| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
2. දුතියචක්‌කානුවත්‌තනසුත්‌තවණ්‌ණනා
2. Dutiyacakkānuvattanasuttavaṇṇanā
132. දුතියෙ චක්‌කවත්‌තිවත්‌තන්‌ති දසවිධං, ද්‌වාදසවිධං වා චක්‌කවත්‌තිභාවාවහං වත්‌තං. තත්‌ථ අන්‌තොජනස්‌මිං බලකායෙ ධම්‌මිකායෙව රක්‌ඛාවරණගුත්‌තියා සංවිධානං, ඛත්‌තියෙසු, අනුයන්‌තෙසු, බ්‍රාහ්‌මණගහපතිකෙසු, නෙගමජානපදෙසු, සමණබ්‍රාහ්‌මණෙසු, මිගපක්‌ඛීසු, අධම්‌මිකපටික්‌ඛෙපො, අධනානං ධනානුප්‌පදානං, සමණබ්‍රාහ්‌මණෙ උපසඞ්‌කමිත්‌වා පඤ්‌හපුච්‌ඡනන්‌ති ඉදං දසවිධං චක්‌කවත්‌තිවත්‌තං. ඉදමෙව ච ගහපතිකෙ පක්‌ඛිජාතෙ ච විසුං කත්‌වා ගහණවසෙන ද්‌වාදසවිධං. පිතරා පවත්‌තිතමෙව අනුප්‌පවත්‌තෙතීති දසවිධං වා ද්‌වාදසවිධං වා චක්‌කවත්‌තිවත්‌තං පූරෙත්‌වා නිසින්‌නස්‌ස පුත්‌තස්‌ස අඤ්‌ඤං පාතුභවති, සො තං පවත්‌තෙති. රතනමයත්‌තා පන සදිසට්‌ඨෙන තදෙවෙතන්‌ති කත්‌වා ‘‘පිතරා පවත්‌තිත’’න්‌ති වුත්‌තං. යස්‌මා වා සො ‘‘අප්‌පොස්‌සුක්‌කො, ත්‌වං දෙව, හොහි, අහමනුසාසිස්‌සාමී’’ති ආහ. තස්‌මා පිතරා පවත්‌තිතං ආණාචක්‌කං අනුප්‌පවත්‌තෙති නාමාති එවමෙත්‌ථ අත්‌ථො දට්‌ඨබ්‌බො. යඤ්‌හි අත්‌තනො පුඤ්‌ඤානුභාවසිද්‌ධං චක්‌කරතනං, තං නිප්‌පරියායතො තෙන පවත්‌තිතං නාම, නෙතරන්‌ති පඨමනයො වුත්‌තො. යස්‌මා පවත්‌තිතස්‌සෙව අනුවත්‌තනං, පඨමනයො ච තංසදිසෙ තබ්‌බොහාරවසෙන වුත්‌තොති තං අනාදියිත්‌වා දුතියනයො වුත්‌තො.
132. Dutiye cakkavattivattanti dasavidhaṃ, dvādasavidhaṃ vā cakkavattibhāvāvahaṃ vattaṃ. Tattha antojanasmiṃ balakāye dhammikāyeva rakkhāvaraṇaguttiyā saṃvidhānaṃ, khattiyesu, anuyantesu, brāhmaṇagahapatikesu, negamajānapadesu, samaṇabrāhmaṇesu, migapakkhīsu, adhammikapaṭikkhepo, adhanānaṃ dhanānuppadānaṃ, samaṇabrāhmaṇe upasaṅkamitvā pañhapucchananti idaṃ dasavidhaṃ cakkavattivattaṃ. Idameva ca gahapatike pakkhijāte ca visuṃ katvā gahaṇavasena dvādasavidhaṃ. Pitarā pavattitameva anuppavattetīti dasavidhaṃ vā dvādasavidhaṃ vā cakkavattivattaṃ pūretvā nisinnassa puttassa aññaṃ pātubhavati, so taṃ pavatteti. Ratanamayattā pana sadisaṭṭhena tadevetanti katvā ‘‘pitarā pavattita’’nti vuttaṃ. Yasmā vā so ‘‘appossukko, tvaṃ deva, hohi, ahamanusāsissāmī’’ti āha. Tasmā pitarā pavattitaṃ āṇācakkaṃ anuppavatteti nāmāti evamettha attho daṭṭhabbo. Yañhi attano puññānubhāvasiddhaṃ cakkaratanaṃ, taṃ nippariyāyato tena pavattitaṃ nāma, netaranti paṭhamanayo vutto. Yasmā pavattitasseva anuvattanaṃ, paṭhamanayo ca taṃsadise tabbohāravasena vuttoti taṃ anādiyitvā dutiyanayo vutto.
දුතියචක්‌කානුවත්‌තනසුත්‌තවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Dutiyacakkānuvattanasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 2. දුතියචක්‌කානුවත්‌තනසුත්‌තං • 2. Dutiyacakkānuvattanasuttaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 2. දුතියචක්‌කානුවත්‌තනසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Dutiyacakkānuvattanasuttavaṇṇanā
