| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
२. दुतियचक्कानुवत्तनसुत्तवण्णना
2. Dutiyacakkānuvattanasuttavaṇṇanā
१३२. दुतिये चक्कवत्तिवत्तन्ति दसविधं, द्वादसविधं वा चक्कवत्तिभावावहं वत्तं। तत्थ अन्तोजनस्मिं बलकाये धम्मिकायेव रक्खावरणगुत्तिया संविधानं, खत्तियेसु, अनुयन्तेसु, ब्राह्मणगहपतिकेसु, नेगमजानपदेसु, समणब्राह्मणेसु, मिगपक्खीसु, अधम्मिकपटिक्खेपो, अधनानं धनानुप्पदानं, समणब्राह्मणे उपसङ्कमित्वा पञ्हपुच्छनन्ति इदं दसविधं चक्कवत्तिवत्तं। इदमेव च गहपतिके पक्खिजाते च विसुं कत्वा गहणवसेन द्वादसविधं। पितरा पवत्तितमेव अनुप्पवत्तेतीति दसविधं वा द्वादसविधं वा चक्कवत्तिवत्तं पूरेत्वा निसिन्नस्स पुत्तस्स अञ्ञं पातुभवति, सो तं पवत्तेति। रतनमयत्ता पन सदिसट्ठेन तदेवेतन्ति कत्वा ‘‘पितरा पवत्तित’’न्ति वुत्तं। यस्मा वा सो ‘‘अप्पोस्सुक्को, त्वं देव, होहि, अहमनुसासिस्सामी’’ति आह। तस्मा पितरा पवत्तितं आणाचक्कं अनुप्पवत्तेति नामाति एवमेत्थ अत्थो दट्ठब्बो। यञ्हि अत्तनो पुञ्ञानुभावसिद्धं चक्करतनं, तं निप्परियायतो तेन पवत्तितं नाम, नेतरन्ति पठमनयो वुत्तो। यस्मा पवत्तितस्सेव अनुवत्तनं, पठमनयो च तंसदिसे तब्बोहारवसेन वुत्तोति तं अनादियित्वा दुतियनयो वुत्तो।
132. Dutiye cakkavattivattanti dasavidhaṃ, dvādasavidhaṃ vā cakkavattibhāvāvahaṃ vattaṃ. Tattha antojanasmiṃ balakāye dhammikāyeva rakkhāvaraṇaguttiyā saṃvidhānaṃ, khattiyesu, anuyantesu, brāhmaṇagahapatikesu, negamajānapadesu, samaṇabrāhmaṇesu, migapakkhīsu, adhammikapaṭikkhepo, adhanānaṃ dhanānuppadānaṃ, samaṇabrāhmaṇe upasaṅkamitvā pañhapucchananti idaṃ dasavidhaṃ cakkavattivattaṃ. Idameva ca gahapatike pakkhijāte ca visuṃ katvā gahaṇavasena dvādasavidhaṃ. Pitarā pavattitameva anuppavattetīti dasavidhaṃ vā dvādasavidhaṃ vā cakkavattivattaṃ pūretvā nisinnassa puttassa aññaṃ pātubhavati, so taṃ pavatteti. Ratanamayattā pana sadisaṭṭhena tadevetanti katvā ‘‘pitarā pavattita’’nti vuttaṃ. Yasmā vā so ‘‘appossukko, tvaṃ deva, hohi, ahamanusāsissāmī’’ti āha. Tasmā pitarā pavattitaṃ āṇācakkaṃ anuppavatteti nāmāti evamettha attho daṭṭhabbo. Yañhi attano puññānubhāvasiddhaṃ cakkaratanaṃ, taṃ nippariyāyato tena pavattitaṃ nāma, netaranti paṭhamanayo vutto. Yasmā pavattitasseva anuvattanaṃ, paṭhamanayo ca taṃsadise tabbohāravasena vuttoti taṃ anādiyitvā dutiyanayo vutto.
दुतियचक्कानुवत्तनसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Dutiyacakkānuvattanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / २. दुतियचक्कानुवत्तनसुत्तं • 2. Dutiyacakkānuvattanasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / २. दुतियचक्कानुवत्तनसुत्तवण्णना • 2. Dutiyacakkānuvattanasuttavaṇṇanā
