| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
4. දුතියහත්‌ථකසුත්‌තං
4. Dutiyahatthakasuttaṃ
24. එකං සමයං භගවා ආළවියං විහරති අග්‌ගාළවෙ චෙතියෙ. අථ ඛො හත්‌ථකො ආළවකො පඤ්‌චමත්‌තෙහි උපාසකසතෙහි පරිවුතො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නං ඛො හත්‌ථකං ආළවකං භගවා එතදවොච – ‘‘මහතී ඛො ත්‍යායං, හත්‌ථක, පරිසා. කථං පන ත්‌වං, හත්‌ථක, ඉමං මහතිං පරිසං සඞ්‌ගණ්‌හාසී’’ති? ‘‘යානිමානි, භන්‌තෙ, භගවතා දෙසිතානි 1 චත්‌තාරි සඞ්‌ගහවත්‌ථූනි, තෙහාහං 2 ඉමං මහතිං පරිසං සඞ්‌ගණ්‌හාමි. අහං, භන්‌තෙ, යං ජානාමි – ‘අයං දානෙන සඞ්‌ගහෙතබ්‌බො’ති, තං දානෙන සඞ්‌ගණ්‌හාමි; යං ජානාමි – ‘අයං පෙය්‍යවජ්‌ජෙන සඞ්‌ගහෙතබ්‌බො’ති, තං පෙය්‍යවජ්‌ජෙන සඞ්‌ගණ්‌හාමි; යං ජානාමි – ‘අයං අත්‌ථචරියාය සඞ්‌ගහෙතබ්‌බො’ති, තං අත්‌ථචරියාය සඞ්‌ගණ්‌හාමි; යං ජානාමි – ‘අයං සමානත්‌තතාය සඞ්‌ගහෙතබ්‌බො’ති, තං සමානත්‌තතාය සඞ්‌ගණ්‌හාමි. සංවිජ්‌ජන්‌ති ඛො පන මෙ, භන්‌තෙ, කුලෙ භොගා. දලිද්‌දස්‌ස ඛො නො තථා සොතබ්‌බං මඤ්‌ඤන්‌තී’’ති. ‘‘සාධු සාධු, හත්‌ථක! යොනි ඛො ත්‍යායං, හත්‌ථක, මහතිං පරිසං සඞ්‌ගහෙතුං. යෙ හි කෙචි, හත්‌ථක, අතීතමද්‌ධානං මහතිං පරිසං සඞ්‌ගහෙසුං, සබ්‌බෙ තෙ ඉමෙහෙව චතූහි සඞ්‌ගහවත්‌ථූහි මහතිං පරිසං සඞ්‌ගහෙසුං. යෙපි හි කෙචි, හත්‌ථක, අනාගතමද්‌ධානං මහතිං පරිසං සඞ්‌ගණ්‌හිස්‌සන්‌ති , සබ්‌බෙ තෙ ඉමෙහෙව චතූහි සඞ්‌ගහවත්‌ථූහි මහතිං පරිසං සඞ්‌ගණ්‌හිස්‌සන්‌ති. යෙපි හි කෙචි, හත්‌ථක, එතරහි මහතිං පරිසං සඞ්‌ගණ්‌හන්‌ති, සබ්‌බෙ තෙ ඉමෙහෙව චතූහි සඞ්‌ගහවත්‌ථූහි මහතිං පරිසං සඞ්‌ගණ්‌හන්‌තී’’ති.
24. Ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Atha kho hatthako āḷavako pañcamattehi upāsakasatehi parivuto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho hatthakaṃ āḷavakaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘mahatī kho tyāyaṃ, hatthaka, parisā. Kathaṃ pana tvaṃ, hatthaka, imaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhāsī’’ti? ‘‘Yānimāni, bhante, bhagavatā desitāni 3 cattāri saṅgahavatthūni, tehāhaṃ 4 imaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhāmi. Ahaṃ, bhante, yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ dānena saṅgahetabbo’ti, taṃ dānena saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ peyyavajjena saṅgahetabbo’ti, taṃ peyyavajjena saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ atthacariyāya saṅgahetabbo’ti, taṃ atthacariyāya saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ samānattatāya saṅgahetabbo’ti, taṃ samānattatāya saṅgaṇhāmi. Saṃvijjanti kho pana me, bhante, kule bhogā. Daliddassa kho no tathā sotabbaṃ maññantī’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, hatthaka! Yoni kho tyāyaṃ, hatthaka, mahatiṃ parisaṃ saṅgahetuṃ. Ye hi keci, hatthaka, atītamaddhānaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgahesuṃ, sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgahesuṃ. Yepi hi keci, hatthaka, anāgatamaddhānaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhissanti , sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhissanti. Yepi hi keci, hatthaka, etarahi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhanti, sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhantī’’ti.
අථ ඛො හත්‌ථකො ආළවකො භගවතා ධම්‌මියා කථාය සන්‌දස්‌සිතො සමාදපිතො සමුත්‌තෙජිතො සම්‌පහංසිතො උට්‌ඨායාසනා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා පදක්‌ඛිණං කත්‌වා පක්‌කාමි . අථ ඛො භගවා අචිරපක්‌කන්‌තෙ හත්‌ථකෙ ආළවකෙ භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘අට්‌ඨහි, භික්‌ඛවෙ, අච්‌ඡරියෙහි අබ්‌භුතෙහි ධම්‌මෙහි සමන්‌නාගතං හත්‌ථකං ආළවකං ධාරෙථ. කතමෙහි අට්‌ඨහි? සද්‌ධො, භික්‌ඛවෙ, හත්‌ථකො ආළවකො; සීලවා, භික්‌ඛවෙ…පෙ.… හිරීමා… ඔත්‌තප්‌පී… බහුස්‌සුතො… චාගවා… පඤ්‌ඤවා, භික්‌ඛවෙ, හත්‌ථකො ආළවකො; අප්‌පිච්‌ඡො, භික්‌ඛවෙ, හත්‌ථකො ආළවකො. ඉමෙහි ඛො, භික්‌ඛවෙ, අට්‌ඨහි අච්‌ඡරියෙහි අබ්‌භුතෙහි ධම්‌මෙහි සමන්‌නාගතං හත්‌ථකං ආළවකං ධාරෙථා’’ති. චතුත්‌ථං.
Atha kho hatthako āḷavako bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi . Atha kho bhagavā acirapakkante hatthake āḷavake bhikkhū āmantesi – ‘‘aṭṭhahi, bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhāretha. Katamehi aṭṭhahi? Saddho, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā, bhikkhave…pe… hirīmā… ottappī… bahussuto… cāgavā… paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavako; appiccho, bhikkhave, hatthako āḷavako. Imehi kho, bhikkhave, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārethā’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 4. දුතියහත්‌ථකසුත්‌තවණ්‌ණනා • 4. Dutiyahatthakasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-7. පඨමඋග්‌ගසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-7. Paṭhamauggasuttādivaṇṇanā
