| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மிலிந்த³பஞ்ஹபாளி • Milindapañhapāḷi |
2. து³க்கரகாரிகபஞ்ஹோ
2. Dukkarakārikapañho
2. ‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஸப்³பே³வ போ³தி⁴ஸத்தா து³க்கரகாரிகங் கரொந்தி, உதா³ஹு கோ³தமேனேவ போ³தி⁴ஸத்தேன து³க்கரகாரிகா கதா’’தி? ‘‘நத்தி², மஹாராஜ , ஸப்³பே³ஸங் போ³தி⁴ஸத்தானங் து³க்கரகாரிகா, கோ³தமேனேவ போ³தி⁴ஸத்தேன து³க்கரகாரிகா கதா’’தி.
2. ‘‘Bhante nāgasena, sabbeva bodhisattā dukkarakārikaṃ karonti, udāhu gotameneva bodhisattena dukkarakārikā katā’’ti? ‘‘Natthi, mahārāja , sabbesaṃ bodhisattānaṃ dukkarakārikā, gotameneva bodhisattena dukkarakārikā katā’’ti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, யதி³ ஏவங் அயுத்தங், யங் போ³தி⁴ஸத்தானங் போ³தி⁴ஸத்தேஹி வேமத்ததா ஹோதீ’’தி. ‘‘சதூஹி , மஹாராஜ, டா²னேஹி போ³தி⁴ஸத்தானங் போ³தி⁴ஸத்தேஹி வேமத்ததா ஹோதி. கதமேஹி சதூஹி? குலவேமத்ததா பதா⁴னவேமத்ததா 1 ஆயுவேமத்ததா பமாணவேமத்ததாதி. இமேஹி கோ², மஹாராஜ, சதூஹி டா²னேஹி போ³தி⁴ஸத்தானங் போ³தி⁴ஸத்தேஹி வேமத்ததா ஹோதி. ஸப்³பே³ஸம்பி, மஹாராஜ, பு³த்³தா⁴னங் ரூபே ஸீலே ஸமாதி⁴ம்ஹி பஞ்ஞாய விமுத்தியா விமுத்திஞாணத³ஸ்ஸனே சதுவேஸாரஜ்ஜே த³ஸததா²க³தப³லே ச²அஸாதா⁴ரணஞாணே சுத்³த³ஸபு³த்³த⁴ஞாணே அட்டா²ரஸபு³த்³த⁴த⁴ம்மே கேவலே ச பு³த்³த⁴கு³ணே 2 நத்தி² வேமத்ததா, ஸப்³பே³பி பு³த்³தா⁴ பு³த்³த⁴த⁴ம்மேஹி ஸமஸமா’’தி.
‘‘Bhante nāgasena, yadi evaṃ ayuttaṃ, yaṃ bodhisattānaṃ bodhisattehi vemattatā hotī’’ti. ‘‘Catūhi , mahārāja, ṭhānehi bodhisattānaṃ bodhisattehi vemattatā hoti. Katamehi catūhi? Kulavemattatā padhānavemattatā 3 āyuvemattatā pamāṇavemattatāti. Imehi kho, mahārāja, catūhi ṭhānehi bodhisattānaṃ bodhisattehi vemattatā hoti. Sabbesampi, mahārāja, buddhānaṃ rūpe sīle samādhimhi paññāya vimuttiyā vimuttiñāṇadassane catuvesārajje dasatathāgatabale chaasādhāraṇañāṇe cuddasabuddhañāṇe aṭṭhārasabuddhadhamme kevale ca buddhaguṇe 4 natthi vemattatā, sabbepi buddhā buddhadhammehi samasamā’’ti.
‘‘யதி³, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஸப்³பே³பி பு³த்³தா⁴ பு³த்³த⁴த⁴ம்மேஹி ஸமஸமா, கேன காரணேன கோ³தமேனேவ போ³தி⁴ஸத்தேன து³க்கரகாரிகா கதா’’தி? ‘‘அபரிபக்கே, மஹாராஜ, ஞாணே அபரிபக்காய போ³தி⁴யா கோ³தமோ போ³தி⁴ஸத்தோ நெக்க²ம்மமபி⁴னிக்க²ந்தோ அபரிபக்கங் ஞாணங் பரிபாசயமானேன து³க்கரகாரிகா கதா’’தி.
‘‘Yadi, bhante nāgasena, sabbepi buddhā buddhadhammehi samasamā, kena kāraṇena gotameneva bodhisattena dukkarakārikā katā’’ti? ‘‘Aparipakke, mahārāja, ñāṇe aparipakkāya bodhiyā gotamo bodhisatto nekkhammamabhinikkhanto aparipakkaṃ ñāṇaṃ paripācayamānena dukkarakārikā katā’’ti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, கேன காரணேன போ³தி⁴ஸத்தோ அபரிபக்கே ஞாணே அபரிபக்காய போ³தி⁴யா மஹாபி⁴னிக்க²மனங் நிக்க²ந்தோ, நனு நாம ஞாணங் பரிபாசெத்வா பரிபக்கே ஞாணே நிக்க²மிதப்³ப³’’ந்தி?
‘‘Bhante nāgasena, kena kāraṇena bodhisatto aparipakke ñāṇe aparipakkāya bodhiyā mahābhinikkhamanaṃ nikkhanto, nanu nāma ñāṇaṃ paripācetvā paripakke ñāṇe nikkhamitabba’’nti?
‘‘போ³தி⁴ஸத்தோ, மஹாராஜ, விபரீதங் இத்தா²கா³ரங் தி³ஸ்வா விப்படிஸாரீ அஹோஸி, தஸ்ஸ விப்படிஸாரிஸ்ஸ அரதி உப்பஜ்ஜி, அரதிசித்தங் உப்பன்னங் தி³ஸ்வா அஞ்ஞதரோ மாரகாயிகோ தே³வபுத்தோ ‘அயங் கோ² காலோ அரதிசித்தஸ்ஸ வினோத³னாயா’தி வேஹாஸே ட²த்வா இத³ங் வசனமப்³ரவி –
‘‘Bodhisatto, mahārāja, viparītaṃ itthāgāraṃ disvā vippaṭisārī ahosi, tassa vippaṭisārissa arati uppajji, araticittaṃ uppannaṃ disvā aññataro mārakāyiko devaputto ‘ayaṃ kho kālo araticittassa vinodanāyā’ti vehāse ṭhatvā idaṃ vacanamabravi –
‘‘மாரிஸ, மா கோ² த்வங் உக்கண்டி²தோ அஹோஸி, இதோ தே ஸத்தமே தி³வஸே தி³ப்³ப³ங் சக்கரதனங் பாதுப⁴விஸ்ஸதி ஸஹஸ்ஸாரங் ஸனேமிகங் ஸனாபி⁴கங் ஸப்³பா³காரபரிபூரங், பத²விக³தானி ச தே ரதனானி ஆகாஸட்டா²னி ச ஸயமேவ உபக³ச்சி²ஸ்ஸந்தி, த்³விஸஹஸ்ஸபரித்ததீ³பபரிவாரேஸு சதூஸு மஹாதீ³பேஸு ஏகமுகே²ன ஆணா பவத்திஸ்ஸதி, பரோஸஹஸ்ஸஞ்ச தே புத்தா ப⁴விஸ்ஸந்தி ஸூரா வீரங்க³ரூபா பரஸேனப்பமத்³த³னா , தேஹி புத்தேஹி பரிகிண்ணோ ஸத்தரதனஸமன்னாக³தோ சதுத்³தீ³பமனுஸாஸிஸ்ஸஸீ’தி.
‘‘Mārisa, mā kho tvaṃ ukkaṇṭhito ahosi, ito te sattame divase dibbaṃ cakkaratanaṃ pātubhavissati sahassāraṃ sanemikaṃ sanābhikaṃ sabbākāraparipūraṃ, pathavigatāni ca te ratanāni ākāsaṭṭhāni ca sayameva upagacchissanti, dvisahassaparittadīpaparivāresu catūsu mahādīpesu ekamukhena āṇā pavattissati, parosahassañca te puttā bhavissanti sūrā vīraṅgarūpā parasenappamaddanā , tehi puttehi parikiṇṇo sattaratanasamannāgato catuddīpamanusāsissasī’ti.
‘‘யதா² நாம தி³வஸஸந்தத்தங் அயோஸூலங் ஸப்³ப³த்த² உபட³ஹந்தங் கண்ணஸோதங் பவிஸெய்ய, ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ தங் வசனங் கண்ணஸோதங் பவிஸித்த², இதி ஸோ பகதியாவ உக்கண்டி²தோ தஸ்ஸா தே³வதாய வசனேன பி⁴ய்யோஸோமத்தாய உப்³பி³ஜ்ஜி ஸங்விஜ்ஜி ஸங்வேக³மாபஜ்ஜி.
‘‘Yathā nāma divasasantattaṃ ayosūlaṃ sabbattha upaḍahantaṃ kaṇṇasotaṃ paviseyya, evameva kho, mahārāja, bodhisattassa taṃ vacanaṃ kaṇṇasotaṃ pavisittha, iti so pakatiyāva ukkaṇṭhito tassā devatāya vacanena bhiyyosomattāya ubbijji saṃvijji saṃvegamāpajji.
‘‘யதா² பன, மஹாராஜ, மஹதிமஹாஅக்³கி³க்க²ந்தோ⁴ ஜலமானோ அஞ்ஞேன கட்டே²ன உபட³ஹிதோ பி⁴ய்யோஸோமத்தாய ஜலெய்ய, ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தோ பகதியாவ உக்கண்டி²தோ தஸ்ஸா தே³வதாய வசனேன பி⁴ய்யோஸோமத்தாய உப்³பி³ஜ்ஜி ஸங்விஜ்ஜி ஸங்வேக³மாபஜ்ஜி.
‘‘Yathā pana, mahārāja, mahatimahāaggikkhandho jalamāno aññena kaṭṭhena upaḍahito bhiyyosomattāya jaleyya, evameva kho, mahārāja, bodhisatto pakatiyāva ukkaṇṭhito tassā devatāya vacanena bhiyyosomattāya ubbijji saṃvijji saṃvegamāpajji.
‘‘யதா² வா பன, மஹாராஜ, மஹாபத²வீ பகதிதிந்தா நிப்³ப³த்தஹரிதஸத்³த³லா ஆஸித்தோத³கா சிக்க²ல்லஜாதா புனதே³வ மஹாமேகே⁴ அபி⁴வுட்டே² பி⁴ய்யோஸோமத்தாய சிக்க²ல்லதரா அஸ்ஸ, ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தோ பகதியாவ உக்கண்டி²தோ தஸ்ஸா தே³வதாய வசனேன பி⁴ய்யோஸோமத்தாய உப்³பி³ஜ்ஜி ஸங்விஜ்ஜி ஸங்வேக³மாபஜ்ஜீ’’தி.
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, mahāpathavī pakatitintā nibbattaharitasaddalā āsittodakā cikkhallajātā punadeva mahāmeghe abhivuṭṭhe bhiyyosomattāya cikkhallatarā assa, evameva kho, mahārāja, bodhisatto pakatiyāva ukkaṇṭhito tassā devatāya vacanena bhiyyosomattāya ubbijji saṃvijji saṃvegamāpajjī’’ti.
‘‘அபி நு கோ², ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ யதி³ ஸத்தமே தி³வஸே தி³ப்³ப³ங் சக்கரதனங் நிப்³ப³த்தெய்ய, படினிவத்தெய்ய போ³தி⁴ஸத்தோ தி³ப்³பே³ சக்கரதனே நிப்³ப³த்தே’’தி? ‘‘ந ஹி, மஹாராஜ, ஸத்தமே தி³வஸே போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ தி³ப்³ப³ங் சக்கரதனங் நிப்³ப³த்தெய்ய, அபி ச பலோப⁴னத்தா²ய தாய தே³வதாய முஸா ப⁴ணிதங், யதி³பி, மஹாராஜ, ஸத்தமே தி³வஸே தி³ப்³ப³ங் சக்கரதனங் நிப்³ப³த்தெய்ய, போ³தி⁴ஸத்தோ ந நிவத்தெய்ய. கிங் காரணங்? ‘அனிச்ச’ந்தி, மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தோ த³ள்ஹங் அக்³க³ஹேஸி, ‘து³க்க²ங் அனத்தா’தி த³ள்ஹங் அக்³க³ஹேஸி, உபாதா³னக்க²யங் பத்தோ.
‘‘Api nu kho, bhante nāgasena, bodhisattassa yadi sattame divase dibbaṃ cakkaratanaṃ nibbatteyya, paṭinivatteyya bodhisatto dibbe cakkaratane nibbatte’’ti? ‘‘Na hi, mahārāja, sattame divase bodhisattassa dibbaṃ cakkaratanaṃ nibbatteyya, api ca palobhanatthāya tāya devatāya musā bhaṇitaṃ, yadipi, mahārāja, sattame divase dibbaṃ cakkaratanaṃ nibbatteyya, bodhisatto na nivatteyya. Kiṃ kāraṇaṃ? ‘Anicca’nti, mahārāja, bodhisatto daḷhaṃ aggahesi, ‘dukkhaṃ anattā’ti daḷhaṃ aggahesi, upādānakkhayaṃ patto.
‘‘யதா², மஹாராஜ, அனோதத்தத³ஹதோ உத³கங் க³ங்க³ங் நதி³ங் பவிஸதி, க³ங்கா³ய நதி³யா மஹாஸமுத்³த³ங் பவிஸதி, மஹாஸமுத்³த³தோ பாதாலமுக²ங் பவிஸதி, அபி நு, மஹாராஜ, தங் உத³கங் பாதாலமுக²க³தங் படினிவத்தித்வா மஹாஸமுத்³த³ங் பவிஸெய்ய, மஹாஸமுத்³த³தோ க³ங்க³ங் நதி³ங் பவிஸெய்ய, க³ங்கா³ய நதி³யா புன அனோதத்தங் பவிஸெய்யா’’தி? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே’’தி. ‘‘ஏவமேவ கோ², மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தேன கப்பானங் ஸதஸஹஸ்ஸங் சதுரோ ச அஸங்க்²யெய்யே குஸலங் பரிபாசிதங் இமஸ்ஸ ப⁴வஸ்ஸ காரணா, ஸோயங் அந்திமப⁴வோ அனுப்பத்தோ பரிபக்கங் போ³தி⁴ஞாணங் ச²ஹி வஸ்ஸேஹி பு³த்³தோ⁴ ப⁴விஸ்ஸதி ஸப்³ப³ஞ்ஞூ லோகே அக்³க³புக்³க³லோ, அபி நு கோ², மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தோ சக்கரதனகாரணா 5 படினிவத்தெய்யா’’தி 6? ‘‘ந ஹி, ப⁴ந்தே’’தி.
‘‘Yathā, mahārāja, anotattadahato udakaṃ gaṅgaṃ nadiṃ pavisati, gaṅgāya nadiyā mahāsamuddaṃ pavisati, mahāsamuddato pātālamukhaṃ pavisati, api nu, mahārāja, taṃ udakaṃ pātālamukhagataṃ paṭinivattitvā mahāsamuddaṃ paviseyya, mahāsamuddato gaṅgaṃ nadiṃ paviseyya, gaṅgāya nadiyā puna anotattaṃ paviseyyā’’ti? ‘‘Na hi, bhante’’ti. ‘‘Evameva kho, mahārāja, bodhisattena kappānaṃ satasahassaṃ caturo ca asaṅkhyeyye kusalaṃ paripācitaṃ imassa bhavassa kāraṇā, soyaṃ antimabhavo anuppatto paripakkaṃ bodhiñāṇaṃ chahi vassehi buddho bhavissati sabbaññū loke aggapuggalo, api nu kho, mahārāja, bodhisatto cakkaratanakāraṇā 7 paṭinivatteyyā’’ti 8? ‘‘Na hi, bhante’’ti.
‘‘அபி ச, மஹாராஜ, மஹாபத²வீ பரிவத்தெய்ய ஸகானநா ஸபப்³ப³தா, நத்வேவ போ³தி⁴ஸத்தோ படினிவத்தெய்ய அபத்வா ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங். ஆரோஹெய்யபி சே, மஹாராஜ, க³ங்கா³ய உத³கங் படிஸோதங், நத்வேவ போ³தி⁴ஸத்தோ படினிவத்தெய்ய அபத்வா ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங்; விஸுஸ்ஸெய்யபி சே, மஹாராஜ, மஹாஸமுத்³தோ³ அபரிமிதஜலத⁴ரோ கோ³பதே³ உத³கங் விய, நத்வேவ போ³தி⁴ஸத்தோ படினிவத்தெய்ய அபத்வா ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங்; ப²லெய்யபி சே, மஹாராஜ, ஸினேருபப்³ப³தராஜா ஸததா⁴ வா ஸஹஸ்ஸதா⁴ வா, நத்வேவ போ³தி⁴ஸத்தோ படினிவத்தெய்ய அபத்வா ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங்; பதெய்யும்பி சே, மஹாராஜ, சந்தி³மஸூரியா ஸதாரகா லெட்³டு³ விய ச²மாயங், நத்வேவ போ³தி⁴ஸத்தோ படினிவத்தெய்ய அபத்வா ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங்; ஸங்வத்தெய்யபி சே, மஹாராஜ, ஆகாஸோ கிலஞ்ஜமிவ, நத்வேவ போ³தி⁴ஸத்தோ படினிவத்தெய்ய அபத்வா ஸம்மாஸம்போ³தி⁴ங். கிங் காரணா? பதா³லிதத்தா ஸப்³ப³ப³ந்த⁴னான’’ந்தி.
‘‘Api ca, mahārāja, mahāpathavī parivatteyya sakānanā sapabbatā, natveva bodhisatto paṭinivatteyya apatvā sammāsambodhiṃ. Āroheyyapi ce, mahārāja, gaṅgāya udakaṃ paṭisotaṃ, natveva bodhisatto paṭinivatteyya apatvā sammāsambodhiṃ; visusseyyapi ce, mahārāja, mahāsamuddo aparimitajaladharo gopade udakaṃ viya, natveva bodhisatto paṭinivatteyya apatvā sammāsambodhiṃ; phaleyyapi ce, mahārāja, sinerupabbatarājā satadhā vā sahassadhā vā, natveva bodhisatto paṭinivatteyya apatvā sammāsambodhiṃ; pateyyumpi ce, mahārāja, candimasūriyā satārakā leḍḍu viya chamāyaṃ, natveva bodhisatto paṭinivatteyya apatvā sammāsambodhiṃ; saṃvatteyyapi ce, mahārāja, ākāso kilañjamiva, natveva bodhisatto paṭinivatteyya apatvā sammāsambodhiṃ. Kiṃ kāraṇā? Padālitattā sabbabandhanāna’’nti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, கதி லோகே ப³ந்த⁴னானீ’’தி? ‘‘த³ஸ கோ² பனிமானி, மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னானி, யேஹி ப³ந்த⁴னேஹி ப³த்³தா⁴ ஸத்தா ந நிக்க²மந்தி, நிக்க²மித்வாபி படினிவத்தந்தி. கதமானி த³ஸ? மாதா, மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், பிதா, மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், ப⁴ரியா, மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், புத்தா, மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், ஞாதீ, மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், மித்தங், மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், த⁴னங், மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், லாப⁴ஸக்காரோ, மஹாராஜ , லோகே ப³ந்த⁴னங், இஸ்ஸரியங், மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், பஞ்ச காமகு³ணா, மஹாராஜ, லோகே ப³ந்த⁴னங், இமானி கோ² மஹாராஜ த³ஸ லோகே ப³ந்த⁴னானி, யேஹி ப³ந்த⁴னேஹி ப³த்³தா⁴ ஸத்தா ந நிக்க²மந்தி, நிக்க²மித்வாபி படினிவத்தந்தி, தானி த³ஸ ப³ந்த⁴னானி போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ சி²ன்னானி பதா³லிதானி, தஸ்மா, மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தோ ந படினிவத்ததீ’’தி.
‘‘Bhante nāgasena, kati loke bandhanānī’’ti? ‘‘Dasa kho panimāni, mahārāja, loke bandhanāni, yehi bandhanehi baddhā sattā na nikkhamanti, nikkhamitvāpi paṭinivattanti. Katamāni dasa? Mātā, mahārāja, loke bandhanaṃ, pitā, mahārāja, loke bandhanaṃ, bhariyā, mahārāja, loke bandhanaṃ, puttā, mahārāja, loke bandhanaṃ, ñātī, mahārāja, loke bandhanaṃ, mittaṃ, mahārāja, loke bandhanaṃ, dhanaṃ, mahārāja, loke bandhanaṃ, lābhasakkāro, mahārāja , loke bandhanaṃ, issariyaṃ, mahārāja, loke bandhanaṃ, pañca kāmaguṇā, mahārāja, loke bandhanaṃ, imāni kho mahārāja dasa loke bandhanāni, yehi bandhanehi baddhā sattā na nikkhamanti, nikkhamitvāpi paṭinivattanti, tāni dasa bandhanāni bodhisattassa chinnāni padālitāni, tasmā, mahārāja, bodhisatto na paṭinivattatī’’ti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, யதி³ போ³தி⁴ஸத்தோ உப்பன்னே அரதிசித்தே தே³வதாய வசனேன அபரிபக்கே ஞாணே அபரிபக்காய போ³தி⁴யா நெக்க²ம்மமபி⁴னிக்க²ந்தோ, கிங் தஸ்ஸ து³க்கரகாரிகாய கதாய, நனு நாம ஸப்³ப³ப⁴க்கே²ன ப⁴விதப்³ப³ங் ஞாணபரிபாகங் ஆக³மயமானேனா’’தி?
‘‘Bhante nāgasena, yadi bodhisatto uppanne araticitte devatāya vacanena aparipakke ñāṇe aparipakkāya bodhiyā nekkhammamabhinikkhanto, kiṃ tassa dukkarakārikāya katāya, nanu nāma sabbabhakkhena bhavitabbaṃ ñāṇaparipākaṃ āgamayamānenā’’ti?
‘‘த³ஸ கோ² பனிமே, மஹாராஜ, புக்³க³லா லோகஸ்மிங் ஓஞ்ஞாதா அவஞ்ஞாதா ஹீளிதா கீ²ளிதா க³ரஹிதா பரிபூ⁴தா அசித்தீகதா. கதமே த³ஸ? இத்தீ², மஹாராஜ, வித⁴வா லோகஸ்மிங் ஓஞ்ஞாதா அவஞ்ஞாதா ஹீளிதா கீ²ளிதா க³ரஹிதா பரிபூ⁴தா அசித்தீகதா. து³ப்³ப³லோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… அமித்தஞாதி, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… மஹக்³க⁴ஸோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… அக³ருகுலவாஸிகோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… பாபமித்தோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… த⁴னஹீனோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… ஆசாரஹீனோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… கம்மஹீனோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ…பே॰… பயோக³ஹீனோ, மஹாராஜ, புக்³க³லோ லோகஸ்மிங் ஓஞ்ஞாதோ அவஞ்ஞாதோ ஹீளிதோ கீ²ளிதோ க³ரஹிதோ பரிபூ⁴தோ அசித்தீகதோ. இமே கோ², மஹாராஜ, த³ஸ புக்³க³லா லோகஸ்மிங் ஓஞ்ஞாதா அவஞ்ஞாதா ஹீளிதா கீ²ளிதா க³ரஹிதா பரிபூ⁴தா அசித்தீகதா. இமானி கோ², மஹாராஜ, த³ஸ டா²னானி அனுஸ்ஸரமானஸ்ஸ போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ஏவங் ஸஞ்ஞா உப்பஜ்ஜி ‘மாஹங் கம்மஹீனோ அஸ்ஸங் பயோக³ஹீனோ க³ரஹிதோ தே³வமனுஸ்ஸானங், யங்னூனாஹங் கம்மஸ்ஸாமீ அஸ்ஸங் கம்மக³ரு கம்மாதி⁴பதெய்யோ கம்மஸீலோ கம்மதோ⁴ரய்ஹோ கம்மனிகேதவா அப்பமத்தோ விஹரெய்ய’ந்தி, ஏவங் கோ², மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தோ ஞாணங் பரிபாசெந்தோ து³க்கரகாரிகங் அகாஸீ’’தி.
‘‘Dasa kho panime, mahārāja, puggalā lokasmiṃ oññātā avaññātā hīḷitā khīḷitā garahitā paribhūtā acittīkatā. Katame dasa? Itthī, mahārāja, vidhavā lokasmiṃ oññātā avaññātā hīḷitā khīḷitā garahitā paribhūtā acittīkatā. Dubbalo, mahārāja, puggalo…pe… amittañāti, mahārāja, puggalo…pe… mahagghaso, mahārāja, puggalo…pe… agarukulavāsiko, mahārāja, puggalo…pe… pāpamitto, mahārāja, puggalo…pe… dhanahīno, mahārāja, puggalo…pe… ācārahīno, mahārāja, puggalo…pe… kammahīno, mahārāja, puggalo…pe… payogahīno, mahārāja, puggalo lokasmiṃ oññāto avaññāto hīḷito khīḷito garahito paribhūto acittīkato. Ime kho, mahārāja, dasa puggalā lokasmiṃ oññātā avaññātā hīḷitā khīḷitā garahitā paribhūtā acittīkatā. Imāni kho, mahārāja, dasa ṭhānāni anussaramānassa bodhisattassa evaṃ saññā uppajji ‘māhaṃ kammahīno assaṃ payogahīno garahito devamanussānaṃ, yaṃnūnāhaṃ kammassāmī assaṃ kammagaru kammādhipateyyo kammasīlo kammadhorayho kammaniketavā appamatto vihareyya’nti, evaṃ kho, mahārāja, bodhisatto ñāṇaṃ paripācento dukkarakārikaṃ akāsī’’ti.
‘‘ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, போ³தி⁴ஸத்தோ து³க்கரகாரிகங் கரொந்தோ ஏவமாஹ ‘ந கோ² பனாஹங் இமாய கடுகாய து³க்கரகாரிகாய அதி⁴க³ச்சா²மி உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மங் அலமரியஞாணத³ஸ்ஸனவிஸேஸங், ஸியா நு கோ² அஞ்ஞோ மக்³கோ³ போ³தா⁴யா’தி. அபி நு தஸ்மிங் ஸமயே போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ மக்³க³ங் ஆரப்³ப⁴ ஸதிஸம்மோஸோ அஹோஸீ’’தி?
‘‘Bhante nāgasena, bodhisatto dukkarakārikaṃ karonto evamāha ‘na kho panāhaṃ imāya kaṭukāya dukkarakārikāya adhigacchāmi uttarimanussadhammaṃ alamariyañāṇadassanavisesaṃ, siyā nu kho añño maggo bodhāyā’ti. Api nu tasmiṃ samaye bodhisattassa maggaṃ ārabbha satisammoso ahosī’’ti?
‘‘பஞ்சவீஸதி கோ² பனிமே, மஹாராஜ, சித்தது³ப்³ப³லீகரணா த⁴ம்மா, யேஹி து³ப்³ப³லீகதங் சித்தங் ந ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய. கதமே பஞ்சவீஸதி? கோதோ⁴, மஹாராஜ, சித்தது³ப்³ப³லீகரணோ த⁴ம்மோ, யேன து³ப்³ப³லீகதங் சித்தங் ந ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய, உபனாஹோ…பே॰… மக்கோ²…பே॰… பளாஸோ…பே॰… இஸ்ஸா…பே॰… மச்ச²ரியங்…பே॰… மாயா…பே॰… ஸாடெ²ய்யங்…பே॰… த²ம்போ⁴…பே॰… ஸாரம்போ⁴…பே॰… மானோ…பே॰… அதிமானோ …பே॰… மதோ³…பே॰… பமாதோ³…பே॰… தி²னமித்³த⁴ங்…பே॰… தந்தி³ 9 …பே॰… ஆலஸ்யங்…பே॰… பாபமித்ததா…பே॰… ரூபா…பே॰… ஸத்³தா³…பே॰… க³ந்தா⁴…பே॰… ரஸா…பே॰… பொ²ட்ட²ப்³பா³…பே॰… கு²தா³பிபாஸா…பே॰… அரதி, மஹாராஜ, சித்தது³ப்³ப³லீகரணோ த⁴ம்மோ, யேன து³ப்³ப³லீகதங் சித்தங் ந ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய. இமே கோ², மஹாராஜ, பஞ்சவீஸதி சித்தது³ப்³ப³லீகரணா த⁴ம்மா, யேஹி து³ப்³ப³லீகதங் சித்தங் ந ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய.
‘‘Pañcavīsati kho panime, mahārāja, cittadubbalīkaraṇā dhammā, yehi dubbalīkataṃ cittaṃ na sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya. Katame pañcavīsati? Kodho, mahārāja, cittadubbalīkaraṇo dhammo, yena dubbalīkataṃ cittaṃ na sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya, upanāho…pe… makkho…pe… paḷāso…pe… issā…pe… macchariyaṃ…pe… māyā…pe… sāṭheyyaṃ…pe… thambho…pe… sārambho…pe… māno…pe… atimāno …pe… mado…pe… pamādo…pe… thinamiddhaṃ…pe… tandi 10 …pe… ālasyaṃ…pe… pāpamittatā…pe… rūpā…pe… saddā…pe… gandhā…pe… rasā…pe… phoṭṭhabbā…pe… khudāpipāsā…pe… arati, mahārāja, cittadubbalīkaraṇo dhammo, yena dubbalīkataṃ cittaṃ na sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya. Ime kho, mahārāja, pañcavīsati cittadubbalīkaraṇā dhammā, yehi dubbalīkataṃ cittaṃ na sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya.
போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ கோ², மஹாராஜ, கு²தா³பிபாஸா 11 காயங் பரியாதி³யிங்ஸு, காயே பரியாதி³ன்னே சித்தங் ந ஸம்மா ஸமாதி⁴யதி ஆஸவானங் க²யாய. ஸதஸஹஸ்ஸங், மஹாராஜ, கப்பானங் 12 சதுரோ ச அஸங்க்²யெய்யே கப்பே போ³தி⁴ஸத்தோ சதுன்னங் யேவ அரியஸச்சானங் அபி⁴ஸமயங் அன்வேஸி தாஸு தாஸு ஜாதீஸு, கிங் பனஸ்ஸ பச்சி²மே ப⁴வே அபி⁴ஸமயஜாதியங் மக்³க³ங் ஆரப்³ப⁴ ஸதிஸம்மோஸோ ஹெஸ்ஸதி? அபி ச, மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தஸ்ஸ ஸஞ்ஞாமத்தங் உப்பஜ்ஜி ‘ஸியா நு கோ² அஞ்ஞோ மக்³கோ³ போ³தா⁴யா’தி. புப்³பே³ கோ², மஹாராஜ, போ³தி⁴ஸத்தோ ஏகமாஸிகோ ஸமானோ பிது ஸக்கஸ்ஸ கம்மந்தே ஸீதாய ஜம்பு³ச்சா²யாய ஸிரிஸயனே பல்லங்கங் ஆபு⁴ஜித்வா நிஸின்னோ விவிச்சேவ காமேஹி விசிச்ச அகுஸலேஹி த⁴ம்மேஹி ஸவிதக்கங் ஸவிசாரங் விவேகஜங் பீதிஸுக²ங் பட²மங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹாஸி…பே॰… சதுத்த²ங் ஜா²னங் உபஸம்பஜ்ஜ விஹாஸீ’’தி. ‘‘ஸாது⁴, ப⁴ந்தே நாக³ஸேன, ஏவமேதங் ததா² ஸம்படிச்சா²மி, ஞாணங் பரிபாசெந்தோ போ³தி⁴ஸத்தோ து³க்கரகாரிகங் அகாஸீ’’தி.
Bodhisattassa kho, mahārāja, khudāpipāsā 13 kāyaṃ pariyādiyiṃsu, kāye pariyādinne cittaṃ na sammā samādhiyati āsavānaṃ khayāya. Satasahassaṃ, mahārāja, kappānaṃ 14 caturo ca asaṅkhyeyye kappe bodhisatto catunnaṃ yeva ariyasaccānaṃ abhisamayaṃ anvesi tāsu tāsu jātīsu, kiṃ panassa pacchime bhave abhisamayajātiyaṃ maggaṃ ārabbha satisammoso hessati? Api ca, mahārāja, bodhisattassa saññāmattaṃ uppajji ‘siyā nu kho añño maggo bodhāyā’ti. Pubbe kho, mahārāja, bodhisatto ekamāsiko samāno pitu sakkassa kammante sītāya jambucchāyāya sirisayane pallaṅkaṃ ābhujitvā nisinno vivicceva kāmehi vicicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsi…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihāsī’’ti. ‘‘Sādhu, bhante nāgasena, evametaṃ tathā sampaṭicchāmi, ñāṇaṃ paripācento bodhisatto dukkarakārikaṃ akāsī’’ti.
து³க்கரகாரிகபஞ்ஹோ து³தியோ.
Dukkarakārikapañho dutiyo.
Footnotes:
