Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)

    10. දුතියඅපුත්‌තකසුත්‌තවණ්‌ණනා

    10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā

    131. පිණ්‌ඩපාතෙනාති සහයොගෙ කරණවචනං. පටිපාදනං තෙන සහ යොජනන්‌ති ආහ ‘‘පිණ්‌ඩපාතෙන සද්‌ධිං සංයොජෙසි, පිණ්‌ඩපාතං අදාසීති අත්‌ථො’’ති. ‘‘පණීතභොජනං භුඤ්‌ජිත්‌වා’’ති වුත්‌තං, පාළියං පන ‘‘කණාජකං භුඤ්‌ජති බිලඞ්‌ගදුතිය’’න්‌ති. තං තං පවත්‌තිතං යෙභුය්‍යවසෙන වුත්‌තන්‌ති දට්‌ඨබ්‌බං. ඉදානි ‘‘ඉමස්‌ස සෙට්‌ඨිස්‌ස කස්‌සචි සමණස්‌ස වා බ්‍රාහ්‌මණස්‌ස වා දෙථා’’ති වචනං න සුතපුබ්‌බං, යස්‌මා පච්‌චෙකබුද්‌ධා නාම අත්‌තනො ගුණානුභාවෙහි ලොකෙ පාකටා සඤ්‌ජාතා එව හොන්‌ති, තස්‌මා සෙට්‌ඨිභරියාය ‘‘න යස්‌ස වා තස්‌ස වා’’තිආදි චින්‌තිතං. තථා හි තෙසං දෙන්‌තාපි සක්‌කච්‌චං යෙභුය්‍යෙන පණීතමෙව දෙන්‌ති. නාසාපුටං පහරි අත්‌තනො ආනුභාවෙන. සො ලුද්‌ධතාය ‘‘බහු වත ධඤ්‌ඤං මමස්‌සා’’ති චිත්‌තං සංයමෙතුං සන්‌ධාරෙතුං අසක්‌කොන්‌තො.

    131.Piṇḍapātenāti sahayoge karaṇavacanaṃ. Paṭipādanaṃ tena saha yojananti āha ‘‘piṇḍapātena saddhiṃ saṃyojesi, piṇḍapātaṃ adāsīti attho’’ti. ‘‘Paṇītabhojanaṃ bhuñjitvā’’ti vuttaṃ, pāḷiyaṃ pana ‘‘kaṇājakaṃ bhuñjati bilaṅgadutiya’’nti. Taṃ taṃ pavattitaṃ yebhuyyavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Idāni ‘‘imassa seṭṭhissa kassaci samaṇassa vā brāhmaṇassa vā dethā’’ti vacanaṃ na sutapubbaṃ, yasmā paccekabuddhā nāma attano guṇānubhāvehi loke pākaṭā sañjātā eva honti, tasmā seṭṭhibhariyāya ‘‘na yassa vā tassa vā’’tiādi cintitaṃ. Tathā hi tesaṃ dentāpi sakkaccaṃ yebhuyyena paṇītameva denti. Nāsāpuṭaṃ pahari attano ānubhāvena. So luddhatāya ‘‘bahu vata dhaññaṃ mamassā’’ti cittaṃ saṃyametuṃ sandhāretuṃ asakkonto.

    විප්‌පටිසාරුප්‌පන්‌නාකාරං දස්‌සෙතුං ‘‘වරමෙත’’න්‌තිආදි වුත්‌තං. ‘‘ඉමස්‌ස සමණස්‌ස පිණ්‌ඩපාතං දෙහී’’ති වදතො න එකාය එව ජවනවීථියා වසෙන අත්‌ථසිද්‌ධි. අථ ඛො තත්‌ථ ආදිතො පවත්‌තජවනවාරොපි අත්‌ථි මජ්‌ඣෙ පවත්‌තජවනවාරොපි, තං සන්‌ධායාහ ‘‘පුබ්‌බපච්‌ඡිමචෙතනාවසෙනා’’ති. එකා චෙතනා ද්‌වෙ පටිසන්‌ධියො න දෙතීති එත්‌ථ සාකෙතපඤ්‌හවසෙන නිච්‌ඡයො වෙදිතබ්‌බො. චුද්‌දසන්‌නං චෙතනානං පුබ්‌බෙ පුරෙතරං කතත්‌තා පුරාණං.

    Vippaṭisāruppannākāraṃ dassetuṃ ‘‘varameta’’ntiādi vuttaṃ. ‘‘Imassa samaṇassa piṇḍapātaṃ dehī’’ti vadato na ekāya eva javanavīthiyā vasena atthasiddhi. Atha kho tattha ādito pavattajavanavāropi atthi majjhe pavattajavanavāropi, taṃ sandhāyāha ‘‘pubbapacchimacetanāvasenā’’ti. Ekā cetanā dve paṭisandhiyo na detīti ettha sāketapañhavasena nicchayo veditabbo. Cuddasannaṃ cetanānaṃ pubbe puretaraṃ katattā purāṇaṃ.

    පරිගය්‌හතීති පරිග්‌ගහොති ආහ ‘‘පරිග්‌ගහිතං වත්‌ථු’’න්‌ති. අන්‌වාය උපනිස්‌සාය ජීවන්‌තීති අනුජීවිනො. සබ්‌බමෙතන්‌ති ධනධඤ්‌ඤාදිසබ්‌බං එතං යථාවුත්‌තපරිග්‌ගහවත්‌ථුං. නික්‌ඛිප්‌පගාමිනන්‌ති නික්‌ඛිපිතබ්‌බතාගාමිනං. නික්‌ඛිපිතබ්‌බසභාවං හොතීති ආහ ‘‘නික්‌ඛිප්‌පසභාව’’න්‌ති. පහාය ගමනීයන්‌ති අයමෙත්‌ථ අත්‌ථොති ආහ ‘‘පරිච්‌චජිතබ්‌බසභාවමෙවා’’ති.

    Parigayhatīti pariggahoti āha ‘‘pariggahitaṃ vatthu’’nti. Anvāya upanissāya jīvantīti anujīvino. Sabbametanti dhanadhaññādisabbaṃ etaṃ yathāvuttapariggahavatthuṃ. Nikkhippagāminanti nikkhipitabbatāgāminaṃ. Nikkhipitabbasabhāvaṃ hotīti āha ‘‘nikkhippasabhāva’’nti. Pahāya gamanīyanti ayamettha atthoti āha ‘‘pariccajitabbasabhāvamevā’’ti.

    දුතියඅපුත්‌තකසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.

    දුතියවග්‌ගවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 10. දුතියඅපුත්‌තකසුත්‌තං • 10. Dutiyaaputtakasuttaṃ

    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 10. දුතියඅපුත්‌තකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Dutiyaaputtakasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact