| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
9. து³தியது³ட்ட²தோ³ஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா
9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā
391. தேன ஸமயேன பு³த்³தோ⁴ ப⁴க³வாதி து³தியது³ட்ட²தோ³ஸஸிக்கா²பத³ங். தத்த² ஹந்த³ மயங் ஆவுஸோ இமங் ச²க³லகங் த³ப்³ப³ங் மல்லபுத்தங் நாம கரோமாதி தே கிர பட²மவத்து²ஸ்மிங் அத்தனோ மனோரத²ங் ஸம்பாதே³துங் அஸக்கொந்தா லத்³த⁴னிக்³க³ஹா விகா⁴தப்பத்தா ‘‘இதா³னி ஜானிஸ்ஸாமா’’தி தாதி³ஸங் வத்து²ங் பரியேஸமானா விசரந்தி. அதே²கதி³வஸங் தி³ஸ்வா துட்டா² அஞ்ஞமஞ்ஞங் ஓலோகெத்வா ஏவமாஹங்ஸு – ‘‘ஹந்த³ மயங், ஆவுஸோ, இமங் ச²க³லகங் த³ப்³ப³ங் மல்லபுத்தங் நாம கரோமா’’தி, ‘‘த³ப்³போ³ மல்லபுத்தோ நாமாய’’ந்தி ஏவமஸ்ஸ நாமங் கரோமாதி வுத்தங் ஹோதி. ஏஸ நயோ மெத்தியங் நாம பி⁴க்கு²னிந்தி எத்தா²பி.
391.Tena samayena buddho bhagavāti dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadaṃ. Tattha handa mayaṃ āvuso imaṃ chagalakaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ nāma karomāti te kira paṭhamavatthusmiṃ attano manorathaṃ sampādetuṃ asakkontā laddhaniggahā vighātappattā ‘‘idāni jānissāmā’’ti tādisaṃ vatthuṃ pariyesamānā vicaranti. Athekadivasaṃ disvā tuṭṭhā aññamaññaṃ oloketvā evamāhaṃsu – ‘‘handa mayaṃ, āvuso, imaṃ chagalakaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ nāma karomā’’ti, ‘‘dabbo mallaputto nāmāya’’nti evamassa nāmaṃ karomāti vuttaṃ hoti. Esa nayo mettiyaṃ nāma bhikkhuninti etthāpi.
தே பி⁴க்கூ² மெத்தியபு⁴மஜகே பி⁴க்கூ² அனுயுஞ்ஜிங்ஸூதி ஏவங் அனுயுஞ்ஜிங்ஸு –‘‘ஆவுஸோ, குஹிங் தும்ஹேஹி த³ப்³போ³ மல்லபுத்தோ மெத்தியாய பி⁴க்கு²னியா ஸத்³தி⁴ங் தி³ட்டோ²’’தி? ‘‘கி³ஜ்ஜ²கூடபப்³ப³தபாதே³’’தி. ‘‘காய வேலாய’’தி? ‘‘பி⁴க்கா²சாரக³மனவேலாயா’’தி. ஆவுஸோ த³ப்³ப³ இமே ஏவங் வத³ந்தி – ‘‘த்வங் ததா³ குஹி’’ந்தி? ‘‘வேளுவனே ப⁴த்தானி உத்³தி³ஸாமீ’’தி. ‘‘தவ தாய வேலாய வேளுவனே அத்தி²பா⁴வங் கோ ஜானாதீ’’தி? ‘‘பி⁴க்கு²ஸங்கோ⁴, ப⁴ந்தே’’தி. தே ஸங்க⁴ங் புச்சி²ங்ஸு – ‘‘ஜானாத² தும்ஹே தாய வேலாய இமஸ்ஸ வேளுவனே அத்தி²பா⁴வ’’ந்தி. ‘‘ஆம, ஆவுஸோ, ஜானாம, தே²ரோ ஸம்முதிலத்³த⁴தி³வஸதோ பட்டா²ய வேளுவனேயேவா’’தி. ததோ மெத்தியபு⁴மஜகே ஆஹங்ஸு – ‘‘ஆவுஸோ, தும்ஹாகங் கதா² ந ஸமேதி, கச்சி நோ லேஸங் ஒட்³டெ³த்வா வத³தா²’’தி. ஏவங் தே தேஹி பி⁴க்கூ²ஹி அனுயுஞ்ஜியமானா ஆம ஆவுஸோதி வத்வா ஏதமத்த²ங் ஆரோசேஸுங்.
Te bhikkhū mettiyabhumajake bhikkhū anuyuñjiṃsūti evaṃ anuyuñjiṃsu –‘‘āvuso, kuhiṃ tumhehi dabbo mallaputto mettiyāya bhikkhuniyā saddhiṃ diṭṭho’’ti? ‘‘Gijjhakūṭapabbatapāde’’ti. ‘‘Kāya velāya’’ti? ‘‘Bhikkhācāragamanavelāyā’’ti. Āvuso dabba ime evaṃ vadanti – ‘‘tvaṃ tadā kuhi’’nti? ‘‘Veḷuvane bhattāni uddisāmī’’ti. ‘‘Tava tāya velāya veḷuvane atthibhāvaṃ ko jānātī’’ti? ‘‘Bhikkhusaṅgho, bhante’’ti. Te saṅghaṃ pucchiṃsu – ‘‘jānātha tumhe tāya velāya imassa veḷuvane atthibhāva’’nti. ‘‘Āma, āvuso, jānāma, thero sammutiladdhadivasato paṭṭhāya veḷuvaneyevā’’ti. Tato mettiyabhumajake āhaṃsu – ‘‘āvuso, tumhākaṃ kathā na sameti, kacci no lesaṃ oḍḍetvā vadathā’’ti. Evaṃ te tehi bhikkhūhi anuyuñjiyamānā āma āvusoti vatvā etamatthaṃ ārocesuṃ.
கிங் பன தும்ஹே, ஆவுஸோ, ஆயஸ்மந்தங் த³ப்³ப³ங் மல்லபுத்தங் அஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸாதி எத்த² அஞ்ஞபா⁴க³ஸ்ஸ இத³ங், அஞ்ஞபா⁴கோ³ வா அஸ்ஸ அத்தீ²தி அஞ்ஞபா⁴கி³யங். அதி⁴கரணந்தி ஆதா⁴ரோ வேதி³தப்³போ³, வத்து² அதி⁴ட்டா²னந்தி வுத்தங் ஹோதி. யோ ஹி ஸோ ‘‘த³ப்³போ³ மல்லபுத்தோ நாமா’’தி ச²க³லகோ வுத்தோ, ஸோ ய்வாயங் ஆயஸ்மதோ த³ப்³ப³ஸ்ஸ மல்லபுத்தஸ்ஸ பா⁴கோ³ கொட்டா²ஸோ பக்கோ² மனுஸ்ஸஜாதி சேவ பி⁴க்கு²பா⁴வோ ச ததோ அஞ்ஞஸ்ஸ பா⁴க³ஸ்ஸ கொட்டா²ஸஸ்ஸ பக்க²ஸ்ஸ ஹோதி திரச்சா²னஜாதியா சேவ ச²க³லகபா⁴வஸ்ஸ ச ஸோ வா அஞ்ஞபா⁴கோ³ அஸ்ஸ அத்தீ²தி தஸ்மா அஞ்ஞபா⁴கி³யஸங்க்²யங் லப⁴தி. யஸ்மா ச தேஸங் ‘‘இமங் மயங் த³ப்³ப³ங் மல்லபுத்தங் நாம கரோமா’’தி வத³ந்தானங் தஸ்ஸா நாமகரணஸஞ்ஞாய ஆதா⁴ரோ வத்து² அதி⁴ட்டா²னங், தஸ்மா அதி⁴கரணந்தி வேதி³தப்³போ³. தஞ்ஹி ஸந்தா⁴ய ‘‘தே பி⁴க்கூ² அஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸா’’தி ஆஹங்ஸு, ந விவாதா³தி⁴கரணாதீ³ஸு அஞ்ஞதரங். கஸ்மா? அஸம்ப⁴வதோ. ந ஹி தே சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கஸ்ஸசி அஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸ கஞ்சிதே³ஸங் லேஸமத்தங் உபாதி³யிங்ஸு. ந ச சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் லேஸோ நாம அத்தி². ஜாதிலேஸாத³யோ ஹி புக்³க³லானங்யேவ லேஸா வுத்தா, ந விவாதா³தி⁴கரணாதீ³னங். இத³ஞ்ச ‘‘த³ப்³போ³ மல்லபுத்தோ’’தி நாமங் தஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யாதி⁴கரணபா⁴வே டி²தஸ்ஸ ச²க³லகஸ்ஸ கோசி தே³ஸோ ஹோதி தே²ரங் அமூலகேன பாராஜிகேன அனுத்³த⁴ங்ஸேதுங் லேஸமத்தோ.
Kiṃpana tumhe, āvuso, āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ aññabhāgiyassa adhikaraṇassāti ettha aññabhāgassa idaṃ, aññabhāgo vā assa atthīti aññabhāgiyaṃ. Adhikaraṇanti ādhāro veditabbo, vatthu adhiṭṭhānanti vuttaṃ hoti. Yo hi so ‘‘dabbo mallaputto nāmā’’ti chagalako vutto, so yvāyaṃ āyasmato dabbassa mallaputtassa bhāgo koṭṭhāso pakkho manussajāti ceva bhikkhubhāvo ca tato aññassa bhāgassa koṭṭhāsassa pakkhassa hoti tiracchānajātiyā ceva chagalakabhāvassa ca so vā aññabhāgo assa atthīti tasmā aññabhāgiyasaṅkhyaṃ labhati. Yasmā ca tesaṃ ‘‘imaṃ mayaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ nāma karomā’’ti vadantānaṃ tassā nāmakaraṇasaññāya ādhāro vatthu adhiṭṭhānaṃ, tasmā adhikaraṇanti veditabbo. Tañhi sandhāya ‘‘te bhikkhū aññabhāgiyassa adhikaraṇassā’’ti āhaṃsu, na vivādādhikaraṇādīsu aññataraṃ. Kasmā? Asambhavato. Na hi te catunnaṃ adhikaraṇānaṃ kassaci aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kañcidesaṃ lesamattaṃ upādiyiṃsu. Na ca catunnaṃ adhikaraṇānaṃ leso nāma atthi. Jātilesādayo hi puggalānaṃyeva lesā vuttā, na vivādādhikaraṇādīnaṃ. Idañca ‘‘dabbo mallaputto’’ti nāmaṃ tassa aññabhāgiyādhikaraṇabhāve ṭhitassa chagalakassa koci deso hoti theraṃ amūlakena pārājikena anuddhaṃsetuṃ lesamatto.
எத்த² ச தி³ஸ்ஸதி அபதி³ஸ்ஸதி அஸ்ஸ அயந்தி வோஹரீயதீதி தே³ஸோ. ஜாதிஆதீ³ஸு அஞ்ஞதரகொட்டா²ஸஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். அஞ்ஞம்பி வத்து²ங் லிஸ்ஸதி ஸிலிஸ்ஸதி வோஹாரமத்தேனேவ ஈஸகங் அல்லீயதீதி லேஸோ. ஜாதிஆதீ³னங்யேவ அஞ்ஞதரகொட்டா²ஸஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். ததோ பரங் உத்தானத்த²மேவ. ஸிக்கா²பத³பஞ்ஞத்தியம்பி அயமேவத்தோ². பத³பா⁴ஜனே பன யஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸ கிஞ்சிதே³ஸங் லேஸமத்தங் உபாதா³ய பாராஜிகேன த⁴ம்மேன அனுத்³த⁴ங்ஸெய்ய , தங் யஸ்மா அட்டு²ப்பத்திவஸேனேவ ஆவிபூ⁴தங், தஸ்மா ந விப⁴த்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.
Ettha ca dissati apadissati assa ayanti voharīyatīti deso. Jātiādīsu aññatarakoṭṭhāsassetaṃ adhivacanaṃ. Aññampi vatthuṃ lissati silissati vohāramatteneva īsakaṃ allīyatīti leso. Jātiādīnaṃyeva aññatarakoṭṭhāsassetaṃ adhivacanaṃ. Tato paraṃ uttānatthameva. Sikkhāpadapaññattiyampi ayamevattho. Padabhājane pana yassa aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñcidesaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃseyya , taṃ yasmā aṭṭhuppattivaseneva āvibhūtaṃ, tasmā na vibhattanti veditabbaṃ.
393. யானி பன அதி⁴கரணந்தி வசனஸாமஞ்ஞதோ அத்து²த்³தா⁴ரவஸேன பவத்தானி சத்தாரி அதி⁴கரணானி, தேஸங் அஞ்ஞபா⁴கி³யதா ச தப்³பா⁴கி³யதா ச யஸ்மா அபாகடா ஜானிதப்³பா³ ச வினயத⁴ரேஹி, தஸ்மா வசனஸாமஞ்ஞதோ லத்³த⁴ங் அதி⁴கரணங் நிஸ்ஸாய தங் ஆவிகரொந்தோ ‘‘அஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸாதி ஆபத்தஞ்ஞபா⁴கி³யங் வா ஹோதி அதி⁴கரணஞ்ஞபா⁴கி³யங் வா’’திஆதி³மாஹ. யா ச ஸா அவஸானே ஆபத்தஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸ வஸேன சோத³னா வுத்தா, தம்பி த³ஸ்ஸேதுங் அயங் ஸப்³பா³தி⁴கரணானங் தப்³பா⁴கி³யஅஞ்ஞபா⁴கி³யதா ஸமாஹடாதி வேதி³தப்³பா³.
393. Yāni pana adhikaraṇanti vacanasāmaññato atthuddhāravasena pavattāni cattāri adhikaraṇāni, tesaṃ aññabhāgiyatā ca tabbhāgiyatā ca yasmā apākaṭā jānitabbā ca vinayadharehi, tasmā vacanasāmaññato laddhaṃ adhikaraṇaṃ nissāya taṃ āvikaronto ‘‘aññabhāgiyassa adhikaraṇassāti āpattaññabhāgiyaṃ vā hoti adhikaraṇaññabhāgiyaṃ vā’’tiādimāha. Yā ca sā avasāne āpattaññabhāgiyassa adhikaraṇassa vasena codanā vuttā, tampi dassetuṃ ayaṃ sabbādhikaraṇānaṃ tabbhāgiyaaññabhāgiyatā samāhaṭāti veditabbā.
தத்த² ச ஆபத்தஞ்ஞபா⁴கி³யங் வாதி பட²மங் உத்³தி³ட்ட²த்தா ‘‘கத²ஞ்ச ஆபத்தி ஆபத்தியா அஞ்ஞபா⁴கி³யா ஹோதீ’’தி நித்³தே³ஸே ஆரபி⁴தப்³பே³ யஸ்மா ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யவிசாரணாயங்யேவ அயமத்தோ² ஆக³மிஸ்ஸதி, தஸ்மா ஏவங் அனாரபி⁴த்வா ‘‘கத²ஞ்ச அதி⁴கரணங் அதி⁴கரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³ய’’ந்தி பச்சி²மபத³ங்யேவ க³ஹெத்வா நித்³தே³ஸோ ஆரத்³தோ⁴தி வேதி³தப்³போ³.
Tattha ca āpattaññabhāgiyaṃ vāti paṭhamaṃ uddiṭṭhattā ‘‘kathañca āpatti āpattiyā aññabhāgiyā hotī’’ti niddese ārabhitabbe yasmā āpattādhikaraṇassa tabbhāgiyavicāraṇāyaṃyeva ayamattho āgamissati, tasmā evaṃ anārabhitvā ‘‘kathañca adhikaraṇaṃ adhikaraṇassa aññabhāgiya’’nti pacchimapadaṃyeva gahetvā niddeso āraddhoti veditabbo.
தத்த² அஞ்ஞபா⁴கி³யவாரோ உத்தானத்தோ²யேவ. ஏகமேகஞ்ஹி அதி⁴கரணங் இதரேஸங் திண்ணங் திண்ணங் அஞ்ஞபா⁴கி³யங் அஞ்ஞபக்கி²யங் அஞ்ஞகொட்டா²ஸியங் ஹோதி, வத்து²விஸபா⁴க³த்தா, தப்³பா⁴கி³யவாரே பன விவாதா³தி⁴கரணங் விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யங் தப்பக்கி²யங் தங்கொட்டா²ஸியங் வத்து²ஸபா⁴க³த்தா, ததா² அனுவாதா³தி⁴கரணங் அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ. கத²ங்? பு³த்³த⁴காலதோ பட்டா²ய ஹி அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னி நிஸ்ஸாய உப்பன்னவிவாதோ³ ச இதா³னி உப்பஜ்ஜனகவிவாதோ³ ச வத்து²ஸபா⁴க³தாய ஏகங் விவாதா³தி⁴கரணமேவ ஹோதி, ததா² பு³த்³த⁴காலதோ பட்டா²ய சதஸ்ஸோ விபத்தியோ நிஸ்ஸாய உப்பன்னஅனுவாதோ³ ச இதா³னி உப்பஜ்ஜனகஅனுவாதோ³ ச வத்து²ஸபா⁴க³தாய ஏகங் அனுவாதா³தி⁴கரணமேவ ஹோதி. யஸ்மா பன ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ ஸபா⁴க³விஸபா⁴க³வத்து²தோ ஸபா⁴க³ஸரிக்கா²ஸரிக்க²தோ ச ஏகங்ஸேன தப்³பா⁴கி³யங் ந ஹோதி, தஸ்மா ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ ஸியா தப்³பா⁴கி³யங் ஸியா அஞ்ஞபா⁴கி³யந்தி வுத்தங். தத்த² ஆதி³தோ பட்டா²ய அஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ பட²மங் நித்³தி³ட்ட²த்தா இதா⁴பி அஞ்ஞபா⁴கி³யமேவ பட²மங் நித்³தி³ட்ட²ங், தத்த² அஞ்ஞபா⁴கி³யத்தஞ்ச பரதோ தப்³பா⁴கி³யத்தஞ்ச வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Tattha aññabhāgiyavāro uttānatthoyeva. Ekamekañhi adhikaraṇaṃ itaresaṃ tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ aññabhāgiyaṃ aññapakkhiyaṃ aññakoṭṭhāsiyaṃ hoti, vatthuvisabhāgattā, tabbhāgiyavāre pana vivādādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇassa tabbhāgiyaṃ tappakkhiyaṃ taṃkoṭṭhāsiyaṃ vatthusabhāgattā, tathā anuvādādhikaraṇaṃ anuvādādhikaraṇassa. Kathaṃ? Buddhakālato paṭṭhāya hi aṭṭhārasa bhedakaravatthūni nissāya uppannavivādo ca idāni uppajjanakavivādo ca vatthusabhāgatāya ekaṃ vivādādhikaraṇameva hoti, tathā buddhakālato paṭṭhāya catasso vipattiyo nissāya uppannaanuvādo ca idāni uppajjanakaanuvādo ca vatthusabhāgatāya ekaṃ anuvādādhikaraṇameva hoti. Yasmā pana āpattādhikaraṇaṃ āpattādhikaraṇassa sabhāgavisabhāgavatthuto sabhāgasarikkhāsarikkhato ca ekaṃsena tabbhāgiyaṃ na hoti, tasmā āpattādhikaraṇaṃ āpattādhikaraṇassa siyā tabbhāgiyaṃ siyā aññabhāgiyanti vuttaṃ. Tattha ādito paṭṭhāya aññabhāgiyassa paṭhamaṃ niddiṭṭhattā idhāpi aññabhāgiyameva paṭhamaṃ niddiṭṭhaṃ, tattha aññabhāgiyattañca parato tabbhāgiyattañca vuttanayeneva veditabbaṃ.
கிச்சாதி⁴கரணங் கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யந்தி எத்த² பன பு³த்³த⁴காலதோ பட்டா²ய சத்தாரி ஸங்க⁴கம்மானி நிஸ்ஸாய உப்பன்னங் அதி⁴கரணஞ்ச இதா³னி சத்தாரி ஸங்க⁴கம்மானி நிஸ்ஸாய உப்பஜ்ஜனகங் அதி⁴கரணஞ்ச ஸபா⁴க³தாய ஸரிக்க²தாய ச ஏகங் கிச்சாதி⁴கரணமேவ ஹோதி. கிங் பன ஸங்க⁴கம்மானி நிஸ்ஸாய உப்பன்னங் அதி⁴கரணங் கிச்சாதி⁴கரணங், உதா³ஹு ஸங்க⁴கம்மானமேவேதங் அதி⁴வசனந்தி? ஸங்க⁴கம்மானமேவேதங் அதி⁴வசனங். ஏவங் ஸந்தேபி ஸங்க⁴கம்மங் நாம ‘‘இத³ஞ்சித³ஞ்ச ஏவங் கத்தப்³ப³’’ந்தி யங் கம்மலக்க²ணங் மனஸிகரோதி தங் நிஸ்ஸாய உப்பஜ்ஜனதோ புரிமங் புரிமங் ஸங்க⁴கம்மங் நிஸ்ஸாய உப்பஜ்ஜனதோ ச ஸங்க⁴கம்மானி நிஸ்ஸாய உப்பன்னங் அதி⁴கரணங் கிச்சாதி⁴கரணந்தி வுத்தங்.
Kiccādhikaraṇaṃkiccādhikaraṇassa tabbhāgiyanti ettha pana buddhakālato paṭṭhāya cattāri saṅghakammāni nissāya uppannaṃ adhikaraṇañca idāni cattāri saṅghakammāni nissāya uppajjanakaṃ adhikaraṇañca sabhāgatāya sarikkhatāya ca ekaṃ kiccādhikaraṇameva hoti. Kiṃ pana saṅghakammāni nissāya uppannaṃ adhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇaṃ, udāhu saṅghakammānamevetaṃ adhivacananti? Saṅghakammānamevetaṃ adhivacanaṃ. Evaṃ santepi saṅghakammaṃ nāma ‘‘idañcidañca evaṃ kattabba’’nti yaṃ kammalakkhaṇaṃ manasikaroti taṃ nissāya uppajjanato purimaṃ purimaṃ saṅghakammaṃ nissāya uppajjanato ca saṅghakammāni nissāya uppannaṃ adhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇanti vuttaṃ.
394. கிஞ்சி தே³ஸங் லேஸமத்தங் உபாதா³யாதி எத்த² பன யஸ்மா தே³ஸோதி வா லேஸமத்தோதி வா புப்³பே³ வுத்தனயேனேவ ப்³யஞ்ஜனதோ நானங் அத்த²தோ ஏகங், தஸ்மா ‘‘லேஸோ நாம த³ஸ லேஸா ஜாதிலேஸோ நாமலேஸோ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² ஜாதியேவ ஜாதிலேஸோ. ஏஸ நயோ ஸேஸேஸு.
394.Kiñci desaṃ lesamattaṃ upādāyāti ettha pana yasmā desoti vā lesamattoti vā pubbe vuttanayeneva byañjanato nānaṃ atthato ekaṃ, tasmā ‘‘leso nāma dasa lesā jātileso nāmaleso’’tiādimāha. Tattha jātiyeva jātileso. Esa nayo sesesu.
395. இதா³னி தமேவ லேஸங் வித்தா²ரதோ த³ஸ்ஸேதுங் யதா² தங் உபாதா³ய அனுத்³த⁴ங்ஸனா ஹோதி ததா² ஸவத்து²கங் கத்வா த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘ஜாதிலேஸோ நாம க²த்தியோ தி³ட்டோ² ஹோதீ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² க²த்தியோ தி³ட்டோ² ஹோதீதி அஞ்ஞோ கோசி க²த்தியஜாதியோ இமினா சோத³கேன தி³ட்டோ² ஹோதி. பாராஜிகங் த⁴ம்மங் அஜ்ஜா²பஜ்ஜந்தோதி மேது²னத⁴ம்மாதீ³ஸு அஞ்ஞதரங் ஆபஜ்ஜந்தோ. அஞ்ஞங் க²த்தியங் பஸ்ஸித்வா சோதே³தீதி அத² ஸோ அஞ்ஞங் அத்தனோ வேரிங் க²த்தியஜாதியங் பி⁴க்கு²ங் பஸ்ஸித்வா தங் க²த்தியஜாதிலேஸங் க³ஹெத்வா ஏவங் சோதே³தி ‘‘க²த்தியோ மயா தி³ட்டோ² பாராஜிகங் த⁴ம்மங் அஜ்ஜா²பஜ்ஜந்தோ, த்வங் க²த்தியோ, பாராஜிகங் த⁴ம்மங் அஜ்ஜா²பன்னோஸீ’’ அத² வா ‘‘த்வங் ஸோ க²த்தியோ, ந அஞ்ஞோ, பாராஜிகங் த⁴ம்மங் அஜ்ஜா²பன்னோஸி, அஸ்ஸமணோஸி அஸக்யபுத்தியோஸி நத்தி² தயா ஸத்³தி⁴ங் உபோஸதோ² வா பவாரணா வா ஸங்க⁴கம்மங் வா’’தி, ஆபத்தி வாசாய வாசாய ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ. எத்த² ச தேஸங் க²த்தியானங் அஞ்ஞமஞ்ஞங் அஸதி³ஸஸ்ஸ தஸ்ஸ தஸ்ஸ தீ³கா⁴தி³னோ வா தி³ட்டா²தி³னோ வா வஸேன அஞ்ஞபா⁴கி³யதா க²த்தியஜாதிபஞ்ஞத்தியா ஆதா⁴ரவஸேன அதி⁴கரணதா ச வேதி³தப்³பா³, ஏதேனுபாயேன ஸப்³ப³பதே³ஸு யோஜனா வேதி³தப்³பா³.
395. Idāni tameva lesaṃ vitthārato dassetuṃ yathā taṃ upādāya anuddhaṃsanā hoti tathā savatthukaṃ katvā dassento ‘‘jātileso nāma khattiyo diṭṭho hotī’’tiādimāha. Tattha khattiyo diṭṭho hotīti añño koci khattiyajātiyo iminā codakena diṭṭho hoti. Pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpajjantoti methunadhammādīsu aññataraṃ āpajjanto. Aññaṃ khattiyaṃ passitvācodetīti atha so aññaṃ attano veriṃ khattiyajātiyaṃ bhikkhuṃ passitvā taṃ khattiyajātilesaṃ gahetvā evaṃ codeti ‘‘khattiyo mayā diṭṭho pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpajjanto, tvaṃ khattiyo, pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpannosī’’ atha vā ‘‘tvaṃ so khattiyo, na añño, pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpannosi, assamaṇosi asakyaputtiyosi natthi tayā saddhiṃ uposatho vā pavāraṇā vā saṅghakammaṃ vā’’ti, āpatti vācāya vācāya saṅghādisesassa. Ettha ca tesaṃ khattiyānaṃ aññamaññaṃ asadisassa tassa tassa dīghādino vā diṭṭhādino vā vasena aññabhāgiyatā khattiyajātipaññattiyā ādhāravasena adhikaraṇatā ca veditabbā, etenupāyena sabbapadesu yojanā veditabbā.
400. பத்தலேஸனித்³தே³ஸே ச ஸாடகபத்தோதி லோஹபத்தஸதி³ஸோ ஸுஸண்டா²னோ ஸுச்ச²வி ஸினித்³தோ⁴ ப⁴மரவண்ணோ மத்திகாபத்தோ வுச்சதி. ஸும்ப⁴கபத்தோதி பகதிமத்திகாபத்தோ.
400. Pattalesaniddese ca sāṭakapattoti lohapattasadiso susaṇṭhāno succhavi siniddho bhamaravaṇṇo mattikāpatto vuccati. Sumbhakapattoti pakatimattikāpatto.
406. யஸ்மா பன ஆபத்திலேஸஸ்ஸ ஏகபதே³னேவ ஸங்கே²பதோ நித்³தே³ஸோ வுத்தோ, தஸ்மா வித்தா²ரதோபி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பி⁴க்கு² ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் அஜ்ஜா²பஜ்ஜந்தோ தி³ட்டோ² ஹோதீ’’திஆதி³ வுத்தங். கஸ்மா பனஸ்ஸ தத்தே²வ நித்³தே³ஸங் அவத்வா இத⁴ விஸுங் வுத்தோதி? ஸேஸனித்³தே³ஸேஹி அஸபா⁴க³த்தா. ஸேஸனித்³தே³ஸா ஹி அஞ்ஞங் தி³ஸ்வா அஞ்ஞஸ்ஸ சோத³னாவஸேன வுத்தா. அயங் பன ஏகமேவ அஞ்ஞங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜந்தங் தி³ஸ்வா அஞ்ஞாய ஆபத்தியா சோத³னாவஸேன வுத்தோ. யதி³ ஏவங் கத²ங் அஞ்ஞபா⁴கி³யங் அதி⁴கரணங் ஹோதீதி? ஆபத்தியா. தேனேவ வுத்தங் – ‘‘ஏவம்பி ஆபத்தஞ்ஞபா⁴கி³யஞ்ச ஹோதி லேஸோ ச உபாதி³ன்னோ’’தி. யஞ்ஹி ஸோ ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபன்னோ தங் பாராஜிகஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யங் அதி⁴கரணங். தஸ்ஸ பன அஞ்ஞபா⁴கி³யஸ்ஸ அதி⁴கரணஸ்ஸ லேஸோ நாம யோ ஸோ ஸப்³ப³க²த்தியானங் ஸாதா⁴ரணோ க²த்தியபா⁴வோ விய ஸப்³பா³பத்தீனங் ஸாதா⁴ரணோ ஆபத்திபா⁴வோ. ஏதேனுபாயேன ஸேஸாபத்திமூலகனயோ சோதா³பகவாரோ ச வேதி³தப்³போ³.
406. Yasmā pana āpattilesassa ekapadeneva saṅkhepato niddeso vutto, tasmā vitthāratopi taṃ dassetuṃ ‘‘bhikkhu saṅghādisesaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho hotī’’tiādi vuttaṃ. Kasmā panassa tattheva niddesaṃ avatvā idha visuṃ vuttoti? Sesaniddesehi asabhāgattā. Sesaniddesā hi aññaṃ disvā aññassa codanāvasena vuttā. Ayaṃ pana ekameva aññaṃ āpattiṃ āpajjantaṃ disvā aññāya āpattiyā codanāvasena vutto. Yadi evaṃ kathaṃ aññabhāgiyaṃ adhikaraṇaṃ hotīti? Āpattiyā. Teneva vuttaṃ – ‘‘evampi āpattaññabhāgiyañca hoti leso ca upādinno’’ti. Yañhi so saṅghādisesaṃ āpanno taṃ pārājikassa aññabhāgiyaṃ adhikaraṇaṃ. Tassa pana aññabhāgiyassa adhikaraṇassa leso nāma yo so sabbakhattiyānaṃ sādhāraṇo khattiyabhāvo viya sabbāpattīnaṃ sādhāraṇo āpattibhāvo. Etenupāyena sesāpattimūlakanayo codāpakavāro ca veditabbo.
408. அனாபத்தி ததா²ஸஞ்ஞீ சோதே³தி வா சோதா³பேதி வாதி ‘‘பாராஜிகங்யேவ அயங் ஆபன்னோ’’தி யோ ஏவங் ததா²ஸஞ்ஞீ சோதே³தி வா சோதா³பேதி வா தஸ்ஸ அனாபத்தி. ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானமேவ. ஸமுட்டா²னாதீ³னிபி பட²மது³ட்ட²தோ³ஸஸதி³ஸானேவாதி.
408.Anāpatti tathāsaññī codeti vā codāpeti vāti ‘‘pārājikaṃyeva ayaṃ āpanno’’ti yo evaṃ tathāsaññī codeti vā codāpeti vā tassa anāpatti. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Samuṭṭhānādīnipi paṭhamaduṭṭhadosasadisānevāti.
து³தியது³ட்ட²தோ³ஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 9. து³தியது³ட்ட²தோ³ஸஸிக்கா²பத³ங் • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 9. து³தியது³ட்ட²தோ³ஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / 9. து³தியது³ட்ட²தோ³ஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 9. து³தியது³ட்ட²தோ³ஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā
