Tipiṭaka / Tipiṭaka (English) / Aṅguttara Nikāya, English translation |
អង្គុត្តរ និកាយ ១០។៣០
Numbered Discourses 10.30
៣។ មហាវគ្គ
3. The Great Chapter
ទុតិយកោសលសុត្ត
Kosala (2nd)
ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។
At one time the Buddha was staying near Sāvatthī in Jeta’s Grove, Anāthapiṇḍika’s monastery.
តេន ខោ បន សមយេន រាជា បសេនទិ កោសលោ ឧយ្យោធិកា និវត្តោ ហោតិ វិជិតសង្គាមោ លទ្ធាធិប្បាយោ។ អថ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យេន អារាមោ តេន បាយាសិ។ យាវតិកា យានស្ស ភូមិ, យានេន គន្ត្វា យានា បច្ចោរោហិត្វា បត្តិកោវ អារាមំ បាវិសិ។
Now at that time King Pasenadi of Kosala returned from combat after winning a battle and succeeding in his objective. Then King Pasenadi of Kosala went to the monastery. He went by carriage as far as the terrain allowed, then descended and entered the monastery on foot.
តេន ខោ បន សមយេន សម្ពហុលា ភិក្ខូ អព្ភោកាសេ ចង្កមន្តិ។ អថ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យេន តេ ភិក្ខូ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា តេ ភិក្ខូ ឯតទវោច: “កហំ នុ ខោ, ភន្តេ, ភគវា ឯតរហិ វិហរតិ អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ។ ទស្សនកាមា ហិ មយំ, ភន្តេ, តំ ភគវន្តំ អរហន្តំ សម្មាសម្ពុទ្ធន៑”តិ។
At that time several bhikkhus were walking mindfully in the open air. Then King Pasenadi of Kosala went up to them and said, “Sirs, where is the Blessed One at present, the perfected one, the fully awakened Buddha? For I want to see the Buddha.”
“ឯសោ, មហារាជ, វិហារោ សំវុតទ្វារោ។ តេន អប្បសទ្ទោ ឧបសង្កមិត្វា អតរមានោ អាលិន្ទំ បវិសិត្វា ឧក្កាសិត្វា អគ្គឡំ អាកោដេហិ; វិវរិស្សតិ តេ ភគវា ទ្វារន៑”តិ។
“Great king, that’s his dwelling, with the door closed. Approach it quietly, without hurrying; go onto the porch, clear your throat, and knock with the latch. The Buddha will open the door.”
អថ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ យេន សោ វិហារោ សំវុតទ្វារោ, តេន អប្បសទ្ទោ ឧបសង្កមិត្វា អតរមានោ អាលិន្ទំ បវិសិត្វា ឧក្កាសិត្វា អគ្គឡំ អាកោដេសិ។ វិវរិ ភគវា ទ្វារំ។ អថ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ វិហារំ បវិសិត្វា ភគវតោ បាទេសុ សិរសា និបតិត្វា ភគវតោ បាទានិ មុខេន ច បរិចុម្ពតិ បាណីហិ ច បរិសម្ពាហតិ នាមញ្ច សាវេតិ: “រាជាហំ, ភន្តេ, បសេនទិ កោសលោ; រាជាហំ, ភន្តេ, បសេនទិ កោសលោ”តិ។
So the king approached the Buddha’s dwelling and knocked, and the Buddha opened the door. Then King Pasenadi entered the Buddha’s dwelling. He bowed with his head at the Buddha’s feet, caressing them and covering them with kisses, and pronounced his name: “Sir, I am Pasenadi, king of Kosala! I am Pasenadi, king of Kosala!”
“កំ បន ត្វំ, មហារាជ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ឥមស្មិំ សរីរេ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោសិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេសី”តិ?
“But great king, for what reason do you demonstrate such utmost devotion for this body, conveying your manifest love?”
“កតញ្ញុតំ ខោ អហំ, ភន្តេ, កតវេទិតំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
“Sir, it’s because of my gratitude and thanks for the Buddha that I demonstrate such utmost devotion, conveying my manifest love.
ភគវា ហិ, ភន្តេ, ពហុជនហិតាយ បដិបន្នោ ពហុជនសុខាយ ពហុនោ ជនស្ស អរិយេ ញាយេ បតិដ្ឋាបិតា យទិទំ កល្យាណធម្មតាយ កុសលធម្មតាយ។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា ពហុជនហិតាយ បដិបន្នោ ពហុជនសុខាយ ពហុនោ ជនស្ស អរិយេ ញាយេ បតិដ្ឋាបិតា យទិទំ កល្យាណធម្មតាយ កុសលធម្មតាយ, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
The Buddha is practicing for the welfare and happiness of the people. He has established many people in the noble system, that is, the principles of goodness and skillfulness. This is a reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា សីលវា វុទ្ធសីលោ អរិយសីលោ កុសលសីលោ កុសលសីលេន សមន្នាគតោ។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា សីលវា វុទ្ធសីលោ អរិយសីលោ កុសលសីលោ កុសលសីលេន សមន្នាគតោ, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha is ethical, possessing ethical conduct that is mature, noble, and skillful. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា ទីឃរត្តំ អារញ្ញិកោ, អរញ្ញវនបត្ថានិ បន្តានិ សេនាសនានិ បដិសេវតិ។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា ទីឃរត្តំ អារញ្ញិកោ, អរញ្ញវនបត្ថានិ បន្តានិ សេនាសនានិ បដិសេវតិ, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha lives in the wilderness, frequenting remote lodgings in the wilderness and the forest. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានបច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារេន។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា សន្តុដ្ឋោ ឥតរីតរចីវរបិណ្ឌបាតសេនាសនគិលានបច្ចយភេសជ្ជបរិក្ខារេន, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha is content with any kind of robes, almsfood, lodgings, and medicines and supplies for the sick. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា អាហុនេយ្យោ បាហុនេយ្យោ ទក្ខិណេយ្យោ អញ្ជលិករណីយោ អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្ស។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា អាហុនេយ្យោ បាហុនេយ្យោ ទក្ខិណេយ្យោ អញ្ជលិករណីយោ អនុត្តរំ បុញ្ញក្ខេត្តំ លោកស្ស, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha is worthy of offerings dedicated to the gods, worthy of hospitality, worthy of a religious donation, worthy of greeting with joined palms, and is the supreme field of merit for the world. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា យាយំ កថា អភិសល្លេខិកា ចេតោវិវរណសប្បាយា, សេយ្យថិទំ—អប្បិច្ឆកថា សន្តុដ្ឋិកថា បវិវេកកថា អសំសគ្គកថា វីរិយារម្ភកថា សីលកថា សមាធិកថា បញ្ញាកថា វិមុត្តិកថា វិមុត្តិញាណទស្សនកថា, ឯវរូបាយ កថាយ និកាមលាភី អកិច្ឆលាភី អកសិរលាភី។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា យាយំ កថា អភិសល្លេខិកា ចេតោវិវរណសប្បាយា, សេយ្យថិទំ—អប្បិច្ឆកថា …បេ… វិមុត្តិញាណទស្សនកថា, ឯវរូបាយ កថាយ និកាមលាភី អកិច្ឆលាភី អកសិរលាភី, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha gets to take part in talk about self-effacement that helps open the heart, when he wants, without trouble or difficulty. That is, talk about fewness of wishes, contentment, seclusion, aloofness, arousing energy, ethics, immersion, wisdom, freedom, and the knowledge and vision of freedom. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា ចតុន្នំ ឈានានំ អាភិចេតសិកានំ ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារានំ និកាមលាភី អកិច្ឆលាភី អកសិរលាភី។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា ចតុន្នំ ឈានានំ អាភិចេតសិកានំ ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារានំ និកាមលាភី អកិច្ឆលាភី អកសិរលាភី, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha gets the four jhānas—blissful meditations in the present life that belong to the higher mind—when he wants, without trouble or difficulty. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា អនេកវិហិតំ បុព្ពេនិវាសំ អនុស្សរតិ, សេយ្យថិទំ—ឯកម្បិ ជាតិំ ទ្វេបិ ជាតិយោ តិស្សោបិ ជាតិយោ ចតស្សោបិ ជាតិយោ បញ្ចបិ ជាតិយោ ទសបិ ជាតិយោ វីសម្បិ ជាតិយោ តិំសម្បិ ជាតិយោ ចត្តាលីសម្បិ ជាតិយោ បញ្ញាសម្បិ ជាតិយោ ជាតិសតម្បិ ជាតិសហស្សម្បិ ជាតិសតសហស្សម្បិ អនេកេបិ សំវដ្ដកប្បេ អនេកេបិ វិវដ្ដកប្បេ អនេកេបិ សំវដ្ដវិវដ្ដកប្បេ: ‘អមុត្រាសិំ ឯវំនាមោ ឯវង្គោត្តោ ឯវំវណ្ណោ ឯវមាហារោ ឯវំសុខទុក្ខប្បដិសំវេទី ឯវមាយុបរិយន្តោ, សោ តតោ ចុតោ អមុត្រ ឧទបាទិំ; តត្រាបាសិំ ឯវំនាមោ ឯវង្គោត្តោ ឯវំវណ្ណោ ឯវមាហារោ ឯវំសុខទុក្ខប្បដិសំវេទី ឯវមាយុបរិយន្តោ, សោ តតោ ចុតោ ឥធូបបន្នោៜតិ។ ឥតិ សាការំ សៅទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្ពេនិវាសំ អនុស្សរតិ។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា អនេកវិហិតំ បុព្ពេនិវាសំ អនុស្សរតិ, សេយ្យថិទំ—ឯកម្បិ ជាតិំ ទ្វេបិ ជាតិយោ …បេ… ឥតិ សាការំ សៅទ្ទេសំ អនេកវិហិតំ បុព្ពេនិវាសំ អនុស្សរតិ, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha recollects many kinds of past lives. That is: one, two, three, four, five, ten, twenty, thirty, forty, fifty, a hundred, a thousand, a hundred thousand rebirths; many eons of the world contracting, many eons of the world expanding, many eons of the world contracting and expanding. He remembers: ‘There, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn somewhere else. There, too, I was named this, my clan was that, I looked like this, and that was my food. This was how I felt pleasure and pain, and that was how my life ended. When I passed away from that place I was reborn here.’ And so he recollects his many kinds of past lives, with features and details. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា ទិព្ពេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សតិ ចវមានេ ឧបបជ្ជមានេ ហីនេ បណីតេ សុវណ្ណេ ទុព្ពណ្ណេ, សុគតេ ទុគ្គតេ យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានាតិ: ‘ឥមេ វត ភោន្តោ សត្តា កាយទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា វចីទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា មនោទុច្ចរិតេន សមន្នាគតា អរិយានំ ឧបវាទកា មិច្ឆាទិដ្ឋិកា មិច្ឆាទិដ្ឋិកម្មសមាទានា, តេ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា អបាយំ ទុគ្គតិំ វិនិបាតំ និរយំ ឧបបន្នា; ឥមេ វា បន ភោន្តោ សត្តា កាយសុចរិតេន សមន្នាគតា វចីសុចរិតេន សមន្នាគតា មនោសុចរិតេន សមន្នាគតា អរិយានំ អនុបវាទកា សម្មាទិដ្ឋិកា សម្មាទិដ្ឋិកម្មសមាទានា, តេ កាយស្ស ភេទា បរំ មរណា សុគតិំ សគ្គំ លោកំ ឧបបន្នាៜតិ, ឥតិ ទិព្ពេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន សត្តេ បស្សតិ …បេ… យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានាតិ។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា ទិព្ពេន ចក្ខុនា វិសុទ្ធេន អតិក្កន្តមានុសកេន …បេ… យថាកម្មូបគេ សត្តេ បជានាតិ, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, with clairvoyance that is purified and superhuman, the Buddha sees sentient beings passing away and being reborn—inferior and superior, beautiful and ugly, in a good place or a bad place. He understands how sentient beings are reborn according to their deeds. ‘These dear beings did bad things by way of body, speech, and mind. They spoke ill of the noble ones; they had wrong view; and they acted out of that wrong view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a place of loss, a bad place, the underworld, hell. These dear beings, however, did good things by way of body, speech, and mind. They never spoke ill of the noble ones; they had right view; and they acted out of that right view. When their body breaks up, after death, they’re reborn in a good place, a heavenly realm.’ He understands how sentient beings are reborn according to their deeds. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
បុន ចបរំ, ភន្តេ, ភគវា អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តិំ បញ្ញាវិមុត្តិំ ទិដ្ឋេវ ធម្មេ សយំ អភិញ្ញា សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ។ យម្បិ, ភន្តេ, ភគវា អាសវានំ ខយា អនាសវំ ចេតោវិមុត្តិំ …បេ… សច្ឆិកត្វា ឧបសម្បជ្ជ វិហរតិ, ឥទម្បិ ខោ អហំ, ភន្តេ, អត្ថវសំ សម្បស្សមានោ ភគវតិ ឯវរូបំ បរមនិបច្ចការំ ករោមិ, មេត្តូបហារំ ឧបទំសេមិ។
Furthermore, the Buddha has realized the undefiled freedom of heart and freedom by wisdom in this very life, and lives having realized it with his own insight due to the ending of defilements. This is another reason that I demonstrate such utmost devotion for the Buddha, conveying my manifest love.
ហន្ទ ច ទានិ មយំ, ភន្តេ, គច្ឆាម។ ពហុកិច្ចា មយំ ពហុករណីយា”តិ។
Well, now, sir, I must go. I have many duties, and much to do.”
“យស្សទានិ ត្វំ, មហារាជ, កាលំ មញ្ញសី”តិ។ អថ ខោ រាជា បសេនទិ កោសលោ ឧដ្ឋាយាសនា ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមីតិ។
“Please, great king, go at your convenience.” Then King Pasenadi got up from his seat, bowed, and respectfully circled the Buddha, keeping him on his right, before leaving.
ទសមំ។
មហាវគ្គោ តតិយោ។
តស្សុទ្ទានំ
សីហាធិវុត្តិ កាយេន, ចុន្ទេន កសិណេន ច; កាឡី ច ទ្វេ មហាបញ្ហា, កោសលេហិ បរេ ទុវេតិ។
The authoritative text of the Aṅguttara Nikāya is the Pāli text. The English translation is provided as an aid to the study of the original Pāli text. [CREDITS »]