| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
6. දුතියආනන්‌දසුත්‌තං
6. Dutiyaānandasuttaṃ
38. සාවත්‌ථිනිදානං . එකමන්‌තං නිසින්‌නං ඛො ආයස්‌මන්‌තං ආනන්‌දං භගවා එතදවොච –
38. Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ ānandaṃ bhagavā etadavoca –
‘‘සචෙ තං, ආනන්‌ද, එවං පුච්‌ඡෙය්‍යුං – ‘කතමෙසං, ආවුසො ආනන්‌ද, ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ? කතමෙසං ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති? කතමෙසං ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායතී’ති? එවං පුට්‌ඨො ත්‌වං, ආනන්‌ද, කින්‌ති බ්‍යාකරෙය්‍යාසී’’ති? ‘‘සචෙ මං, භන්‌තෙ, එවං පුච්‌ඡෙය්‍යුං – ‘කතමෙසං, ආවුසො ආනන්‌ද, ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ? කතමෙසං ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති , වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති ? කතමෙසං ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායතී’ති? එවං පුට්‌ඨොහං, භන්‌තෙ, එවං බ්‍යාකරෙය්‍යං – ‘යං ඛො, ආවුසො, රූපං අතීතං නිරුද්‌ධං විපරිණතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. යා වෙදනා අතීතා නිරුද්‌ධා විපරිණතා; තස්‌සා උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතාය අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. යා සඤ්‌ඤා… යෙ සඞ්‌ඛාරා අතීතා නිරුද්‌ධා විපරිණතා; තෙසං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. යං විඤ්‌ඤාණං අතීතං නිරුද්‌ධං විපරිණතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. ඉමෙසං ඛො, ආවුසො, ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ’’’.
‘‘Sace taṃ, ānanda, evaṃ puccheyyuṃ – ‘katamesaṃ, āvuso ānanda, dhammānaṃ uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha? Katamesaṃ dhammānaṃ uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati? Katamesaṃ dhammānaṃ uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatī’ti? Evaṃ puṭṭho tvaṃ, ānanda, kinti byākareyyāsī’’ti? ‘‘Sace maṃ, bhante, evaṃ puccheyyuṃ – ‘katamesaṃ, āvuso ānanda, dhammānaṃ uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha? Katamesaṃ dhammānaṃ uppādo paññāyissati , vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati ? Katamesaṃ dhammānaṃ uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatī’ti? Evaṃ puṭṭhohaṃ, bhante, evaṃ byākareyyaṃ – ‘yaṃ kho, āvuso, rūpaṃ atītaṃ niruddhaṃ vipariṇataṃ; tassa uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha. Yā vedanā atītā niruddhā vipariṇatā; tassā uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitāya aññathattaṃ paññāyittha. Yā saññā… ye saṅkhārā atītā niruddhā vipariṇatā; tesaṃ uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha. Yaṃ viññāṇaṃ atītaṃ niruddhaṃ vipariṇataṃ; tassa uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha. Imesaṃ kho, āvuso, dhammānaṃ uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha’’’.
‘‘යං ඛො, ආවුසො, රූපං අජාතං අපාතුභූතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති. යා වෙදනා අජාතා අපාතුභූතා; තස්‌සා උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතාය අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති. යා සඤ්‌ඤා…පෙ.… යෙ සඞ්‌ඛාරා අජාතා අපාතුභූතා; තෙසං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති. යං විඤ්‌ඤාණං අජාතං අපාතුභූතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති. ඉමෙසං ඛො, ආවුසො , ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති.
‘‘Yaṃ kho, āvuso, rūpaṃ ajātaṃ apātubhūtaṃ; tassa uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati. Yā vedanā ajātā apātubhūtā; tassā uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitāya aññathattaṃ paññāyissati. Yā saññā…pe… ye saṅkhārā ajātā apātubhūtā; tesaṃ uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati. Yaṃ viññāṇaṃ ajātaṃ apātubhūtaṃ; tassa uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati. Imesaṃ kho, āvuso , dhammānaṃ uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati.
‘‘යං ඛො, ආවුසො, රූපං ජාතං පාතුභූතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති. යා වෙදනා ජාතා පාතුභූතා…පෙ.… යා සඤ්‌ඤා… යෙ සඞ්‌ඛාරා ජාතා පාතුභූතා; තෙසං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති. යං විඤ්‌ඤාණං ජාතං පාතුභූතං තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති. ඉමෙසං ඛො, ආවුසො, ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායතී’ති. එවං පුට්‌ඨොහං, භන්‌තෙ, එවං බ්‍යාකරෙය්‍ය’’න්‌ති.
‘‘Yaṃ kho, āvuso, rūpaṃ jātaṃ pātubhūtaṃ; tassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati. Yā vedanā jātā pātubhūtā…pe… yā saññā… ye saṅkhārā jātā pātubhūtā; tesaṃ uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati. Yaṃ viññāṇaṃ jātaṃ pātubhūtaṃ tassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati. Imesaṃ kho, āvuso, dhammānaṃ uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatī’ti. Evaṃ puṭṭhohaṃ, bhante, evaṃ byākareyya’’nti.
‘‘සාධු , සාධු, ආනන්‌ද! යං ඛො, ආනන්‌ද, රූපං අතීතං නිරුද්‌ධං විපරිණතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. යා වෙදනා … යා සඤ්‌ඤා… යෙ සඞ්‌ඛාරා… යං විඤ්‌ඤාණං අතීතං නිරුද්‌ධං විපරිණතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ. ඉමෙසං ඛො, ආනන්‌ද, ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, වයො පඤ්‌ඤායිත්‌ථ, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිත්‌ථ.
‘‘Sādhu , sādhu, ānanda! Yaṃ kho, ānanda, rūpaṃ atītaṃ niruddhaṃ vipariṇataṃ; tassa uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha. Yā vedanā … yā saññā… ye saṅkhārā… yaṃ viññāṇaṃ atītaṃ niruddhaṃ vipariṇataṃ; tassa uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha. Imesaṃ kho, ānanda, dhammānaṃ uppādo paññāyittha, vayo paññāyittha, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyittha.
‘‘යං ඛො, ආනන්‌ද, රූපං අජාතං අපාතුභූතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති. යා වෙදනා… යා සඤ්‌ඤා… යෙ සඞ්‌ඛාරා… යං විඤ්‌ඤාණං අජාතං අපාතුභූතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති , වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති. ඉමෙසං ඛො, ආනන්‌ද, ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, වයො පඤ්‌ඤායිස්‌සති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායිස්‌සති.
‘‘Yaṃ kho, ānanda, rūpaṃ ajātaṃ apātubhūtaṃ; tassa uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati. Yā vedanā… yā saññā… ye saṅkhārā… yaṃ viññāṇaṃ ajātaṃ apātubhūtaṃ; tassa uppādo paññāyissati , vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati. Imesaṃ kho, ānanda, dhammānaṃ uppādo paññāyissati, vayo paññāyissati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyissati.
‘‘යං ඛො, ආනන්‌ද, රූපං ජාතං පාතුභූතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති. යා වෙදනා ජාතා පාතුභූතා… යා සඤ්‌ඤා… යෙ සඞ්‌ඛාරා… යං විඤ්‌ඤාණං ජාතං පාතුභූතං; තස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති. ඉමෙසං ඛො, ආනන්‌ද, ධම්‌මානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායතීති. එවං පුට්‌ඨො ත්‌වං, ආනන්‌ද, එවං බ්‍යාකරෙය්‍යාසී’’ති. ඡට්‌ඨං.
‘‘Yaṃ kho, ānanda, rūpaṃ jātaṃ pātubhūtaṃ; tassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati. Yā vedanā jātā pātubhūtā… yā saññā… ye saṅkhārā… yaṃ viññāṇaṃ jātaṃ pātubhūtaṃ; tassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati. Imesaṃ kho, ānanda, dhammānaṃ uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyatīti. Evaṃ puṭṭho tvaṃ, ānanda, evaṃ byākareyyāsī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 5-6. ආනන්‌දසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-6. Ānandasuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 5-6. ආනන්‌දසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 5-6. Ānandasuttādivaṇṇanā
