Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / கு²த்³த³ஸிக்கா²-மூலஸிக்கா² • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
38. தூ³ஸனநித்³தே³ஸவண்ணனா
38. Dūsananiddesavaṇṇanā
297. த³த³தோதி ஸஸந்தகங் பரஸந்தகஞ்ச தெ³ந்தஸ்ஸ. குலதூ³ஸனது³க்கடந்தி அத்தனோ து³ப்படிபத்தியா குலானங் தூ³ஸனங் பஸாத³வினாஸனங் குலதூ³ஸனங், தேன து³க்கடங் குலதூ³ஸனது³க்கடங்.
297.Dadatoti sasantakaṃ parasantakañca dentassa. Kuladūsanadukkaṭanti attano duppaṭipattiyā kulānaṃ dūsanaṃ pasādavināsanaṃ kuladūsanaṃ, tena dukkaṭaṃ kuladūsanadukkaṭaṃ.
298. எத்த² ஸங்கி⁴கங் க³ருப⁴ண்ட³ங் இஸ்ஸரேன தெ³ந்தஸ்ஸ து²ல்லச்சயந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்தா²தி ஏதேஸங் புப்பா²தீ³னங் மஜ்ஜே². இஸ்ஸரேனாதி தத்³தி⁴தலோபேன வுத்தங், இஸ்ஸரியேன இஸ்ஸரவதாயாதி அத்தோ². தெ³ந்தஸ்ஸாதி குலஸங்க³ஹத்தா²ய இஸ்ஸரவதாய த³த³தோ. து²ல்லச்சயந்தி குலஸங்க³ஹத்தா²ய த³த³தோ ‘‘குலதூ³ஸனது³க்கட’’ந்தி ஸாமஞ்ஞவிஹிதது³க்கடேன ஸத்³தி⁴ங் ‘‘பஞ்சிமானி, பி⁴க்க²வே, அவிஸ்ஸஜ்ஜியானி, ந விஸ்ஸஜ்ஜேதப்³பா³னி ஸங்கே⁴ன வா க³ணேன வா புக்³க³லேன வா, விஸ்ஸஜ்ஜிதானிபி அவிஸ்ஸஜ்ஜிதானி ஹொந்தி. யோ விஸ்ஸஜ்ஜெய்ய, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸா’’தி (சூளவ॰ 321) ஏவங் வுத்தது²ல்லச்சயந்தி அத்தோ². அஞ்ஞத்த² து²ல்லச்சயமேவ. ஸேனாஸனத்தா²ய நியமிதேபி ஏஸேவ நயோ. ஸங்க⁴ஸ்ஸ ஸந்தகங் தெ²ய்யா தெ³ந்தஸ்ஸ து³க்கடாதீ³னீதி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். தெ³ந்தஸ்ஸாதி வுத்தனயமேவ. து³க்கடாதீ³னீதி குலஸங்க³ஹத்தா²ய த³த³தோ குலதூ³ஸனது³க்கடேன ஸத்³தி⁴ங் மாஸகே வா ஊனமாஸகே வா து³க்கடங் , அதிரேகமாஸகே வா ஊனபஞ்சமாஸகே வா து²ல்லச்சயங், பஞ்சமாஸகே வா அதிரேகபஞ்சமாஸகே வா பாராஜிகந்தி ஏவங் து³க்கடாதீ³னி ஹொந்தீதி அத்தோ². அஞ்ஞத்த² து³க்கடாதீ³னேவ.
298. Ettha saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ issarena dentassa thullaccayanti sambandho. Etthāti etesaṃ pupphādīnaṃ majjhe. Issarenāti taddhitalopena vuttaṃ, issariyena issaravatāyāti attho. Dentassāti kulasaṅgahatthāya issaravatāya dadato. Thullaccayanti kulasaṅgahatthāya dadato ‘‘kuladūsanadukkaṭa’’nti sāmaññavihitadukkaṭena saddhiṃ ‘‘pañcimāni, bhikkhave, avissajjiyāni, na vissajjetabbāni saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā, vissajjitānipi avissajjitāni honti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassā’’ti (cūḷava. 321) evaṃ vuttathullaccayanti attho. Aññattha thullaccayameva. Senāsanatthāya niyamitepi eseva nayo. Saṅghassa santakaṃ theyyā dentassa dukkaṭādīnīti sambandhitabbaṃ. Dentassāti vuttanayameva. Dukkaṭādīnīti kulasaṅgahatthāya dadato kuladūsanadukkaṭena saddhiṃ māsake vā ūnamāsake vā dukkaṭaṃ , atirekamāsake vā ūnapañcamāsake vā thullaccayaṃ, pañcamāsake vā atirekapañcamāsake vā pārājikanti evaṃ dukkaṭādīni hontīti attho. Aññattha dukkaṭādīneva.
299-300. குலஸங்க³ஹத்த²ங் ப²லபுப்பூ²பக³ங் ருக்க²ங் ஸப்³ப³தா² ரோபேதுஞ்ச ரோபாபேதுஞ்ச ஜக்³கி³துஞ்ச ந வட்டதீதி ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். ச-ஸத்³தோ³ ஓசினிதுங் ஓசினாபேதுங், க³ந்தி²துங் க³ந்தா²பேதுந்தி ச அவுத்தானி ச ஸமுச்சினோதி. ப²லபுப்பா²னி ஸம்பாத³னவஸேன உபக³ச்ச²தீதி ப²லபுப்பூ²பக³ங். ஸப்³ப³தா²தி கப்பியவோஹாரஅகப்பியவோஹாரபரியாயஓபா⁴ஸனிமித்தகம்மவஸேன ஸப்³ப³ப்பகாரேனேவ. தத்த² கப்பியவோஹாரோ நாம ‘‘இமங் ருக்க²ங் ஜான, இமங் ஆவாடங் ஜான, இமங் மாலாவச்ச²ங் ஜான, எத்த² உத³கங் ஜானா’’தி வசனங், ஸுக்க²மாதிகாய உஜுகரணஞ்ச. தப்³பி³பரியாயேன அகப்பியவோஹாரோ நாம. பரியாயோ நாம ‘‘பண்டி³தேன மாலாவச்சா²த³யோ ரோபாபேதப்³பா³, ந சிரஸ்ஸேவ உபகாராய ஸங்வத்தந்தீ’’திஆதி³வசனங். ஓபா⁴ஸோ நாம குத்³தா³லக²ணித்தாதீ³னி ச மாலாவச்சே² ச க³ஹெத்வா டா²னங். நிமித்தகம்மங் நாம குத்³தா³லஉத³கபா⁴ஜனாதீ³னங் ஆஹரித்வா ஸமீபே ட²பனங். ஜக்³கி³துந்தி வத³ந்தி உத³கஸேசனாதீ³னி கத்வா. க³ந்த²னக³ந்தா²பனேஸு பன ஸப்³பா³பி ச² புப்ப²விகதியோ வேதி³தப்³பா³ க³ந்தி²மங் கொ³ப்பி²மங் வேதி⁴மங் வேடி²மங் பூரிமங் வாயிமந்தி. நாமவஸேனேவ பனேதேஸங் விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³. தங் பன குலஸங்க³ஹதோ அஞ்ஞத்ராபி பி⁴க்கு²ஸ்ஸ காதும்பி அகப்பியவசனேன காராபேதும்பி ந வட்டதி. ‘‘ஏவங் ஜான, ஏவங் கதே ஸோபெ⁴ய்ய, யதா² ஏதானி புப்பா²னி ந விகிரியந்தி, ததா² கரோஹீ’’திஆதி³னா பன கப்பியவசனேன காராபேதுங் வினா குலஸங்க³ஹங் வட்டதி. ரோபனாதீ³னீதி அகப்பியபத²வியங் ரோபாபனஸிஞ்சாபனாதீ³னி, அஞ்ஞத்த² ரோபனாதீ³னி.
299-300. Kulasaṅgahatthaṃ phalapupphūpagaṃ rukkhaṃ sabbathā ropetuñca ropāpetuñca jaggituñca na vaṭṭatīti sambandhanīyaṃ. Ca-saddo ocinituṃ ocināpetuṃ, ganthituṃ ganthāpetunti ca avuttāni ca samuccinoti. Phalapupphāni sampādanavasena upagacchatīti phalapupphūpagaṃ. Sabbathāti kappiyavohāraakappiyavohārapariyāyaobhāsanimittakammavasena sabbappakāreneva. Tattha kappiyavohāro nāma ‘‘imaṃ rukkhaṃ jāna, imaṃ āvāṭaṃ jāna, imaṃ mālāvacchaṃ jāna, ettha udakaṃ jānā’’ti vacanaṃ, sukkhamātikāya ujukaraṇañca. Tabbipariyāyena akappiyavohāro nāma. Pariyāyo nāma ‘‘paṇḍitena mālāvacchādayo ropāpetabbā, na cirasseva upakārāya saṃvattantī’’tiādivacanaṃ. Obhāso nāma kuddālakhaṇittādīni ca mālāvacche ca gahetvā ṭhānaṃ. Nimittakammaṃ nāma kuddālaudakabhājanādīnaṃ āharitvā samīpe ṭhapanaṃ. Jaggitunti vadanti udakasecanādīni katvā. Ganthanaganthāpanesu pana sabbāpi cha pupphavikatiyo veditabbā ganthimaṃ gopphimaṃ vedhimaṃ veṭhimaṃ pūrimaṃ vāyimanti. Nāmavaseneva panetesaṃ viseso veditabbo. Taṃ pana kulasaṅgahato aññatrāpi bhikkhussa kātumpi akappiyavacanena kārāpetumpi na vaṭṭati. ‘‘Evaṃ jāna, evaṃ kate sobheyya, yathā etāni pupphāni na vikiriyanti, tathā karohī’’tiādinā pana kappiyavacanena kārāpetuṃ vinā kulasaṅgahaṃ vaṭṭati. Ropanādīnīti akappiyapathaviyaṃ ropāpanasiñcāpanādīni, aññattha ropanādīni.
301-2. இதா³னி புப்ப²தா³னாதீ³ஸு அட்ட²ஸு குலஸங்க³ஹவத்தூ²ஸு அவஸேஸானி த்³வே த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘வுத்தாவா’’திஆதி³மாஹ. வுத்தாவ மிச்சா²ஜீவவிவஜ்ஜனாயங் வுத்தா ஏவ. ஜங்க⁴பேஸனே வினிச்ச²யோ வுச்சதீதி பாட²ஸேஸோ. பிதரோ ப⁴ண்டு³ங் ஸகங் வெய்யாவச்சகரங் ட²பெத்வா கி³ஹிகம்மேஸு தூ³தஸாஸனங் ஹரணே பத³வாரேன து³க்கடந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸஹத⁴ம்மிகேஸு வத்தப்³ப³மேவ நத்தீ²தி பிதாத³யோவ வுத்தா. கி³ஹிகம்மஸூதி விஸயஸத்தமீ. பத³வாரேனாதி பத³க்கமேன, பதே³ பதே³தி அதி⁴ப்பாயோ. பட²மங் ஸாஸனங் அக்³க³ஹெத்வாபி புன வத³தோ து³க்கடந்தி யோஜேதப்³ப³ங். புனாதி பச்சா². ‘‘அயங் தா³னி ஸோ கா³மோ, ஹந்த³ நங் ஸாஸனங் ஆரோசேமீ’’தி மக்³கா³ ஓக்கமந்தஸ்ஸ ச பதே³ பதே³ வத³தோ ச து³க்கடந்தி அதி⁴ப்பாயோ. தஸ்ஸ பன ஸாஸனங் படிக்கி²பித்வா ஸயமேவ காருஞ்ஞே டி²தேன க³ந்த்வா அத்தனோ பதிரூபங் ஸாஸனங் ஆரோசேதுங், ‘‘மம வசனேன ப⁴க³வதோ பாதே³ வந்த³தா²’’திஆதி³கங் கி³ஹீனங் கப்பியஸாஸனங் ஹரிதுஞ்ச வட்டதி.
301-2. Idāni pupphadānādīsu aṭṭhasu kulasaṅgahavatthūsu avasesāni dve dassetuṃ ‘‘vuttāvā’’tiādimāha. Vuttāva micchājīvavivajjanāyaṃ vuttā eva. Jaṅghapesane vinicchayo vuccatīti pāṭhaseso. Pitaro bhaṇḍuṃ sakaṃ veyyāvaccakaraṃ ṭhapetvā gihikammesu dūtasāsanaṃ haraṇe padavārena dukkaṭanti sambandho. Sahadhammikesu vattabbameva natthīti pitādayova vuttā. Gihikammasūti visayasattamī. Padavārenāti padakkamena, pade padeti adhippāyo. Paṭhamaṃ sāsanaṃ aggahetvāpi puna vadato dukkaṭanti yojetabbaṃ. Punāti pacchā. ‘‘Ayaṃ dāni so gāmo, handa naṃ sāsanaṃ ārocemī’’ti maggā okkamantassa ca pade pade vadato ca dukkaṭanti adhippāyo. Tassa pana sāsanaṃ paṭikkhipitvā sayameva kāruññe ṭhitena gantvā attano patirūpaṃ sāsanaṃ ārocetuṃ, ‘‘mama vacanena bhagavato pāde vandathā’’tiādikaṃ gihīnaṃ kappiyasāsanaṃ harituñca vaṭṭati.
303. அபூ⁴தாரோசனரூபியஸங்வோஹாருக்³க³ஹாதி³ஸாதி அபூ⁴தாரோசனாய ரூபியஸங்வோஹாரே ச உக்³க³ஹே உப்பன்னபச்சயே ஆதி³ஸந்தி கதெ²ந்தி பகாஸெந்தீதி அபூ⁴தா…பே॰… ஹாதி³ஸா, தங்ஸதி³ஸாதி வுத்தங் ஹோதி.
303.Abhūtārocanarūpiyasaṃvohāruggahādisāti abhūtārocanāya rūpiyasaṃvohāre ca uggahe uppannapaccaye ādisanti kathenti pakāsentīti abhūtā…pe… hādisā, taṃsadisāti vuttaṃ hoti.
304. பிதூனங் ஹராபெத்வா ஹரித்வாபி புப்பா²னி வத்து²பூஜத்த²ங் தா³துங், ஸேஸஞாதீனங் பத்தானங் வத்து²பூஜத்த²ங் தா³துந்தி யோஜனீயங். ‘‘ஹராபெத்வா ஹரித்வா’’தி வுத்தே ‘‘பக்கோஸித்வா பக்கோஸாபெத்வா வா’’தி வுத்தமேவ ஸியாதி ந வுத்தங். பத்தானந்தி பக்கோஸகேன பத்தாபி க³ஹிதா. வத்து²பூஜத்த²ந்தி ரதனத்தயபூஜனத்த²ங். உபாஸகானம்பி பன ஸம்பத்தானங் வத்து²பூஜத்த²ங் தா³துங் வட்டதியேவ. லிங்கா³தி³பூஜத்த²ந்தி ஸிவலிங்க³கி³ண்டு³பி³ம்பா³தி³பூஜனத்த²ங்.
304. Pitūnaṃ harāpetvā haritvāpi pupphāni vatthupūjatthaṃ dātuṃ, sesañātīnaṃ pattānaṃ vatthupūjatthaṃ dātunti yojanīyaṃ. ‘‘Harāpetvā haritvā’’ti vutte ‘‘pakkositvā pakkosāpetvā vā’’ti vuttameva siyāti na vuttaṃ. Pattānanti pakkosakena pattāpi gahitā. Vatthupūjatthanti ratanattayapūjanatthaṃ. Upāsakānampi pana sampattānaṃ vatthupūjatthaṃ dātuṃ vaṭṭatiyeva. Liṅgādipūjatthanti sivaliṅgagiṇḍubimbādipūjanatthaṃ.
305. ததா² ப²லந்தி இமினா புப்பே² வுத்தங் ஸப்³ப³ங் அபதி³ஸதி. பரிப்³ப³யவிஹீனானந்தி பரிப்³ப³யங் பாதெ²ய்யங் விஹீனங் நட்ட²ங் யேஸங் ஆக³ந்துகானந்தி ஸமாஸோ. ஸபரந்தி அத்தனோ விஸ்ஸாஸிகா. அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.436-437) பன ‘‘அத்தனோ ஸந்தகங்யேவா’’தி வசனங் து²ல்லச்சயாதி³விபா⁴க³தோ மோசெத்வா வுத்தங்.
305.Tathā phalanti iminā pupphe vuttaṃ sabbaṃ apadisati. Paribbayavihīnānanti paribbayaṃ pātheyyaṃ vihīnaṃ naṭṭhaṃ yesaṃ āgantukānanti samāso. Saparanti attano vissāsikā. Aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.436-437) pana ‘‘attano santakaṃyevā’’ti vacanaṃ thullaccayādivibhāgato mocetvā vuttaṃ.
306. ஸம்மதேன தெ³ய்யந்தி யோஜனா. தெ³ய்யந்தி சதுத்த²பா⁴க³ங் தா³தப்³ப³ங். இதரேன து அபலோகெத்வா தா³தப்³ப³ந்தி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். இதரேன து அஸம்மதேன பன.
306. Sammatena deyyanti yojanā. Deyyanti catutthabhāgaṃ dātabbaṃ. Itarena tu apaloketvā dātabbanti sambandhitabbaṃ. Itarena tu asammatena pana.
307. பரிச்சி²ஜ்ஜாதி ‘‘எத்தகானி ப²லானி தா³தப்³பா³னீ’’தி ஏவங் ப²லபரிச்சே²தே³ன வா ‘‘இமேஹி ருக்கே²ஹி தா³தப்³பா³னீ’’தி ஏவங் ருக்க²பரிச்சே²தே³ன வா பரிச்சி²ந்தி³த்வா. ததோதி பரிச்சி²ன்னப²லதோ ருக்க²தோ வா. யாசமானஸ்ஸ கி³லானஸ்ஸேதரஸ்ஸ வாதி ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். ருக்கா²வ த³ஸ்ஸியாதி ‘‘இத⁴ ப²லானி ஸுந்த³ரானி, இதோ க³ண்ஹதா²’’தி அவத்வா ‘‘இதோ க³ஹேதுங் லப்³ப⁴தீ’’தி ருக்கா² வா த³ஸ்ஸேதப்³பா³.
307.Paricchijjāti ‘‘ettakāni phalāni dātabbānī’’ti evaṃ phalaparicchedena vā ‘‘imehi rukkhehi dātabbānī’’ti evaṃ rukkhaparicchedena vā paricchinditvā. Tatoti paricchinnaphalato rukkhato vā. Yācamānassa gilānassetarassa vāti sambandhanīyaṃ. Rukkhāva dassiyāti ‘‘idha phalāni sundarāni, ito gaṇhathā’’ti avatvā ‘‘ito gahetuṃ labbhatī’’ti rukkhā vā dassetabbā.
308. இதா³னி அட்ட²ஸு புப்பா²தீ³னங் சதுன்னங் வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா யதா²வுத்தப²லபுப்ப²வினிச்ச²யங் அவஸேஸேஸு சதூஸு அபதி³ஸந்தோ ‘‘ஸிரீஸா’’திஆதி³மாஹ. ஸிரீஸசுண்ணகஸவாதி³சுண்ணேதி கஸாவங் யங் கிஞ்சி ஆதி³ யஸ்ஸ, தமேவ சுண்ணங், ஸிரீஸசுண்ணஞ்ச கஸாவாதி³சுண்ணஞ்சாதி ஸமாஸோ. ‘‘ஸிரீஸசுண்ணங் வா அஞ்ஞங் வா கஸாவ’’ந்தி ஹி அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.436-437) வுத்தங். ‘‘கஸாவாதீ³’’தி வத்தப்³பே³ ரஸ்ஸேன வுத்தங். ஸேஸேஸூதி வேளுஆதீ³ஸு தீஸு. பாளியா அவுத்தஸ்ஸாபி அட்ட²கதா²யங் வுத்தத்தா ஆஹ ‘‘பண்ணம்பெத்த² பவேஸயே’’தி. எத்தா²தி புப்பா²தீ³ஸூதி.
308. Idāni aṭṭhasu pupphādīnaṃ catunnaṃ vinicchayaṃ dassetvā yathāvuttaphalapupphavinicchayaṃ avasesesu catūsu apadisanto ‘‘sirīsā’’tiādimāha. Sirīsacuṇṇakasavādicuṇṇeti kasāvaṃ yaṃ kiñci ādi yassa, tameva cuṇṇaṃ, sirīsacuṇṇañca kasāvādicuṇṇañcāti samāso. ‘‘Sirīsacuṇṇaṃ vā aññaṃ vā kasāva’’nti hi aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.436-437) vuttaṃ. ‘‘Kasāvādī’’ti vattabbe rassena vuttaṃ. Sesesūti veḷuādīsu tīsu. Pāḷiyā avuttassāpi aṭṭhakathāyaṃ vuttattā āha ‘‘paṇṇampettha pavesaye’’ti. Etthāti pupphādīsūti.
தூ³ஸனநித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dūsananiddesavaṇṇanā niṭṭhitā.