Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൧൦. ദുതിയഇധലോകികസുത്തം
10. Dutiyaidhalokikasuttaṃ
൫൦. ‘‘ചതൂഹി , ഭിക്ഖവേ, ധമ്മേഹി സമന്നാഗതോ മാതുഗാമോ ഇധലോകവിജയായ പടിപന്നോ ഹോതി, അയംസ ലോകോ ആരദ്ധോ ഹോതി. കതമേഹി ചതൂഹി? ഇധ , ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സുസംവിഹിതകമ്മന്തോ ഹോതി, സങ്ഗഹിതപരിജനോ, ഭത്തു മനാപം ചരതി, സമ്ഭതം അനുരക്ഖതി.
50. ‘‘Catūhi , bhikkhave, dhammehi samannāgato mātugāmo idhalokavijayāya paṭipanno hoti, ayaṃsa loko āraddho hoti. Katamehi catūhi? Idha , bhikkhave, mātugāmo susaṃvihitakammanto hoti, saṅgahitaparijano, bhattu manāpaṃ carati, sambhataṃ anurakkhati.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സുസംവിഹിതകമ്മന്തോ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ യേ തേ ഭത്തു അബ്ഭന്തരാ കമ്മന്താ…പേ॰… ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സുസംവിഹിതകമ്മന്തോ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, mātugāmo susaṃvihitakammanto hoti? Idha, bhikkhave, mātugāmo ye te bhattu abbhantarā kammantā…pe… evaṃ kho, bhikkhave, mātugāmo susaṃvihitakammanto hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സങ്ഗഹിതപരിജനോ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ യോ സോ ഭത്തു അബ്ഭന്തരോ അന്തോജനോ…പേ॰… ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സങ്ഗഹിതപരിജനോ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, mātugāmo saṅgahitaparijano hoti? Idha, bhikkhave, mātugāmo yo so bhattu abbhantaro antojano…pe… evaṃ kho, bhikkhave, mātugāmo saṅgahitaparijano hoti.
‘‘കഥഞ്ച , ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ ഭത്തു മനാപം ചരതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ യം ഭത്തു അമനാപസങ്ഖാതം തം ജീവിതഹേതുപി ന അജ്ഝാചരതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ ഭത്തു മനാപം ചരതി.
‘‘Kathañca , bhikkhave, mātugāmo bhattu manāpaṃ carati? Idha, bhikkhave, mātugāmo yaṃ bhattu amanāpasaṅkhātaṃ taṃ jīvitahetupi na ajjhācarati. Evaṃ kho, bhikkhave, mātugāmo bhattu manāpaṃ carati.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സമ്ഭതം അനുരക്ഖതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ യം ഭത്താ ആഹരതി…പേ॰… ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സമ്ഭതം അനുരക്ഖതി. ഇമേഹി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചതൂഹി ധമ്മേഹി സമന്നാഗതോ മാതുഗാമോ ഇധലോകവിജയായ പടിപന്നോ ഹോതി, അയംസ ലോകോ ആരദ്ധോ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, mātugāmo sambhataṃ anurakkhati? Idha, bhikkhave, mātugāmo yaṃ bhattā āharati…pe… evaṃ kho, bhikkhave, mātugāmo sambhataṃ anurakkhati. Imehi kho, bhikkhave, catūhi dhammehi samannāgato mātugāmo idhalokavijayāya paṭipanno hoti, ayaṃsa loko āraddho hoti.
‘‘ചതൂഹി, ഭിക്ഖവേ, ധമ്മേഹി സമന്നാഗതോ മാതുഗാമോ പരലോകവിജയായ പടിപന്നോ ഹോതി, പരലോകോ ആരദ്ധോ ഹോതി. കതമേഹി ചതൂഹി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സദ്ധാസമ്പന്നോ ഹോതി, സീലസമ്പന്നോ ഹോതി, ചാഗസമ്പന്നോ ഹോതി, പഞ്ഞാസമ്പന്നോ ഹോതി.
‘‘Catūhi, bhikkhave, dhammehi samannāgato mātugāmo paralokavijayāya paṭipanno hoti, paraloko āraddho hoti. Katamehi catūhi? Idha, bhikkhave, mātugāmo saddhāsampanno hoti, sīlasampanno hoti, cāgasampanno hoti, paññāsampanno hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സദ്ധാസമ്പന്നോ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സദ്ധോ ഹോതി…പേ॰… ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സദ്ധാസമ്പന്നോ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, mātugāmo saddhāsampanno hoti? Idha, bhikkhave, mātugāmo saddho hoti…pe… evaṃ kho, bhikkhave, mātugāmo saddhāsampanno hoti.
‘‘കഥഞ്ച , ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സീലസമ്പന്നോ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ പാണാതിപാതാ പടിവിരതോ ഹോതി…പേ॰… സുരാമേരയമജ്ജപമാദട്ഠാനാ പടിവിരതോ ഹോതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ സീലസമ്പന്നോ ഹോതി.
‘‘Kathañca , bhikkhave, mātugāmo sīlasampanno hoti? Idha, bhikkhave, mātugāmo pāṇātipātā paṭivirato hoti…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato hoti. Evaṃ kho, bhikkhave, mātugāmo sīlasampanno hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ ചാഗസമ്പന്നോ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ വിഗതമലമച്ഛേരേന ചേതസാ അഗാരം അജ്ഝാവസതി…പേ॰… ഏവം ഖോ , ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ ചാഗസമ്പന്നോ ഹോതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, mātugāmo cāgasampanno hoti? Idha, bhikkhave, mātugāmo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati…pe… evaṃ kho , bhikkhave, mātugāmo cāgasampanno hoti.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ പഞ്ഞാസമ്പന്നോ ഹോതി? ഇധ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ പഞ്ഞവാ ഹോതി…പേ॰… ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, മാതുഗാമോ പഞ്ഞാസമ്പന്നോ ഹോതി. ഇമേഹി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ചതൂഹി ധമ്മേഹി സമന്നാഗതോ മാതുഗാമോ പരലോകവിജയായ പടിപന്നോ ഹോതി, പരലോകോ ആരദ്ധോ ഹോതീ’’തി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, mātugāmo paññāsampanno hoti? Idha, bhikkhave, mātugāmo paññavā hoti…pe… evaṃ kho, bhikkhave, mātugāmo paññāsampanno hoti. Imehi kho, bhikkhave, catūhi dhammehi samannāgato mātugāmo paralokavijayāya paṭipanno hoti, paraloko āraddho hotī’’ti.
‘‘സുസംവിഹിതകമ്മന്താ, സങ്ഗഹിതപരിജ്ജനാ;
‘‘Susaṃvihitakammantā, saṅgahitaparijjanā;
ഭത്തു മനാപം ചരതി, സമ്ഭതം അനുരക്ഖതി.
Bhattu manāpaṃ carati, sambhataṃ anurakkhati.
‘‘സദ്ധാ സീലേന സമ്പന്നാ, വദഞ്ഞൂ വീതമച്ഛരാ;
‘‘Saddhā sīlena sampannā, vadaññū vītamaccharā;
നിച്ചം മഗ്ഗം വിസോധേതി, സോത്ഥാനം സമ്പരായികം.
Niccaṃ maggaṃ visodheti, sotthānaṃ samparāyikaṃ.
‘‘ഇച്ചേതേ അട്ഠ ധമ്മാ ച, യസ്സാ വിജ്ജന്തി നാരിയാ;
‘‘Iccete aṭṭha dhammā ca, yassā vijjanti nāriyā;
തമ്പി സീലവതിം ആഹു, ധമ്മട്ഠം സച്ചവാദിനിം.
Tampi sīlavatiṃ āhu, dhammaṭṭhaṃ saccavādiniṃ.
‘‘സോളസാകാരസമ്പന്നാ, അട്ഠങ്ഗസുസമാഗതാ;
‘‘Soḷasākārasampannā, aṭṭhaṅgasusamāgatā;
താദിസീ സീലവതീ ഉപാസികാ, ഉപപജ്ജതി ദേവലോകം മനാപ’’ന്തി. ദസമം;
Tādisī sīlavatī upāsikā, upapajjati devalokaṃ manāpa’’nti. dasamaṃ;
ഉപോസഥവഗ്ഗോ പഞ്ചമോ.
Uposathavaggo pañcamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
സംഖിത്തേ വിത്ഥതേ വിസാഖേ, വാസേട്ഠോ ബോജ്ഝായ പഞ്ചമം;
Saṃkhitte vitthate visākhe, vāseṭṭho bojjhāya pañcamaṃ;
അനുരുദ്ധം പുന വിസാഖേ, നകുലാ ഇധലോകികാ ദ്വേതി.
Anuruddhaṃ puna visākhe, nakulā idhalokikā dveti.
പഠമപണ്ണാസകം സമത്തം.
Paṭhamapaṇṇāsakaṃ samattaṃ.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൯-൧൦. ഇധലോകികസുത്തദ്വയവണ്ണനാ • 9-10. Idhalokikasuttadvayavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൯-൧൦. പഠമഇധലോകികസുത്താദിവണ്ണനാ • 9-10. Paṭhamaidhalokikasuttādivaṇṇanā