| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
து³தியசித்தங்
Dutiyacittaṃ
146. இதா³னி து³தியசித்தாதீ³னி த³ஸ்ஸேதுங் புன ‘‘கதமே த⁴ம்மா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தேஸு ஸப்³பே³ஸுபி பட²மசித்தே வுத்தனயேனேவ தயோ தயோ மஹாவாரா வேதி³தப்³பா³. ந கேவலஞ்ச மஹாவாரா ஏவ, பட²மசித்தே வுத்தஸதி³ஸானங் ஸப்³ப³பதா³னங் அத்தோ²பி வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³. இதோ பரம்பி அபுப்³ப³பத³வண்ணனங்யேவ கரிஸ்ஸாம. இமஸ்மிங் தாவ து³தியசித்தனித்³தே³ஸே ஸஸங்கா²ரேனாதி இத³மேவ அபுப்³ப³ங். தஸ்ஸத்தோ² – ஸஹ ஸங்கா²ரேனாதி ஸஸங்கா²ரோ. தேன ஸஸங்கா²ரேன ஸப்பயோகே³ன ஸஉபாயேன பச்சயக³ணேனாதி அத்தோ². யேன ஹி ஆரம்மணாதி³னா பச்சயக³ணேன பட²மங் மஹாசித்தங் உப்பஜ்ஜதி, தேனேவ ஸப்பயோகே³ன ஸஉபாயேன இத³ங் உப்பஜ்ஜதி.
146. Idāni dutiyacittādīni dassetuṃ puna ‘‘katame dhammā’’tiādi āraddhaṃ. Tesu sabbesupi paṭhamacitte vuttanayeneva tayo tayo mahāvārā veditabbā. Na kevalañca mahāvārā eva, paṭhamacitte vuttasadisānaṃ sabbapadānaṃ atthopi vuttanayeneva veditabbo. Ito parampi apubbapadavaṇṇanaṃyeva karissāma. Imasmiṃ tāva dutiyacittaniddese sasaṅkhārenāti idameva apubbaṃ. Tassattho – saha saṅkhārenāti sasaṅkhāro. Tena sasaṅkhārena sappayogena saupāyena paccayagaṇenāti attho. Yena hi ārammaṇādinā paccayagaṇena paṭhamaṃ mahācittaṃ uppajjati, teneva sappayogena saupāyena idaṃ uppajjati.
தஸ்ஸேவங் உப்பத்தி வேதி³தப்³பா³ – இதே⁴கச்சோ பி⁴க்கு² விஹாரபச்சந்தே வஸமானோ சேதியங்க³ணஸம்மஜ்ஜனவேலாய வா தே²ருபட்டா²னவேலாய வா ஸம்பத்தாய, த⁴ம்மஸவனதி³வஸே வா ஸம்பத்தே ‘மய்ஹங் க³ந்த்வா பச்சாக³ச்ச²தோ அதிதூ³ரங் ப⁴விஸ்ஸதி, ந க³மிஸ்ஸாமீ’தி சிந்தெத்வா புன சிந்தேதி – ‘பி⁴க்கு²ஸ்ஸ நாம சேதியங்க³ணங் வா தே²ருபட்டா²னங் வா த⁴ம்மஸவனங் வா அக³ந்துங் அஸாருப்பங், க³மிஸ்ஸாமீ’தி க³ச்ச²தி. தஸ்ஸேவங் அத்தனோ பயோகே³ன வா, பரேன வா வத்தாதீ³னங் அகரணே ச ஆதீ³னவங் கரணே ச ஆனிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா ஓவதி³யமானஸ்ஸ, நிக்³க³ஹவஸேனேவ வா ‘ஏஹி, இத³ங் கரோஹீ’தி காரியமானஸ்ஸ உப்பன்னங் குஸலசித்தங் ஸஸங்கா²ரேன பச்சயக³ணேன உப்பன்னங் நாம ஹோதீதி.
Tassevaṃ uppatti veditabbā – idhekacco bhikkhu vihārapaccante vasamāno cetiyaṅgaṇasammajjanavelāya vā therupaṭṭhānavelāya vā sampattāya, dhammasavanadivase vā sampatte ‘mayhaṃ gantvā paccāgacchato atidūraṃ bhavissati, na gamissāmī’ti cintetvā puna cinteti – ‘bhikkhussa nāma cetiyaṅgaṇaṃ vā therupaṭṭhānaṃ vā dhammasavanaṃ vā agantuṃ asāruppaṃ, gamissāmī’ti gacchati. Tassevaṃ attano payogena vā, parena vā vattādīnaṃ akaraṇe ca ādīnavaṃ karaṇe ca ānisaṃsaṃ dassetvā ovadiyamānassa, niggahavaseneva vā ‘ehi, idaṃ karohī’ti kāriyamānassa uppannaṃ kusalacittaṃ sasaṅkhārena paccayagaṇena uppannaṃ nāma hotīti.
து³தியசித்தங்.
Dutiyacittaṃ.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / காமாவசரகுஸலங் • Kāmāvacarakusalaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / து³தியசித்தாதி³வண்ணனா • Dutiyacittādivaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ஸுஞ்ஞதவாராதி³வண்ணனா • Suññatavārādivaṇṇanā
