Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
៧. ទុក្ខធម្មសុត្តវណ្ណនា
7. Dukkhadhammasuttavaṇṇanā
២៤៤. សត្តមេ ទុក្ខធម្មានន្តិ ទុក្ខសម្ភវធម្មានំ។ បញ្ចសុ ហិ ខន្ធេសុ សតិ ឆេទនវធពន្ធនាទិភេទំ ទុក្ខំ សម្ភវតិ, តស្មា តេ ទុក្ខសម្ភវធម្មត្តា ទុក្ខធម្មាតិ វុច្ចន្តិ។ តថា ខោ បនស្សាតិ តេនាការេនស្ស។ យថាស្ស កាមេ បស្សតោតិ យេនាការេនស្ស កាមេ បស្សន្តស្ស។ យថា ចរន្តន្តិ យេនាការេន ចារញ្ច វិហារញ្ច អនុពន្ធិត្វា ចរន្តំ។ អង្គារកាសូបមា កាមា ទិដ្ឋា ហោន្តីតិ បរិយេដ្ឋិមូលកស្ស ចេវ បដិសន្ធិមូលកស្ស ច ទុក្ខស្ស វសេន អង្គារកាសុ វិយ មហាបរិឡាហាតិ ទិដ្ឋា ហោន្តិ។ កាមេ បរិយេសន្តានញ្ហិ នាវាយ មហាសមុទ្ទោគាហនអជបថសង្កុបថបដិបជ្ជនឧភតោព្យូឡ្ហសង្គាមបក្ខន្ទនាទិវសេន បរិយេដ្ឋិមូលកម្បិ, កាមេ បរិភុញ្ជន្តានំ កាមបរិភោគចេតនាយ ចតូសុ អបាយេសុ ទិន្នបដិសន្ធិមូលកម្បិ មហាបរិឡាហទុក្ខំ ឧប្បជ្ជតិ។ ឯវមេតស្ស ទុវិធស្សាបិ ទុក្ខស្ស វសេន អង្គារកាសុ វិយ មហាបរិឡាហាតិ ទិដ្ឋា ហោន្តិ។
244. Sattame dukkhadhammānanti dukkhasambhavadhammānaṃ. Pañcasu hi khandhesu sati chedanavadhabandhanādibhedaṃ dukkhaṃ sambhavati, tasmā te dukkhasambhavadhammattā dukkhadhammāti vuccanti. Tathā kho panassāti tenākārenassa. Yathāssa kāme passatoti yenākārenassa kāme passantassa. Yathā carantanti yenākārena cārañca vihārañca anubandhitvā carantaṃ. Aṅgārakāsūpamākāmā diṭṭhā hontīti pariyeṭṭhimūlakassa ceva paṭisandhimūlakassa ca dukkhassa vasena aṅgārakāsu viya mahāpariḷāhāti diṭṭhā honti. Kāme pariyesantānañhi nāvāya mahāsamuddogāhanaajapathasaṅkupathapaṭipajjanaubhatobyūḷhasaṅgāmapakkhandanādivasena pariyeṭṭhimūlakampi, kāme paribhuñjantānaṃ kāmaparibhogacetanāya catūsu apāyesu dinnapaṭisandhimūlakampi mahāpariḷāhadukkhaṃ uppajjati. Evametassa duvidhassāpi dukkhassa vasena aṅgārakāsu viya mahāpariḷāhāti diṭṭhā honti.
ទាយន្តិ អដវិំ។ បុរតោបិ កណ្ដកោតិ បុរិមបស្សេ វិជ្ឈិតុកាមោ វិយ អាសន្នដ្ឋានេយេវ ឋិតកណ្ដកោ។ បច្ឆតោតិអាទីសុបិ ឯសេវ នយោ។ ហេដ្ឋា បន បាទេហិ អក្កន្តដ្ឋានស្ស សន្តិកេ, ន អក្កន្តដ្ឋានេយេវ។ ឯវំ សោ កណ្ដកគព្ភំ បវិដ្ឋោ វិយ ភវេយ្យ។ មា មំ កណ្ដកោតិ មា មំ កណ្ដកោ វិជ្ឈីតិ កណ្ដកវេធំ រក្ខមានោ។
Dāyanti aṭaviṃ. Puratopi kaṇṭakoti purimapasse vijjhitukāmo viya āsannaṭṭhāneyeva ṭhitakaṇṭako. Pacchatotiādīsupi eseva nayo. Heṭṭhā pana pādehi akkantaṭṭhānassa santike, na akkantaṭṭhāneyeva. Evaṃ so kaṇṭakagabbhaṃ paviṭṭho viya bhaveyya. Mā maṃ kaṇṭakoti mā maṃ kaṇṭako vijjhīti kaṇṭakavedhaṃ rakkhamāno.
ទន្ធោ, ភិក្ខវេ, សតុប្បាទោតិ សតិយា ឧប្បាទោយេវ ទន្ធោ, ឧប្បន្នមត្តាយ បន តាយ កាចិ កិលេសា និគ្គហិតាវ ហោន្តិ, ន សណ្ឋាតុំ សក្កោន្តិ។ ចក្ខុទ្វារស្មិញ្ហិ រាគាទីសុ ឧប្បន្នេសុ ទុតិយជវនវារេន ‘‘កិលេសា មេ ឧប្បន្នា’’តិ ញត្វា តតិយេ ជវនវារេ សំវរជវនំយេវ ជវតិ។ អនច្ឆរិយញ្ចេតំ, យំ វិបស្សកោ តតិយជវនវារេ កិលេសេ និគ្គណ្ហេយ្យ។ ចក្ខុទ្វារេ បន ឥដ្ឋារម្មណេ អាបាថគតេ ភវង្គំ អាវដ្ដេត្វា អាវជ្ជនាទីសុ ឧប្បន្នេសុ វោដ្ឋព្ពនានន្តរំ សម្បត្តកិលេសជវនវារំ និវត្តេត្វា កុសលមេវ ឧប្បាទេតិ។ អារទ្ធវិបស្សកានញ្ហិ អយមានិសំសោ ភាវនាបដិសង្ខានេ បតិដ្ឋិតភាវស្ស។
Dandho, bhikkhave, satuppādoti satiyā uppādoyeva dandho, uppannamattāya pana tāya kāci kilesā niggahitāva honti, na saṇṭhātuṃ sakkonti. Cakkhudvārasmiñhi rāgādīsu uppannesu dutiyajavanavārena ‘‘kilesā me uppannā’’ti ñatvā tatiye javanavāre saṃvarajavanaṃyeva javati. Anacchariyañcetaṃ, yaṃ vipassako tatiyajavanavāre kilese niggaṇheyya. Cakkhudvāre pana iṭṭhārammaṇe āpāthagate bhavaṅgaṃ āvaṭṭetvā āvajjanādīsu uppannesu voṭṭhabbanānantaraṃ sampattakilesajavanavāraṃ nivattetvā kusalameva uppādeti. Āraddhavipassakānañhi ayamānisaṃso bhāvanāpaṭisaṅkhāne patiṭṭhitabhāvassa.
អភិហដ្ឋុំ បវារេយ្យុន្តិ សុទិន្នត្ថេរស្ស វិយ រដ្ឋបាលកុលបុត្តស្ស វិយ ច កាយេន វា សត្ត រតនានិ អភិហរិត្វា វាចាយ វា ‘‘អម្ហាកំ ធនតោ យត្តកំ ឥច្ឆសិ, តត្តកំ គណ្ហា’’តិ វទន្តា បវារេយ្យុំ។ អនុទហន្តីតិ សរីរេ បលិវេឋិតត្តា ឧណ្ហបរិឡាហំ ជនេត្វា អនុទហន្តិ។ សញ្ជាតសេទេ វា សរីរេ លគ្គន្តា អនុសេន្តីតិបិ អត្ថោ។ យញ្ហិ តំ, ភិក្ខវេ, ចិត្តន្តិ ឥទំ យស្មា ចិត្តេ អនាវដ្ដន្តេ បុគ្គលស្ស អាវដ្ដនំ នាម នត្ថិ។ ឯវរូបញ្ហិ ចិត្តំ អនាវដ្ដន្តិ, តស្មា វុត្តំ។ ឥតិ ឥមស្មិំ សុត្តេ វិបស្សនាពលមេវ ទីបិតំ។
Abhihaṭṭhuṃpavāreyyunti sudinnattherassa viya raṭṭhapālakulaputtassa viya ca kāyena vā satta ratanāni abhiharitvā vācāya vā ‘‘amhākaṃ dhanato yattakaṃ icchasi, tattakaṃ gaṇhā’’ti vadantā pavāreyyuṃ. Anudahantīti sarīre paliveṭhitattā uṇhapariḷāhaṃ janetvā anudahanti. Sañjātasede vā sarīre laggantā anusentītipi attho. Yañhi taṃ, bhikkhave, cittanti idaṃ yasmā citte anāvaṭṭante puggalassa āvaṭṭanaṃ nāma natthi. Evarūpañhi cittaṃ anāvaṭṭanti, tasmā vuttaṃ. Iti imasmiṃ sutte vipassanābalameva dīpitaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៧. ទុក្ខធម្មសុត្តំ • 7. Dukkhadhammasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៧. ទុក្ខធម្មសុត្តវណ្ណនា • 7. Dukkhadhammasuttavaṇṇanā