Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya |
८. दुतियएजासुत्तं
8. Dutiyaejāsuttaṃ
९१. ‘‘एजा , भिक्खवे, रोगो, एजा गण्डो, एजा सल्लं। तस्मातिह, भिक्खवे, तथागतो अनेजो विहरति वीतसल्लो। तस्मातिह, भिक्खवे, भिक्खु चेपि आकङ्खेय्य ‘अनेजो विहरेय्यं वीतसल्लो’ति, चक्खुं न मञ्ञेय्य, चक्खुस्मिं न मञ्ञेय्य, चक्खुतो न मञ्ञेय्य, चक्खु मेति न मञ्ञेय्य; रूपे न मञ्ञेय्य… चक्खुविञ्ञाणं… चक्खुसम्फस्सं… यम्पिदं चक्खुसम्फस्सपच्चया उप्पज्जति वेदयितं सुखं वा दुक्खं वा अदुक्खमसुखं वा तम्पि न मञ्ञेय्य, तस्मिम्पि न मञ्ञेय्य, ततोपि न मञ्ञेय्य, तं मेति न मञ्ञेय्य। यञ्हि, भिक्खवे, मञ्ञति, यस्मिं मञ्ञति, यतो मञ्ञति, यं मेति मञ्ञति, ततो तं होति अञ्ञथा। अञ्ञथाभावी भवसत्तो लोको भवमेव अभिनन्दति…पे॰…।
91. ‘‘Ejā , bhikkhave, rogo, ejā gaṇḍo, ejā sallaṃ. Tasmātiha, bhikkhave, tathāgato anejo viharati vītasallo. Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya ‘anejo vihareyyaṃ vītasallo’ti, cakkhuṃ na maññeyya, cakkhusmiṃ na maññeyya, cakkhuto na maññeyya, cakkhu meti na maññeyya; rūpe na maññeyya… cakkhuviññāṇaṃ… cakkhusamphassaṃ… yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi na maññeyya, tasmimpi na maññeyya, tatopi na maññeyya, taṃ meti na maññeyya. Yañhi, bhikkhave, maññati, yasmiṃ maññati, yato maññati, yaṃ meti maññati, tato taṃ hoti aññathā. Aññathābhāvī bhavasatto loko bhavameva abhinandati…pe….
‘‘जिव्हं न मञ्ञेय्य, जिव्हाय न मञ्ञेय्य, जिव्हातो न मञ्ञेय्य, जिव्हा मेति न मञ्ञेय्य; रसे न मञ्ञेय्य… जिव्हाविञ्ञाणं… जिव्हासम्फस्सं… यम्पिदं जिव्हासम्फस्सपच्चया उप्पज्जति वेदयितं सुखं वा दुक्खं वा अदुक्खमसुखं वा तम्पि न मञ्ञेय्य, तस्मिम्पि न मञ्ञेय्य, ततोपि न मञ्ञेय्य, तं मेति न मञ्ञेय्य। यञ्हि, भिक्खवे, मञ्ञति, यस्मिं मञ्ञति, यतो मञ्ञति, यं मेति मञ्ञति, ततो तं होति अञ्ञथा। अञ्ञथाभावी भवसत्तो लोको भवमेव अभिनन्दति…पे॰…।
‘‘Jivhaṃ na maññeyya, jivhāya na maññeyya, jivhāto na maññeyya, jivhā meti na maññeyya; rase na maññeyya… jivhāviññāṇaṃ… jivhāsamphassaṃ… yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi na maññeyya, tasmimpi na maññeyya, tatopi na maññeyya, taṃ meti na maññeyya. Yañhi, bhikkhave, maññati, yasmiṃ maññati, yato maññati, yaṃ meti maññati, tato taṃ hoti aññathā. Aññathābhāvī bhavasatto loko bhavameva abhinandati…pe….
‘‘मनं न मञ्ञेय्य, मनस्मिं न मञ्ञेय्य, मनतो न मञ्ञेय्य, मनो मेति न मञ्ञेय्य… मनोविञ्ञाणं… मनोसम्फस्सं… यम्पिदं मनोसम्फस्सपच्चया उप्पज्जति वेदयितं सुखं वा दुक्खं वा अदुक्खमसुखं वा तम्पि न मञ्ञेय्य, तस्मिम्पि न मञ्ञेय्य, ततोपि न मञ्ञेय्य, तं मेति न मञ्ञेय्य। यञ्हि, भिक्खवे, मञ्ञति, यस्मिं मञ्ञति , यतो मञ्ञति, यं मेति मञ्ञति, ततो तं होति अञ्ञथा। अञ्ञथाभावी भवसत्तो लोको भवमेव अभिनन्दति।
‘‘Manaṃ na maññeyya, manasmiṃ na maññeyya, manato na maññeyya, mano meti na maññeyya… manoviññāṇaṃ… manosamphassaṃ… yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi na maññeyya, tasmimpi na maññeyya, tatopi na maññeyya, taṃ meti na maññeyya. Yañhi, bhikkhave, maññati, yasmiṃ maññati , yato maññati, yaṃ meti maññati, tato taṃ hoti aññathā. Aññathābhāvī bhavasatto loko bhavameva abhinandati.
‘‘यावता, भिक्खवे, खन्धधातुआयतना तम्पि न मञ्ञेय्य, तस्मिम्पि न मञ्ञेय्य, ततोपि न मञ्ञेय्य, तं मेति न मञ्ञेय्य। सो एवं अमञ्ञमानो न किञ्चि लोके उपादियति। अनुपादियं न परितस्सति। अपरितस्सं पच्चत्तञ्ञेव परिनिब्बायति। ‘खीणा जाति, वुसितं ब्रह्मचरियं, कतं करणीयं, नापरं इत्थत्ताया’ति पजानाती’’ति। अट्ठमं।
‘‘Yāvatā, bhikkhave, khandhadhātuāyatanā tampi na maññeyya, tasmimpi na maññeyya, tatopi na maññeyya, taṃ meti na maññeyya. So evaṃ amaññamāno na kiñci loke upādiyati. Anupādiyaṃ na paritassati. Aparitassaṃ paccattaññeva parinibbāyati. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ७-८. पठमएजासुत्तादिवण्णना • 7-8. Paṭhamaejāsuttādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ७-८. पठमएजासुत्तादिवण्णना • 7-8. Paṭhamaejāsuttādivaṇṇanā