Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    3. දුක්‌ඛසුත්‌තවණ්‌ණනා

    3. Dukkhasuttavaṇṇanā

    43. සමුදයනං සමුදයො, සමුදෙති එතම්‌හාති සමුදයො, එවං උභින්‌නං සමුදයානමත්‌ථතොපි භෙදො වෙදිතබ්‌බො. පච්‌චයාව පච්‌චයසමුදයො. ආරද්‌ධවිපස්‌සකො ‘‘ඉමඤ්‌ච ඉමඤ්‌ච පච්‌චයසාමග්‌ගිං පටිච්‌ච ඉමෙ ධම්‌මා ඛණෙ ඛණෙ උප්‌පජ්‌ජන්‌තී’’ති පස්‌සන්‌තො ‘‘පච්‌චයසමුදයං පස්‌සන්‌තොපි භික්‌ඛු ඛණිකසමුදයං පස්‌සතී’’ති වුත්‌තො පච්‌චයදස්‌සනමුඛෙන නිබ්‌බත්‌තික්‌ඛණස්‌ස දස්‌සනතො. සො පන ඛණෙ ඛණෙ සඞ්‌ඛාරානං නිබ්‌බත්‌තිං පස්‌සිතුං ආරද්‌ධො ‘‘ඉමෙහි නාම පච්‌චයෙහි නිබ්‌බත්‌තතී’’ති පස්‌සති. ‘‘සො ඛණිකසමුදයං පස්‌සන්‌තො පච්‌චයං පස්‌සතී’’ති වදන්‌ති. යස්‌මා පන පච්‌චයතො සඞ්‌ඛාරානං උදයං පස්‌සන්‌තො ඛණතො තෙසං උදයදස්‌සනං හොති, ඛණතො එතෙසං උදයං පස්‌සතො පගෙව පච්‌චයානං සුග්‌ගහිතත්‌තා පච්‌චයතො දස්‌සනං සුඛෙන ඉජ්‌ඣති, තස්‌මා වුත්‌තං ‘‘පච්‌චයසමුදයං පස්‌සන්‌තොපී’’තිආදි. අත්‌ථඞ්‌ගමදස්‌සනෙපි එසෙව නයො. අච්‌චන්‌තත්‌ථඞ්‌ගමොති අප්‌පවත්‌ති නිරොධො නිබ්‌බානන්‌ති. භෙදත්‌ථඞ්‌ගමොති ඛණිකනිරොධො. තදුභයං පුබ්‌බභාගෙ උග්‌ගහපරිපුච්‌ඡාදිවසෙන පස්‌සන්‌තො අඤ්‌ඤතරස්‌ස දස්‌සනෙ ඉතරදස්‌සනම්‌පි සිද්‌ධමෙව හොති, පුබ්‌බභාගෙ ච ආරම්‌මණවසෙන ඛයතො වයසම්‌මසනාදිකාලෙ භෙදත්‌ථඞ්‌ගමං පස්‌සන්‌තො අතිරෙකවසෙන අනුස්‌සවාදිතො අච්‌චන්‌තං අත්‌ථඞ්‌ගමං පස්‌සති. මග්‌ගක්‌ඛණෙ පනාරම්‌මණතො අච්‌චන්‌තඅත්‌ථඞ්‌ගමං පස්‌සති, අසම්‌මොහතො ඉතරම්‌පි පස්‌සති. තං සන්‌ධායාහ ‘‘අච්‌චන්‌තත්‌ථඞ්‌ගමං පස්‌සන්‌තොපී’’තිආදි. සමුදයත්‌ථඞ්‌ගමං නිබ්‌බත්‌තිභෙදන්‌ති සමුදයසඞ්‌ඛාතං නිබ්‌බත්‌තිං අත්‌ථඞ්‌ගමසඞ්‌ඛාතං භෙදඤ්‌ච. නිස්‌සයවසෙනාති චක්‌ඛුස්‌ස සන්‌නිස්‌සයවසෙන පච්‌චයං කත්‌වා. ආරම්‌මණවසෙනාති රූපෙ ආරම්‌මණං කත්‌වා. යං පනෙත්‌ථ වත්‌තබ්‌බං, තං මධුපිණ්‌ඩිකසුත්‌තටීකායං වුත්‌තනයෙන වෙදිතබ්‌බං. තිණ්‌ණං සඞ්‌ගති ඵස්‌සොති ‘‘චක්‌ඛු රූපානි විඤ්‌ඤාණ’’න්‌ති ඉමෙසං තිණ්‌ණං සඞ්‌ගති සමාගමෙ නිබ්‌බත්‌ති ඵස්‌සොති වුත්‌තොති ආහ ‘‘තිණ්‌ණං සඞ්‌ගතියා ඵස්‌සො’’ති. තිණ්‌ණන්‌ති ච පාකටපච්‌චයවසෙන වුත්‌තං, තදඤ්‌ඤෙපි පන මනසිකාරාදයො ඵස්‌සපච්‌චයා හොන්‌තියෙව. එවන්‌ති තණ්‌හාදීනං අසෙසවිරාගනිරොධක්‌කමෙන. භින්‌නං හොතීති අනුප්‌පාදනිරොධෙන නිරුද්‌ධං හොති. තෙනාහ ‘‘අප්‌පටිසන්‌ධිය’’න්‌ති.

    43. Samudayanaṃ samudayo, samudeti etamhāti samudayo, evaṃ ubhinnaṃ samudayānamatthatopi bhedo veditabbo. Paccayāva paccayasamudayo. Āraddhavipassako ‘‘imañca imañca paccayasāmaggiṃ paṭicca ime dhammā khaṇe khaṇe uppajjantī’’ti passanto ‘‘paccayasamudayaṃ passantopi bhikkhu khaṇikasamudayaṃ passatī’’ti vutto paccayadassanamukhena nibbattikkhaṇassa dassanato. So pana khaṇe khaṇe saṅkhārānaṃ nibbattiṃ passituṃ āraddho ‘‘imehi nāma paccayehi nibbattatī’’ti passati. ‘‘So khaṇikasamudayaṃ passanto paccayaṃ passatī’’ti vadanti. Yasmā pana paccayato saṅkhārānaṃ udayaṃ passanto khaṇato tesaṃ udayadassanaṃ hoti, khaṇato etesaṃ udayaṃ passato pageva paccayānaṃ suggahitattā paccayato dassanaṃ sukhena ijjhati, tasmā vuttaṃ ‘‘paccayasamudayaṃ passantopī’’tiādi. Atthaṅgamadassanepi eseva nayo. Accantatthaṅgamoti appavatti nirodho nibbānanti. Bhedatthaṅgamoti khaṇikanirodho. Tadubhayaṃ pubbabhāge uggahaparipucchādivasena passanto aññatarassa dassane itaradassanampi siddhameva hoti, pubbabhāge ca ārammaṇavasena khayato vayasammasanādikāle bhedatthaṅgamaṃ passanto atirekavasena anussavādito accantaṃ atthaṅgamaṃ passati. Maggakkhaṇe panārammaṇato accantaatthaṅgamaṃ passati, asammohato itarampi passati. Taṃ sandhāyāha ‘‘accantatthaṅgamaṃ passantopī’’tiādi. Samudayatthaṅgamaṃ nibbattibhedanti samudayasaṅkhātaṃ nibbattiṃ atthaṅgamasaṅkhātaṃ bhedañca. Nissayavasenāti cakkhussa sannissayavasena paccayaṃ katvā. Ārammaṇavasenāti rūpe ārammaṇaṃ katvā. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ madhupiṇḍikasuttaṭīkāyaṃ vuttanayena veditabbaṃ. Tiṇṇaṃ saṅgati phassoti ‘‘cakkhu rūpāni viññāṇa’’nti imesaṃ tiṇṇaṃ saṅgati samāgame nibbatti phassoti vuttoti āha ‘‘tiṇṇaṃ saṅgatiyā phasso’’ti. Tiṇṇanti ca pākaṭapaccayavasena vuttaṃ, tadaññepi pana manasikārādayo phassapaccayā hontiyeva. Evanti taṇhādīnaṃ asesavirāganirodhakkamena. Bhinnaṃ hotīti anuppādanirodhena niruddhaṃ hoti. Tenāha ‘‘appaṭisandhiya’’nti.

    දුක්‌ඛසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Dukkhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 3. දුක්‌ඛසුත්‌තං • 3. Dukkhasuttaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 3. දුක්‌ඛසුත්‌තවණ්‌ණනා • 3. Dukkhasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact