Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / కఙ్ఖావితరణీ-అభినవ-టీకా • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā

    ౨. దుతియఅనియతసిక్ఖాపదవణ్ణనా

    2. Dutiyaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā

    నహేవ ఖో పన పటిచ్ఛన్నన్తి ఏత్థ పన యమ్పి బహి పరిక్ఖిత్తం అన్తో వివటం పరివేణఙ్గణాది, తమ్పి అన్తోగధన్తి వేదితబ్బం. ‘‘ఏవరూపఞ్హి ఠానం అప్పటిచ్ఛన్నేయేవ గహిత’’న్తి మహాపచ్చరియం (పారా॰ అట్ఠ॰ ౨.౪౫౩) వుత్తం. సఙ్ఘాదిసేసేన వాతి కాయసంసగ్గదుట్ఠుల్లోభాసనసఙ్ఖాతేన సఙ్ఘాదిసేసేన వా. తేనేవ హి పదభాజనే ‘‘సా చే ఏవం వదేయ్య ‘అయ్యో, మయా దిట్ఠో నిసిన్నో మాతుగామేన సద్ధిం కాయసంసగ్గం సమాపజ్జన్తో’’’తిఆది (పారా॰ ౪౫౫) వుత్తం. ఇదం సిక్ఖాపదం దుట్ఠుల్లవాచావసేన ఆగతం. దుట్ఠుల్లవాచఞ్చ సుత్వా తం మాతుగామోపి న పటిచ్ఛాదేతి. తథా హి దుట్ఠుల్లవాచాసిక్ఖాపదే (పారా॰ ౨౮౩ ఆదయో) యా పన తా ఇత్థియో హిరిమనా, తా నిక్ఖమిత్వా భిక్ఖూ ఉజ్ఝాపేసుం, తస్మా ఇధ ఇత్థీపి అనాపత్తిం కరోతీతి ఆహ ‘‘ఇత్థీపీ’’తి. అథ వా ఇధ అప్పటిచ్ఛన్నత్తా ఇత్థీపి అనాపత్తిం కరోతి, పఠమే పన పటిచ్ఛన్నత్తా ఇత్థిసతమ్పి అనాపత్తిం న కరోతీతి ఏవమేత్థ అత్థో దట్ఠబ్బో. అనన్ధో అబధిరోతి ఏత్థ కాయసంసగ్గవసేన అనన్ధో వుత్తో, దుట్ఠుల్లవాచావసేన అబధిరో.

    Naheva kho pana paṭicchannanti ettha pana yampi bahi parikkhittaṃ anto vivaṭaṃ pariveṇaṅgaṇādi, tampi antogadhanti veditabbaṃ. ‘‘Evarūpañhi ṭhānaṃ appaṭicchanneyeva gahita’’nti mahāpaccariyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.453) vuttaṃ. Saṅghādisesena vāti kāyasaṃsaggaduṭṭhullobhāsanasaṅkhātena saṅghādisesena vā. Teneva hi padabhājane ‘‘sā ce evaṃ vadeyya ‘ayyo, mayā diṭṭho nisinno mātugāmena saddhiṃ kāyasaṃsaggaṃ samāpajjanto’’’tiādi (pārā. 455) vuttaṃ. Idaṃ sikkhāpadaṃ duṭṭhullavācāvasena āgataṃ. Duṭṭhullavācañca sutvā taṃ mātugāmopi na paṭicchādeti. Tathā hi duṭṭhullavācāsikkhāpade (pārā. 283 ādayo) yā pana tā itthiyo hirimanā, tā nikkhamitvā bhikkhū ujjhāpesuṃ, tasmā idha itthīpi anāpattiṃ karotīti āha ‘‘itthīpī’’ti. Atha vā idha appaṭicchannattā itthīpi anāpattiṃ karoti, paṭhame pana paṭicchannattā itthisatampi anāpattiṃ na karotīti evamettha attho daṭṭhabbo. Anandho abadhiroti ettha kāyasaṃsaggavasena anandho vutto, duṭṭhullavācāvasena abadhiro.

    సముట్ఠానాదీసు ఇదం సిక్ఖాపదం తిసముట్ఠానం – కాయచిత్తతో వాచాచిత్తతో కాయవాచాచిత్తతో సముట్ఠాతి, కిరియం, సఞ్ఞావిమోక్ఖం, సచిత్తకం, లోకవజ్జం, కాయకమ్మం, వచీకమ్మం, అకుసలచిత్తం, సుఖమజ్ఝత్తవేదనాహి ద్వివేదనం. తేనాహ ‘‘సముట్ఠానాదీని పనేత్థ అదిన్నాదానసదిసానేవా’’తి. ఏత్థ చ కాయసంసగ్గం సమాపజ్జన్తో దుట్ఠుల్లమ్పి భణతి, దుట్ఠుల్లం భణన్తో నిసీదతి చాతి ‘‘కాయవాచాచిత్తతో చ సముట్ఠాతీ’’తి వుత్తం, దుట్ఠుల్లమేవ వా సన్ధాయ వుత్తన్తి గహేతబ్బం.

    Samuṭṭhānādīsu idaṃ sikkhāpadaṃ tisamuṭṭhānaṃ – kāyacittato vācācittato kāyavācācittato samuṭṭhāti, kiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, sukhamajjhattavedanāhi dvivedanaṃ. Tenāha ‘‘samuṭṭhānādīni panettha adinnādānasadisānevā’’ti. Ettha ca kāyasaṃsaggaṃ samāpajjanto duṭṭhullampi bhaṇati, duṭṭhullaṃ bhaṇanto nisīdati cāti ‘‘kāyavācācittato ca samuṭṭhātī’’ti vuttaṃ, duṭṭhullameva vā sandhāya vuttanti gahetabbaṃ.

    దుతియఅనియతసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Dutiyaaniyatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    ‘‘అనియతుద్దేసో చాయం దిట్ఠాదిసమూలకచోదనాయ వత్థుం పటిజానమానోవ ఆపత్తియా కారేతబ్బో, న ఇతరోతి ఆపత్తిరోపనారోపనలక్ఖణదస్సనత్థం వుత్తో’’తి వదన్తి.

    ‘‘Aniyatuddeso cāyaṃ diṭṭhādisamūlakacodanāya vatthuṃ paṭijānamānova āpattiyā kāretabbo, na itaroti āpattiropanāropanalakkhaṇadassanatthaṃ vutto’’ti vadanti.

    ఇతి కఙ్ఖావితరణియా పాతిమోక్ఖవణ్ణనాయ

    Iti kaṅkhāvitaraṇiyā pātimokkhavaṇṇanāya

    వినయత్థమఞ్జూసాయం లీనత్థప్పకాసనియం

    Vinayatthamañjūsāyaṃ līnatthappakāsaniyaṃ

    అనియతవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Aniyatavaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact