Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya |
१०. दुतियकथावत्थुसुत्तं
10. Dutiyakathāvatthusuttaṃ
७०. एकं समयं भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन सम्बहुला भिक्खू पच्छाभत्तं पिण्डपातपटिक्कन्ता उपट्ठानसालायं सन्निसिन्ना सन्निपतिता अनेकविहितं तिरच्छानकथं अनुयुत्ता विहरन्ति, सेय्यथिदं – राजकथं चोरकथं महामत्तकथं…पे॰… इतिभवाभवकथं इति वाति।
70. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā upaṭṭhānasālāyaṃ sannisinnā sannipatitā anekavihitaṃ tiracchānakathaṃ anuyuttā viharanti, seyyathidaṃ – rājakathaṃ corakathaṃ mahāmattakathaṃ…pe… itibhavābhavakathaṃ iti vāti.
‘‘दसयिमानि, भिक्खवे, पासंसानि ठानानि। कतमानि दस? इध , भिक्खवे, भिक्खु अत्तना च अप्पिच्छो होति, अप्पिच्छकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘अप्पिच्छो भिक्खु अप्पिच्छकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Dasayimāni, bhikkhave, pāsaṃsāni ṭhānāni. Katamāni dasa? Idha , bhikkhave, bhikkhu attanā ca appiccho hoti, appicchakathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Appiccho bhikkhu appicchakathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च सन्तुट्ठो होति, सन्तुट्ठिकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘सन्तुट्ठो भिक्खु सन्तुट्ठिकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca santuṭṭho hoti, santuṭṭhikathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Santuṭṭho bhikkhu santuṭṭhikathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च पविवित्तो होति, पविवेककथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘पविवित्तो भिक्खु पविवेककथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca pavivitto hoti, pavivekakathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Pavivitto bhikkhu pavivekakathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च असंसट्ठो होति, असंसट्ठकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘असंसट्ठो भिक्खु असंसट्ठकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca asaṃsaṭṭho hoti, asaṃsaṭṭhakathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Asaṃsaṭṭho bhikkhu asaṃsaṭṭhakathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च आरद्धवीरियो होति, वीरियारम्भकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘आरद्धवीरियो भिक्खु वीरियारम्भकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca āraddhavīriyo hoti, vīriyārambhakathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Āraddhavīriyo bhikkhu vīriyārambhakathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च सीलसम्पन्नो होति, सीलसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘सीलसम्पन्नो भिक्खु सीलसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca sīlasampanno hoti, sīlasampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Sīlasampanno bhikkhu sīlasampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च समाधिसम्पन्नो होति, समाधिसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘समाधिसम्पन्नो भिक्खु समाधिसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca samādhisampanno hoti, samādhisampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Samādhisampanno bhikkhu samādhisampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च पञ्ञासम्पन्नो होति, पञ्ञासम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘पञ्ञासम्पन्नो भिक्खु पञ्ञासम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca paññāsampanno hoti, paññāsampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Paññāsampanno bhikkhu paññāsampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च विमुत्तिसम्पन्नो होति, विमुत्तिसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘विमुत्तिसम्पन्नो भिक्खु विमुत्तिसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं।
‘‘Attanā ca vimuttisampanno hoti, vimuttisampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Vimuttisampanno bhikkhu vimuttisampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ.
‘‘अत्तना च विमुत्तिञाणदस्सनसम्पन्नो होति, विमुत्तिञाणदस्सनसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता होति। ‘विमुत्तिञाणदस्सनसम्पन्नो भिक्खु विमुत्तिञाणदस्सनसम्पदाकथञ्च भिक्खूनं कत्ता’ति पासंसमेतं ठानं। इमानि खो, भिक्खवे, दस पासंसानि ठानानी’’ति। दसमं।
‘‘Attanā ca vimuttiñāṇadassanasampanno hoti, vimuttiñāṇadassanasampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā hoti. ‘Vimuttiñāṇadassanasampanno bhikkhu vimuttiñāṇadassanasampadākathañca bhikkhūnaṃ kattā’ti pāsaṃsametaṃ ṭhānaṃ. Imāni kho, bhikkhave, dasa pāsaṃsāni ṭhānānī’’ti. Dasamaṃ.
यमकवग्गो दुतियो।
Yamakavaggo dutiyo.
तस्सुद्दानं –
Tassuddānaṃ –
अविज्जा तण्हा निट्ठा च, अवेच्च द्वे सुखानि च।
Avijjā taṇhā niṭṭhā ca, avecca dve sukhāni ca;
नळकपाने द्वे वुत्ता, कथावत्थूपरे दुवेति॥
Naḷakapāne dve vuttā, kathāvatthūpare duveti.
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ९-१०. कथावत्थुसुत्तद्वयवण्णना • 9-10. Kathāvatthusuttadvayavaṇṇanā
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ९-१०. पठमकथावत्थुसुत्तादिवण्णना • 9-10. Paṭhamakathāvatthusuttādivaṇṇanā