| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๒. ทุติยอสฺสุตวาสุตฺตวณฺณนา
2. Dutiyaassutavāsuttavaṇṇanā
๖๒. ปจฺจยภาเวน สุขเวทนาย หิตนฺติ สุขเวทนิยํฯ เตนาห ‘‘สุขเวทนาย ปจฺจย’’นฺติฯ ปจฺจยภาโว จ อุปนิสฺสยโกฎิยา, น สหชาตโกฎิยาฯ เตนาห ‘‘นนุ จา’’ติอาทิฯ ชวนเวทนายาติ ชวนจิตฺตสหคตาย เวทนายฯ ตํ สนฺธายาติ ตํ อุปนิสฺสยปจฺจยตํ สนฺธายฯ เอตนฺติ เอตํ ‘‘สุขเวทนาย ปจฺจย’’นฺติ วจนํ วุตฺตํฯ เอเสว นโยติ อิมินา ‘‘นนุ จ โสตสมฺผโสฺส สุขเวทนาย ปจฺจโย น โหตี’’ติ เอวมาทิํ อติทิสติฯ โส สมฺผโสฺส ชาติ อุปฺปตฺติฎฺฐานํ เอตสฺสาติ ตชฺชาติกํ, เวทยิตํฯ ตํ ปน ยสฺมา ตสฺส ผสฺสสฺส อนุจฺฉวิกเมว โหติ, ตสฺมา ตสฺสารุปฺปํ ตสฺส ผสฺสสฺส อนุรูปนฺติ จ อโตฺถ วุโตฺตฯ วุตฺตนเยนาติ ‘‘สุขเวทนาย ปจฺจโย’’ติอาทินา วุตฺตวิธิอนุสาเรนฯ อธรารณิยํ อุตฺตรารณิยา มนฺตนวเสน ฆฎฺฎนํ อิว สงฺฆฎฺฎนํ ผเสฺสน ยุคคฺคาโห, ตสฺส ปน ฆฎฺฎนสฺส นิรนฺตรปฺปวตฺติยา ปิณฺฑิตภาโว อิธ สโมธานํ, น เกสญฺจิ ทฺวินฺนํ ติณฺณํ วา สหาวฎฺฐานนฺติ วุตฺตํ ‘‘สงฺฆฎฺฎนสมฺปิณฺฑเนนาติ อโตฺถ’’ติฯ อคฺคิจุโณฺณติ วิปฺผุลิงฺคํฯ วตฺถูติ จกฺขาทิวตฺถุ วิสยสงฺฆฎฺฎนโตฯ ลพฺภมาโนว ธโมฺม สงฺฆฎฺฎนํ วิย คยฺหตีติ วุตฺตํ ‘‘สงฺฆฎฺฎนํ วิย ผโสฺส’’ติฯ อุสฺมาธาตุ วิย เวทนา ทุกฺขสภาวตฺตาฯ
62. Paccayabhāvena sukhavedanāya hitanti sukhavedaniyaṃ. Tenāha ‘‘sukhavedanāya paccaya’’nti. Paccayabhāvo ca upanissayakoṭiyā, na sahajātakoṭiyā. Tenāha ‘‘nanu cā’’tiādi. Javanavedanāyāti javanacittasahagatāya vedanāya. Taṃ sandhāyāti taṃ upanissayapaccayataṃ sandhāya. Etanti etaṃ ‘‘sukhavedanāya paccaya’’nti vacanaṃ vuttaṃ. Eseva nayoti iminā ‘‘nanu ca sotasamphasso sukhavedanāya paccayo na hotī’’ti evamādiṃ atidisati. So samphasso jāti uppattiṭṭhānaṃ etassāti tajjātikaṃ, vedayitaṃ. Taṃ pana yasmā tassa phassassa anucchavikameva hoti, tasmā tassāruppaṃ tassa phassassa anurūpanti ca attho vutto. Vuttanayenāti ‘‘sukhavedanāya paccayo’’tiādinā vuttavidhianusārena. Adharāraṇiyaṃ uttarāraṇiyā mantanavasena ghaṭṭanaṃ iva saṅghaṭṭanaṃ phassena yugaggāho, tassa pana ghaṭṭanassa nirantarappavattiyā piṇḍitabhāvo idha samodhānaṃ, na kesañci dvinnaṃ tiṇṇaṃ vā sahāvaṭṭhānanti vuttaṃ ‘‘saṅghaṭṭanasampiṇḍanenāti attho’’ti. Aggicuṇṇoti vipphuliṅgaṃ. Vatthūti cakkhādivatthu visayasaṅghaṭṭanato. Labbhamānova dhammo saṅghaṭṭanaṃ viya gayhatīti vuttaṃ ‘‘saṅghaṭṭanaṃ viya phasso’’ti. Usmādhātu viya vedanā dukkhasabhāvattā.
ทุติยอสฺสุตวาสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dutiyaassutavāsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๒. ทุติยอสฺสุตวาสุตฺตํ • 2. Dutiyaassutavāsuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๒. ทุติยอสฺสุตวาสุตฺตวณฺณนา • 2. Dutiyaassutavāsuttavaṇṇanā
