Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൧൦. ദുതിയദ്വയസുത്തം
10. Dutiyadvayasuttaṃ
൯൩. ‘‘ദ്വയം, ഭിക്ഖവേ, പടിച്ച വിഞ്ഞാണം സമ്ഭോതി. കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, ദ്വയം പടിച്ച വിഞ്ഞാണം സമ്ഭോതി? ചക്ഖുഞ്ച പടിച്ച രൂപേ ച ഉപ്പജ്ജതി ചക്ഖുവിഞ്ഞാണം. ചക്ഖു അനിച്ചം വിപരിണാമി അഞ്ഞഥാഭാവി. രൂപാ അനിച്ചാ വിപരിണാമിനോ അഞ്ഞഥാഭാവിനോ. ഇത്ഥേതം ദ്വയം ചലഞ്ചേവ ബ്യഥഞ്ച അനിച്ചം വിപരിണാമി അഞ്ഞഥാഭാവി. ചക്ഖുവിഞ്ഞാണം അനിച്ചം വിപരിണാമി അഞ്ഞഥാഭാവി. യോപി ഹേതു യോപി പച്ചയോ ചക്ഖുവിഞ്ഞാണസ്സ ഉപ്പാദായ, സോപി ഹേതു സോപി പച്ചയോ അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. അനിച്ചം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, പച്ചയം പടിച്ച ഉപ്പന്നം ചക്ഖുവിഞ്ഞാണം കുതോ നിച്ചം ഭവിസ്സതി! യാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഇമേസം തിണ്ണം ധമ്മാനം സങ്ഗതി സന്നിപാതോ സമവായോ, അയം വുച്ചതി ചക്ഖുസമ്ഫസ്സോ. ചക്ഖുസമ്ഫസ്സോപി അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. യോപി ഹേതു യോപി പച്ചയോ ചക്ഖുസമ്ഫസ്സസ്സ ഉപ്പാദായ, സോപി ഹേതു സോപി പച്ചയോ അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. അനിച്ചം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, പച്ചയം പടിച്ച ഉപ്പന്നോ ചക്ഖുസമ്ഫസ്സോ കുതോ നിച്ചോ ഭവിസ്സതി! ഫുട്ഠോ , ഭിക്ഖവേ, വേദേതി, ഫുട്ഠോ ചേതേതി, ഫുട്ഠോ സഞ്ജാനാതി. ഇത്ഥേതേപി ധമ്മാ ചലാ ചേവ ബ്യഥാ ച അനിച്ചാ വിപരിണാമിനോ അഞ്ഞഥാഭാവിനോ. സോതം…പേ॰….
93. ‘‘Dvayaṃ, bhikkhave, paṭicca viññāṇaṃ sambhoti. Kathañca, bhikkhave, dvayaṃ paṭicca viññāṇaṃ sambhoti? Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇaṃ. Cakkhu aniccaṃ vipariṇāmi aññathābhāvi. Rūpā aniccā vipariṇāmino aññathābhāvino. Itthetaṃ dvayaṃ calañceva byathañca aniccaṃ vipariṇāmi aññathābhāvi. Cakkhuviññāṇaṃ aniccaṃ vipariṇāmi aññathābhāvi. Yopi hetu yopi paccayo cakkhuviññāṇassa uppādāya, sopi hetu sopi paccayo anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Aniccaṃ kho pana, bhikkhave, paccayaṃ paṭicca uppannaṃ cakkhuviññāṇaṃ kuto niccaṃ bhavissati! Yā kho, bhikkhave, imesaṃ tiṇṇaṃ dhammānaṃ saṅgati sannipāto samavāyo, ayaṃ vuccati cakkhusamphasso. Cakkhusamphassopi anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Yopi hetu yopi paccayo cakkhusamphassassa uppādāya, sopi hetu sopi paccayo anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Aniccaṃ kho pana, bhikkhave, paccayaṃ paṭicca uppanno cakkhusamphasso kuto nicco bhavissati! Phuṭṭho , bhikkhave, vedeti, phuṭṭho ceteti, phuṭṭho sañjānāti. Itthetepi dhammā calā ceva byathā ca aniccā vipariṇāmino aññathābhāvino. Sotaṃ…pe….
‘‘ജിവ്ഹഞ്ച പടിച്ച രസേ ച ഉപ്പജ്ജതി ജിവ്ഹാവിഞ്ഞാണം. ജിവ്ഹാ അനിച്ചാ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ 1. രസാ അനിച്ചാ വിപരിണാമിനോ അഞ്ഞഥാഭാവിനോ. ഇത്ഥേതം ദ്വയം ചലഞ്ചേവ ബ്യഥഞ്ച അനിച്ചം വിപരിണാമി അഞ്ഞഥാഭാവി. ജിവ്ഹാവിഞ്ഞാണം അനിച്ചം വിപരിണാമി അഞ്ഞഥാഭാവി. യോപി ഹേതു യോപി പച്ചയോ ജിവ്ഹാവിഞ്ഞാണസ്സ ഉപ്പാദായ , സോപി ഹേതു സോപി പച്ചയോ അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. അനിച്ചം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, പച്ചയം പടിച്ച ഉപ്പന്നം ജിവ്ഹാവിഞ്ഞാണം, കുതോ നിച്ചം ഭവിസ്സതി! യാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഇമേസം തിണ്ണം ധമ്മാനം സങ്ഗതി സന്നിപാതോ സമവായോ, അയം വുച്ചതി ജിവ്ഹാസമ്ഫസ്സോ. ജിവ്ഹാസമ്ഫസ്സോപി അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. യോപി ഹേതു യോപി പച്ചയോ ജിവ്ഹാസമ്ഫസ്സസ്സ ഉപ്പാദായ, സോപി ഹേതു സോപി പച്ചയോ അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. അനിച്ചം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, പച്ചയം പടിച്ച ഉപ്പന്നോ ജിവ്ഹാസമ്ഫസ്സോ, കുതോ നിച്ചോ ഭവിസ്സതി! ഫുട്ഠോ, ഭിക്ഖവേ, വേദേതി, ഫുട്ഠോ ചേതേതി, ഫുട്ഠോ സഞ്ജാനാതി. ഇത്ഥേതേപി ധമ്മാ ചലാ ചേവ ബ്യഥാ ച അനിച്ചാ വിപരിണാമിനോ അഞ്ഞഥാഭാവിനോ. കായം…പേ॰….
‘‘Jivhañca paṭicca rase ca uppajjati jivhāviññāṇaṃ. Jivhā aniccā vipariṇāmī aññathābhāvī 2. Rasā aniccā vipariṇāmino aññathābhāvino. Itthetaṃ dvayaṃ calañceva byathañca aniccaṃ vipariṇāmi aññathābhāvi. Jivhāviññāṇaṃ aniccaṃ vipariṇāmi aññathābhāvi. Yopi hetu yopi paccayo jivhāviññāṇassa uppādāya , sopi hetu sopi paccayo anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Aniccaṃ kho pana, bhikkhave, paccayaṃ paṭicca uppannaṃ jivhāviññāṇaṃ, kuto niccaṃ bhavissati! Yā kho, bhikkhave, imesaṃ tiṇṇaṃ dhammānaṃ saṅgati sannipāto samavāyo, ayaṃ vuccati jivhāsamphasso. Jivhāsamphassopi anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Yopi hetu yopi paccayo jivhāsamphassassa uppādāya, sopi hetu sopi paccayo anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Aniccaṃ kho pana, bhikkhave, paccayaṃ paṭicca uppanno jivhāsamphasso, kuto nicco bhavissati! Phuṭṭho, bhikkhave, vedeti, phuṭṭho ceteti, phuṭṭho sañjānāti. Itthetepi dhammā calā ceva byathā ca aniccā vipariṇāmino aññathābhāvino. Kāyaṃ…pe….
‘‘മനഞ്ച പടിച്ച ധമ്മേ ച ഉപ്പജ്ജതി മനോവിഞ്ഞാണം. മനോ അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. ധമ്മാ അനിച്ചാ വിപരിണാമിനോ അഞ്ഞഥാഭാവിനോ. ഇത്ഥേതം ദ്വയം ചലഞ്ചേവ ബ്യഥഞ്ച അനിച്ചം വിപരിണാമി അഞ്ഞഥാഭാവി. മനോവിഞ്ഞാണം അനിച്ചം വിപരിണാമി അഞ്ഞഥാഭാവി. യോപി ഹേതു യോപി പച്ചയോ മനോവിഞ്ഞാണസ്സ ഉപ്പാദായ, സോപി ഹേതു സോപി പച്ചയോ അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. അനിച്ചം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, പച്ചയം പടിച്ച ഉപ്പന്നം മനോവിഞ്ഞാണം, കുതോ നിച്ചം ഭവിസ്സതി! യാ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഇമേസം തിണ്ണം ധമ്മാനം സങ്ഗതി സന്നിപാതോ സമവായോ, അയം വുച്ചതി മനോസമ്ഫസ്സോ. മനോസമ്ഫസ്സോപി അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. യോപി ഹേതു യോപി പച്ചയോ മനോസമ്ഫസ്സസ്സ ഉപ്പാദായ, സോപി ഹേതു സോപി പച്ചയോ അനിച്ചോ വിപരിണാമീ അഞ്ഞഥാഭാവീ. അനിച്ചം ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, പച്ചയം പടിച്ച ഉപ്പന്നോ മനോസമ്ഫസ്സോ, കുതോ നിച്ചോ ഭവിസ്സതി! ഫുട്ഠോ, ഭിക്ഖവേ, വേദേതി, ഫുട്ഠോ ചേതേതി, ഫുട്ഠോ സഞ്ജാനാതി. ഇത്ഥേതേപി ധമ്മാ ചലാ ചേവ ബ്യഥാ ച അനിച്ചാ വിപരിണാമിനോ അഞ്ഞഥാഭാവിനോ. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ദ്വയം പടിച്ച വിഞ്ഞാണം സമ്ഭോതീ’’തി. ദസമം.
‘‘Manañca paṭicca dhamme ca uppajjati manoviññāṇaṃ. Mano anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Dhammā aniccā vipariṇāmino aññathābhāvino. Itthetaṃ dvayaṃ calañceva byathañca aniccaṃ vipariṇāmi aññathābhāvi. Manoviññāṇaṃ aniccaṃ vipariṇāmi aññathābhāvi. Yopi hetu yopi paccayo manoviññāṇassa uppādāya, sopi hetu sopi paccayo anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Aniccaṃ kho pana, bhikkhave, paccayaṃ paṭicca uppannaṃ manoviññāṇaṃ, kuto niccaṃ bhavissati! Yā kho, bhikkhave, imesaṃ tiṇṇaṃ dhammānaṃ saṅgati sannipāto samavāyo, ayaṃ vuccati manosamphasso. Manosamphassopi anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Yopi hetu yopi paccayo manosamphassassa uppādāya, sopi hetu sopi paccayo anicco vipariṇāmī aññathābhāvī. Aniccaṃ kho pana, bhikkhave, paccayaṃ paṭicca uppanno manosamphasso, kuto nicco bhavissati! Phuṭṭho, bhikkhave, vedeti, phuṭṭho ceteti, phuṭṭho sañjānāti. Itthetepi dhammā calā ceva byathā ca aniccā vipariṇāmino aññathābhāvino. Evaṃ kho, bhikkhave, dvayaṃ paṭicca viññāṇaṃ sambhotī’’ti. Dasamaṃ.
ഛന്നവഗ്ഗോ നവമോ.
Channavaggo navamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
പലോകസുഞ്ഞാ സംഖിത്തം, ഛന്നോ പുണ്ണോ ച ബാഹിയോ;
Palokasuññā saṃkhittaṃ, channo puṇṇo ca bāhiyo;
ഏജേന ച ദുവേ വുത്താ, ദ്വയേഹി അപരേ ദുവേതി.
Ejena ca duve vuttā, dvayehi apare duveti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൯-൧൦. പഠമദ്വയസുത്താദിവണ്ണനാ • 9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൯-൧൦. പഠമദ്വയസുത്താദിവണ്ണനാ • 9-10. Paṭhamadvayasuttādivaṇṇanā