Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / థేరగాథా-అట్ఠకథా • Theragāthā-aṭṭhakathā

    ౧౦. (దుతియ) దేవసభత్థేరగాథావణ్ణనా

    10. (Dutiya) devasabhattheragāthāvaṇṇanā

    సమ్మప్పధానసమ్పన్నోతి ఆయస్మతో దేవసభత్థేరస్స గాథా. కా ఉప్పత్తి? అయమ్పి పురిమబుద్ధేసు కతాధికారో తత్థ తత్థ భవే వివట్టూపనిస్సయం కుసలం ఉపచినన్తో సిఖిస్స భగవతో కాలే కులగేహే నిబ్బత్తిత్వా విఞ్ఞుతం పత్తో ఏకదివసం సిఖిం భగవన్తం దిస్వా పసన్నమానసో బన్ధుజీవకపుప్ఫేహి పూజం అకాసి. సో తేన పుఞ్ఞకమ్మేన దేవమనుస్సేసు సంసరన్తో ఇమస్మిం బుద్ధుప్పాదే కపిలవత్థుస్మిం సక్యరాజకులే నిబ్బత్తి, తస్స దేవసభోతి నామం అహోసి. సో వయప్పత్తో చుమ్బటకలహవూపసమనత్థం సత్థరి ఆగతే బుద్ధానుభావం దిస్వా పసన్నమానసో సరణేసు పతిట్ఠితో పున నిగ్రోధారామే సత్థరి విహరన్తే సత్థారం ఉపసఙ్కమిత్వా పటిలద్ధసద్ధో పబ్బజిత్వా కతపుబ్బకిచ్చో విపస్సనాయ కమ్మం కరోన్తో నచిరస్సేవ అరహత్తం పాపుణి. తేన వుత్తం అపదానే (అప॰ థేర ౧.౧౬.౧-౬) –

    Sammappadhānasampannoti āyasmato devasabhattherassa gāthā. Kā uppatti? Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayaṃ kusalaṃ upacinanto sikhissa bhagavato kāle kulagehe nibbattitvā viññutaṃ patto ekadivasaṃ sikhiṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso bandhujīvakapupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kapilavatthusmiṃ sakyarājakule nibbatti, tassa devasabhoti nāmaṃ ahosi. So vayappatto cumbaṭakalahavūpasamanatthaṃ satthari āgate buddhānubhāvaṃ disvā pasannamānaso saraṇesu patiṭṭhito puna nigrodhārāme satthari viharante satthāraṃ upasaṅkamitvā paṭiladdhasaddho pabbajitvā katapubbakicco vipassanāya kammaṃ karonto nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.16.1-6) –

    ‘‘చన్దంవ విమలం సుద్ధం, విప్పసన్నమనావిలం;

    ‘‘Candaṃva vimalaṃ suddhaṃ, vippasannamanāvilaṃ;

    నన్దీభవపరిక్ఖీణం, తిణ్ణం లోకే విసత్తికం.

    Nandībhavaparikkhīṇaṃ, tiṇṇaṃ loke visattikaṃ.

    ‘‘నిబ్బాపయన్తం జనతం, తిణ్ణం తారయతం వరం;

    ‘‘Nibbāpayantaṃ janataṃ, tiṇṇaṃ tārayataṃ varaṃ;

    మునిం వనమ్హి ఝాయన్తం, ఏకగ్గం సుసమాహితం.

    Muniṃ vanamhi jhāyantaṃ, ekaggaṃ susamāhitaṃ.

    ‘‘బన్ధుజీవకపుప్ఫాని, లగేత్వా సుత్తకేనహం;

    ‘‘Bandhujīvakapupphāni, lagetvā suttakenahaṃ;

    బుద్ధస్స అభిరోపయిం, సిఖినో లోకబన్ధునో.

    Buddhassa abhiropayiṃ, sikhino lokabandhuno.

    ‘‘ఏకతింసే ఇతో కప్పే, యం కమ్మమకరిం తదా;

    ‘‘Ekatiṃse ito kappe, yaṃ kammamakariṃ tadā;

    దుగ్గతిం నాభిజానామి, బుద్ధపూజాయిదం ఫలం.

    Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.

    ‘‘ఇతో సత్తమకే కప్పే, మనుజిన్దో మహాయసో;

    ‘‘Ito sattamake kappe, manujindo mahāyaso;

    సమన్తచక్ఖునామాసి, చక్కవత్తీ మహబ్బలో.

    Samantacakkhunāmāsi, cakkavattī mahabbalo.

    ‘‘కిలేసా ఝాపితా మయ్హం…పే॰… కతం బుద్ధస్స సాసన’’న్తి.

    ‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.

    అరహత్తం పన పత్వా అత్తనా అధిగతం విముత్తిసుఖం నిస్సాయ ఉప్పన్నపీతిసోమనస్సో ఉదానవసేన –

    Arahattaṃ pana patvā attanā adhigataṃ vimuttisukhaṃ nissāya uppannapītisomanasso udānavasena –

    ౧౦౦.

    100.

    ‘‘సమ్మప్పధానసమ్పన్నో , సతిపట్ఠానగోచరో;

    ‘‘Sammappadhānasampanno , satipaṭṭhānagocaro;

    విముత్తికుసుమసఞ్ఛన్నో, పరినిబ్బిస్సత్యనాసవో’’తి. – గాథం అభాసి;

    Vimuttikusumasañchanno, parinibbissatyanāsavo’’ti. – gāthaṃ abhāsi;

    తత్థ సమ్మప్పధానసమ్పన్నోతి సమ్పన్నచతుబ్బిధసమ్మప్పధానో, తేహి కత్తబ్బకిచ్చం సమ్పాదేత్వా ఠితోతి అత్థో. సతిపట్ఠానగోచరోతి కాయానుపస్సనాదయో సతిపట్ఠానా గోచరో పవత్తిట్ఠానం ఏతస్సాతి సతిపట్ఠానగోచరో, చతూసు సతిపట్ఠానేసు పతిట్ఠితచిత్తోతి అత్థో. గుణసోభేన పరమసుగన్ధా విముత్తియేవ కుసుమాని, తేహి సబ్బసో సమ్మదేవ సఞ్ఛన్నో విభూసితో అలఙ్కతోతి విముత్తికుసుమసఞ్ఛన్నో. పరినిబ్బిస్సత్యనాసవోతి ఏవం సమ్మా పటిపజ్జన్తో భిక్ఖు నచిరస్సేవ అనాసవో హుత్వా పరినిబ్బిస్సతి సఉపాదిసేసాయ అనుపాదిసేసాయ చ నిబ్బానధాతుయాతి అత్థో. ఇదమేవ చ థేరస్స అఞ్ఞాబ్యాకరణం అహోసి.

    Tattha sammappadhānasampannoti sampannacatubbidhasammappadhāno, tehi kattabbakiccaṃ sampādetvā ṭhitoti attho. Satipaṭṭhānagocaroti kāyānupassanādayo satipaṭṭhānā gocaro pavattiṭṭhānaṃ etassāti satipaṭṭhānagocaro, catūsu satipaṭṭhānesu patiṭṭhitacittoti attho. Guṇasobhena paramasugandhā vimuttiyeva kusumāni, tehi sabbaso sammadeva sañchanno vibhūsito alaṅkatoti vimuttikusumasañchanno. Parinibbissatyanāsavoti evaṃ sammā paṭipajjanto bhikkhu nacirasseva anāsavo hutvā parinibbissati saupādisesāya anupādisesāya ca nibbānadhātuyāti attho. Idameva ca therassa aññābyākaraṇaṃ ahosi.

    (దుతియ) దేవసభత్థేరగాథావణ్ణనా నిట్ఠితా.

    (Dutiya) devasabhattheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.

    దసమవగ్గవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Dasamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / థేరగాథాపాళి • Theragāthāpāḷi / ౧౦. (దుతియ)-దేవసభత్థేరగాథా • 10. (Dutiya)-devasabhattheragāthā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact