯੇਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਤੇਸਂ ਗਣਪੂਰਕੋ ਹੁਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕੋਪੇਤਿ, ਇਤਰੇਸਂ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਅਨਾਗਤਤ੍ਤਾ। ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਯੇਸਞ੍ਹਿ ਸੋ ਲਦ੍ਧਿਂ ਰੋਚੇਤਿ, ਤੇਸਂ ਸਮਾਨਸਂવਾਸਕੋ ਹੋਤਿ, ਇਤਰੇਸਂ ਨਾਨਾਸਂવਾਸਕੋ। ਸਤ੍ਤ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਤ੍ਤ ਆਪਤ੍ਤਿਕ੍ਖਨ੍ਧਾਤਿ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤੋ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ, ਰਾਸਟ੍ਠੇਨ ਖਨ੍ਧਾਤਿ ਏવਂ ਦ੍વੇਯੇવ ਨਾਮਾਨਿ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਨਾਮવਸੇਨ ਦੁਕਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ। ਕਮ੍ਮੇਨ વਾ ਸਲਾਕਗ੍ਗਾਹੇਨ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਦ੍ਦੇਸੋ ਚੇવ ਕਮ੍ਮਞ੍ਚ ਏਕਂ, વੋਹਾਰੋ ਚੇવ ਅਨੁਸ੍ਸਾવਨਾ ਚ ਸਲਾਕਗ੍ਗਾਹੋ ਚ ਏਕਂ, વੋਹਾਰਾਨੁਸ੍ਸਾવਨਸਲਾਕਗ੍ਗਾਹਾ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਾ, ਕਮ੍ਮਞ੍ਚੇવ ਉਦ੍ਦੇਸੋ ਚ ਪਮਾਣਂ।
‘‘Attanā vā attānaṃ nānāsaṃvāsakaṃ karotī’’ti ekasīmāyaṃ dvīsu saṅghesu nisinnesu ekasmiṃ pakkhe nisīditvā parapakkhassa laddhiṃ gaṇhanto yasmiṃ pakkhe nisinno tesaṃ attanāva attānaṃ nānāsaṃvāsakaṃ karoti nāma. Yesaṃ santike nisinno tesaṃ gaṇapūrako hutvā kammaṃ kopeti, itaresaṃ hatthapāsaṃ anāgatattā. Samānasaṃvāsakepi eseva nayo. Yesañhi so laddhiṃ roceti, tesaṃ samānasaṃvāsako hoti, itaresaṃ nānāsaṃvāsako. Satta āpattiyo satta āpattikkhandhāti āpajjitabbato āpattiyo, rāsaṭṭhena khandhāti evaṃ dveyeva nāmāni hontīti nāmavasena dukaṃ dassitaṃ. Kammena vā salākaggāhena vāti ettha uddeso ceva kammañca ekaṃ, vohāro ceva anussāvanā ca salākaggāho ca ekaṃ, vohārānussāvanasalākaggāhā pubbabhāgā, kammañceva uddeso ca pamāṇaṃ.
ਅਦ੍ਧਾਨਹੀਨੋ ਨਾਮ ਊਨવੀਸਤਿવਸ੍ਸੋ। ਅਙ੍ਗਹੀਨੋ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥਚ੍ਛਿਨ੍ਨਾਦਿਭੇਦੋ। વਤ੍ਥੁવਿਪਨ੍ਨੋ ਨਾਮ ਪਣ੍ਡਕੋ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੋ ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨਕੋ ਚ। ਅવਸੇਸਾ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕਾਦਯੋ ਅਟ੍ਠ ਅਭਬ੍ਬਪੁਗ੍ਗਲਾ ਕਰਣਦੁਕ੍ਕਟਕਾ ਨਾਮ। ਦੁਕ੍ਕਟਕਿਰਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਕਮ੍ਮਾ, ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਕਤੇਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਕਮ੍ਮੇਨ ਅਭਬ੍ਬਟ੍ਠਾਨਂ ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪਰਿਪੂਰੋ ਨਾਮ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਪਤ੍ਤਚੀવਰੋ। ਨੋ ਚ ਯਾਚਤਿ ਨਾਮ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ ਨ ਯਾਚਤਿ। ਅਲਜ੍ਜਿਸ੍ਸ ਚ ਬਾਲਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਅਲਜ੍ਜੀ ਸਚੇਪਿ ਤੇਪਿਟਕੋ ਹੋਤਿ, ਬਾਲੋ ਚ ਸਚੇਪਿ ਸਟ੍ਠਿવਸ੍ਸੋ ਹੋਤਿ, ਉਭੋਪਿ ਨਿਸ੍ਸਾਯ ਨ વਤ੍ਥਬ੍ਬਂ। ਬਾਲਸ੍ਸ ਚ ਲਜ੍ਜਿਸ੍ਸ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਬਾਲਸ੍ਸ ‘‘ਤ੍વਂ ਨਿਸ੍ਸਯਂ ਗਣ੍ਹਾ’’ਤਿ ਆਣਾਯਪਿ ਨਿਸ੍ਸਯੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ, ਲਜ੍ਜਿਸ੍ਸ ਪਨ ਯਾਚਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ। ਸਾਤਿਸਾਰਨ੍ਤਿ ਸਦੋਸਂ; ਯਂ ਅਜ੍ਝਾਚਰਨ੍ਤੋ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤਿ।
Addhānahīno nāma ūnavīsativasso. Aṅgahīno nāma hatthacchinnādibhedo. Vatthuvipanno nāma paṇḍako tiracchānagato ubhatobyañjanako ca. Avasesā theyyasaṃvāsakādayo aṭṭha abhabbapuggalā karaṇadukkaṭakā nāma. Dukkaṭakiriyā dukkaṭakammā, imasmiṃyeva attabhāve katena attano kammena abhabbaṭṭhānaṃ pattāti attho. Aparipūro nāma aparipuṇṇapattacīvaro. No ca yācati nāma upasampadaṃ na yācati. Alajjissa ca bālassa cāti alajjī sacepi tepiṭako hoti, bālo ca sacepi saṭṭhivasso hoti, ubhopi nissāya na vatthabbaṃ. Bālassa ca lajjissa cāti ettha bālassa ‘‘tvaṃ nissayaṃ gaṇhā’’ti āṇāyapi nissayo dātabbo, lajjissa pana yācantasseva. Sātisāranti sadosaṃ; yaṃ ajjhācaranto āpattiṃ āpajjati.
ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਨਾ ਨਾਮ ਹਤ੍ਥવਿਕਾਰਾਦੀਹਿ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਨਾ। ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਜਾਨਾਤੀਤਿ ਹਤ੍ਥવਿਕਾਰਾਦੀਹਿ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਉਪਘਾਤਿਕਾ ਨਾਮ ਉਪਘਾਤਾ। ਸਿਕ੍ਖੂਪਘਾਤਿਕਾ ਨਾਮ ਸਿਕ੍ਖੂਪਘਾਤੋ। ਭੋਗੂਪਘਾਤਿਕਾ ਨਾਮ ਪਰਿਭੋਗੂਪਘਾਤੋ, ਤਤ੍ਥ ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਿਕ੍ਖਾ ਅਸਿਕ੍ਖਤੋ ਸਿਕ੍ਖੂਪਘਾਤਿਕਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਸਙ੍ਘਿਕਂ વਾ ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਂ વਾ ਦੁਪ੍ਪਰਿਭੋਗਂ ਭੁਞ੍ਜਤੋ ਭੋਗੂਪਘਾਤਿਕਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਦ੍વੇ વੇਨਯਿਕਾਤਿ ਦ੍વੇ ਅਤ੍ਥਾ વਿਨਯਸਿਦ੍ਧਾ। ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਸਕਲੇ વਿਨਯਪਿਟਕੇ ਕਪ੍ਪਿਯਾਕਪ੍ਪਿਯવਸੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ। ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਂ ਨਾਮ ਚਤੂਸੁ ਮਹਾਪਦੇਸੇਸੁ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਸੇਤੁਘਾਤੋਤਿ ਪਚ੍ਚਯਘਾਤੋ; ਯੇਨ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਮਤ੍ਤਕਾਰਿਤਾਤਿ ਮਤ੍ਤਾਯ ਪਮਾਣੇਨ ਕਰਣਂ; ਪਮਾਣੇ ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕਾਯੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਕਾਯਦ੍વਾਰਿਕਂ ਕਾਯੇਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿ; વਚੀਦ੍વਾਰਿਕਂ વਾਚਾਯ। ਕਾਯੇਨ વੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਤਿਣવਤ੍ਥਾਰਕਸਮਥੇ વਿਨਾਪਿ ਦੇਸਨਾਯ ਕਾਯੇਨੇવ વੁਟ੍ਠਾਤਿ; ਦੇਸੇਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਹਨ੍ਤੋ ਪਨ વਾਚਾਯ વੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਅਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪਰਿਭੋਗੋ ਨਾਮ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਪਰਿਭੋਗੋ। ਬਾਹਿਰਪਰਿਭੋਗੋ ਨਾਮ ਸੀਸਮਕ੍ਖਨਾਦਿ।
Kāyena paṭikkosanā nāma hatthavikārādīhi paṭikkosanā. Kāyena paṭijānātīti hatthavikārādīhi paṭijānāti. Upaghātikā nāma upaghātā. Sikkhūpaghātikā nāma sikkhūpaghāto. Bhogūpaghātikā nāma paribhogūpaghāto, tattha tisso sikkhā asikkhato sikkhūpaghātikāti veditabbā. Saṅghikaṃ vā puggalikaṃ vā dupparibhogaṃ bhuñjato bhogūpaghātikāti veditabbā. Dve venayikāti dve atthā vinayasiddhā. Paññattaṃ nāma sakale vinayapiṭake kappiyākappiyavasena paññattaṃ. Paññattānulomaṃ nāma catūsu mahāpadesesu daṭṭhabbaṃ. Setughātoti paccayaghāto; yena cittena akappiyaṃ kareyya, tassa cittassāpi anuppādananti attho. Mattakāritāti mattāya pamāṇena karaṇaṃ; pamāṇe ṭhānanti attho. Kāyena āpajjatīti kāyadvārikaṃ kāyena āpajjati; vacīdvārikaṃ vācāya. Kāyena vuṭṭhātīti tiṇavatthārakasamathe vināpi desanāya kāyeneva vuṭṭhāti; desetvā vuṭṭhahanto pana vācāya vuṭṭhāti. Abbhantaraparibhogo nāma ajjhoharaṇaparibhogo. Bāhiraparibhogo nāma sīsamakkhanādi.
ਅਨਾਗਤਂ ਭਾਰਂ વਹਤੀਤਿ ਅਥੇਰੋવ ਸਮਾਨੋ ਥੇਰੇਹਿ વਹਿਤਬ੍ਬਂ ਬੀਜਨਗਾਹਧਮ੍ਮਜ੍ਝੇਸਨਾਦਿਭਾਰਂ વਹਤਿ; ਤਂ ਨਿਤ੍ਥਰਿਤੁਂ વੀਰਿਯਂ ਆਰਭਤਿ। ਆਗਤਂ ਭਾਰਂ ਨ વਹਤੀਤਿ ਥੇਰੋ ਥੇਰਕਿਚ੍ਚਂ ਨ ਕਰੋਤਿ, ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਥੇਰੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਸਾਮਂ વਾ ਧਮ੍ਮਂ ਭਾਸਿਤੁਂ, ਪਰਂ વਾ ਅਜ੍ਝੇਸਿਤੁਂ, ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ ਭਿਕ੍ਖવੇ ਥੇਰਾਧੇਯ੍ਯਂ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਮਾਦਿ ਸਬ੍ਬਂ ਪਰਿਹਾਪੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤੀਤਿ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤ੍વਾ ਕਰੋਤਿ। ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਤੀਤਿ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤਬ੍ਬਂ ਨ ਕੁਕ੍ਕੁਚ੍ਚਾਯਿਤ੍વਾ ਕਰੋਤਿ। ਏਤੇਸਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਦਿવਾ ਚ ਰਤ੍ਤੋ ਚ ਆਸવਾ વਡ੍ਢਨ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਨਨ੍ਤਰਦੁਕੇਪਿ વੁਤ੍ਤਪਟਿਪਕ੍ਖવਸੇਨ ਅਤ੍ਥੋ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਸੇਸਂ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯਤ੍ਤਾ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਾਤਿ।
Anāgataṃ bhāraṃ vahatīti atherova samāno therehi vahitabbaṃ bījanagāhadhammajjhesanādibhāraṃ vahati; taṃ nittharituṃ vīriyaṃ ārabhati. Āgataṃ bhāraṃ na vahatīti thero therakiccaṃ na karoti, ‘‘anujānāmi bhikkhave therena bhikkhunā sāmaṃ vā dhammaṃ bhāsituṃ, paraṃ vā ajjhesituṃ, anujānāmi bhikkhave therādheyyaṃ pātimokkha’’nti evamādi sabbaṃ parihāpetīti attho. Na kukkuccāyitabbaṃ kukkuccāyatīti na kukkuccāyitabbaṃ kukkuccāyitvā karoti. Kukkuccāyitabbaṃ na kukkuccāyatīti kukkuccāyitabbaṃ na kukkuccāyitvā karoti. Etesaṃ dvinnaṃ divā ca ratto ca āsavā vaḍḍhantīti attho. Anantaradukepi vuttapaṭipakkhavasena attho veditabbo. Sesaṃ tattha tattha vuttanayattā uttānamevāti.
ਦੁਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dukavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੨. ਦੁਕવਾਰੋ • 2. Dukavāro
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਦੁਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Dukavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਦੁਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Dukavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਦੁਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Dukavāravaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਏਕੁਤ੍ਤਰਿਕਨਯੋ ਦੁਕવਾਰવਣ੍ਣਨਾ • Ekuttarikanayo dukavāravaṇṇanā
