Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సంయుత్తనికాయ • Saṃyuttanikāya |
౮. దుతియగద్దులబద్ధసుత్తం
8. Dutiyagaddulabaddhasuttaṃ
౧౦౦. సావత్థినిదానం . ‘‘అనమతగ్గోయం, భిక్ఖవే, సంసారో. పుబ్బా కోటి న పఞ్ఞాయతి అవిజ్జానీవరణానం సత్తానం తణ్హాసంయోజనానం సన్ధావతం సంసరతం. సేయ్యథాపి, భిక్ఖవే, సా గద్దులబద్ధో దళ్హే ఖీలే వా థమ్భే వా ఉపనిబద్ధో. సో గచ్ఛతి చేపి తమేవ ఖీలం వా థమ్భం వా ఉపగచ్ఛతి; తిట్ఠతి చేపి తమేవ ఖీలం వా థమ్భం వా ఉపతిట్ఠతి; నిసీదతి చేపి తమేవ ఖీలం వా థమ్భం వా ఉపనిసీదతి; నిపజ్జతి చేపి తమేవ ఖీలం వా థమ్భం వా ఉపనిపజ్జతి. ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, అస్సుతవా పుథుజ్జనో రూపం ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి. వేదనం… సఞ్ఞం… సఙ్ఖారే… విఞ్ఞాణం ‘ఏతం మమ, ఏసోహమస్మి, ఏసో మే అత్తా’తి సమనుపస్సతి. సో గచ్ఛతి చేపి ఇమే పఞ్చుపాదానక్ఖన్ధే ఉపగచ్ఛతి; తిట్ఠతి చేపి ఇమే పఞ్చుపాదానక్ఖన్ధే ఉపతిట్ఠతి; నిసీదతి చేపి ఇమే పఞ్చుపాదానక్ఖన్ధే ఉపనిసీదతి; నిపజ్జతి చేపి ఇమే పఞ్చుపాదానక్ఖన్ధే ఉపనిపజ్జతి. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, అభిక్ఖణం సకం చిత్తం పచ్చవేక్ఖితబ్బం – ‘దీఘరత్తమిదం చిత్తం సంకిలిట్ఠం రాగేన దోసేన మోహేనా’తి. చిత్తసంకిలేసా, భిక్ఖవే, సత్తా సంకిలిస్సన్తి; చిత్తవోదానా సత్తా విసుజ్ఝన్తి.
100. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Anamataggoyaṃ, bhikkhave, saṃsāro. Pubbā koṭi na paññāyati avijjānīvaraṇānaṃ sattānaṃ taṇhāsaṃyojanānaṃ sandhāvataṃ saṃsarataṃ. Seyyathāpi, bhikkhave, sā gaddulabaddho daḷhe khīle vā thambhe vā upanibaddho. So gacchati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upagacchati; tiṭṭhati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upatiṭṭhati; nisīdati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upanisīdati; nipajjati cepi tameva khīlaṃ vā thambhaṃ vā upanipajjati. Evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano rūpaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’ti samanupassati. So gacchati cepi ime pañcupādānakkhandhe upagacchati; tiṭṭhati cepi ime pañcupādānakkhandhe upatiṭṭhati; nisīdati cepi ime pañcupādānakkhandhe upanisīdati; nipajjati cepi ime pañcupādānakkhandhe upanipajjati. Tasmātiha, bhikkhave, abhikkhaṇaṃ sakaṃ cittaṃ paccavekkhitabbaṃ – ‘dīgharattamidaṃ cittaṃ saṃkiliṭṭhaṃ rāgena dosena mohenā’ti. Cittasaṃkilesā, bhikkhave, sattā saṃkilissanti; cittavodānā sattā visujjhanti.
‘‘దిట్ఠం వో, భిక్ఖవే, చరణం నామ చిత్త’’న్తి? ‘‘ఏవం, భన్తే’’. ‘‘తమ్పి ఖో, భిక్ఖవే, చరణం నామ చిత్తం చిత్తేనేవ చిత్తితం. తేనపి ఖో, భిక్ఖవే, చరణేన చిత్తేన చిత్తఞ్ఞేవ చిత్తతరం. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, అభిక్ఖణం సకం చిత్తం పచ్చవేక్ఖితబ్బం – ‘దీఘరత్తమిదం చిత్తం సంకిలిట్ఠం రాగేన దోసేన మోహేనా’తి. చిత్తసంకిలేసా, భిక్ఖవే, సత్తా సంకిలిస్సన్తి; చిత్తవోదానా సత్తా విసుజ్ఝన్తి.
‘‘Diṭṭhaṃ vo, bhikkhave, caraṇaṃ nāma citta’’nti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Tampi kho, bhikkhave, caraṇaṃ nāma cittaṃ citteneva cittitaṃ. Tenapi kho, bhikkhave, caraṇena cittena cittaññeva cittataraṃ. Tasmātiha, bhikkhave, abhikkhaṇaṃ sakaṃ cittaṃ paccavekkhitabbaṃ – ‘dīgharattamidaṃ cittaṃ saṃkiliṭṭhaṃ rāgena dosena mohenā’ti. Cittasaṃkilesā, bhikkhave, sattā saṃkilissanti; cittavodānā sattā visujjhanti.
‘‘నాహం , భిక్ఖవే, అఞ్ఞం ఏకనికాయమ్పి సమనుపస్సామి ఏవం చిత్తం. యథయిదం, భిక్ఖవే, తిరచ్ఛానగతా పాణా, తేపి ఖో, భిక్ఖవే, తిరచ్ఛానగతా పాణా చిత్తేనేవ చిత్తితా, తేహిపి ఖో, భిక్ఖవే, తిరచ్ఛానగతేహి పాణేహి చిత్తఞ్ఞేవ చిత్తతరం. తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, అభిక్ఖణం సకం చిత్తం పచ్చవేక్ఖితబ్బం – ‘దీఘరత్తమిదం చిత్తం సంకిలిట్ఠం రాగేన దోసేన మోహేనా’తి. చిత్తసంకిలేసా, భిక్ఖవే, సత్తా సంకిలిస్సన్తి; చిత్తవోదానా సత్తా విసుజ్ఝన్తి.
‘‘Nāhaṃ , bhikkhave, aññaṃ ekanikāyampi samanupassāmi evaṃ cittaṃ. Yathayidaṃ, bhikkhave, tiracchānagatā pāṇā, tepi kho, bhikkhave, tiracchānagatā pāṇā citteneva cittitā, tehipi kho, bhikkhave, tiracchānagatehi pāṇehi cittaññeva cittataraṃ. Tasmātiha, bhikkhave, abhikkhaṇaṃ sakaṃ cittaṃ paccavekkhitabbaṃ – ‘dīgharattamidaṃ cittaṃ saṃkiliṭṭhaṃ rāgena dosena mohenā’ti. Cittasaṃkilesā, bhikkhave, sattā saṃkilissanti; cittavodānā sattā visujjhanti.
‘‘సేయ్యథాపి , భిక్ఖవే, రజకో వా చిత్తకారకో వా రజనాయ వా లాఖాయ వా హలిద్దియా వా నీలియా వా మఞ్జిట్ఠాయ 1 వా సుపరిమట్ఠే ఫలకే వా భిత్తియా వా దుస్సపట్టే వా ఇత్థిరూపం వా పురిసరూపం వా అభినిమ్మినేయ్య సబ్బఙ్గపచ్చఙ్గిం; ఏవమేవ ఖో, భిక్ఖవే, అస్సుతవా పుథుజ్జనో రూపఞ్ఞేవ అభినిబ్బత్తేన్తో అభినిబ్బత్తేతి, వేదనఞ్ఞేవ…పే॰… సఞ్ఞఞ్ఞేవ… సఙ్ఖారే యేవ… విఞ్ఞాణఞ్ఞేవ అభినిబ్బత్తేన్తో అభినిబ్బత్తేతి. తం కిం మఞ్ఞథ, భిక్ఖవే, రూపం నిచ్చం వా అనిచ్చం వా’’తి? ‘‘అనిచ్చం, భన్తే’’. ‘‘వేదనా… సఞ్ఞా… సఙ్ఖారా… విఞ్ఞాణం…పే॰… ‘‘తస్మాతిహ, భిక్ఖవే, ఏవం పస్సం…పే॰… నాపరం ఇత్థత్తాయాతి పజానాతీ’’తి. అట్ఠమం.
‘‘Seyyathāpi , bhikkhave, rajako vā cittakārako vā rajanāya vā lākhāya vā haliddiyā vā nīliyā vā mañjiṭṭhāya 2 vā suparimaṭṭhe phalake vā bhittiyā vā dussapaṭṭe vā itthirūpaṃ vā purisarūpaṃ vā abhinimmineyya sabbaṅgapaccaṅgiṃ; evameva kho, bhikkhave, assutavā puthujjano rūpaññeva abhinibbattento abhinibbatteti, vedanaññeva…pe… saññaññeva… saṅkhāre yeva… viññāṇaññeva abhinibbattento abhinibbatteti. Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, rūpaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti? ‘‘Aniccaṃ, bhante’’. ‘‘Vedanā… saññā… saṅkhārā… viññāṇaṃ…pe… ‘‘tasmātiha, bhikkhave, evaṃ passaṃ…pe… nāparaṃ itthattāyāti pajānātī’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / సంయుత్తనికాయ (అట్ఠకథా) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ౮. దుతియగద్దులబద్ధసుత్తవణ్ణనా • 8. Dutiyagaddulabaddhasuttavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / సంయుత్తనికాయ (టీకా) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ౮. దుతియగద్దులబద్ధసుత్తవణ్ణనా • 8. Dutiyagaddulabaddhasuttavaṇṇanā