Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၁၀. ဒုတိယအပုတ္တကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā
၁၃၁. ပိဏ္ဍပာတေနာတိ သဟယောဂေ ကရဏဝစနံ။ ပဋိပာဒနံ တေန သဟ ယောဇနန္တိ အာဟ ‘‘ပိဏ္ဍပာတေန သဒ္ဓိံ သံယောဇေသိ, ပိဏ္ဍပာတံ အဒာသီတိ အတ္ထော’’တိ။ ‘‘ပဏီတဘောဇနံ ဘုဉ္ဇိတ္ဝာ’’တိ ဝုတ္တံ, ပာဠိယံ ပန ‘‘ကဏာဇကံ ဘုဉ္ဇတိ ဗိလင္ဂဒုတိယ’’န္တိ။ တံ တံ ပဝတ္တိတံ ယေဘုယ္ယဝသေန ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဣဒာနိ ‘‘ဣမသ္သ သေဋ္ဌိသ္သ ကသ္သစိ သမဏသ္သ ဝာ ဗ္ရာဟ္မဏသ္သ ဝာ ဒေထာ’’တိ ဝစနံ န သုတပုဗ္ဗံ, ယသ္မာ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာ နာမ အတ္တနော ဂုဏာနုဘာဝေဟိ လောကေ ပာကဋာ သဉ္ဇာတာ ဧဝ ဟောန္တိ, တသ္မာ သေဋ္ဌိဘရိယာယ ‘‘န ယသ္သ ဝာ တသ္သ ဝာ’’တိအာဒိ စိန္တိတံ။ တထာ ဟိ တေသံ ဒေန္တာပိ သက္ကစ္စံ ယေဘုယ္ယေန ပဏီတမေဝ ဒေန္တိ။ နာသာပုဋံ ပဟရိ အတ္တနော အာနုဘာဝေန။ သော လုဒ္ဓတာယ ‘‘ဗဟု ဝတ ဓညံ မမသ္သာ’’တိ စိတ္တံ သံယမေတုံ သန္ဓာရေတုံ အသက္ကောန္တော။
131.Piṇḍapātenāti sahayoge karaṇavacanaṃ. Paṭipādanaṃ tena saha yojananti āha ‘‘piṇḍapātena saddhiṃ saṃyojesi, piṇḍapātaṃ adāsīti attho’’ti. ‘‘Paṇītabhojanaṃ bhuñjitvā’’ti vuttaṃ, pāḷiyaṃ pana ‘‘kaṇājakaṃ bhuñjati bilaṅgadutiya’’nti. Taṃ taṃ pavattitaṃ yebhuyyavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Idāni ‘‘imassa seṭṭhissa kassaci samaṇassa vā brāhmaṇassa vā dethā’’ti vacanaṃ na sutapubbaṃ, yasmā paccekabuddhā nāma attano guṇānubhāvehi loke pākaṭā sañjātā eva honti, tasmā seṭṭhibhariyāya ‘‘na yassa vā tassa vā’’tiādi cintitaṃ. Tathā hi tesaṃ dentāpi sakkaccaṃ yebhuyyena paṇītameva denti. Nāsāpuṭaṃ pahari attano ānubhāvena. So luddhatāya ‘‘bahu vata dhaññaṃ mamassā’’ti cittaṃ saṃyametuṃ sandhāretuṃ asakkonto.
ဝိပ္ပဋိသာရုပ္ပန္နာကာရံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ဝရမေတ’’န္တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ‘‘ဣမသ္သ သမဏသ္သ ပိဏ္ဍပာတံ ဒေဟီ’’တိ ဝဒတော န ဧကာယ ဧဝ ဇဝနဝီထိယာ ဝသေန အတ္ထသိဒ္ဓိ။ အထ ခော တတ္ထ အာဒိတော ပဝတ္တဇဝနဝာရောပိ အတ္ထိ မဇ္ဈေ ပဝတ္တဇဝနဝာရောပိ, တံ သန္ဓာယာဟ ‘‘ပုဗ္ဗပစ္ဆိမစေတနာဝသေနာ’’တိ။ ဧကာ စေတနာ ဒ္ဝေ ပဋိသန္ဓိယော န ဒေတီတိ ဧတ္ထ သာကေတပဉ္ဟဝသေန နိစ္ဆယော ဝေဒိတဗ္ဗော။ စုဒ္ဒသန္နံ စေတနာနံ ပုဗ္ဗေ ပုရေတရံ ကတတ္တာ ပုရာဏံ။
Vippaṭisāruppannākāraṃ dassetuṃ ‘‘varameta’’ntiādi vuttaṃ. ‘‘Imassa samaṇassa piṇḍapātaṃ dehī’’ti vadato na ekāya eva javanavīthiyā vasena atthasiddhi. Atha kho tattha ādito pavattajavanavāropi atthi majjhe pavattajavanavāropi, taṃ sandhāyāha ‘‘pubbapacchimacetanāvasenā’’ti. Ekā cetanā dve paṭisandhiyo na detīti ettha sāketapañhavasena nicchayo veditabbo. Cuddasannaṃ cetanānaṃ pubbe puretaraṃ katattā purāṇaṃ.
ပရိဂယ္ဟတီတိ ပရိဂ္ဂဟောတိ အာဟ ‘‘ပရိဂ္ဂဟိတံ ဝတ္ထု’’န္တိ။ အန္ဝာယ ဥပနိသ္သာယ ဇီဝန္တီတိ အနုဇီဝိနော။ သဗ္ဗမေတန္တိ ဓနဓညာဒိသဗ္ဗံ ဧတံ ယထာဝုတ္တပရိဂ္ဂဟဝတ္ထုံ။ နိက္ခိပ္ပဂာမိနန္တိ နိက္ခိပိတဗ္ဗတာဂာမိနံ။ နိက္ခိပိတဗ္ဗသဘာဝံ ဟောတီတိ အာဟ ‘‘နိက္ခိပ္ပသဘာဝ’’န္တိ။ ပဟာယ ဂမနီယန္တိ အယမေတ္ထ အတ္ထောတိ အာဟ ‘‘ပရိစ္စဇိတဗ္ဗသဘာဝမေဝာ’’တိ။
Parigayhatīti pariggahoti āha ‘‘pariggahitaṃ vatthu’’nti. Anvāya upanissāya jīvantīti anujīvino. Sabbametanti dhanadhaññādisabbaṃ etaṃ yathāvuttapariggahavatthuṃ. Nikkhippagāminanti nikkhipitabbatāgāminaṃ. Nikkhipitabbasabhāvaṃ hotīti āha ‘‘nikkhippasabhāva’’nti. Pahāya gamanīyanti ayamettha atthoti āha ‘‘pariccajitabbasabhāvamevā’’ti.
ဒုတိယအပုတ္တကသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ဒုတိယဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁၀. ဒုတိယအပုတ္တကသုတ္တံ • 10. Dutiyaaputtakasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. ဒုတိယအပုတ္တကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā