Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၈. ဒုသ္သီလပဉ္ဟော
8. Dussīlapañho
၈. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ဂိဟိဒုသ္သီလသ္သ စ သမဏဒုသ္သီလသ္သ စ ကော ဝိသေသော, ကိံ နာနာကရဏံ, ဥဘောပေတေ သမသမဂတိကာ, ဥဘိန္နမ္ပိ သမသမော ဝိပာကော ဟောတိ, ဥဒာဟု ကိဉ္စိ နာနာကာရဏံ အတ္ထီ’’တိ?
8. ‘‘Bhante nāgasena, gihidussīlassa ca samaṇadussīlassa ca ko viseso, kiṃ nānākaraṇaṃ, ubhopete samasamagatikā, ubhinnampi samasamo vipāko hoti, udāhu kiñci nānākāraṇaṃ atthī’’ti?
‘‘ဒသ ယိမေ, မဟာရာဇ, ဂုဏာ သမဏဒုသ္သီလသ္သ ဂိဟိဒုသ္သီလတော ဝိသေသေန အတိရေကာ, ဒသဟိ စ ကာရဏေဟိ ဥတ္တရိံ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ။
‘‘Dasa yime, mahārāja, guṇā samaṇadussīlassa gihidussīlato visesena atirekā, dasahi ca kāraṇehi uttariṃ dakkhiṇaṃ visodheti.
‘‘ကတမေ ဒသ ဂုဏာ သမဏဒုသ္သီလသ္သ ဂိဟိဒုသ္သီလတော ဝိသေသေန အတိရေကာ? ဣဓ, မဟာရာဇ, သမဏဒုသ္သီလော ဗုဒ္ဓေ သဂာရဝော ဟောတိ, ဓမ္မေ သဂာရဝော ဟောတိ, သင္ဃေ သဂာရဝော ဟောတိ, သဗ္ရဟ္မစာရီသု သဂာရဝော ဟောတိ, ဥဒ္ဒေသပရိပုစ္ဆာယ ဝာယမတိ, သဝနဗဟုလော ဟောတိ, ဘိန္နသီလောပိ, မဟာရာဇ, ဒုသ္သီလော ပရိသဂတော အာကပ္ပံ ဥပဋ္ဌပေတိ, ဂရဟဘယာ ကာယိကံ ဝာစသိကံ ရက္ခတိ, ပဓာနာဘိမုခဉ္စသ္သ ဟောတိ စိတ္တံ, ဘိက္ခုသာမညံ ဥပဂတော ဟောတိ။ ကရောန္တောပိ, မဟာရာဇ, သမဏဒုသ္သီလော ပာပံ ပဋိစ္ဆန္နံ အာစရတိ။ ယထာ, မဟာရာဇ, ဣတ္ထီ သပတိကာ နိလီယိတ္ဝာ ရဟသ္သေနေဝ ပာပမာစရတိ; ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ကရောန္တောပိ သမဏဒုသ္သီလော ပာပံ ပဋိစ္ဆန္နံ အာစရတိ။ ဣမေ ခော, မဟာရာဇ, ဒသ ဂုဏာ သမဏဒုသ္သီလသ္သ ဂိဟိဒုသ္သီလတော ဝိသေသေန အတိရေကာ။
‘‘Katame dasa guṇā samaṇadussīlassa gihidussīlato visesena atirekā? Idha, mahārāja, samaṇadussīlo buddhe sagāravo hoti, dhamme sagāravo hoti, saṅghe sagāravo hoti, sabrahmacārīsu sagāravo hoti, uddesaparipucchāya vāyamati, savanabahulo hoti, bhinnasīlopi, mahārāja, dussīlo parisagato ākappaṃ upaṭṭhapeti, garahabhayā kāyikaṃ vācasikaṃ rakkhati, padhānābhimukhañcassa hoti cittaṃ, bhikkhusāmaññaṃ upagato hoti. Karontopi, mahārāja, samaṇadussīlo pāpaṃ paṭicchannaṃ ācarati. Yathā, mahārāja, itthī sapatikā nilīyitvā rahasseneva pāpamācarati; evameva kho, mahārāja, karontopi samaṇadussīlo pāpaṃ paṭicchannaṃ ācarati. Ime kho, mahārāja, dasa guṇā samaṇadussīlassa gihidussīlato visesena atirekā.
‘‘ကတမေဟိ ဒသဟိ ကာရဏေဟိ ဥတ္တရိံ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ? အနဝဇ္ဇကဝစဓာရဏတာယပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ဣသိသာမညဘဏ္ဍုလိင္ဂဓာရဏတောပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, သင္ဃသမယမနုပ္ပဝိဋ္ဌတာယပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ဗုဒ္ဓဓမ္မသင္ဃသရဏဂတတာယပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ပဓာနာသယနိကေတဝာသိတာယပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ဇိနသာသနဓရ 1 ပရိယေသနတောပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ပဝရဓမ္မဒေသနတောပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ဓမ္မဒီပဂတိပရာယဏတာယပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ‘အဂ္ဂော ဗုဒ္ဓော’တိ ဧကန္တဥဇုဒိဋ္ဌိတာယပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ, ဥပောသထသမာဒာနတောပိ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ။ ဣမေဟိ ခော, မဟာရာဇ, ဒသဟိ ကာရဏေဟိ ဥတ္တရိံ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ ။
‘‘Katamehi dasahi kāraṇehi uttariṃ dakkhiṇaṃ visodheti? Anavajjakavacadhāraṇatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, isisāmaññabhaṇḍuliṅgadhāraṇatopi dakkhiṇaṃ visodheti, saṅghasamayamanuppaviṭṭhatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, buddhadhammasaṅghasaraṇagatatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, padhānāsayaniketavāsitāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, jinasāsanadhara 2 pariyesanatopi dakkhiṇaṃ visodheti, pavaradhammadesanatopi dakkhiṇaṃ visodheti, dhammadīpagatiparāyaṇatāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, ‘aggo buddho’ti ekantaujudiṭṭhitāyapi dakkhiṇaṃ visodheti, uposathasamādānatopi dakkhiṇaṃ visodheti. Imehi kho, mahārāja, dasahi kāraṇehi uttariṃ dakkhiṇaṃ visodheti .
‘‘သုဝိပန္နောပိ ဟိ, မဟာရာဇ, သမဏဒုသ္သီလော ဒာယကာနံ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ။ ယထာ, မဟာရာဇ, ဥဒကံ သုဗဟလမ္ပိ ကလလကဒ္ဒမရဇောဇလ္လံ အပနေတိ; ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သုဝိပန္နောပိ သမဏဒုသ္သီလော ဒာယကာနံ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ။
‘‘Suvipannopi hi, mahārāja, samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti. Yathā, mahārāja, udakaṃ subahalampi kalalakaddamarajojallaṃ apaneti; evameva kho, mahārāja, suvipannopi samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti.
‘‘ယထာ ဝာ ပန, မဟာရာဇ, ဥဏ္ဟောဒကံ သုကုဓိတမ္ပိ 3 ဇ္ဇလန္တံ မဟန္တံ အဂ္ဂိက္ခန္ဓံ နိဗ္ဗာပေတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သုဝိပန္နောပိ သမဏဒုသ္သီလော ဒာယကာနံ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ။
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, uṇhodakaṃ sukudhitampi 4 jjalantaṃ mahantaṃ aggikkhandhaṃ nibbāpeti, evameva kho, mahārāja, suvipannopi samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti.
‘‘ယထာ ဝာ ပန, မဟာရာဇ, ဘောဇနံ ဝိရသမ္ပိ ခုဒာဒုဗ္ဗလ္ယံ အပနေတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, သုဝိပန္နောပိ သမဏဒုသ္သီလော ဒာယကာနံ ဒက္ခိဏံ ဝိသောဓေတိ။
‘‘Yathā vā pana, mahārāja, bhojanaṃ virasampi khudādubbalyaṃ apaneti, evameva kho, mahārāja, suvipannopi samaṇadussīlo dāyakānaṃ dakkhiṇaṃ visodheti.
‘‘ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, တထာဂတေန ဒေဝာတိဒေဝေန မဇ္ဈိမနိကာယဝရလဉ္ဆကေ ဒက္ခိဏဝိဘင္ဂေ ဝေယ္ယာကရဏေ –
‘‘Bhāsitampetaṃ, mahārāja, tathāgatena devātidevena majjhimanikāyavaralañchake dakkhiṇavibhaṅge veyyākaraṇe –
‘‘‘ယော သီလဝာ ဒုသ္သီလေသု ဒဒာတိ ဒာနံ၊ ဓမ္မေန လဒ္ဓံ သုပသန္နစိတ္တော။
‘‘‘Yo sīlavā dussīlesu dadāti dānaṃ, dhammena laddhaṃ supasannacitto;
အဘိသဒ္ဒဟံ ကမ္မဖလံ ဥဠာရံ၊ သာ ဒက္ခိဏာ ဒာယကတော ဝိသုဇ္ဈတီ’’’တိ 5။
Abhisaddahaṃ kammaphalaṃ uḷāraṃ, sā dakkhiṇā dāyakato visujjhatī’’’ti 6.
‘‘အစ္ဆရိယံ , ဘန္တေ နာဂသေန, အဗ္ဘုတံ, ဘန္တေ နာဂသေန, တာဝတကံ မယံ ပဉ္ဟံ အပုစ္ဆိမ္ဟ, တံ တ္ဝံ ဩပမ္မေဟိ ကာရဏေဟိ ဝိဘာဝေန္တော အမတမဓုရံ သဝနူပဂံ အကာသိ။ ယထာ နာမ, ဘန္တေ, သူဒော ဝာ သူဒန္တေဝာသီ ဝာ တာဝတကံ မံသံ လဘိတ္ဝာ နာနာဝိဓေဟိ သမ္ဘာရေဟိ သမ္ပာဒေတ္ဝာ ရာဇူပဘောဂံ ကရောတိ; ဧဝမေဝ ခော, ဘန္တေ နာဂသေန, တာဝတကံ မယံ ပဉ္ဟံ အပုစ္ဆိမ္ဟ, တံ တ္ဝံ ဩပမ္မေဟိ ကာရဏေဟိ ဝိဘာဝေတ္ဝာ အမတမဓုရံ သဝနူပဂံ အကာသီ’’တိ။
‘‘Acchariyaṃ , bhante nāgasena, abbhutaṃ, bhante nāgasena, tāvatakaṃ mayaṃ pañhaṃ apucchimha, taṃ tvaṃ opammehi kāraṇehi vibhāvento amatamadhuraṃ savanūpagaṃ akāsi. Yathā nāma, bhante, sūdo vā sūdantevāsī vā tāvatakaṃ maṃsaṃ labhitvā nānāvidhehi sambhārehi sampādetvā rājūpabhogaṃ karoti; evameva kho, bhante nāgasena, tāvatakaṃ mayaṃ pañhaṃ apucchimha, taṃ tvaṃ opammehi kāraṇehi vibhāvetvā amatamadhuraṃ savanūpagaṃ akāsī’’ti.
ဒုသ္သီလပဉ္ဟော အဋ္ဌမော။
Dussīlapañho aṭṭhamo.
Footnotes: