| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
து³தியமக்³கோ³
Dutiyamaggo
361. இதா³னி து³தியமக்³கா³தீ³னங் த³ஸ்ஸனத்த²ங் புன கதமே த⁴ம்மா குஸலாதிஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² காமராக³ப்³யாபாதா³னங் தனுபா⁴வாயாதி ஏதேஸங் கிலேஸானங் தனுபா⁴வத்தா²ய. தத்த² த்³வீஹி காரணேஹி தனுபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³ – அதி⁴ச்சுப்பத்தியா ச பரியுட்டா²னமந்த³தாய ச. ஸகதா³கா³மிஸ்ஸ ஹி, வட்டானுஸாரிமஹாஜனஸ்ஸேவ, கிலேஸா அபி⁴ண்ஹங் நுப்பஜ்ஜந்தி, கதா³சி கதா³சி உப்பஜ்ஜந்தி; உப்பஜ்ஜந்தாபி விரளாகாரா ஹுத்வா உப்பஜ்ஜந்தி, விரளவாபிதகெ²த்தே அங்குரா விய. உப்பஜ்ஜமானாபி, ச வட்டானுஸாரிமஹாஜனஸ்ஸேவ, மத்³த³ந்தா ப²ரந்தா சா²தெ³ந்தா அந்த⁴காரங் கரொந்தா நுப்பஜ்ஜந்தி. த்³வீஹி பன மக்³கே³ஹி பஹீனத்தா மந்தா³ மந்தா³ உப்பஜ்ஜந்தி. தனுகாகாரா ஹுத்வா உப்பஜ்ஜந்தி, அப்³ப⁴படலங் விய மக்கி²காபத்தங் விய ச.
361. Idāni dutiyamaggādīnaṃ dassanatthaṃ puna katame dhammā kusalātiādi āraddhaṃ. Tattha kāmarāgabyāpādānaṃ tanubhāvāyāti etesaṃ kilesānaṃ tanubhāvatthāya. Tattha dvīhi kāraṇehi tanubhāvo veditabbo – adhiccuppattiyā ca pariyuṭṭhānamandatāya ca. Sakadāgāmissa hi, vaṭṭānusārimahājanasseva, kilesā abhiṇhaṃ nuppajjanti, kadāci kadāci uppajjanti; uppajjantāpi viraḷākārā hutvā uppajjanti, viraḷavāpitakhette aṅkurā viya. Uppajjamānāpi, ca vaṭṭānusārimahājanasseva, maddantā pharantā chādentā andhakāraṃ karontā nuppajjanti. Dvīhi pana maggehi pahīnattā mandā mandā uppajjanti. Tanukākārā hutvā uppajjanti, abbhapaṭalaṃ viya makkhikāpattaṃ viya ca.
தத்த² கேசி தே²ரா வத³ந்தி – ‘ஸகதா³கா³மிஸ்ஸ கிலேஸா கிஞ்சாபி சிரேன உப்பஜ்ஜந்தி, ப³ஹலாவ பன ஹுத்வா உப்பஜ்ஜந்தி, ததா² ஹிஸ்ஸ புத்தா ச தீ⁴தரோ ச தி³ஸ்ஸந்தீ’தி. ஏதங் பன அப்பமாணங். புத்ததீ⁴தரோ ஹி அங்க³பச்சங்க³பராமஸனமத்தேனபி ஹொந்தி. த்³வீஹி பன மக்³கே³ஹி பஹீனத்தா நத்தி² கிலேஸானங் ப³ஹலதாதி. த்³வீஹி ஏவ காரணேஹிஸ்ஸ கிலேஸானங் தனுபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³ – அதி⁴ச்சுப்பத்தியா ச பரியுட்டா²னமந்த³தாய சாதி.
Tattha keci therā vadanti – ‘sakadāgāmissa kilesā kiñcāpi cirena uppajjanti, bahalāva pana hutvā uppajjanti, tathā hissa puttā ca dhītaro ca dissantī’ti. Etaṃ pana appamāṇaṃ. Puttadhītaro hi aṅgapaccaṅgaparāmasanamattenapi honti. Dvīhi pana maggehi pahīnattā natthi kilesānaṃ bahalatāti. Dvīhi eva kāraṇehissa kilesānaṃ tanubhāvo veditabbo – adhiccuppattiyā ca pariyuṭṭhānamandatāya cāti.
து³தியாயாதி க³ணனவஸேனாபி து³தியுப்பத்திவஸேனாபி து³தியாய. பூ⁴மியா பத்தியாதி ஸாமஞ்ஞப²லஸ்ஸ படிலாப⁴த்தா²ய. ததியசதுத்தே²ஸுபி ஏஸேவ நயோ. விஸேஸமத்தங்யேவ பன வக்கா²ம.
Dutiyāyāti gaṇanavasenāpi dutiyuppattivasenāpi dutiyāya. Bhūmiyā pattiyāti sāmaññaphalassa paṭilābhatthāya. Tatiyacatutthesupi eseva nayo. Visesamattaṃyeva pana vakkhāma.
அஞ்ஞிந்த்³ரியந்தி ஆஜானநகங் இந்த்³ரியங். பட²மமக்³கே³ன ஞாதமரியாத³ங் அனதிக்கமித்வா தேஸங்யேவ தேன மக்³கே³ன ஞாதானங் சதுஸச்சத⁴ம்மானங் ஜானநகங் இந்த்³ரியந்தி வுத்தங் ஹோதி. நித்³தே³ஸவாரேபிஸ்ஸ இமினாவ நயேன அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. கொட்டா²ஸவாரேபி இமினாவ ஸத்³தி⁴ங் நவிந்த்³ரியானி ஹொந்தி. ஸேஸங் புரிமனயேனேவ வேதி³தப்³ப³ங்.
Aññindriyanti ājānanakaṃ indriyaṃ. Paṭhamamaggena ñātamariyādaṃ anatikkamitvā tesaṃyeva tena maggena ñātānaṃ catusaccadhammānaṃ jānanakaṃ indriyanti vuttaṃ hoti. Niddesavārepissa imināva nayena attho veditabbo. Koṭṭhāsavārepi imināva saddhiṃ navindriyāni honti. Sesaṃ purimanayeneva veditabbaṃ.
து³தியமக்³கோ³ நிட்டி²தோ.
Dutiyamaggo niṭṭhito.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / லோகுத்தரகுஸலங் • Lokuttarakusalaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / து³தியமக்³க³வண்ணனா • Dutiyamaggavaṇṇanā
