| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
२. दुतियअस्सुतवासुत्तवण्णना
2. Dutiyaassutavāsuttavaṇṇanā
६२. पच्चयभावेन सुखवेदनाय हितन्ति सुखवेदनियं। तेनाह ‘‘सुखवेदनाय पच्चय’’न्ति। पच्चयभावो च उपनिस्सयकोटिया, न सहजातकोटिया। तेनाह ‘‘ननु चा’’तिआदि। जवनवेदनायाति जवनचित्तसहगताय वेदनाय। तं सन्धायाति तं उपनिस्सयपच्चयतं सन्धाय। एतन्ति एतं ‘‘सुखवेदनाय पच्चय’’न्ति वचनं वुत्तं। एसेव नयोति इमिना ‘‘ननु च सोतसम्फस्सो सुखवेदनाय पच्चयो न होती’’ति एवमादिं अतिदिसति। सो सम्फस्सो जाति उप्पत्तिट्ठानं एतस्साति तज्जातिकं, वेदयितं। तं पन यस्मा तस्स फस्सस्स अनुच्छविकमेव होति, तस्मा तस्सारुप्पं तस्स फस्सस्स अनुरूपन्ति च अत्थो वुत्तो। वुत्तनयेनाति ‘‘सुखवेदनाय पच्चयो’’तिआदिना वुत्तविधिअनुसारेन। अधरारणियं उत्तरारणिया मन्तनवसेन घट्टनं इव सङ्घट्टनं फस्सेन युगग्गाहो, तस्स पन घट्टनस्स निरन्तरप्पवत्तिया पिण्डितभावो इध समोधानं, न केसञ्चि द्विन्नं तिण्णं वा सहावट्ठानन्ति वुत्तं ‘‘सङ्घट्टनसम्पिण्डनेनाति अत्थो’’ति। अग्गिचुण्णोति विप्फुलिङ्गं। वत्थूति चक्खादिवत्थु विसयसङ्घट्टनतो। लब्भमानोव धम्मो सङ्घट्टनं विय गय्हतीति वुत्तं ‘‘सङ्घट्टनं विय फस्सो’’ति। उस्माधातु विय वेदना दुक्खसभावत्ता।
62. Paccayabhāvena sukhavedanāya hitanti sukhavedaniyaṃ. Tenāha ‘‘sukhavedanāya paccaya’’nti. Paccayabhāvo ca upanissayakoṭiyā, na sahajātakoṭiyā. Tenāha ‘‘nanu cā’’tiādi. Javanavedanāyāti javanacittasahagatāya vedanāya. Taṃ sandhāyāti taṃ upanissayapaccayataṃ sandhāya. Etanti etaṃ ‘‘sukhavedanāya paccaya’’nti vacanaṃ vuttaṃ. Eseva nayoti iminā ‘‘nanu ca sotasamphasso sukhavedanāya paccayo na hotī’’ti evamādiṃ atidisati. So samphasso jāti uppattiṭṭhānaṃ etassāti tajjātikaṃ, vedayitaṃ. Taṃ pana yasmā tassa phassassa anucchavikameva hoti, tasmā tassāruppaṃ tassa phassassa anurūpanti ca attho vutto. Vuttanayenāti ‘‘sukhavedanāya paccayo’’tiādinā vuttavidhianusārena. Adharāraṇiyaṃ uttarāraṇiyā mantanavasena ghaṭṭanaṃ iva saṅghaṭṭanaṃ phassena yugaggāho, tassa pana ghaṭṭanassa nirantarappavattiyā piṇḍitabhāvo idha samodhānaṃ, na kesañci dvinnaṃ tiṇṇaṃ vā sahāvaṭṭhānanti vuttaṃ ‘‘saṅghaṭṭanasampiṇḍanenāti attho’’ti. Aggicuṇṇoti vipphuliṅgaṃ. Vatthūti cakkhādivatthu visayasaṅghaṭṭanato. Labbhamānova dhammo saṅghaṭṭanaṃ viya gayhatīti vuttaṃ ‘‘saṅghaṭṭanaṃ viya phasso’’ti. Usmādhātu viya vedanā dukkhasabhāvattā.
दुतियअस्सुतवासुत्तवण्णना निट्ठिता।
Dutiyaassutavāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / २. दुतियअस्सुतवासुत्तं • 2. Dutiyaassutavāsuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / २. दुतियअस्सुतवासुत्तवण्णना • 2. Dutiyaassutavāsuttavaṇṇanā
