Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā

    ౯. దుతియదుట్ఠదోససిక్ఖాపదవణ్ణనా

    9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā

    ౩౯౧. తేన సమయేన బుద్ధో భగవాతి దుతియదుట్ఠదోససిక్ఖాపదం. తత్థ హన్ద మయం ఆవుసో ఇమం ఛగలకం దబ్బం మల్లపుత్తం నామ కరోమాతి తే కిర పఠమవత్థుస్మిం అత్తనో మనోరథం సమ్పాదేతుం అసక్కోన్తా లద్ధనిగ్గహా విఘాతప్పత్తా ‘‘ఇదాని జానిస్సామా’’తి తాదిసం వత్థుం పరియేసమానా విచరన్తి. అథేకదివసం దిస్వా తుట్ఠా అఞ్ఞమఞ్ఞం ఓలోకేత్వా ఏవమాహంసు – ‘‘హన్ద మయం, ఆవుసో, ఇమం ఛగలకం దబ్బం మల్లపుత్తం నామ కరోమా’’తి, ‘‘దబ్బో మల్లపుత్తో నామాయ’’న్తి ఏవమస్స నామం కరోమాతి వుత్తం హోతి. ఏస నయో మేత్తియం నామ భిక్ఖునిన్తి ఏత్థాపి.

    391.Tena samayena buddho bhagavāti dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadaṃ. Tattha handa mayaṃ āvuso imaṃ chagalakaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ nāma karomāti te kira paṭhamavatthusmiṃ attano manorathaṃ sampādetuṃ asakkontā laddhaniggahā vighātappattā ‘‘idāni jānissāmā’’ti tādisaṃ vatthuṃ pariyesamānā vicaranti. Athekadivasaṃ disvā tuṭṭhā aññamaññaṃ oloketvā evamāhaṃsu – ‘‘handa mayaṃ, āvuso, imaṃ chagalakaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ nāma karomā’’ti, ‘‘dabbo mallaputto nāmāya’’nti evamassa nāmaṃ karomāti vuttaṃ hoti. Esa nayo mettiyaṃ nāma bhikkhuninti etthāpi.

    తే భిక్ఖూ మేత్తియభుమజకే భిక్ఖూ అనుయుఞ్జింసూతి ఏవం అనుయుఞ్జింసు –‘‘ఆవుసో, కుహిం తుమ్హేహి దబ్బో మల్లపుత్తో మేత్తియాయ భిక్ఖునియా సద్ధిం దిట్ఠో’’తి? ‘‘గిజ్ఝకూటపబ్బతపాదే’’తి. ‘‘కాయ వేలాయ’’తి? ‘‘భిక్ఖాచారగమనవేలాయా’’తి. ఆవుసో దబ్బ ఇమే ఏవం వదన్తి – ‘‘త్వం తదా కుహి’’న్తి? ‘‘వేళువనే భత్తాని ఉద్దిసామీ’’తి. ‘‘తవ తాయ వేలాయ వేళువనే అత్థిభావం కో జానాతీ’’తి? ‘‘భిక్ఖుసఙ్ఘో, భన్తే’’తి. తే సఙ్ఘం పుచ్ఛింసు – ‘‘జానాథ తుమ్హే తాయ వేలాయ ఇమస్స వేళువనే అత్థిభావ’’న్తి. ‘‘ఆమ, ఆవుసో, జానామ, థేరో సమ్ముతిలద్ధదివసతో పట్ఠాయ వేళువనేయేవా’’తి. తతో మేత్తియభుమజకే ఆహంసు – ‘‘ఆవుసో, తుమ్హాకం కథా న సమేతి, కచ్చి నో లేసం ఓడ్డేత్వా వదథా’’తి. ఏవం తే తేహి భిక్ఖూహి అనుయుఞ్జియమానా ఆమ ఆవుసోతి వత్వా ఏతమత్థం ఆరోచేసుం.

    Te bhikkhū mettiyabhumajake bhikkhū anuyuñjiṃsūti evaṃ anuyuñjiṃsu –‘‘āvuso, kuhiṃ tumhehi dabbo mallaputto mettiyāya bhikkhuniyā saddhiṃ diṭṭho’’ti? ‘‘Gijjhakūṭapabbatapāde’’ti. ‘‘Kāya velāya’’ti? ‘‘Bhikkhācāragamanavelāyā’’ti. Āvuso dabba ime evaṃ vadanti – ‘‘tvaṃ tadā kuhi’’nti? ‘‘Veḷuvane bhattāni uddisāmī’’ti. ‘‘Tava tāya velāya veḷuvane atthibhāvaṃ ko jānātī’’ti? ‘‘Bhikkhusaṅgho, bhante’’ti. Te saṅghaṃ pucchiṃsu – ‘‘jānātha tumhe tāya velāya imassa veḷuvane atthibhāva’’nti. ‘‘Āma, āvuso, jānāma, thero sammutiladdhadivasato paṭṭhāya veḷuvaneyevā’’ti. Tato mettiyabhumajake āhaṃsu – ‘‘āvuso, tumhākaṃ kathā na sameti, kacci no lesaṃ oḍḍetvā vadathā’’ti. Evaṃ te tehi bhikkhūhi anuyuñjiyamānā āma āvusoti vatvā etamatthaṃ ārocesuṃ.

    కిం పన తుమ్హే, ఆవుసో, ఆయస్మన్తం దబ్బం మల్లపుత్తం అఞ్ఞభాగియస్స అధికరణస్సాతి ఏత్థ అఞ్ఞభాగస్స ఇదం, అఞ్ఞభాగో వా అస్స అత్థీతి అఞ్ఞభాగియం. అధికరణన్తి ఆధారో వేదితబ్బో, వత్థు అధిట్ఠానన్తి వుత్తం హోతి. యో హి సో ‘‘దబ్బో మల్లపుత్తో నామా’’తి ఛగలకో వుత్తో, సో య్వాయం ఆయస్మతో దబ్బస్స మల్లపుత్తస్స భాగో కోట్ఠాసో పక్ఖో మనుస్సజాతి చేవ భిక్ఖుభావో చ తతో అఞ్ఞస్స భాగస్స కోట్ఠాసస్స పక్ఖస్స హోతి తిరచ్ఛానజాతియా చేవ ఛగలకభావస్స చ సో వా అఞ్ఞభాగో అస్స అత్థీతి తస్మా అఞ్ఞభాగియసఙ్ఖ్యం లభతి. యస్మా చ తేసం ‘‘ఇమం మయం దబ్బం మల్లపుత్తం నామ కరోమా’’తి వదన్తానం తస్సా నామకరణసఞ్ఞాయ ఆధారో వత్థు అధిట్ఠానం, తస్మా అధికరణన్తి వేదితబ్బో. తఞ్హి సన్ధాయ ‘‘తే భిక్ఖూ అఞ్ఞభాగియస్స అధికరణస్సా’’తి ఆహంసు, న వివాదాధికరణాదీసు అఞ్ఞతరం. కస్మా? అసమ్భవతో. న హి తే చతున్నం అధికరణానం కస్సచి అఞ్ఞభాగియస్స అధికరణస్స కఞ్చిదేసం లేసమత్తం ఉపాదియింసు. న చ చతున్నం అధికరణానం లేసో నామ అత్థి. జాతిలేసాదయో హి పుగ్గలానంయేవ లేసా వుత్తా, న వివాదాధికరణాదీనం. ఇదఞ్చ ‘‘దబ్బో మల్లపుత్తో’’తి నామం తస్స అఞ్ఞభాగియాధికరణభావే ఠితస్స ఛగలకస్స కోచి దేసో హోతి థేరం అమూలకేన పారాజికేన అనుద్ధంసేతుం లేసమత్తో.

    Kiṃpana tumhe, āvuso, āyasmantaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ aññabhāgiyassa adhikaraṇassāti ettha aññabhāgassa idaṃ, aññabhāgo vā assa atthīti aññabhāgiyaṃ. Adhikaraṇanti ādhāro veditabbo, vatthu adhiṭṭhānanti vuttaṃ hoti. Yo hi so ‘‘dabbo mallaputto nāmā’’ti chagalako vutto, so yvāyaṃ āyasmato dabbassa mallaputtassa bhāgo koṭṭhāso pakkho manussajāti ceva bhikkhubhāvo ca tato aññassa bhāgassa koṭṭhāsassa pakkhassa hoti tiracchānajātiyā ceva chagalakabhāvassa ca so vā aññabhāgo assa atthīti tasmā aññabhāgiyasaṅkhyaṃ labhati. Yasmā ca tesaṃ ‘‘imaṃ mayaṃ dabbaṃ mallaputtaṃ nāma karomā’’ti vadantānaṃ tassā nāmakaraṇasaññāya ādhāro vatthu adhiṭṭhānaṃ, tasmā adhikaraṇanti veditabbo. Tañhi sandhāya ‘‘te bhikkhū aññabhāgiyassa adhikaraṇassā’’ti āhaṃsu, na vivādādhikaraṇādīsu aññataraṃ. Kasmā? Asambhavato. Na hi te catunnaṃ adhikaraṇānaṃ kassaci aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kañcidesaṃ lesamattaṃ upādiyiṃsu. Na ca catunnaṃ adhikaraṇānaṃ leso nāma atthi. Jātilesādayo hi puggalānaṃyeva lesā vuttā, na vivādādhikaraṇādīnaṃ. Idañca ‘‘dabbo mallaputto’’ti nāmaṃ tassa aññabhāgiyādhikaraṇabhāve ṭhitassa chagalakassa koci deso hoti theraṃ amūlakena pārājikena anuddhaṃsetuṃ lesamatto.

    ఏత్థ చ దిస్సతి అపదిస్సతి అస్స అయన్తి వోహరీయతీతి దేసో. జాతిఆదీసు అఞ్ఞతరకోట్ఠాసస్సేతం అధివచనం. అఞ్ఞమ్పి వత్థుం లిస్సతి సిలిస్సతి వోహారమత్తేనేవ ఈసకం అల్లీయతీతి లేసో. జాతిఆదీనంయేవ అఞ్ఞతరకోట్ఠాసస్సేతం అధివచనం. తతో పరం ఉత్తానత్థమేవ. సిక్ఖాపదపఞ్ఞత్తియమ్పి అయమేవత్థో. పదభాజనే పన యస్స అఞ్ఞభాగియస్స అధికరణస్స కిఞ్చిదేసం లేసమత్తం ఉపాదాయ పారాజికేన ధమ్మేన అనుద్ధంసేయ్య , తం యస్మా అట్ఠుప్పత్తివసేనేవ ఆవిభూతం, తస్మా న విభత్తన్తి వేదితబ్బం.

    Ettha ca dissati apadissati assa ayanti voharīyatīti deso. Jātiādīsu aññatarakoṭṭhāsassetaṃ adhivacanaṃ. Aññampi vatthuṃ lissati silissati vohāramatteneva īsakaṃ allīyatīti leso. Jātiādīnaṃyeva aññatarakoṭṭhāsassetaṃ adhivacanaṃ. Tato paraṃ uttānatthameva. Sikkhāpadapaññattiyampi ayamevattho. Padabhājane pana yassa aññabhāgiyassa adhikaraṇassa kiñcidesaṃ lesamattaṃ upādāya pārājikena dhammena anuddhaṃseyya , taṃ yasmā aṭṭhuppattivaseneva āvibhūtaṃ, tasmā na vibhattanti veditabbaṃ.

    ౩౯౩. యాని పన అధికరణన్తి వచనసామఞ్ఞతో అత్థుద్ధారవసేన పవత్తాని చత్తారి అధికరణాని, తేసం అఞ్ఞభాగియతా చ తబ్భాగియతా చ యస్మా అపాకటా జానితబ్బా చ వినయధరేహి, తస్మా వచనసామఞ్ఞతో లద్ధం అధికరణం నిస్సాయ తం ఆవికరోన్తో ‘‘అఞ్ఞభాగియస్స అధికరణస్సాతి ఆపత్తఞ్ఞభాగియం వా హోతి అధికరణఞ్ఞభాగియం వా’’తిఆదిమాహ. యా చ సా అవసానే ఆపత్తఞ్ఞభాగియస్స అధికరణస్స వసేన చోదనా వుత్తా, తమ్పి దస్సేతుం అయం సబ్బాధికరణానం తబ్భాగియఅఞ్ఞభాగియతా సమాహటాతి వేదితబ్బా.

    393. Yāni pana adhikaraṇanti vacanasāmaññato atthuddhāravasena pavattāni cattāri adhikaraṇāni, tesaṃ aññabhāgiyatā ca tabbhāgiyatā ca yasmā apākaṭā jānitabbā ca vinayadharehi, tasmā vacanasāmaññato laddhaṃ adhikaraṇaṃ nissāya taṃ āvikaronto ‘‘aññabhāgiyassa adhikaraṇassāti āpattaññabhāgiyaṃ vā hoti adhikaraṇaññabhāgiyaṃ vā’’tiādimāha. Yā ca sā avasāne āpattaññabhāgiyassa adhikaraṇassa vasena codanā vuttā, tampi dassetuṃ ayaṃ sabbādhikaraṇānaṃ tabbhāgiyaaññabhāgiyatā samāhaṭāti veditabbā.

    తత్థ చ ఆపత్తఞ్ఞభాగియం వాతి పఠమం ఉద్దిట్ఠత్తా ‘‘కథఞ్చ ఆపత్తి ఆపత్తియా అఞ్ఞభాగియా హోతీ’’తి నిద్దేసే ఆరభితబ్బే యస్మా ఆపత్తాధికరణస్స తబ్భాగియవిచారణాయంయేవ అయమత్థో ఆగమిస్సతి, తస్మా ఏవం అనారభిత్వా ‘‘కథఞ్చ అధికరణం అధికరణస్స అఞ్ఞభాగియ’’న్తి పచ్ఛిమపదంయేవ గహేత్వా నిద్దేసో ఆరద్ధోతి వేదితబ్బో.

    Tattha ca āpattaññabhāgiyaṃ vāti paṭhamaṃ uddiṭṭhattā ‘‘kathañca āpatti āpattiyā aññabhāgiyā hotī’’ti niddese ārabhitabbe yasmā āpattādhikaraṇassa tabbhāgiyavicāraṇāyaṃyeva ayamattho āgamissati, tasmā evaṃ anārabhitvā ‘‘kathañca adhikaraṇaṃ adhikaraṇassa aññabhāgiya’’nti pacchimapadaṃyeva gahetvā niddeso āraddhoti veditabbo.

    తత్థ అఞ్ఞభాగియవారో ఉత్తానత్థోయేవ. ఏకమేకఞ్హి అధికరణం ఇతరేసం తిణ్ణం తిణ్ణం అఞ్ఞభాగియం అఞ్ఞపక్ఖియం అఞ్ఞకోట్ఠాసియం హోతి, వత్థువిసభాగత్తా, తబ్భాగియవారే పన వివాదాధికరణం వివాదాధికరణస్స తబ్భాగియం తప్పక్ఖియం తంకోట్ఠాసియం వత్థుసభాగత్తా, తథా అనువాదాధికరణం అనువాదాధికరణస్స. కథం? బుద్ధకాలతో పట్ఠాయ హి అట్ఠారస భేదకరవత్థూని నిస్సాయ ఉప్పన్నవివాదో చ ఇదాని ఉప్పజ్జనకవివాదో చ వత్థుసభాగతాయ ఏకం వివాదాధికరణమేవ హోతి, తథా బుద్ధకాలతో పట్ఠాయ చతస్సో విపత్తియో నిస్సాయ ఉప్పన్నఅనువాదో చ ఇదాని ఉప్పజ్జనకఅనువాదో చ వత్థుసభాగతాయ ఏకం అనువాదాధికరణమేవ హోతి. యస్మా పన ఆపత్తాధికరణం ఆపత్తాధికరణస్స సభాగవిసభాగవత్థుతో సభాగసరిక్ఖాసరిక్ఖతో చ ఏకంసేన తబ్భాగియం న హోతి, తస్మా ఆపత్తాధికరణం ఆపత్తాధికరణస్స సియా తబ్భాగియం సియా అఞ్ఞభాగియన్తి వుత్తం. తత్థ ఆదితో పట్ఠాయ అఞ్ఞభాగియస్స పఠమం నిద్దిట్ఠత్తా ఇధాపి అఞ్ఞభాగియమేవ పఠమం నిద్దిట్ఠం, తత్థ అఞ్ఞభాగియత్తఞ్చ పరతో తబ్భాగియత్తఞ్చ వుత్తనయేనేవ వేదితబ్బం.

    Tattha aññabhāgiyavāro uttānatthoyeva. Ekamekañhi adhikaraṇaṃ itaresaṃ tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ aññabhāgiyaṃ aññapakkhiyaṃ aññakoṭṭhāsiyaṃ hoti, vatthuvisabhāgattā, tabbhāgiyavāre pana vivādādhikaraṇaṃ vivādādhikaraṇassa tabbhāgiyaṃ tappakkhiyaṃ taṃkoṭṭhāsiyaṃ vatthusabhāgattā, tathā anuvādādhikaraṇaṃ anuvādādhikaraṇassa. Kathaṃ? Buddhakālato paṭṭhāya hi aṭṭhārasa bhedakaravatthūni nissāya uppannavivādo ca idāni uppajjanakavivādo ca vatthusabhāgatāya ekaṃ vivādādhikaraṇameva hoti, tathā buddhakālato paṭṭhāya catasso vipattiyo nissāya uppannaanuvādo ca idāni uppajjanakaanuvādo ca vatthusabhāgatāya ekaṃ anuvādādhikaraṇameva hoti. Yasmā pana āpattādhikaraṇaṃ āpattādhikaraṇassa sabhāgavisabhāgavatthuto sabhāgasarikkhāsarikkhato ca ekaṃsena tabbhāgiyaṃ na hoti, tasmā āpattādhikaraṇaṃ āpattādhikaraṇassa siyā tabbhāgiyaṃ siyā aññabhāgiyanti vuttaṃ. Tattha ādito paṭṭhāya aññabhāgiyassa paṭhamaṃ niddiṭṭhattā idhāpi aññabhāgiyameva paṭhamaṃ niddiṭṭhaṃ, tattha aññabhāgiyattañca parato tabbhāgiyattañca vuttanayeneva veditabbaṃ.

    కిచ్చాధికరణం కిచ్చాధికరణస్స తబ్భాగియన్తి ఏత్థ పన బుద్ధకాలతో పట్ఠాయ చత్తారి సఙ్ఘకమ్మాని నిస్సాయ ఉప్పన్నం అధికరణఞ్చ ఇదాని చత్తారి సఙ్ఘకమ్మాని నిస్సాయ ఉప్పజ్జనకం అధికరణఞ్చ సభాగతాయ సరిక్ఖతాయ చ ఏకం కిచ్చాధికరణమేవ హోతి. కిం పన సఙ్ఘకమ్మాని నిస్సాయ ఉప్పన్నం అధికరణం కిచ్చాధికరణం, ఉదాహు సఙ్ఘకమ్మానమేవేతం అధివచనన్తి? సఙ్ఘకమ్మానమేవేతం అధివచనం. ఏవం సన్తేపి సఙ్ఘకమ్మం నామ ‘‘ఇదఞ్చిదఞ్చ ఏవం కత్తబ్బ’’న్తి యం కమ్మలక్ఖణం మనసికరోతి తం నిస్సాయ ఉప్పజ్జనతో పురిమం పురిమం సఙ్ఘకమ్మం నిస్సాయ ఉప్పజ్జనతో చ సఙ్ఘకమ్మాని నిస్సాయ ఉప్పన్నం అధికరణం కిచ్చాధికరణన్తి వుత్తం.

    Kiccādhikaraṇaṃkiccādhikaraṇassa tabbhāgiyanti ettha pana buddhakālato paṭṭhāya cattāri saṅghakammāni nissāya uppannaṃ adhikaraṇañca idāni cattāri saṅghakammāni nissāya uppajjanakaṃ adhikaraṇañca sabhāgatāya sarikkhatāya ca ekaṃ kiccādhikaraṇameva hoti. Kiṃ pana saṅghakammāni nissāya uppannaṃ adhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇaṃ, udāhu saṅghakammānamevetaṃ adhivacananti? Saṅghakammānamevetaṃ adhivacanaṃ. Evaṃ santepi saṅghakammaṃ nāma ‘‘idañcidañca evaṃ kattabba’’nti yaṃ kammalakkhaṇaṃ manasikaroti taṃ nissāya uppajjanato purimaṃ purimaṃ saṅghakammaṃ nissāya uppajjanato ca saṅghakammāni nissāya uppannaṃ adhikaraṇaṃ kiccādhikaraṇanti vuttaṃ.

    ౩౯౪. కిఞ్చి దేసం లేసమత్తం ఉపాదాయాతి ఏత్థ పన యస్మా దేసోతి వా లేసమత్తోతి వా పుబ్బే వుత్తనయేనేవ బ్యఞ్జనతో నానం అత్థతో ఏకం, తస్మా ‘‘లేసో నామ దస లేసా జాతిలేసో నామలేసో’’తిఆదిమాహ. తత్థ జాతియేవ జాతిలేసో. ఏస నయో సేసేసు.

    394.Kiñci desaṃ lesamattaṃ upādāyāti ettha pana yasmā desoti vā lesamattoti vā pubbe vuttanayeneva byañjanato nānaṃ atthato ekaṃ, tasmā ‘‘leso nāma dasa lesā jātileso nāmaleso’’tiādimāha. Tattha jātiyeva jātileso. Esa nayo sesesu.

    ౩౯౫. ఇదాని తమేవ లేసం విత్థారతో దస్సేతుం యథా తం ఉపాదాయ అనుద్ధంసనా హోతి తథా సవత్థుకం కత్వా దస్సేన్తో ‘‘జాతిలేసో నామ ఖత్తియో దిట్ఠో హోతీ’’తిఆదిమాహ. తత్థ ఖత్తియో దిట్ఠో హోతీతి అఞ్ఞో కోచి ఖత్తియజాతియో ఇమినా చోదకేన దిట్ఠో హోతి. పారాజికం ధమ్మం అజ్ఝాపజ్జన్తోతి మేథునధమ్మాదీసు అఞ్ఞతరం ఆపజ్జన్తో. అఞ్ఞం ఖత్తియం పస్సిత్వా చోదేతీతి అథ సో అఞ్ఞం అత్తనో వేరిం ఖత్తియజాతియం భిక్ఖుం పస్సిత్వా తం ఖత్తియజాతిలేసం గహేత్వా ఏవం చోదేతి ‘‘ఖత్తియో మయా దిట్ఠో పారాజికం ధమ్మం అజ్ఝాపజ్జన్తో, త్వం ఖత్తియో, పారాజికం ధమ్మం అజ్ఝాపన్నోసీ’’ అథ వా ‘‘త్వం సో ఖత్తియో, న అఞ్ఞో, పారాజికం ధమ్మం అజ్ఝాపన్నోసి, అస్సమణోసి అసక్యపుత్తియోసి నత్థి తయా సద్ధిం ఉపోసథో వా పవారణా వా సఙ్ఘకమ్మం వా’’తి, ఆపత్తి వాచాయ వాచాయ సఙ్ఘాదిసేసస్స. ఏత్థ చ తేసం ఖత్తియానం అఞ్ఞమఞ్ఞం అసదిసస్స తస్స తస్స దీఘాదినో వా దిట్ఠాదినో వా వసేన అఞ్ఞభాగియతా ఖత్తియజాతిపఞ్ఞత్తియా ఆధారవసేన అధికరణతా చ వేదితబ్బా, ఏతేనుపాయేన సబ్బపదేసు యోజనా వేదితబ్బా.

    395. Idāni tameva lesaṃ vitthārato dassetuṃ yathā taṃ upādāya anuddhaṃsanā hoti tathā savatthukaṃ katvā dassento ‘‘jātileso nāma khattiyo diṭṭho hotī’’tiādimāha. Tattha khattiyo diṭṭho hotīti añño koci khattiyajātiyo iminā codakena diṭṭho hoti. Pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpajjantoti methunadhammādīsu aññataraṃ āpajjanto. Aññaṃ khattiyaṃ passitvācodetīti atha so aññaṃ attano veriṃ khattiyajātiyaṃ bhikkhuṃ passitvā taṃ khattiyajātilesaṃ gahetvā evaṃ codeti ‘‘khattiyo mayā diṭṭho pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpajjanto, tvaṃ khattiyo, pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpannosī’’ atha vā ‘‘tvaṃ so khattiyo, na añño, pārājikaṃ dhammaṃ ajjhāpannosi, assamaṇosi asakyaputtiyosi natthi tayā saddhiṃ uposatho vā pavāraṇā vā saṅghakammaṃ vā’’ti, āpatti vācāya vācāya saṅghādisesassa. Ettha ca tesaṃ khattiyānaṃ aññamaññaṃ asadisassa tassa tassa dīghādino vā diṭṭhādino vā vasena aññabhāgiyatā khattiyajātipaññattiyā ādhāravasena adhikaraṇatā ca veditabbā, etenupāyena sabbapadesu yojanā veditabbā.

    ౪౦౦. పత్తలేసనిద్దేసే చ సాటకపత్తోతి లోహపత్తసదిసో సుసణ్ఠానో సుచ్ఛవి సినిద్ధో భమరవణ్ణో మత్తికాపత్తో వుచ్చతి. సుమ్భకపత్తోతి పకతిమత్తికాపత్తో.

    400. Pattalesaniddese ca sāṭakapattoti lohapattasadiso susaṇṭhāno succhavi siniddho bhamaravaṇṇo mattikāpatto vuccati. Sumbhakapattoti pakatimattikāpatto.

    ౪౦౬. యస్మా పన ఆపత్తిలేసస్స ఏకపదేనేవ సఙ్ఖేపతో నిద్దేసో వుత్తో, తస్మా విత్థారతోపి తం దస్సేతుం ‘‘భిక్ఖు సఙ్ఘాదిసేసం అజ్ఝాపజ్జన్తో దిట్ఠో హోతీ’’తిఆది వుత్తం. కస్మా పనస్స తత్థేవ నిద్దేసం అవత్వా ఇధ విసుం వుత్తోతి? సేసనిద్దేసేహి అసభాగత్తా. సేసనిద్దేసా హి అఞ్ఞం దిస్వా అఞ్ఞస్స చోదనావసేన వుత్తా. అయం పన ఏకమేవ అఞ్ఞం ఆపత్తిం ఆపజ్జన్తం దిస్వా అఞ్ఞాయ ఆపత్తియా చోదనావసేన వుత్తో. యది ఏవం కథం అఞ్ఞభాగియం అధికరణం హోతీతి? ఆపత్తియా. తేనేవ వుత్తం – ‘‘ఏవమ్పి ఆపత్తఞ్ఞభాగియఞ్చ హోతి లేసో చ ఉపాదిన్నో’’తి. యఞ్హి సో సఙ్ఘాదిసేసం ఆపన్నో తం పారాజికస్స అఞ్ఞభాగియం అధికరణం. తస్స పన అఞ్ఞభాగియస్స అధికరణస్స లేసో నామ యో సో సబ్బఖత్తియానం సాధారణో ఖత్తియభావో వియ సబ్బాపత్తీనం సాధారణో ఆపత్తిభావో. ఏతేనుపాయేన సేసాపత్తిమూలకనయో చోదాపకవారో చ వేదితబ్బో.

    406. Yasmā pana āpattilesassa ekapadeneva saṅkhepato niddeso vutto, tasmā vitthāratopi taṃ dassetuṃ ‘‘bhikkhu saṅghādisesaṃ ajjhāpajjanto diṭṭho hotī’’tiādi vuttaṃ. Kasmā panassa tattheva niddesaṃ avatvā idha visuṃ vuttoti? Sesaniddesehi asabhāgattā. Sesaniddesā hi aññaṃ disvā aññassa codanāvasena vuttā. Ayaṃ pana ekameva aññaṃ āpattiṃ āpajjantaṃ disvā aññāya āpattiyā codanāvasena vutto. Yadi evaṃ kathaṃ aññabhāgiyaṃ adhikaraṇaṃ hotīti? Āpattiyā. Teneva vuttaṃ – ‘‘evampi āpattaññabhāgiyañca hoti leso ca upādinno’’ti. Yañhi so saṅghādisesaṃ āpanno taṃ pārājikassa aññabhāgiyaṃ adhikaraṇaṃ. Tassa pana aññabhāgiyassa adhikaraṇassa leso nāma yo so sabbakhattiyānaṃ sādhāraṇo khattiyabhāvo viya sabbāpattīnaṃ sādhāraṇo āpattibhāvo. Etenupāyena sesāpattimūlakanayo codāpakavāro ca veditabbo.

    ౪౦౮. అనాపత్తి తథాసఞ్ఞీ చోదేతి వా చోదాపేతి వాతి ‘‘పారాజికంయేవ అయం ఆపన్నో’’తి యో ఏవం తథాసఞ్ఞీ చోదేతి వా చోదాపేతి వా తస్స అనాపత్తి. సేసం సబ్బత్థ ఉత్తానమేవ. సముట్ఠానాదీనిపి పఠమదుట్ఠదోససదిసానేవాతి.

    408.Anāpatti tathāsaññī codeti vā codāpeti vāti ‘‘pārājikaṃyeva ayaṃ āpanno’’ti yo evaṃ tathāsaññī codeti vā codāpeti vā tassa anāpatti. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Samuṭṭhānādīnipi paṭhamaduṭṭhadosasadisānevāti.

    దుతియదుట్ఠదోససిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.

    Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౯. దుతియదుట్ఠదోససిక్ఖాపదం • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadaṃ

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౯. దుతియదుట్ఠదోససిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౯. దుతియదుట్ఠదోససిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౯. దుతియదుట్ఠదోససిక్ఖాపదవణ్ణనా • 9. Dutiyaduṭṭhadosasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact