| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಖುದ್ದಸಿಕ್ಖಾ-ಮೂಲಸಿಕ್ಖಾ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
೩೮. ದೂಸನನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ
38. Dūsananiddesavaṇṇanā
೨೯೭. ದದತೋತಿ ಸಸನ್ತಕಂ ಪರಸನ್ತಕಞ್ಚ ದೇನ್ತಸ್ಸ। ಕುಲದೂಸನದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ದುಪ್ಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಕುಲಾನಂ ದೂಸನಂ ಪಸಾದವಿನಾಸನಂ ಕುಲದೂಸನಂ, ತೇನ ದುಕ್ಕಟಂ ಕುಲದೂಸನದುಕ್ಕಟಂ।
297.Dadatoti sasantakaṃ parasantakañca dentassa. Kuladūsanadukkaṭanti attano duppaṭipattiyā kulānaṃ dūsanaṃ pasādavināsanaṃ kuladūsanaṃ, tena dukkaṭaṃ kuladūsanadukkaṭaṃ.
೨೯೮. ಏತ್ಥ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಗರುಭಣ್ಡಂ ಇಸ್ಸರೇನ ದೇನ್ತಸ್ಸ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತ್ಥಾತಿ ಏತೇಸಂ ಪುಪ್ಫಾದೀನಂ ಮಜ್ಝೇ। ಇಸ್ಸರೇನಾತಿ ತದ್ಧಿತಲೋಪೇನ ವುತ್ತಂ, ಇಸ್ಸರಿಯೇನ ಇಸ್ಸರವತಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ದೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ಕುಲಸಙ್ಗಹತ್ಥಾಯ ಇಸ್ಸರವತಾಯ ದದತೋ। ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯನ್ತಿ ಕುಲಸಙ್ಗಹತ್ಥಾಯ ದದತೋ ‘‘ಕುಲದೂಸನದುಕ್ಕಟ’’ನ್ತಿ ಸಾಮಞ್ಞವಿಹಿತದುಕ್ಕಟೇನ ಸದ್ಧಿಂ ‘‘ಪಞ್ಚಿಮಾನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜಿಯಾನಿ, ನ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತಬ್ಬಾನಿ ಸಙ್ಘೇನ ವಾ ಗಣೇನ ವಾ ಪುಗ್ಗಲೇನ ವಾ, ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಾನಿಪಿ ಅವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ। ಯೋ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಸ್ಸಾ’’ತಿ (ಚೂಳವ॰ ೩೨೧) ಏವಂ ವುತ್ತಥುಲ್ಲಚ್ಚಯನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಞ್ಞತ್ಥ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಮೇವ। ಸೇನಾಸನತ್ಥಾಯ ನಿಯಮಿತೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಸನ್ತಕಂ ಥೇಯ್ಯಾ ದೇನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಾದೀನೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ। ದೇನ್ತಸ್ಸಾತಿ ವುತ್ತನಯಮೇವ। ದುಕ್ಕಟಾದೀನೀತಿ ಕುಲಸಙ್ಗಹತ್ಥಾಯ ದದತೋ ಕುಲದೂಸನದುಕ್ಕಟೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಮಾಸಕೇ ವಾ ಊನಮಾಸಕೇ ವಾ ದುಕ್ಕಟಂ , ಅತಿರೇಕಮಾಸಕೇ ವಾ ಊನಪಞ್ಚಮಾಸಕೇ ವಾ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಂ, ಪಞ್ಚಮಾಸಕೇ ವಾ ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚಮಾಸಕೇ ವಾ ಪಾರಾಜಿಕನ್ತಿ ಏವಂ ದುಕ್ಕಟಾದೀನಿ ಹೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಞ್ಞತ್ಥ ದುಕ್ಕಟಾದೀನೇವ।
298. Ettha saṅghikaṃ garubhaṇḍaṃ issarena dentassa thullaccayanti sambandho. Etthāti etesaṃ pupphādīnaṃ majjhe. Issarenāti taddhitalopena vuttaṃ, issariyena issaravatāyāti attho. Dentassāti kulasaṅgahatthāya issaravatāya dadato. Thullaccayanti kulasaṅgahatthāya dadato ‘‘kuladūsanadukkaṭa’’nti sāmaññavihitadukkaṭena saddhiṃ ‘‘pañcimāni, bhikkhave, avissajjiyāni, na vissajjetabbāni saṅghena vā gaṇena vā puggalena vā, vissajjitānipi avissajjitāni honti. Yo vissajjeyya, āpatti thullaccayassā’’ti (cūḷava. 321) evaṃ vuttathullaccayanti attho. Aññattha thullaccayameva. Senāsanatthāya niyamitepi eseva nayo. Saṅghassa santakaṃ theyyā dentassa dukkaṭādīnīti sambandhitabbaṃ. Dentassāti vuttanayameva. Dukkaṭādīnīti kulasaṅgahatthāya dadato kuladūsanadukkaṭena saddhiṃ māsake vā ūnamāsake vā dukkaṭaṃ , atirekamāsake vā ūnapañcamāsake vā thullaccayaṃ, pañcamāsake vā atirekapañcamāsake vā pārājikanti evaṃ dukkaṭādīni hontīti attho. Aññattha dukkaṭādīneva.
೨೯೯-೩೦೦. ಕುಲಸಙ್ಗಹತ್ಥಂ ಫಲಪುಪ್ಫೂಪಗಂ ರುಕ್ಖಂ ಸಬ್ಬಥಾ ರೋಪೇತುಞ್ಚ ರೋಪಾಪೇತುಞ್ಚ ಜಗ್ಗಿತುಞ್ಚ ನ ವಟ್ಟತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧನೀಯಂ। ಚ-ಸದ್ದೋ ಓಚಿನಿತುಂ ಓಚಿನಾಪೇತುಂ, ಗನ್ಥಿತುಂ ಗನ್ಥಾಪೇತುನ್ತಿ ಚ ಅವುತ್ತಾನಿ ಚ ಸಮುಚ್ಚಿನೋತಿ। ಫಲಪುಪ್ಫಾನಿ ಸಮ್ಪಾದನವಸೇನ ಉಪಗಚ್ಛತೀತಿ ಫಲಪುಪ್ಫೂಪಗಂ। ಸಬ್ಬಥಾತಿ ಕಪ್ಪಿಯವೋಹಾರಅಕಪ್ಪಿಯವೋಹಾರಪರಿಯಾಯಓಭಾಸನಿಮಿತ್ತಕಮ್ಮವಸೇನ ಸಬ್ಬಪ್ಪಕಾರೇನೇವ। ತತ್ಥ ಕಪ್ಪಿಯವೋಹಾರೋ ನಾಮ ‘‘ಇಮಂ ರುಕ್ಖಂ ಜಾನ, ಇಮಂ ಆವಾಟಂ ಜಾನ, ಇಮಂ ಮಾಲಾವಚ್ಛಂ ಜಾನ, ಏತ್ಥ ಉದಕಂ ಜಾನಾ’’ತಿ ವಚನಂ, ಸುಕ್ಖಮಾತಿಕಾಯ ಉಜುಕರಣಞ್ಚ। ತಬ್ಬಿಪರಿಯಾಯೇನ ಅಕಪ್ಪಿಯವೋಹಾರೋ ನಾಮ। ಪರಿಯಾಯೋ ನಾಮ ‘‘ಪಣ್ಡಿತೇನ ಮಾಲಾವಚ್ಛಾದಯೋ ರೋಪಾಪೇತಬ್ಬಾ, ನ ಚಿರಸ್ಸೇವ ಉಪಕಾರಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತೀ’’ತಿಆದಿವಚನಂ। ಓಭಾಸೋ ನಾಮ ಕುದ್ದಾಲಖಣಿತ್ತಾದೀನಿ ಚ ಮಾಲಾವಚ್ಛೇ ಚ ಗಹೇತ್ವಾ ಠಾನಂ। ನಿಮಿತ್ತಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಕುದ್ದಾಲಉದಕಭಾಜನಾದೀನಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಸಮೀಪೇ ಠಪನಂ। ಜಗ್ಗಿತುನ್ತಿ ವದನ್ತಿ ಉದಕಸೇಚನಾದೀನಿ ಕತ್ವಾ। ಗನ್ಥನಗನ್ಥಾಪನೇಸು ಪನ ಸಬ್ಬಾಪಿ ಛ ಪುಪ್ಫವಿಕತಿಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬಾ ಗನ್ಥಿಮಂ ಗೋಪ್ಫಿಮಂ ವೇಧಿಮಂ ವೇಠಿಮಂ ಪೂರಿಮಂ ವಾಯಿಮನ್ತಿ। ನಾಮವಸೇನೇವ ಪನೇತೇಸಂ ವಿಸೇಸೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ತಂ ಪನ ಕುಲಸಙ್ಗಹತೋ ಅಞ್ಞತ್ರಾಪಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಕಾತುಮ್ಪಿ ಅಕಪ್ಪಿಯವಚನೇನ ಕಾರಾಪೇತುಮ್ಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಏವಂ ಜಾನ, ಏವಂ ಕತೇ ಸೋಭೇಯ್ಯ, ಯಥಾ ಏತಾನಿ ಪುಪ್ಫಾನಿ ನ ವಿಕಿರಿಯನ್ತಿ, ತಥಾ ಕರೋಹೀ’’ತಿಆದಿನಾ ಪನ ಕಪ್ಪಿಯವಚನೇನ ಕಾರಾಪೇತುಂ ವಿನಾ ಕುಲಸಙ್ಗಹಂ ವಟ್ಟತಿ। ರೋಪನಾದೀನೀತಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಪಥವಿಯಂ ರೋಪಾಪನಸಿಞ್ಚಾಪನಾದೀನಿ, ಅಞ್ಞತ್ಥ ರೋಪನಾದೀನಿ।
299-300. Kulasaṅgahatthaṃ phalapupphūpagaṃ rukkhaṃ sabbathā ropetuñca ropāpetuñca jaggituñca na vaṭṭatīti sambandhanīyaṃ. Ca-saddo ocinituṃ ocināpetuṃ, ganthituṃ ganthāpetunti ca avuttāni ca samuccinoti. Phalapupphāni sampādanavasena upagacchatīti phalapupphūpagaṃ. Sabbathāti kappiyavohāraakappiyavohārapariyāyaobhāsanimittakammavasena sabbappakāreneva. Tattha kappiyavohāro nāma ‘‘imaṃ rukkhaṃ jāna, imaṃ āvāṭaṃ jāna, imaṃ mālāvacchaṃ jāna, ettha udakaṃ jānā’’ti vacanaṃ, sukkhamātikāya ujukaraṇañca. Tabbipariyāyena akappiyavohāro nāma. Pariyāyo nāma ‘‘paṇḍitena mālāvacchādayo ropāpetabbā, na cirasseva upakārāya saṃvattantī’’tiādivacanaṃ. Obhāso nāma kuddālakhaṇittādīni ca mālāvacche ca gahetvā ṭhānaṃ. Nimittakammaṃ nāma kuddālaudakabhājanādīnaṃ āharitvā samīpe ṭhapanaṃ. Jaggitunti vadanti udakasecanādīni katvā. Ganthanaganthāpanesu pana sabbāpi cha pupphavikatiyo veditabbā ganthimaṃ gopphimaṃ vedhimaṃ veṭhimaṃ pūrimaṃ vāyimanti. Nāmavaseneva panetesaṃ viseso veditabbo. Taṃ pana kulasaṅgahato aññatrāpi bhikkhussa kātumpi akappiyavacanena kārāpetumpi na vaṭṭati. ‘‘Evaṃ jāna, evaṃ kate sobheyya, yathā etāni pupphāni na vikiriyanti, tathā karohī’’tiādinā pana kappiyavacanena kārāpetuṃ vinā kulasaṅgahaṃ vaṭṭati. Ropanādīnīti akappiyapathaviyaṃ ropāpanasiñcāpanādīni, aññattha ropanādīni.
೩೦೧-೨. ಇದಾನಿ ಪುಪ್ಫದಾನಾದೀಸು ಅಟ್ಠಸು ಕುಲಸಙ್ಗಹವತ್ಥೂಸು ಅವಸೇಸಾನಿ ದ್ವೇ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ವುತ್ತಾವಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ವುತ್ತಾವ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವವಿವಜ್ಜನಾಯಂ ವುತ್ತಾ ಏವ। ಜಙ್ಘಪೇಸನೇ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಪಾಠಸೇಸೋ। ಪಿತರೋ ಭಣ್ಡುಂ ಸಕಂ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಕರಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಗಿಹಿಕಮ್ಮೇಸು ದೂತಸಾಸನಂ ಹರಣೇ ಪದವಾರೇನ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಹಧಮ್ಮಿಕೇಸು ವತ್ತಬ್ಬಮೇವ ನತ್ಥೀತಿ ಪಿತಾದಯೋವ ವುತ್ತಾ। ಗಿಹಿಕಮ್ಮಸೂತಿ ವಿಸಯಸತ್ತಮೀ। ಪದವಾರೇನಾತಿ ಪದಕ್ಕಮೇನ, ಪದೇ ಪದೇತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ಪಠಮಂ ಸಾಸನಂ ಅಗ್ಗಹೇತ್ವಾಪಿ ಪುನ ವದತೋ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ। ಪುನಾತಿ ಪಚ್ಛಾ। ‘‘ಅಯಂ ದಾನಿ ಸೋ ಗಾಮೋ, ಹನ್ದ ನಂ ಸಾಸನಂ ಆರೋಚೇಮೀ’’ತಿ ಮಗ್ಗಾ ಓಕ್ಕಮನ್ತಸ್ಸ ಚ ಪದೇ ಪದೇ ವದತೋ ಚ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ತಸ್ಸ ಪನ ಸಾಸನಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಸಯಮೇವ ಕಾರುಞ್ಞೇ ಠಿತೇನ ಗನ್ತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಪತಿರೂಪಂ ಸಾಸನಂ ಆರೋಚೇತುಂ, ‘‘ಮಮ ವಚನೇನ ಭಗವತೋ ಪಾದೇ ವನ್ದಥಾ’’ತಿಆದಿಕಂ ಗಿಹೀನಂ ಕಪ್ಪಿಯಸಾಸನಂ ಹರಿತುಞ್ಚ ವಟ್ಟತಿ।
301-2. Idāni pupphadānādīsu aṭṭhasu kulasaṅgahavatthūsu avasesāni dve dassetuṃ ‘‘vuttāvā’’tiādimāha. Vuttāva micchājīvavivajjanāyaṃ vuttā eva. Jaṅghapesane vinicchayo vuccatīti pāṭhaseso. Pitaro bhaṇḍuṃ sakaṃ veyyāvaccakaraṃ ṭhapetvā gihikammesu dūtasāsanaṃ haraṇe padavārena dukkaṭanti sambandho. Sahadhammikesu vattabbameva natthīti pitādayova vuttā. Gihikammasūti visayasattamī. Padavārenāti padakkamena, pade padeti adhippāyo. Paṭhamaṃ sāsanaṃ aggahetvāpi puna vadato dukkaṭanti yojetabbaṃ. Punāti pacchā. ‘‘Ayaṃ dāni so gāmo, handa naṃ sāsanaṃ ārocemī’’ti maggā okkamantassa ca pade pade vadato ca dukkaṭanti adhippāyo. Tassa pana sāsanaṃ paṭikkhipitvā sayameva kāruññe ṭhitena gantvā attano patirūpaṃ sāsanaṃ ārocetuṃ, ‘‘mama vacanena bhagavato pāde vandathā’’tiādikaṃ gihīnaṃ kappiyasāsanaṃ harituñca vaṭṭati.
೩೦೩. ಅಭೂತಾರೋಚನರೂಪಿಯಸಂವೋಹಾರುಗ್ಗಹಾದಿಸಾತಿ ಅಭೂತಾರೋಚನಾಯ ರೂಪಿಯಸಂವೋಹಾರೇ ಚ ಉಗ್ಗಹೇ ಉಪ್ಪನ್ನಪಚ್ಚಯೇ ಆದಿಸನ್ತಿ ಕಥೇನ್ತಿ ಪಕಾಸೇನ್ತೀತಿ ಅಭೂತಾ…ಪೇ॰… ಹಾದಿಸಾ, ತಂಸದಿಸಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।
303.Abhūtārocanarūpiyasaṃvohāruggahādisāti abhūtārocanāya rūpiyasaṃvohāre ca uggahe uppannapaccaye ādisanti kathenti pakāsentīti abhūtā…pe… hādisā, taṃsadisāti vuttaṃ hoti.
೩೦೪. ಪಿತೂನಂ ಹರಾಪೇತ್ವಾ ಹರಿತ್ವಾಪಿ ಪುಪ್ಫಾನಿ ವತ್ಥುಪೂಜತ್ಥಂ ದಾತುಂ, ಸೇಸಞಾತೀನಂ ಪತ್ತಾನಂ ವತ್ಥುಪೂಜತ್ಥಂ ದಾತುನ್ತಿ ಯೋಜನೀಯಂ। ‘‘ಹರಾಪೇತ್ವಾ ಹರಿತ್ವಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ‘‘ಪಕ್ಕೋಸಿತ್ವಾ ಪಕ್ಕೋಸಾಪೇತ್ವಾ ವಾ’’ತಿ ವುತ್ತಮೇವ ಸಿಯಾತಿ ನ ವುತ್ತಂ। ಪತ್ತಾನನ್ತಿ ಪಕ್ಕೋಸಕೇನ ಪತ್ತಾಪಿ ಗಹಿತಾ। ವತ್ಥುಪೂಜತ್ಥನ್ತಿ ರತನತ್ತಯಪೂಜನತ್ಥಂ। ಉಪಾಸಕಾನಮ್ಪಿ ಪನ ಸಮ್ಪತ್ತಾನಂ ವತ್ಥುಪೂಜತ್ಥಂ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಲಿಙ್ಗಾದಿಪೂಜತ್ಥನ್ತಿ ಸಿವಲಿಙ್ಗಗಿಣ್ಡುಬಿಮ್ಬಾದಿಪೂಜನತ್ಥಂ।
304. Pitūnaṃ harāpetvā haritvāpi pupphāni vatthupūjatthaṃ dātuṃ, sesañātīnaṃ pattānaṃ vatthupūjatthaṃ dātunti yojanīyaṃ. ‘‘Harāpetvā haritvā’’ti vutte ‘‘pakkositvā pakkosāpetvā vā’’ti vuttameva siyāti na vuttaṃ. Pattānanti pakkosakena pattāpi gahitā. Vatthupūjatthanti ratanattayapūjanatthaṃ. Upāsakānampi pana sampattānaṃ vatthupūjatthaṃ dātuṃ vaṭṭatiyeva. Liṅgādipūjatthanti sivaliṅgagiṇḍubimbādipūjanatthaṃ.
೩೦೫. ತಥಾ ಫಲನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಪುಪ್ಫೇ ವುತ್ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಅಪದಿಸತಿ। ಪರಿಬ್ಬಯವಿಹೀನಾನನ್ತಿ ಪರಿಬ್ಬಯಂ ಪಾಥೇಯ್ಯಂ ವಿಹೀನಂ ನಟ್ಠಂ ಯೇಸಂ ಆಗನ್ತುಕಾನನ್ತಿ ಸಮಾಸೋ। ಸಪರನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ವಿಸ್ಸಾಸಿಕಾ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ (ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೪೩೬-೪೩೭) ಪನ ‘‘ಅತ್ತನೋ ಸನ್ತಕಂಯೇವಾ’’ತಿ ವಚನಂ ಥುಲ್ಲಚ್ಚಯಾದಿವಿಭಾಗತೋ ಮೋಚೇತ್ವಾ ವುತ್ತಂ।
305.Tathā phalanti iminā pupphe vuttaṃ sabbaṃ apadisati. Paribbayavihīnānanti paribbayaṃ pātheyyaṃ vihīnaṃ naṭṭhaṃ yesaṃ āgantukānanti samāso. Saparanti attano vissāsikā. Aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.436-437) pana ‘‘attano santakaṃyevā’’ti vacanaṃ thullaccayādivibhāgato mocetvā vuttaṃ.
೩೦೬. ಸಮ್ಮತೇನ ದೇಯ್ಯನ್ತಿ ಯೋಜನಾ। ದೇಯ್ಯನ್ತಿ ಚತುತ್ಥಭಾಗಂ ದಾತಬ್ಬಂ। ಇತರೇನ ತು ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧಿತಬ್ಬಂ। ಇತರೇನ ತು ಅಸಮ್ಮತೇನ ಪನ।
306. Sammatena deyyanti yojanā. Deyyanti catutthabhāgaṃ dātabbaṃ. Itarena tu apaloketvā dātabbanti sambandhitabbaṃ. Itarena tu asammatena pana.
೩೦೭. ಪರಿಚ್ಛಿಜ್ಜಾತಿ ‘‘ಏತ್ತಕಾನಿ ಫಲಾನಿ ದಾತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ ಏವಂ ಫಲಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ವಾ ‘‘ಇಮೇಹಿ ರುಕ್ಖೇಹಿ ದಾತಬ್ಬಾನೀ’’ತಿ ಏವಂ ರುಕ್ಖಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ವಾ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ। ತತೋತಿ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಫಲತೋ ರುಕ್ಖತೋ ವಾ। ಯಾಚಮಾನಸ್ಸ ಗಿಲಾನಸ್ಸೇತರಸ್ಸ ವಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧನೀಯಂ। ರುಕ್ಖಾವ ದಸ್ಸಿಯಾತಿ ‘‘ಇಧ ಫಲಾನಿ ಸುನ್ದರಾನಿ, ಇತೋ ಗಣ್ಹಥಾ’’ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಇತೋ ಗಹೇತುಂ ಲಬ್ಭತೀ’’ತಿ ರುಕ್ಖಾ ವಾ ದಸ್ಸೇತಬ್ಬಾ।
307.Paricchijjāti ‘‘ettakāni phalāni dātabbānī’’ti evaṃ phalaparicchedena vā ‘‘imehi rukkhehi dātabbānī’’ti evaṃ rukkhaparicchedena vā paricchinditvā. Tatoti paricchinnaphalato rukkhato vā. Yācamānassa gilānassetarassa vāti sambandhanīyaṃ. Rukkhāva dassiyāti ‘‘idha phalāni sundarāni, ito gaṇhathā’’ti avatvā ‘‘ito gahetuṃ labbhatī’’ti rukkhā vā dassetabbā.
೩೦೮. ಇದಾನಿ ಅಟ್ಠಸು ಪುಪ್ಫಾದೀನಂ ಚತುನ್ನಂ ವಿನಿಚ್ಛಯಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಯಥಾವುತ್ತಫಲಪುಪ್ಫವಿನಿಚ್ಛಯಂ ಅವಸೇಸೇಸು ಚತೂಸು ಅಪದಿಸನ್ತೋ ‘‘ಸಿರೀಸಾ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಸಿರೀಸಚುಣ್ಣಕಸವಾದಿಚುಣ್ಣೇತಿ ಕಸಾವಂ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಆದಿ ಯಸ್ಸ, ತಮೇವ ಚುಣ್ಣಂ, ಸಿರೀಸಚುಣ್ಣಞ್ಚ ಕಸಾವಾದಿಚುಣ್ಣಞ್ಚಾತಿ ಸಮಾಸೋ। ‘‘ಸಿರೀಸಚುಣ್ಣಂ ವಾ ಅಞ್ಞಂ ವಾ ಕಸಾವ’’ನ್ತಿ ಹಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ (ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೪೩೬-೪೩೭) ವುತ್ತಂ। ‘‘ಕಸಾವಾದೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ ರಸ್ಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಸೇಸೇಸೂತಿ ವೇಳುಆದೀಸು ತೀಸು। ಪಾಳಿಯಾ ಅವುತ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ವುತ್ತತ್ತಾ ಆಹ ‘‘ಪಣ್ಣಮ್ಪೇತ್ಥ ಪವೇಸಯೇ’’ತಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ಪುಪ್ಫಾದೀಸೂತಿ।
308. Idāni aṭṭhasu pupphādīnaṃ catunnaṃ vinicchayaṃ dassetvā yathāvuttaphalapupphavinicchayaṃ avasesesu catūsu apadisanto ‘‘sirīsā’’tiādimāha. Sirīsacuṇṇakasavādicuṇṇeti kasāvaṃ yaṃ kiñci ādi yassa, tameva cuṇṇaṃ, sirīsacuṇṇañca kasāvādicuṇṇañcāti samāso. ‘‘Sirīsacuṇṇaṃ vā aññaṃ vā kasāva’’nti hi aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.436-437) vuttaṃ. ‘‘Kasāvādī’’ti vattabbe rassena vuttaṃ. Sesesūti veḷuādīsu tīsu. Pāḷiyā avuttassāpi aṭṭhakathāyaṃ vuttattā āha ‘‘paṇṇampettha pavesaye’’ti. Etthāti pupphādīsūti.
ದೂಸನನಿದ್ದೇಸವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Dūsananiddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
