| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
2. து³தியஅனியதஸிக்கா²பத³வண்ணனா
2. Dutiyaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
452. ‘‘ஏகோ’’தி வுத்தத்தா ‘‘நிஸஜ்ஜங் கப்பேதுங் படிக்கி²த்த’’ந்தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴ ந க⁴டதீதி ஆஹ ‘‘யங் ஏகோ…பே॰… ஸம்ப³ந்தோ⁴ வேதி³தப்³போ³’’தி. ஏதங் பச்சத்தவசனந்தி ‘‘ஏகோ’’தி இத³ங் பச்சத்தவசனங்.
452. ‘‘Eko’’ti vuttattā ‘‘nisajjaṃ kappetuṃ paṭikkhitta’’nti iminā sambandho na ghaṭatīti āha ‘‘yaṃ eko…pe… sambandho veditabbo’’ti. Etaṃ paccattavacananti ‘‘eko’’ti idaṃ paccattavacanaṃ.
453. ப³ஹி பரிக்கி²த்தந்தி ப³ஹி பாகாராதி³னா பரிக்கி²த்தங். பரிவேணங்க³ணந்தி பரிவேணமாளகங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். இத்தீ²பி புரிஸோபீதி எத்த² பட²மே கஸ்மா இத்தி²ஸதம்பி அனாபத்திங் ந கரோதி, இத⁴ ஏகாபி கஸ்மா அனாபத்திங் கரோதீதி? வுச்சதே – பட²மஸிக்கா²பத³ங் ‘‘ஸக்கா ஹோதி மேது²னங் த⁴ம்மங் படிஸேவிது’’ந்தி வுத்தத்தா மேது²னத⁴ம்மவஸேன ஆக³தங், ந ச மேது²னஸ்ஸ மாதுகா³மோ து³தியோ ஹோதி. இத்தி²யோ ஹி அஞ்ஞமஞ்ஞிஸ்ஸா வஜ்ஜங் படிச்சா²தெ³ந்தி, தேனேவ வேஸாலியங் மஹாவனே த்³வாரங் விவரித்வா நிபன்னே பி⁴க்கு²ம்ஹி ஸம்ப³ஹுலா இத்தி²யோ யாவத³த்த²ங் கத்வா பக்கமிங்ஸு, தஸ்மா தத்த² ‘‘இத்தி²ஸதம்பி அனாபத்திங் ந கரோதீ’’தி வுத்தங். இத³ங் பன ஸிக்கா²பத³ங் து³ட்டு²ல்லவாசாவஸேன ஆக³தங் ‘‘அலஞ்ச கோ² ஹோதி மாதுகா³மங் து³ட்டு²ல்லாஹி வாசாஹி ஓபா⁴ஸிது’’ந்தி வுத்தத்தா. து³ட்டு²ல்லவாசஞ்ச ஸுத்வா மாதுகா³மோபி ந படிச்சா²தே³தி. தேனேவ து³ட்டு²ல்லவாசாஸிக்கா²பதே³ யா தா இத்தி²யோ ஹிரிமனா, தா நிக்க²மித்வா பி⁴க்கூ² உஜ்ஜா²பேஸுங், தஸ்மா இத⁴ ‘‘இத்தீ²பி அனாபத்திங் கரோதீ’’தி வுத்தங். இத⁴ அப்படிச்ச²ன்னத்தா இத்தீ²பி அனாபத்திங் கரோதி, தத்த² படிச்ச²ன்னத்தா இத்தி²ஸதம்பி அனாபத்திங் ந கரோதீதி ச வத³ந்தி.
453.Bahi parikkhittanti bahi pākārādinā parikkhittaṃ. Pariveṇaṅgaṇanti pariveṇamāḷakaṃ sandhāya vuttaṃ. Itthīpi purisopīti ettha paṭhame kasmā itthisatampi anāpattiṃ na karoti, idha ekāpi kasmā anāpattiṃ karotīti? Vuccate – paṭhamasikkhāpadaṃ ‘‘sakkā hoti methunaṃ dhammaṃ paṭisevitu’’nti vuttattā methunadhammavasena āgataṃ, na ca methunassa mātugāmo dutiyo hoti. Itthiyo hi aññamaññissā vajjaṃ paṭicchādenti, teneva vesāliyaṃ mahāvane dvāraṃ vivaritvā nipanne bhikkhumhi sambahulā itthiyo yāvadatthaṃ katvā pakkamiṃsu, tasmā tattha ‘‘itthisatampi anāpattiṃ na karotī’’ti vuttaṃ. Idaṃ pana sikkhāpadaṃ duṭṭhullavācāvasena āgataṃ ‘‘alañca kho hoti mātugāmaṃ duṭṭhullāhi vācāhi obhāsitu’’nti vuttattā. Duṭṭhullavācañca sutvā mātugāmopi na paṭicchādeti. Teneva duṭṭhullavācāsikkhāpade yā tā itthiyo hirimanā, tā nikkhamitvā bhikkhū ujjhāpesuṃ, tasmā idha ‘‘itthīpi anāpattiṃ karotī’’ti vuttaṃ. Idha appaṭicchannattā itthīpi anāpattiṃ karoti, tattha paṭicchannattā itthisatampi anāpattiṃ na karotīti ca vadanti.
காயஸங்ஸக்³க³வஸேன அனந்தோ⁴ வுத்தோ, து³ட்டு²ல்லவாசாவஸேன அப³தி⁴ரோ. அந்தொத்³வாத³ஸஹத்தே² ஓகாஸேதி ஸோதஸ்ஸ ரஹாபா⁴வோ வுத்தோ, ஏதேன ‘‘ஸோதஸ்ஸ ரஹோ த்³வாத³ஸஹத்தே²ன பரிச்சி²ந்தி³தப்³போ³’’தி த³ஸ்ஸேதி . தஸ்மா த்³வாத³ஸஹத்த²தோ ப³ஹி நிஸின்னோ அனாபத்திங் ந கரோதி ஸதிபி சக்கு²ஸ்ஸ ரஹாபா⁴வே ஸோதஸ்ஸ ரஹஸப்³பா⁴வதோ. இமஸ்மிஞ்ஹி ஸிக்கா²பதே³ அப்படிச்ச²ன்னத்தா ஸோதஸ்ஸ ரஹோயேவ அதி⁴ப்பேதோ. பாளியங் பன ‘‘சக்கு²ஸ்ஸ ரஹோ’’தி அத்து²த்³தா⁴ரவஸேன வுத்தங். கேனசி பன ‘‘த்³வேபி ரஹா இத⁴ அதி⁴ப்பேதா’’தி வுத்தங், தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். ந ஹி அப்படிச்ச²ன்னே ஓகாஸே சக்கு²ஸ்ஸ ரஹோ ஸம்ப⁴வதி த்³வாத³ஸஹத்த²தோ ப³ஹி த³ஸ்ஸனவிஸயே தூ³ரதரே நிஸின்னஸ்ஸபி த³ட்டு²ங் ஸக்குணெய்யபா⁴வதோ. நித்³தா³யந்தோபீதி இமினா ‘‘நிபஜ்ஜித்வா நித்³தா³யந்தோபி க³ஹிதோயேவா’’தி தீஸுபி க³ண்டி²பதே³ஸு வுத்தங். ‘‘நிபஜ்ஜித்வா நித்³தா³யந்தேபி ஸதிபி சக்கு²ஸ்ஸ ரஹே அப³தி⁴ரத்தா ஸோதஸ்ஸ ரஹோ நத்தீ²’’தி க³ண்டி²பத³காரானங் அதி⁴ப்பாயோ. யதா² பன நிபஜ்ஜித்வா நித்³தா³யந்தோ அந்தோ⁴ விய கிஞ்சி ந பஸ்ஸதீதி சக்கு²ஸ்ஸ ரஹோ ஸம்ப⁴வதி, ததா² ப³தி⁴ரோ விய கிஞ்சி ஸத்³த³ங் ந ஸுணாதீதி ஸோதஸ்ஸ ரஹோபி ஸம்ப⁴வதீதி ஸக்கா வத்துங். அட்ட²கதா²யஞ்ச டி²தோ வா நிஸின்னோ வாதி எத்தகமேவ வுத்தங், பட²மஸிக்கா²பதே³ விய ‘‘நிபஜ்ஜித்வா நித்³தா³யந்தோபி அனாபத்திங் ந கரோதீ’’தி இத³ங் பன ந வுத்தங், தஸ்மா வீமங்ஸித்வா யதா² ந விருஜ்ஜ²தி, ததா² க³ஹேதப்³ப³ங்.
Kāyasaṃsaggavasena anandho vutto, duṭṭhullavācāvasena abadhiro. Antodvādasahatthe okāseti sotassa rahābhāvo vutto, etena ‘‘sotassa raho dvādasahatthena paricchinditabbo’’ti dasseti . Tasmā dvādasahatthato bahi nisinno anāpattiṃ na karoti satipi cakkhussa rahābhāve sotassa rahasabbhāvato. Imasmiñhi sikkhāpade appaṭicchannattā sotassa rahoyeva adhippeto. Pāḷiyaṃ pana ‘‘cakkhussa raho’’ti atthuddhāravasena vuttaṃ. Kenaci pana ‘‘dvepi rahā idha adhippetā’’ti vuttaṃ, taṃ na gahetabbaṃ. Na hi appaṭicchanne okāse cakkhussa raho sambhavati dvādasahatthato bahi dassanavisaye dūratare nisinnassapi daṭṭhuṃ sakkuṇeyyabhāvato. Niddāyantopīti iminā ‘‘nipajjitvā niddāyantopi gahitoyevā’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. ‘‘Nipajjitvā niddāyantepi satipi cakkhussa rahe abadhirattā sotassa raho natthī’’ti gaṇṭhipadakārānaṃ adhippāyo. Yathā pana nipajjitvā niddāyanto andho viya kiñci na passatīti cakkhussa raho sambhavati, tathā badhiro viya kiñci saddaṃ na suṇātīti sotassa rahopi sambhavatīti sakkā vattuṃ. Aṭṭhakathāyañca ṭhito vā nisinno vāti ettakameva vuttaṃ, paṭhamasikkhāpade viya ‘‘nipajjitvā niddāyantopi anāpattiṃ na karotī’’ti idaṃ pana na vuttaṃ, tasmā vīmaṃsitvā yathā na virujjhati, tathā gahetabbaṃ.
ஸோதஸ்ஸ ரஹஸ்ஸேவ இதா⁴தி⁴ப்பேதத்தா ‘‘ப³தி⁴ரோ பன சக்கு²மாபீ’’தி வுத்தங். அந்த⁴ஸ்ஸ அப்படிச்ச²ன்னம்பி படிச்ச²ன்னபக்க²ங் ப⁴ஜதீதி பட²மஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ விஸயத்தா வுத்தங் ‘‘அந்தோ⁴ வா அப³தி⁴ரோபி ந கரோதீ’’தி. யதே²வ ஹி தத்த² அபிஹிதகவாடஸ்ஸ க³ப்³ப⁴ஸ்ஸ அந்தோ ஸமீபேபி டி²தோ அந்தோ⁴ அனாபத்திங் ந கரோதி, ஏவமயம்பீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். உப⁴யத்தா²பீதி த்³வீஸுபி அனியதேஸு. யஸ்மா த்³வீஹி ஸிக்கா²பதே³ஹி உதா³யித்தே²ரங் ஆரப்³ப⁴ விஸுங் பஞ்ஞத்தா காசி ஆபத்தி நாம நத்தி², தஸ்மா தஸ்ஸ தஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ ஆதி³கம்மிகே ஸந்தா⁴ய ஆதி³கம்மிகானங் அனாபத்தி வுத்தா. உபனந்த³த்தே²ராத³யோ ஹி ரஹோ நிஸஜ்ஜாதீ³னங் ஆதி³கம்மிகா. ப⁴க³வதா பன பட²மங் பஞ்ஞத்தஸிக்கா²பதா³னியேவ க³ஹெத்வா உபனந்த³வத்து²ஸ்மிங் அனியதக்கமோ த³ஸ்ஸிதோ. யதி³ இமேஹி ஸிக்கா²பதே³ஹி விஸுங் பஞ்ஞத்தா ஆபத்தி நாம நத்தி², அத² கஸ்மா ப⁴க³வதா அனியதத்³வயங் பஞ்ஞத்தந்தி? ஏவரூபாயபி உபாஸிகாய வுச்சமானோ படிஜானமானோயேவ ஆபத்தியா காரேதப்³போ³, ந அப்படிஜானமானோதி த³ஸ்ஸெந்தேன ப⁴க³வதா யாய காயசி ஆபத்தியா யேன கேனசி சோதி³தே படிஞ்ஞாதகரணங்யேவ த³ள்ஹங் கத்வா வினயவினிச்ச²யலக்க²ணங் ட²பிதங். அத² பி⁴க்கு²னீனங் அனியதங் கஸ்மா ந வுத்தந்தி? இத³மேவ லக்க²ணங் ஸப்³ப³த்த² அனுக³தந்தி ந வுத்தங்.
Sotassa rahasseva idhādhippetattā ‘‘badhiro pana cakkhumāpī’’ti vuttaṃ. Andhassa appaṭicchannampi paṭicchannapakkhaṃ bhajatīti paṭhamasikkhāpadassa visayattā vuttaṃ ‘‘andho vā abadhiropi na karotī’’ti. Yatheva hi tattha apihitakavāṭassa gabbhassa anto samīpepi ṭhito andho anāpattiṃ na karoti, evamayampīti daṭṭhabbaṃ. Ubhayatthāpīti dvīsupi aniyatesu. Yasmā dvīhi sikkhāpadehi udāyittheraṃ ārabbha visuṃ paññattā kāci āpatti nāma natthi, tasmā tassa tassa sikkhāpadassa ādikammike sandhāya ādikammikānaṃ anāpatti vuttā. Upanandattherādayo hi raho nisajjādīnaṃ ādikammikā. Bhagavatā pana paṭhamaṃ paññattasikkhāpadāniyeva gahetvā upanandavatthusmiṃ aniyatakkamo dassito. Yadi imehi sikkhāpadehi visuṃ paññattā āpatti nāma natthi, atha kasmā bhagavatā aniyatadvayaṃ paññattanti? Evarūpāyapi upāsikāya vuccamāno paṭijānamānoyeva āpattiyā kāretabbo, na appaṭijānamānoti dassentena bhagavatā yāya kāyaci āpattiyā yena kenaci codite paṭiññātakaraṇaṃyeva daḷhaṃ katvā vinayavinicchayalakkhaṇaṃ ṭhapitaṃ. Atha bhikkhunīnaṃ aniyataṃ kasmā na vuttanti? Idameva lakkhaṇaṃ sabbattha anugatanti na vuttaṃ.
து³தியஅனியதஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Dutiyaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
இதி ஸமந்தபாஸாதி³காய வினயட்ட²கதா²ய ஸாரத்த²தீ³பனியங்
Iti samantapāsādikāya vinayaṭṭhakathāya sāratthadīpaniyaṃ
அனியதவண்ணனா நிட்டி²தா.
Aniyatavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 2. து³தியஅனியதஸிக்கா²பத³ங் • 2. Dutiyaaniyatasikkhāpadaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. து³தியஅனியதஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 2. Dutiyaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / 2. து³தியஅனியதஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 2. Dutiyaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 2. து³தியஅனியதஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 2. Dutiyaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā
