| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៦. ទុតិយកាមភូសុត្តវណ្ណនា
6. Dutiyakāmabhūsuttavaṇṇanā
៣៤៨. និរោធំ វលញ្ជេតិ អនាគាមិភាវតោ។ ឥមេ សង្ខារាតិ ឥមេ ‘‘កាយសង្ខារោ, វចីសង្ខារោ, ចិត្តសង្ខារោ’’តិ វុច្ចមានា តយោ សង្ខារា។ សទ្ទតោបិ, អត្ថតោបិ អញ្ញមញ្ញំ មិស្សា, តតោ ឯវ អាលុឡិតា អាកុលា, អវិភូតា ទុព្ពិភាវនា, ទុទ្ទីបនា អសង្ករតោ ទីបេតុំ ទុក្ករា។ តថា ហិ កុសលចេតនា ឯវ ‘‘កាយសង្ខារោ’’តិបិ វុច្ចតិ, ‘‘វចីសង្ខារោ’’តិបិ, ‘‘ចិត្តសង្ខារោ’’តិបិ។ អស្សាសបស្សាសាបិ កត្ថចិ ‘‘កាយសង្ខារោ’’តិ, វិតក្កវិចារាបិ ‘‘វចីសង្ខារោ’’តិ វុច្ចន្តិ, សញ្ញាវេទនាបិ ‘‘ចិត្តសង្ខារោ’’តិ វុច្ចន្តិ។ តេន វុត្តំ ‘‘តថា ហី’’តិអាទិ។ តត្ថ អាកឌ្ឍិត្វា គហណំ អាទានំ, សម្បត្តស្ស ហត្ថេ ករណំ គហណំ, គហិតស្ស វិស្សជ្ជនំ មុញ្ចនំ, ផន្ទនំ ចោបនំ បាបេត្វា និប្ផាទេត្វា។ ហនុសញ្ចោបនន្តិ កាយវិញ្ញត្តិវសេន បុព្ពភាគេ ហនុសញ្ចោបនំ កត្វា។ ឯវញ្ហិ វចីភេទករណំ។ ឯវំ ឥមេតិអាទិ យថាវុត្តស្ស អត្ថស្ស និគមនំ។
348.Nirodhaṃvalañjeti anāgāmibhāvato. Ime saṅkhārāti ime ‘‘kāyasaṅkhāro, vacīsaṅkhāro, cittasaṅkhāro’’ti vuccamānā tayo saṅkhārā. Saddatopi, atthatopi aññamaññaṃ missā, tato eva āluḷitā ākulā, avibhūtā dubbibhāvanā, duddīpanā asaṅkarato dīpetuṃ dukkarā. Tathā hi kusalacetanā eva ‘‘kāyasaṅkhāro’’tipi vuccati, ‘‘vacīsaṅkhāro’’tipi, ‘‘cittasaṅkhāro’’tipi. Assāsapassāsāpi katthaci ‘‘kāyasaṅkhāro’’ti, vitakkavicārāpi ‘‘vacīsaṅkhāro’’ti vuccanti, saññāvedanāpi ‘‘cittasaṅkhāro’’ti vuccanti. Tena vuttaṃ ‘‘tathā hī’’tiādi. Tattha ākaḍḍhitvā gahaṇaṃ ādānaṃ, sampattassa hatthe karaṇaṃ gahaṇaṃ, gahitassa vissajjanaṃ muñcanaṃ, phandanaṃ copanaṃ pāpetvā nipphādetvā. Hanusañcopananti kāyaviññattivasena pubbabhāge hanusañcopanaṃ katvā. Evañhi vacībhedakaraṇaṃ. Evaṃ imetiādi yathāvuttassa atthassa nigamanaṃ.
បទត្ថំ បុច្ឆតិ ឥតរសង្ខារេហិ បទត្ថតោ វិសេសំ កថាបេស្សាមីតិ។ កាយនិស្សិតាតិ ឯត្ថ កាយនិស្សិតតា ច នេសំ តព្ភាវភាវិតាយ វេទិតព្ពា, ន កាយស្ស និស្សយបច្ចយតាវសេនាតិ ទស្សេន្តោ ‘‘កាយេ សតិ ហោន្តិ, អសតិ ន ហោន្តី’’តិ អាហ។ កាយោតិ ចេត្ថ ករជកាយោ ទដ្ឋព្ពោ។ ចិត្តនិស្សិតាតិ ចិត្តំ និស្សាយ តំ និស្សយបច្ចយភូតំ លភិត្វា ឧប្បន្នា។
Padatthaṃ pucchati itarasaṅkhārehi padatthato visesaṃ kathāpessāmīti. Kāyanissitāti ettha kāyanissitatā ca nesaṃ tabbhāvabhāvitāya veditabbā, na kāyassa nissayapaccayatāvasenāti dassento ‘‘kāye sati honti, asati na hontī’’ti āha. Kāyoti cettha karajakāyo daṭṭhabbo. Cittanissitāti cittaṃ nissāya taṃ nissayapaccayabhūtaṃ labhitvā uppannā.
‘‘សមាបជ្ជាមី’’តិ បទស្ស សមីបេ វុច្ចមានំ ‘‘សមាបជ្ជិស្ស’’ន្តិ បទំ អាសន្នានាគតកាលវាចី ឯវ ភវិតុំ យុត្តំ, ន ឥតរន្តិ អាហ – ‘‘បទទ្វយេន នេវសញ្ញានាសញ្ញាយតនសមាបត្តិកាលោ កថិតោ’’តិ។ តយិទំ តស្ស តថា វត្តព្ពតាយ វុត្តំ, ន បន តស្ស តថា ចិត្តបវត្តិសម្ភវតោ។ សមាបន្នេបិ ឯសេវ នយោ។ បុរិមេហីតិ ‘‘សមាបជ្ជិស្សំ សមាបជ្ជាមី’’តិ ទ្វីហិ បទេហិ។ បច្ឆិមេនាតិ ‘‘សមាបន្នោ’’តិ បទេន។
‘‘Samāpajjāmī’’ti padassa samīpe vuccamānaṃ ‘‘samāpajjissa’’nti padaṃ āsannānāgatakālavācī eva bhavituṃ yuttaṃ, na itaranti āha – ‘‘padadvayena nevasaññānāsaññāyatanasamāpattikālo kathito’’ti. Tayidaṃ tassa tathā vattabbatāya vuttaṃ, na pana tassa tathā cittapavattisambhavato. Samāpannepi eseva nayo. Purimehīti ‘‘samāpajjissaṃ samāpajjāmī’’ti dvīhi padehi. Pacchimenāti ‘‘samāpanno’’ti padena.
ភាវិតំ ហោតិ ឧប្បាទិតំ ហោតិ និរោធសមាបន្នត្ថាយ។ អនុបុព្ពសមាបត្តិសមាបជ្ជនសង្ខាតាយ និរោធភាវនាយ តំ ចិត្តំ ភាវិតំ ហោតិ។ តេនាហ ‘‘យំ ត’’ន្តិអាទិ។ ទុតិយជ្ឈានេយេវាតិ ទុតិយជ្ឈានក្ខណេ និរុជ្ឈតិ។ តត្ថ អនុប្បជ្ជនតោ អនុប្បាទនតោ ហេដ្ឋា និរោធោតិ អធិប្បេតោ។ ចតុន្នំ អរូបក្ខន្ធានំ តជ្ជា បរិកម្មសិទ្ធា យា អប្បវត្តិ , តត្ថ ‘‘និរោធសមាបត្តិសញ្ញា’’តិ, យា នេសំ តថា អប្បវត្តិ។ សា ‘‘អន្តោនិរោធេ និរុជ្ឈតី’’តិ វុត្តា។
Bhāvitaṃ hoti uppāditaṃ hoti nirodhasamāpannatthāya. Anupubbasamāpattisamāpajjanasaṅkhātāya nirodhabhāvanāya taṃ cittaṃ bhāvitaṃ hoti. Tenāha ‘‘yaṃ ta’’ntiādi. Dutiyajjhāneyevāti dutiyajjhānakkhaṇe nirujjhati. Tattha anuppajjanato anuppādanato heṭṭhā nirodhoti adhippeto. Catunnaṃ arūpakkhandhānaṃ tajjā parikammasiddhā yā appavatti , tattha ‘‘nirodhasamāpattisaññā’’ti, yā nesaṃ tathā appavatti. Sā ‘‘antonirodhe nirujjhatī’’ti vuttā.
‘‘ចិត្តសង្ខារោ និរុទ្ធោ’’តិ វចនតោ តទញ្ញេសំ អនិរោធំ ឥច្ឆន្តានំ វាទំ ទស្សេន្តោ ‘‘ចិត្តសង្ខារោ និរុទ្ធោតិ វចនតោ’’តិអាទិំ វត្វា តត្ថ អតិប្បសង្គទស្សនមុខេន តំ វាទំ និសេធេតុំ ‘‘តេ វត្តព្ពា’’តិអាទិមាហ។ អភិនិវេសំ អកត្វាតិ យថាគតេ ព្យញ្ជនមត្តេ អភិនិវេសំ អកត្វា។ អាចរិយានំ នយេតិ អាចរិយានំ បរម្បរាគតេ ធម្មនយេ ធម្មនេត្តិយំ ឋត្វា។
‘‘Cittasaṅkhāro niruddho’’ti vacanato tadaññesaṃ anirodhaṃ icchantānaṃ vādaṃ dassento ‘‘cittasaṅkhāro niruddhoti vacanato’’tiādiṃ vatvā tattha atippasaṅgadassanamukhena taṃ vādaṃ nisedhetuṃ ‘‘te vattabbā’’tiādimāha. Abhinivesaṃ akatvāti yathāgate byañjanamatte abhinivesaṃ akatvā. Ācariyānaṃ nayeti ācariyānaṃ paramparāgate dhammanaye dhammanettiyaṃ ṭhatvā.
កិរិយមយបវត្តស្មិន្តិ បរិត្តភូមកកុសលាកុសលធម្មបពន្ធេ វត្តមានេ។ តស្មិញ្ហិ វត្តមានេ កាយិក-វាចសិក-កិរិយសម្បវត្តិ ហោតិ, ទស្សន-សវនាទិវសេន អារម្មណគ្គហណេ បវត្តមានេតិ អត្ថោ។ តេនាហ – ‘‘ពហិទ្ធារម្មណេសុ បសាទេ ឃដ្ដេន្តេសូ’’តិ។ មក្ខិតានិ វិយាតិ បុញ្ឆិតានិ វិយ ហោន្តិ ឃដ្ដនាយ វិពាធិតត្តា។ ឯតេនាយំ ឃដ្ដនា បញ្ចទ្វារិកវិញ្ញាណានំ វេគសា ឧប្បជ្ជនាយ ន អារម្មណន្តិ ទស្សេតិ។ តេនេវាហ – ‘‘អន្តោនិរោធេ បញ្ច បសាទា អតិវិយ វិរោចន្តី’’តិ។
Kiriyamayapavattasminti parittabhūmakakusalākusaladhammapabandhe vattamāne. Tasmiñhi vattamāne kāyika-vācasika-kiriyasampavatti hoti, dassana-savanādivasena ārammaṇaggahaṇe pavattamāneti attho. Tenāha – ‘‘bahiddhārammaṇesu pasāde ghaṭṭentesū’’ti. Makkhitāni viyāti puñchitāni viya honti ghaṭṭanāya vibādhitattā. Etenāyaṃ ghaṭṭanā pañcadvārikaviññāṇānaṃ vegasā uppajjanāya na ārammaṇanti dasseti. Tenevāha – ‘‘antonirodhe pañca pasādā ativiya virocantī’’ti.
តតោ បរំ សចិត្តកោ ភវិស្សាមីតិ ឥទំ អត្ថតោ អាបន្នំ គហេត្វា វុត្តំ – ‘‘ឯត្តកំ កាលំ អចិត្តកោ ភវិស្សាមី’’តិ ឯតេនេវ តស្ស អត្ថស្ស សិទ្ធត្តា។ យំ ឯវំ ភាវិតន្តិ ឯត្ថ វិសុំ ចិត្តស្ស ភាវនា នាម នត្ថិ, អទ្ធានបរិច្ឆេទំ បន កត្វា និរោធសមាបត្តត្ថាយ កាតព្ពបរិកម្មភាវនាយ ឯវ តស្ស សិជ្ឈនតោ។
Tato paraṃ sacittako bhavissāmīti idaṃ atthato āpannaṃ gahetvā vuttaṃ – ‘‘ettakaṃ kālaṃ acittako bhavissāmī’’ti eteneva tassa atthassa siddhattā. Yaṃ evaṃ bhāvitanti ettha visuṃ cittassa bhāvanā nāma natthi, addhānaparicchedaṃ pana katvā nirodhasamāpattatthāya kātabbaparikammabhāvanāya eva tassa sijjhanato.
សា បនេសា និរោធកថា។ ទ្វីហិ ពលេហីតិ សមថវិបស្សនាពលេហិ។ តយោ ច សង្ខារានន្តិ តិណ្ណំ កាយវចីចិត្តសង្ខារានំ បដិប្បស្សទ្ធិយា។ សោឡសហិ ញាណចរិយាហីតិ អនិច្ចានុបស្សនាទីនំ អដ្ឋន្នំ អនុបស្សនាញាណានំ, អដ្ឋន្នញ្ច មគ្គផលញាណានំ វសេន ឥមាហិ សោឡសហិ ញាណប្បវត្តីហិ។ នវហិ សមាធិចរិយាហីតិ អដ្ឋ សមាបត្តិយោ អដ្ឋ សមាធិចរិយា, តាសំ ឧបចារសមាធិ សមាធិភាវសាមញ្ញេន ឯកា សមាធិចរិយាតិ ឯវំ នវហិ សមាធិចរិយាហិ។ វសីភាវតាបញ្ញាតិ វសីភាវតាសង្ខាតា បញ្ញា។ សព្ពាការេន វិសុទ្ធិមគ្គេ កថិតា, តេ តាវ អាការា តិដ្ឋន្តុ, សរូបមត្តស្ស បនស្ស វត្តព្ពន្តិ អាហ – ‘‘កោ បនាយំ និរោធោ នាមា’’តិ។ យទិ ខន្ធានំ អប្បវត្តិ, អថ កិមត្ថមេតំ ឈានសុខាទិំ វិយ សមាបជ្ជន្តីតិ អាហ ‘‘សង្ខារាន’’ន្តិអាទិ។
Sā panesā nirodhakathā. Dvīhi balehīti samathavipassanābalehi. Tayo ca saṅkhārānanti tiṇṇaṃ kāyavacīcittasaṅkhārānaṃ paṭippassaddhiyā. Soḷasahi ñāṇacariyāhīti aniccānupassanādīnaṃ aṭṭhannaṃ anupassanāñāṇānaṃ, aṭṭhannañca maggaphalañāṇānaṃ vasena imāhi soḷasahi ñāṇappavattīhi. Navahi samādhicariyāhīti aṭṭha samāpattiyo aṭṭha samādhicariyā, tāsaṃ upacārasamādhi samādhibhāvasāmaññena ekā samādhicariyāti evaṃ navahi samādhicariyāhi. Vasībhāvatāpaññāti vasībhāvatāsaṅkhātā paññā. Sabbākārena visuddhimagge kathitā, te tāva ākārā tiṭṭhantu, sarūpamattassa panassa vattabbanti āha – ‘‘ko panāyaṃ nirodho nāmā’’ti. Yadi khandhānaṃ appavatti, atha kimatthametaṃ jhānasukhādiṃ viya samāpajjantīti āha ‘‘saṅkhārāna’’ntiādi.
ផលសមាបត្តិចិត្តន្តិ អរហត្តំ អនាគាមិផលចិត្តំ។ ‘‘តតោ បរំ ភវង្គសមយេ’’តិ វុត្តត្តា អាហ ‘‘កិំ បន…បេ.… ន សមុដ្ឋាបេតី’’តិ។ សមុដ្ឋាបេតិ រូបសមុប្បាទកត្តា។ ឥមស្សាតិ និរោធំ សមាបន្នភិក្ខុនោ។ សា ន សមុដ្ឋាបេតីតិ សា ចតុត្ថជ្ឈានិកា ផលសមាបត្តិ ន សមុដ្ឋាបេតិ អស្សាសបស្សាសេ។ ផលសមាបត្តិយា ចតុត្ថជ្ឈានិកភាវោ កថំ និច្ឆិតោតិ អាហ – ‘‘កិំ វា ឯតេនា’’តិអាទិ។ វក្ខមានាការេនបិ បរិហារោ ហោតីតិ។ សន្តសមាបត្តិតោតិ និរោធសមាបត្តិមេវ សន្ធាយ វទតិ។ អព្ពោហារិកា ហោន្តិ អតិសុខុមសភាវត្តា, សញ្ជីវត្ថេរស្ស បុព្ពេ សមាបត្តិក្ខណេ អស្សាសបស្សាសា អព្ពោហារិកភាវំ គច្ឆន្តិ។ តេន វុត្តំ ‘‘ភវង្គសមយេនេវេតំ កថិត’’ន្តិ។
Phalasamāpatticittanti arahattaṃ anāgāmiphalacittaṃ. ‘‘Tato paraṃ bhavaṅgasamaye’’ti vuttattā āha ‘‘kiṃ pana…pe… na samuṭṭhāpetī’’ti. Samuṭṭhāpeti rūpasamuppādakattā. Imassāti nirodhaṃ samāpannabhikkhuno. Sā na samuṭṭhāpetīti sā catutthajjhānikā phalasamāpatti na samuṭṭhāpeti assāsapassāse. Phalasamāpattiyā catutthajjhānikabhāvo kathaṃ nicchitoti āha – ‘‘kiṃ vā etenā’’tiādi. Vakkhamānākārenapi parihāro hotīti. Santasamāpattitoti nirodhasamāpattimeva sandhāya vadati. Abbohārikā honti atisukhumasabhāvattā, sañjīvattherassa pubbe samāpattikkhaṇe assāsapassāsā abbohārikabhāvaṃ gacchanti. Tena vuttaṃ ‘‘bhavaṅgasamayenevetaṃ kathita’’nti.
កិរិយមយ …បេ.… ឧប្បជ្ជតីតិ កស្មា វុត្តំ? ននុ ភវង្គុប្បត្តិកាលម្បិ វិតក្កវិចារា ឧប្បជ្ជន្តេវាតិ? កិញ្ចាបិ ឧប្បជ្ជន្តិ, វចីសង្ខារលក្ខណប្បត្តា បន ន ហោន្តីតិ ឥមមត្ថំ ទស្សេតុំ ‘‘កិំ ភវង្គ’’ន្តិអាទិ វុត្តំ។
Kiriyamaya…pe… uppajjatīti kasmā vuttaṃ? Nanu bhavaṅguppattikālampi vitakkavicārā uppajjantevāti? Kiñcāpi uppajjanti, vacīsaṅkhāralakkhaṇappattā pana na hontīti imamatthaṃ dassetuṃ ‘‘kiṃ bhavaṅga’’ntiādi vuttaṃ.
សុញ្ញតោ ផស្សោតិអាទយោ សគុណេនបិ អារម្មណេនាតិ អារម្មណភូតមេតំ។ សុញ្ញតា នាម ផលសមាបត្តិ និច្ចសុខអត្តសភាវតោ សុញ្ញត្តា។ ‘‘សុញ្ញតោ ផស្សោ’’តិ វុត្តំ វុត្តនយេន សុញ្ញសភាវត្តា។ អនិមិត្តា នាម ផលសមាបត្តិ រាគនិមិត្តាទីនំ អភាវតោ។ អប្បណិហិតា នាម ផលសមាបត្តិ រាគបណិធិអាទីនមភាវតោ។ សេសំ វុត្តនយមេវ។ តេនាហ ‘‘អនិមិត្តប្បណិហិតេសុបិ ឯសេវ នយោ’’តិ។ រាគនិមិត្តាទីនន្តិ ឯត្ថ អាទិ-សទ្ទេន សង្ខារនិមិត្តស្សបិ សង្គហោ ទដ្ឋព្ពោ។ យទគ្គេន ផលសមាបត្តិសម្ផស្សោ សុញ្ញតោ នាម, តទគ្គេន ផលសមាបត្តិបិ សុញ្ញតា នាម, ផស្សសីសេន បន ទេសនា អាគតាតិ តថា វុត្តំ។ អនិមិត្តប្បណិហិតេសុបិ ឯសេវ នយោ។
Suññato phassotiādayo saguṇenapi ārammaṇenāti ārammaṇabhūtametaṃ. Suññatā nāma phalasamāpatti niccasukhaattasabhāvato suññattā. ‘‘Suññato phasso’’ti vuttaṃ vuttanayena suññasabhāvattā. Animittā nāma phalasamāpatti rāganimittādīnaṃ abhāvato. Appaṇihitā nāma phalasamāpatti rāgapaṇidhiādīnamabhāvato. Sesaṃ vuttanayameva. Tenāha ‘‘animittappaṇihitesupi eseva nayo’’ti. Rāganimittādīnanti ettha ādi-saddena saṅkhāranimittassapi saṅgaho daṭṭhabbo. Yadaggena phalasamāpattisamphasso suññato nāma, tadaggena phalasamāpattipi suññatā nāma, phassasīsena pana desanā āgatāti tathā vuttaṃ. Animittappaṇihitesupi eseva nayo.
អាគមនំ ឯត្ថ, ឯតាយាតិ វា អាគមនិកា, សា ឯវ អាគមនិយា ក-ការស្ស យ-ការំ កត្វា។ វុដ្ឋាតិ និមិត្តតោ មគ្គស្ស ឧប្បាទនេន។ អនិមិត្តា នាម និច្ចនិមិត្តស្ស ឧគ្ឃាដនតោ។ ឯត្ថ ច វុដ្ឋានមេវ បមាណំ, ន បរិគ្គហទស្សនានិ។ អប្បណិហិតា នាម សុខបណិធិយា បដិបក្ខតោ។ សុញ្ញតា នាម អត្តទិដ្ឋិយា ឧជុបដិបក្ខត្តា សត្តសុញ្ញតាយ សុទិដ្ឋត្តា។ មគ្គោ អនិមិត្តោ នាម វិបស្សនាគមនតោ។ ផលំ អនិមិត្តំ នាម មគ្គាគមនតោ។ វិកប្បោ អាបជ្ជេយ្យ អាគមនស្ស វវត្ថានស្ស អភាវេន, វិបស្សនាយ អនិមិត្តាទិនាមលាភោ អវវត្ថិតោតិ អធិប្បាយោ។ តេន វុត្តំ ‘‘តស្មា’’តិអាទិ។ យស្មា បន សា មគ្គវុដ្ឋានកាលេ ឯវរូបាបិ ហោតីតិ តស្ស វសេន មគ្គផលានំ វិយ ផស្សស្សបិ បវត្តិរូបត្តា យថាវុត្តោ វិកប្បោ អនវសរោតិ ទដ្ឋព្ពំ។ តយោ ផស្សា ផុសន្តីតិ បុគ្គលភេទវសេន វុត្តំ។ ន ហិ ឯកំយេវ បុគ្គលំ ឯតស្មិំ ខណេ តយោ ផស្សា ផុសន្តិ។ ‘‘តិវិធោ ផស្សោ ផុសតី’’តិ វា ភវិតព្ពំ។ យស្មា បន ‘‘និរោធផលសមាបត្តិយា វុដ្ឋិតស្សា’’តិអាទិ យស្ស យថាវុត្តា តយោ ឯវ ផស្សា សម្ភវន្តិ, តស្ស អនវសេសគ្គហណវសេនេវ វុត្តំ ‘‘តយោ ផស្សា ផុសន្តី’’តិ។
Āgamanaṃ ettha, etāyāti vā āgamanikā, sā eva āgamaniyā ka-kārassa ya-kāraṃ katvā. Vuṭṭhāti nimittato maggassa uppādanena. Animittā nāma niccanimittassa ugghāṭanato. Ettha ca vuṭṭhānameva pamāṇaṃ, na pariggahadassanāni. Appaṇihitā nāma sukhapaṇidhiyā paṭipakkhato. Suññatā nāma attadiṭṭhiyā ujupaṭipakkhattā sattasuññatāya sudiṭṭhattā. Maggo animitto nāma vipassanāgamanato. Phalaṃ animittaṃ nāma maggāgamanato. Vikappo āpajjeyya āgamanassa vavatthānassa abhāvena, vipassanāya animittādināmalābho avavatthitoti adhippāyo. Tena vuttaṃ ‘‘tasmā’’tiādi. Yasmā pana sā maggavuṭṭhānakāle evarūpāpi hotīti tassa vasena maggaphalānaṃ viya phassassapi pavattirūpattā yathāvutto vikappo anavasaroti daṭṭhabbaṃ. Tayo phassā phusantīti puggalabhedavasena vuttaṃ. Na hi ekaṃyeva puggalaṃ etasmiṃ khaṇe tayo phassā phusanti. ‘‘Tividho phasso phusatī’’ti vā bhavitabbaṃ. Yasmā pana ‘‘nirodhaphalasamāpattiyā vuṭṭhitassā’’tiādi yassa yathāvuttā tayo eva phassā sambhavanti, tassa anavasesaggahaṇavaseneva vuttaṃ ‘‘tayo phassā phusantī’’ti.
និព្ពានំ វិវេកោ នាម សព្ពសង្ខារវិវិត្តភាវតោ។ តស្មិំ វិវេកេ ឯកន្តេនេវ និន្នបោណត្តា ឯវ ហិ តេ បដិប្បស្សទ្ធសព្ពុស្សុក្កា ឧត្តមបុរិសា ចតុន្នំ ខន្ធានំ អប្បវត្តិំ អនវសេសគ្គហណលក្ខណំ និរោធសមាបត្តិំ សមាបជ្ជន្តីតិ។
Nibbānaṃ viveko nāma sabbasaṅkhāravivittabhāvato. Tasmiṃ viveke ekanteneva ninnapoṇattā eva hi te paṭippassaddhasabbussukkā uttamapurisā catunnaṃ khandhānaṃ appavattiṃ anavasesaggahaṇalakkhaṇaṃ nirodhasamāpattiṃ samāpajjantīti.
ទុតិយកាមភូសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dutiyakāmabhūsuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៦. ទុតិយកាមភូសុត្តំ • 6. Dutiyakāmabhūsuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៦. ទុតិយកាមភូសុត្តវណ្ណនា • 6. Dutiyakāmabhūsuttavaṇṇanā
