| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
១០. ទុតិយអបុត្តកសុត្តវណ្ណនា
10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā
១៣១. បិណ្ឌបាតេនាតិ សហយោគេ ករណវចនំ។ បដិបាទនំ តេន សហ យោជនន្តិ អាហ ‘‘បិណ្ឌបាតេន សទ្ធិំ សំយោជេសិ, បិណ្ឌបាតំ អទាសីតិ អត្ថោ’’តិ។ ‘‘បណីតភោជនំ ភុញ្ជិត្វា’’តិ វុត្តំ, បាឡិយំ បន ‘‘កណាជកំ ភុញ្ជតិ ពិលង្គទុតិយ’’ន្តិ។ តំ តំ បវត្តិតំ យេភុយ្យវសេន វុត្តន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។ ឥទានិ ‘‘ឥមស្ស សេដ្ឋិស្ស កស្សចិ សមណស្ស វា ព្រាហ្មណស្ស វា ទេថា’’តិ វចនំ ន សុតបុព្ពំ, យស្មា បច្ចេកពុទ្ធា នាម អត្តនោ គុណានុភាវេហិ លោកេ បាកដា សញ្ជាតា ឯវ ហោន្តិ, តស្មា សេដ្ឋិភរិយាយ ‘‘ន យស្ស វា តស្ស វា’’តិអាទិ ចិន្តិតំ។ តថា ហិ តេសំ ទេន្តាបិ សក្កច្ចំ យេភុយ្យេន បណីតមេវ ទេន្តិ។ នាសាបុដំ បហរិ អត្តនោ អានុភាវេន។ សោ លុទ្ធតាយ ‘‘ពហុ វត ធញ្ញំ មមស្សា’’តិ ចិត្តំ សំយមេតុំ សន្ធារេតុំ អសក្កោន្តោ។
131.Piṇḍapātenāti sahayoge karaṇavacanaṃ. Paṭipādanaṃ tena saha yojananti āha ‘‘piṇḍapātena saddhiṃ saṃyojesi, piṇḍapātaṃ adāsīti attho’’ti. ‘‘Paṇītabhojanaṃ bhuñjitvā’’ti vuttaṃ, pāḷiyaṃ pana ‘‘kaṇājakaṃ bhuñjati bilaṅgadutiya’’nti. Taṃ taṃ pavattitaṃ yebhuyyavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Idāni ‘‘imassa seṭṭhissa kassaci samaṇassa vā brāhmaṇassa vā dethā’’ti vacanaṃ na sutapubbaṃ, yasmā paccekabuddhā nāma attano guṇānubhāvehi loke pākaṭā sañjātā eva honti, tasmā seṭṭhibhariyāya ‘‘na yassa vā tassa vā’’tiādi cintitaṃ. Tathā hi tesaṃ dentāpi sakkaccaṃ yebhuyyena paṇītameva denti. Nāsāpuṭaṃ pahari attano ānubhāvena. So luddhatāya ‘‘bahu vata dhaññaṃ mamassā’’ti cittaṃ saṃyametuṃ sandhāretuṃ asakkonto.
វិប្បដិសារុប្បន្នាការំ ទស្សេតុំ ‘‘វរមេត’’ន្តិអាទិ វុត្តំ។ ‘‘ឥមស្ស សមណស្ស បិណ្ឌបាតំ ទេហី’’តិ វទតោ ន ឯកាយ ឯវ ជវនវីថិយា វសេន អត្ថសិទ្ធិ។ អថ ខោ តត្ថ អាទិតោ បវត្តជវនវារោបិ អត្ថិ មជ្ឈេ បវត្តជវនវារោបិ, តំ សន្ធាយាហ ‘‘បុព្ពបច្ឆិមចេតនាវសេនា’’តិ។ ឯកា ចេតនា ទ្វេ បដិសន្ធិយោ ន ទេតីតិ ឯត្ថ សាកេតបញ្ហវសេន និច្ឆយោ វេទិតព្ពោ។ ចុទ្ទសន្នំ ចេតនានំ បុព្ពេ បុរេតរំ កតត្តា បុរាណំ។
Vippaṭisāruppannākāraṃ dassetuṃ ‘‘varameta’’ntiādi vuttaṃ. ‘‘Imassa samaṇassa piṇḍapātaṃ dehī’’ti vadato na ekāya eva javanavīthiyā vasena atthasiddhi. Atha kho tattha ādito pavattajavanavāropi atthi majjhe pavattajavanavāropi, taṃ sandhāyāha ‘‘pubbapacchimacetanāvasenā’’ti. Ekā cetanā dve paṭisandhiyo na detīti ettha sāketapañhavasena nicchayo veditabbo. Cuddasannaṃ cetanānaṃ pubbe puretaraṃ katattā purāṇaṃ.
បរិគយ្ហតីតិ បរិគ្គហោតិ អាហ ‘‘បរិគ្គហិតំ វត្ថុ’’ន្តិ។ អន្វាយ ឧបនិស្សាយ ជីវន្តីតិ អនុជីវិនោ។ សព្ពមេតន្តិ ធនធញ្ញាទិសព្ពំ ឯតំ យថាវុត្តបរិគ្គហវត្ថុំ។ និក្ខិប្បគាមិនន្តិ និក្ខិបិតព្ពតាគាមិនំ។ និក្ខិបិតព្ពសភាវំ ហោតីតិ អាហ ‘‘និក្ខិប្បសភាវ’’ន្តិ។ បហាយ គមនីយន្តិ អយមេត្ថ អត្ថោតិ អាហ ‘‘បរិច្ចជិតព្ពសភាវមេវា’’តិ។
Parigayhatīti pariggahoti āha ‘‘pariggahitaṃ vatthu’’nti. Anvāya upanissāya jīvantīti anujīvino. Sabbametanti dhanadhaññādisabbaṃ etaṃ yathāvuttapariggahavatthuṃ. Nikkhippagāminanti nikkhipitabbatāgāminaṃ. Nikkhipitabbasabhāvaṃ hotīti āha ‘‘nikkhippasabhāva’’nti. Pahāya gamanīyanti ayamettha atthoti āha ‘‘pariccajitabbasabhāvamevā’’ti.
ទុតិយអបុត្តកសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ទុតិយវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. ទុតិយអបុត្តកសុត្តំ • 10. Dutiyaaputtakasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. ទុតិយអបុត្តកសុត្តវណ្ណនា • 10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā
