Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൪. ദുതിയഹത്ഥകസുത്തം

    4. Dutiyahatthakasuttaṃ

    ൨൪. ഏകം സമയം ഭഗവാ ആളവിയം വിഹരതി അഗ്ഗാളവേ ചേതിയേ. അഥ ഖോ ഹത്ഥകോ ആളവകോ പഞ്ചമത്തേഹി ഉപാസകസതേഹി പരിവുതോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നം ഖോ ഹത്ഥകം ആളവകം ഭഗവാ ഏതദവോച – ‘‘മഹതീ ഖോ ത്യായം, ഹത്ഥക, പരിസാ. കഥം പന ത്വം, ഹത്ഥക, ഇമം മഹതിം പരിസം സങ്ഗണ്ഹാസീ’’തി? ‘‘യാനിമാനി, ഭന്തേ, ഭഗവതാ ദേസിതാനി 1 ചത്താരി സങ്ഗഹവത്ഥൂനി, തേഹാഹം 2 ഇമം മഹതിം പരിസം സങ്ഗണ്ഹാമി. അഹം, ഭന്തേ, യം ജാനാമി – ‘അയം ദാനേന സങ്ഗഹേതബ്ബോ’തി, തം ദാനേന സങ്ഗണ്ഹാമി; യം ജാനാമി – ‘അയം പേയ്യവജ്ജേന സങ്ഗഹേതബ്ബോ’തി, തം പേയ്യവജ്ജേന സങ്ഗണ്ഹാമി; യം ജാനാമി – ‘അയം അത്ഥചരിയായ സങ്ഗഹേതബ്ബോ’തി, തം അത്ഥചരിയായ സങ്ഗണ്ഹാമി; യം ജാനാമി – ‘അയം സമാനത്തതായ സങ്ഗഹേതബ്ബോ’തി, തം സമാനത്തതായ സങ്ഗണ്ഹാമി. സംവിജ്ജന്തി ഖോ പന മേ, ഭന്തേ, കുലേ ഭോഗാ. ദലിദ്ദസ്സ ഖോ നോ തഥാ സോതബ്ബം മഞ്ഞന്തീ’’തി. ‘‘സാധു സാധു, ഹത്ഥക! യോനി ഖോ ത്യായം, ഹത്ഥക, മഹതിം പരിസം സങ്ഗഹേതും. യേ ഹി കേചി, ഹത്ഥക, അതീതമദ്ധാനം മഹതിം പരിസം സങ്ഗഹേസും, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതൂഹി സങ്ഗഹവത്ഥൂഹി മഹതിം പരിസം സങ്ഗഹേസും. യേപി ഹി കേചി, ഹത്ഥക, അനാഗതമദ്ധാനം മഹതിം പരിസം സങ്ഗണ്ഹിസ്സന്തി , സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതൂഹി സങ്ഗഹവത്ഥൂഹി മഹതിം പരിസം സങ്ഗണ്ഹിസ്സന്തി. യേപി ഹി കേചി, ഹത്ഥക, ഏതരഹി മഹതിം പരിസം സങ്ഗണ്ഹന്തി, സബ്ബേ തേ ഇമേഹേവ ചതൂഹി സങ്ഗഹവത്ഥൂഹി മഹതിം പരിസം സങ്ഗണ്ഹന്തീ’’തി.

    24. Ekaṃ samayaṃ bhagavā āḷaviyaṃ viharati aggāḷave cetiye. Atha kho hatthako āḷavako pañcamattehi upāsakasatehi parivuto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho hatthakaṃ āḷavakaṃ bhagavā etadavoca – ‘‘mahatī kho tyāyaṃ, hatthaka, parisā. Kathaṃ pana tvaṃ, hatthaka, imaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhāsī’’ti? ‘‘Yānimāni, bhante, bhagavatā desitāni 3 cattāri saṅgahavatthūni, tehāhaṃ 4 imaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhāmi. Ahaṃ, bhante, yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ dānena saṅgahetabbo’ti, taṃ dānena saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ peyyavajjena saṅgahetabbo’ti, taṃ peyyavajjena saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ atthacariyāya saṅgahetabbo’ti, taṃ atthacariyāya saṅgaṇhāmi; yaṃ jānāmi – ‘ayaṃ samānattatāya saṅgahetabbo’ti, taṃ samānattatāya saṅgaṇhāmi. Saṃvijjanti kho pana me, bhante, kule bhogā. Daliddassa kho no tathā sotabbaṃ maññantī’’ti. ‘‘Sādhu sādhu, hatthaka! Yoni kho tyāyaṃ, hatthaka, mahatiṃ parisaṃ saṅgahetuṃ. Ye hi keci, hatthaka, atītamaddhānaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgahesuṃ, sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgahesuṃ. Yepi hi keci, hatthaka, anāgatamaddhānaṃ mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhissanti , sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhissanti. Yepi hi keci, hatthaka, etarahi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhanti, sabbe te imeheva catūhi saṅgahavatthūhi mahatiṃ parisaṃ saṅgaṇhantī’’ti.

    അഥ ഖോ ഹത്ഥകോ ആളവകോ ഭഗവതാ ധമ്മിയാ കഥായ സന്ദസ്സിതോ സമാദപിതോ സമുത്തേജിതോ സമ്പഹംസിതോ ഉട്ഠായാസനാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ പദക്ഖിണം കത്വാ പക്കാമി . അഥ ഖോ ഭഗവാ അചിരപക്കന്തേ ഹത്ഥകേ ആളവകേ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘അട്ഠഹി, ഭിക്ഖവേ, അച്ഛരിയേഹി അബ്ഭുതേഹി ധമ്മേഹി സമന്നാഗതം ഹത്ഥകം ആളവകം ധാരേഥ. കതമേഹി അട്ഠഹി? സദ്ധോ, ഭിക്ഖവേ, ഹത്ഥകോ ആളവകോ; സീലവാ, ഭിക്ഖവേ…പേ॰… ഹിരീമാ… ഓത്തപ്പീ… ബഹുസ്സുതോ… ചാഗവാ… പഞ്ഞവാ, ഭിക്ഖവേ, ഹത്ഥകോ ആളവകോ; അപ്പിച്ഛോ, ഭിക്ഖവേ, ഹത്ഥകോ ആളവകോ. ഇമേഹി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അട്ഠഹി അച്ഛരിയേഹി അബ്ഭുതേഹി ധമ്മേഹി സമന്നാഗതം ഹത്ഥകം ആളവകം ധാരേഥാ’’തി. ചതുത്ഥം.

    Atha kho hatthako āḷavako bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi . Atha kho bhagavā acirapakkante hatthake āḷavake bhikkhū āmantesi – ‘‘aṭṭhahi, bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhāretha. Katamehi aṭṭhahi? Saddho, bhikkhave, hatthako āḷavako; sīlavā, bhikkhave…pe… hirīmā… ottappī… bahussuto… cāgavā… paññavā, bhikkhave, hatthako āḷavako; appiccho, bhikkhave, hatthako āḷavako. Imehi kho, bhikkhave, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ hatthakaṃ āḷavakaṃ dhārethā’’ti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. അ॰ നി॰ ൪.൩൨; ദീ॰ നി॰ ൩.൩൧൩
    2. തേനാഹം (സീ॰)
    3. a. ni. 4.32; dī. ni. 3.313
    4. tenāhaṃ (sī.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൪. ദുതിയഹത്ഥകസുത്തവണ്ണനാ • 4. Dutiyahatthakasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧-൭. പഠമഉഗ്ഗസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-7. Paṭhamauggasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact