Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๔. ทุติยอญฺญตรภิกฺขุสุตฺตํ
4. Dutiyaaññatarabhikkhusuttaṃ
๓๖. สาวตฺถินิทานํ ฯ อถ โข อญฺญตโร ภิกฺขุ เยน ภควา…เป.… เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข โส ภิกฺขุ ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘สาธุ เม, ภเนฺต , ภควา สํขิเตฺตน ธมฺมํ เทเสตุ ยมหํ ภควโต ธมฺมํ สุตฺวา เอโก วูปกโฎฺฐ อปฺปมโตฺต อาตาปี ปหิตโตฺต วิหเรยฺย’’นฺติฯ ‘‘ยํ โข, ภิกฺขุ, อนุเสติ ตํ อนุมียติ; ยํ อนุมียติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ ยํ นานุเสติ น ตํ อนุมียติ; ยํ นานุมียติ น เตน สงฺขํ คจฺฉตี’’ติฯ ‘‘อญฺญาตํ, ภควา; อญฺญาตํ, สุคตา’’ติฯ
36. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā…pe… ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sādhu me, bhante , bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetu yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyya’’nti. ‘‘Yaṃ kho, bhikkhu, anuseti taṃ anumīyati; yaṃ anumīyati tena saṅkhaṃ gacchati. Yaṃ nānuseti na taṃ anumīyati; yaṃ nānumīyati na tena saṅkhaṃ gacchatī’’ti. ‘‘Aññātaṃ, bhagavā; aññātaṃ, sugatā’’ti.
‘‘ยถา กถํ ปน ตฺวํ, ภิกฺขุ, มยา สํขิเตฺตน ภาสิตสฺส วิตฺถาเรน อตฺถํ อาชานาสี’’ติ? ‘‘รูปํ เจ, ภเนฺต, อนุเสติ ตํ อนุมียติ; ยํ อนุมียติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ อนุเสติ… สญฺญํ เจ อนุเสติ… สงฺขาเร เจ อนุเสติ… วิญฺญาณํ เจ อนุเสติ ตํ อนุมียติ; ยํ อนุมียติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ รูปํ เจ, ภเนฺต, นานุเสติ น ตํ อนุมียติ; ยํ นานุมียติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ นานุเสติ… สญฺญํ เจ นานุเสติ… สงฺขาเร เจ นานุเสติ… วิญฺญาณํ เจ นานุเสติ น ตํ อนุมียติ; ยํ นานุมียติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ อิมสฺส ขฺวาหํ, ภเนฺต, ภควตา สํขิเตฺตน ภาสิตสฺส เอวํ วิตฺถาเรน อตฺถํ อาชานามี’’ติฯ
‘‘Yathā kathaṃ pana tvaṃ, bhikkhu, mayā saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānāsī’’ti? ‘‘Rūpaṃ ce, bhante, anuseti taṃ anumīyati; yaṃ anumīyati tena saṅkhaṃ gacchati. Vedanaṃ ce anuseti… saññaṃ ce anuseti… saṅkhāre ce anuseti… viññāṇaṃ ce anuseti taṃ anumīyati; yaṃ anumīyati tena saṅkhaṃ gacchati. Rūpaṃ ce, bhante, nānuseti na taṃ anumīyati; yaṃ nānumīyati na tena saṅkhaṃ gacchati. Vedanaṃ ce nānuseti… saññaṃ ce nānuseti… saṅkhāre ce nānuseti… viññāṇaṃ ce nānuseti na taṃ anumīyati; yaṃ nānumīyati na tena saṅkhaṃ gacchati. Imassa khvāhaṃ, bhante, bhagavatā saṃkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena atthaṃ ājānāmī’’ti.
‘‘สาธุ สาธุ, ภิกฺขุ! สาธุ โข ตฺวํ, ภิกฺขุ, มยา สํขิเตฺตน ภาสิตสฺส วิตฺถาเรน อตฺถํ อาชานาสิฯ รูปํ เจ, ภิกฺขุ, อนุเสติ ตํ อนุมียติ; ยํ อนุมียติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ, ภิกฺขุ… สญฺญํ เจ, ภิกฺขุ… สงฺขาเร เจ, ภิกฺขุ… วิญฺญาณํ เจ, ภิกฺขุ, อนุเสติ ตํ อนุมียติ; ยํ อนุมียติ เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ รูปํ เจ, ภิกฺขุ, นานุเสติ น ตํ อนุมียติ; ยํ นานุมียติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ เวทนํ เจ นานุเสติ… สญฺญํ เจ นานุเสติ… สงฺขาเร เจ นานุเสติ… วิญฺญาณํ เจ นานุเสติ น ตํ อนุมียติ; ยํ นานุมียติ น เตน สงฺขํ คจฺฉติฯ อิมสฺส โข, ภิกฺขุ, มยา สํขิเตฺตน ภาสิตสฺส เอวํ วิตฺถาเรน อโตฺถ ทฎฺฐโพฺพ’’ติ…เป.… อญฺญตโร จ ปน โส ภิกฺขุ อรหตํ อโหสีติฯ จตุตฺถํฯ
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu! Sādhu kho tvaṃ, bhikkhu, mayā saṃkhittena bhāsitassa vitthārena atthaṃ ājānāsi. Rūpaṃ ce, bhikkhu, anuseti taṃ anumīyati; yaṃ anumīyati tena saṅkhaṃ gacchati. Vedanaṃ ce, bhikkhu… saññaṃ ce, bhikkhu… saṅkhāre ce, bhikkhu… viññāṇaṃ ce, bhikkhu, anuseti taṃ anumīyati; yaṃ anumīyati tena saṅkhaṃ gacchati. Rūpaṃ ce, bhikkhu, nānuseti na taṃ anumīyati; yaṃ nānumīyati na tena saṅkhaṃ gacchati. Vedanaṃ ce nānuseti… saññaṃ ce nānuseti… saṅkhāre ce nānuseti… viññāṇaṃ ce nānuseti na taṃ anumīyati; yaṃ nānumīyati na tena saṅkhaṃ gacchati. Imassa kho, bhikkhu, mayā saṃkhittena bhāsitassa evaṃ vitthārena attho daṭṭhabbo’’ti…pe… aññataro ca pana so bhikkhu arahataṃ ahosīti. Catutthaṃ.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๔. ทุติยอญฺญตรภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา • 4. Dutiyaaññatarabhikkhusuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๔. ทุติยอญฺญตรภิกฺขุสุตฺตวณฺณนา • 4. Dutiyaaññatarabhikkhusuttavaṇṇanā