Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ඉතිවුත්තක-අට්ඨකථා • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
6. දුතියඑසනාසුත්තවණ්ණනා
6. Dutiyaesanāsuttavaṇṇanā
55. ඡට්ඨෙ බ්රහ්මචරියෙසනා සහාති බ්රහ්මචරියෙසනාය සද්ධිං. විභත්තිලොපෙන හි අයං නිද්දෙසො, කරණත්ථෙ වා එතං පච්චත්තවචනං. ඉදං වුත්තං හොති ‘‘බ්රහ්මචරියෙසනාය සද්ධිං කාමෙසනා, භවෙසනාති තිස්සො එසනා’’ති. තාසු බ්රහ්මචරියෙසනං සරූපතො දස්සෙතුං ‘‘ඉතිසච්චපරාමාසො, දිට්ඨිට්ඨානා සමුස්සයා’’ති වුත්තං. තස්සත්ථො – ඉති එවං සච්චන්ති පරාමාසො ඉතිසච්චපරාමාසො. ඉදමෙව සච්චං, මොඝමඤ්ඤන්ති දිට්ඨියා පවත්තිආකාරං දස්සෙති. දිට්ඨියො එව සබ්බානත්ථහෙතුභාවතො දිට්ඨිට්ඨානා. වුත්තඤ්හෙතං – ‘‘මිච්ඡාදිට්ඨිපරමාහං, භික්ඛවෙ, වජ්ජං වදාමී’’ති (අ. නි. 1.310). තා එව ච උපරූපරි වඩ්ඪමානා ලොභාදිකිලෙසසමුස්සයෙන ච සමුස්සයා, ‘‘ඉදමෙව සච්චං, මොඝමඤ්ඤ’’න්ති මිච්ඡාභිනිවිසමානා සබ්බානත්ථහෙතුභූතා කිලෙසදුක්ඛූපචයහෙතුභූතා ච දිට්ඨියො බ්රහ්මචරියෙසනාති වුත්තං හොති. එතෙන පවත්තිආකාරතො නිබ්බත්තිතො ච බ්රහ්මචරියෙසනා දස්සිතාති වෙදිතබ්බා.
55. Chaṭṭhe brahmacariyesanā sahāti brahmacariyesanāya saddhiṃ. Vibhattilopena hi ayaṃ niddeso, karaṇatthe vā etaṃ paccattavacanaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti ‘‘brahmacariyesanāya saddhiṃ kāmesanā, bhavesanāti tisso esanā’’ti. Tāsu brahmacariyesanaṃ sarūpato dassetuṃ ‘‘itisaccaparāmāso, diṭṭhiṭṭhānā samussayā’’ti vuttaṃ. Tassattho – iti evaṃ saccanti parāmāso itisaccaparāmāso. Idameva saccaṃ, moghamaññanti diṭṭhiyā pavattiākāraṃ dasseti. Diṭṭhiyo eva sabbānatthahetubhāvato diṭṭhiṭṭhānā. Vuttañhetaṃ – ‘‘micchādiṭṭhiparamāhaṃ, bhikkhave, vajjaṃ vadāmī’’ti (a. ni. 1.310). Tā eva ca uparūpari vaḍḍhamānā lobhādikilesasamussayena ca samussayā, ‘‘idameva saccaṃ, moghamañña’’nti micchābhinivisamānā sabbānatthahetubhūtā kilesadukkhūpacayahetubhūtā ca diṭṭhiyo brahmacariyesanāti vuttaṃ hoti. Etena pavattiākārato nibbattito ca brahmacariyesanā dassitāti veditabbā.
සබ්බරාගවිරත්තස්සාති සබ්බෙහි කාමරාගභවරාගෙහි විරත්තස්ස. තතො එව තණ්හක්ඛයසඞ්ඛාතෙ නිබ්බානෙ විමුත්තත්තා තණ්හක්ඛයවිමුත්තිනො අරහතො. එසනා පටිනිස්සට්ඨාති කාමෙසනා, භවෙසනා ච සබ්බසො නිස්සට්ඨා පහීනා. දිට්ඨිට්ඨානා සමූහතාති බ්රහ්මචරියෙසනාසඞ්ඛාතා දිට්ඨිට්ඨානා ච පඨමමග්ගෙනෙව සමුග්ඝාතිතා. එසනානං ඛයාති එවමෙතාසං තිස්සන්නං එසනානං ඛයා අනුප්පාදනිරොධා භින්නකිලෙසත්තා. භික්ඛූති ච සබ්බසො ආසාභා වා. නිරාසොති ච දිට්ඨෙකට්ඨස්ස විචිකිච්ඡාකථංකථාසල්ලස්ස පහීනත්තා අකථංකථීති ච වුච්චතීති.
Sabbarāgavirattassāti sabbehi kāmarāgabhavarāgehi virattassa. Tato eva taṇhakkhayasaṅkhāte nibbāne vimuttattā taṇhakkhayavimuttino arahato. Esanā paṭinissaṭṭhāti kāmesanā, bhavesanā ca sabbaso nissaṭṭhā pahīnā. Diṭṭhiṭṭhānā samūhatāti brahmacariyesanāsaṅkhātā diṭṭhiṭṭhānā ca paṭhamamaggeneva samugghātitā. Esanānaṃ khayāti evametāsaṃ tissannaṃ esanānaṃ khayā anuppādanirodhā bhinnakilesattā. Bhikkhūti ca sabbaso āsābhā vā. Nirāsoti ca diṭṭhekaṭṭhassa vicikicchākathaṃkathāsallassa pahīnattā akathaṃkathīti ca vuccatīti.
ඡට්ඨසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Chaṭṭhasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්දකනිකාය • Khuddakanikāya / ඉතිවුත්තකපාළි • Itivuttakapāḷi / 6. දුතියඑසනාසුත්තං • 6. Dutiyaesanāsuttaṃ