| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ឥតិវុត្តកបាឡិ • Itivuttakapāḷi |
២. ទុកនិបាតោ
2. Dukanipāto
១. បឋមវគ្គោ
1. Paṭhamavaggo
១. ទុក្ខវិហារសុត្តំ
1. Dukkhavihārasuttaṃ
២៨. (ទ្វេ ធម្មេ អនុក្កដិ) 1 វុត្តញ្ហេតំ ភគវតា, វុត្តមរហតាតិ មេ សុតំ –
28. (Dve dhamme anukkaṭi) 2 vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ទ្វីហិ, ភិក្ខវេ, ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ ទុក្ខំ វិហរតិ សវិឃាតំ សឧបាយាសំ សបរិឡាហំ; កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា ទុគ្គតិ បាដិកង្ខា។ កតមេហិ ទ្វីហិ? ឥន្ទ្រិយេសុ អគុត្តទ្វារតាយ 3 ច, ភោជនេ អមត្តញ្ញុតាយ 4 ច។ ឥមេហិ ខោ, ភិក្ខវេ, ទ្វីហិ ធម្មេហិ សមន្នាគតោ ភិក្ខុ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ ទុក្ខំ វិហរតិ សវិធាតំ សឧបាយាសំ សបរិឡាហំ; កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា ទុគ្គតិ បាដិកង្ខា’’តិ។ ឯតមត្ថំ ភគវា អវោច។ តត្ថេតំ ឥតិ វុច្ចតិ –
‘‘Dvīhi, bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharati savighātaṃ saupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ; kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā. Katamehi dvīhi? Indriyesu aguttadvāratāya 5 ca, bhojane amattaññutāya 6 ca. Imehi kho, bhikkhave, dvīhi dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme dukkhaṃ viharati savidhātaṃ saupāyāsaṃ sapariḷāhaṃ; kāyassa bhedā paraṃ maraṇā duggati pāṭikaṅkhā’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘ចក្ខុ សោតញ្ច ឃានញ្ច, ជិវ្ហា កាយោ តថា មនោ;
‘‘Cakkhu sotañca ghānañca, jivhā kāyo tathā mano;
‘‘ភោជនម្ហិ អមត្តញ្ញូ, ឥន្ទ្រិយេសុ អសំវុតោ;
‘‘Bhojanamhi amattaññū, indriyesu asaṃvuto;
កាយទុក្ខំ ចេតោទុក្ខំ, ទុក្ខំ សោ អធិគច្ឆតិ។
Kāyadukkhaṃ cetodukkhaṃ, dukkhaṃ so adhigacchati.
‘‘ឌយ្ហមានេន កាយេន, ឌយ្ហមានេន ចេតសា;
‘‘Ḍayhamānena kāyena, ḍayhamānena cetasā;
ទិវា វា យទិ វា រត្តិំ, ទុក្ខំ វិហរតិ តាទិសោ’’តិ។
Divā vā yadi vā rattiṃ, dukkhaṃ viharati tādiso’’ti.
អយម្បិ អត្ថោ វុត្តោ ភគវតា, ឥតិ មេ សុតន្តិ។ បឋមំ។
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ខុទ្ទកនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ឥតិវុត្តក-អដ្ឋកថា • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ១. ទុក្ខវិហារសុត្តវណ្ណនា • 1. Dukkhavihārasuttavaṇṇanā
