Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya |
౨. దుతియమహానామసుత్తం
2. Dutiyamahānāmasuttaṃ
౧౨. ఏకం సమయం భగవా సక్కేసు విహరతి కపిలవత్థుస్మిం నిగ్రోధారామే. తేన ఖో పన సమయేన మహానామో సక్కో గిలానా వుట్ఠితో హోతి అచిరవుట్ఠితో గేలఞ్ఞా. తేన ఖో పన సమయేన సమ్బహులా భిక్ఖూ భగవతో చీవరకమ్మం కరోన్తి – ‘‘నిట్ఠితచీవరో భగవా తేమాసచ్చయేన చారికం పక్కమిస్సతీ’’తి.
12. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena mahānāmo sakko gilānā vuṭṭhito hoti aciravuṭṭhito gelaññā. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’ti.
అస్సోసి ఖో మహానామో సక్కో – ‘‘సమ్బహులా కిర భిక్ఖూ భగవతో చీవరకమ్మం కరోన్తి – ‘నిట్ఠితచీవరో భగవా తేమాసచ్చయేన చారికం పక్కమిస్సతీ’’’తి. అథ ఖో మహానామో సక్కో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో మహానామో సక్కో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘సుతం మేతం, భన్తే – ‘సమ్బహులా కిర భిక్ఖూ భగవతో చీవరకమ్మం కరోన్తి – నిట్ఠితచీవరో భగవా తేమాసచ్చయేన చారికం పక్కమిస్సతీ’తి. తేసం నో, భన్తే, నానావిహారేహి విహరతం కేనస్స విహారేన విహాతబ్బ’’న్తి?
Assosi kho mahānāmo sakko – ‘‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – ‘niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’’’ti. Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘sutaṃ metaṃ, bhante – ‘sambahulā kira bhikkhū bhagavato cīvarakammaṃ karonti – niṭṭhitacīvaro bhagavā temāsaccayena cārikaṃ pakkamissatī’ti. Tesaṃ no, bhante, nānāvihārehi viharataṃ kenassa vihārena vihātabba’’nti?
‘‘సాధు సాధు, మహానామ! ఏతం ఖో, మహానామ, తుమ్హాకం పతిరూపం కులపుత్తానం యం తుమ్హే తథాగతం ఉపసఙ్కమిత్వా పుచ్ఛేయ్యాథ – ‘తేసం నో, భన్తే, నానావిహారేహి విహరతం కేనస్స విహారేన విహాతబ్బ’న్తి? సద్ధో ఖో, మహానామ, ఆరాధకో హోతి, నో అస్సద్ధో; ఆరద్ధవీరియో ఆరాధకో హోతి, నో కుసీతో; ఉపట్ఠితస్సతి ఆరాధకో హోతి, నో ముట్ఠస్సతి; సమాహితో ఆరాధకో హోతి , నో అసమాహితో; పఞ్ఞవా ఆరాధకో హోతి, నో దుప్పఞ్ఞో. ఇమేసు ఖో త్వం, మహానామ, పఞ్చసు ధమ్మేసు పతిట్ఠాయ ఛ ధమ్మే ఉత్తరి భావేయ్యాసి.
‘‘Sādhu sādhu, mahānāma! Etaṃ kho, mahānāma, tumhākaṃ patirūpaṃ kulaputtānaṃ yaṃ tumhe tathāgataṃ upasaṅkamitvā puccheyyātha – ‘tesaṃ no, bhante, nānāvihārehi viharataṃ kenassa vihārena vihātabba’nti? Saddho kho, mahānāma, ārādhako hoti, no assaddho; āraddhavīriyo ārādhako hoti, no kusīto; upaṭṭhitassati ārādhako hoti, no muṭṭhassati; samāhito ārādhako hoti , no asamāhito; paññavā ārādhako hoti, no duppañño. Imesu kho tvaṃ, mahānāma, pañcasu dhammesu patiṭṭhāya cha dhamme uttari bhāveyyāsi.
1 ‘‘ఇధ త్వం, మహానామ, తథాగతం అనుస్సరేయ్యాసి – ‘ఇతిపి సో భగవా…పే॰… సత్థా దేవమనుస్సానం బుద్ధో భగవా’తి. యస్మిం, మహానామ, సమయే అరియసావకో తథాగతం అనుస్సరతి, నేవస్స తస్మిం సమయే రాగపరియుట్ఠితం చిత్తం హోతి, న దోసపరియుట్ఠితం చిత్తం హోతి, న మోహపరియుట్ఠితం చిత్తం హోతి; ఉజుగతమేవస్స తస్మిం సమయే చిత్తం హోతి తథాగతం ఆరబ్భ. ఉజుగతచిత్తో ఖో పన, మహానామ, అరియసావకో లభతి అత్థవేదం, లభతి ధమ్మవేదం, లభతి ధమ్మూపసంహితం పామోజ్జం. పముదితస్స పీతి జాయతి, పీతిమనస్స కాయో పస్సమ్భతి, పస్సద్ధకాయో సుఖం వేదియతి, సుఖినో చిత్తం సమాధియతి. ఇమం ఖో త్వం, మహానామ, బుద్ధానుస్సతిం గచ్ఛన్తోపి భావేయ్యాసి, ఠితోపి భావేయ్యాసి, నిసిన్నోపి భావేయ్యాసి, సయానోపి భావేయ్యాసి, కమ్మన్తం అధిట్ఠహన్తోపి భావేయ్యాసి, పుత్తసమ్బాధసయనం అజ్ఝావసన్తోపి భావేయ్యాసి.
2 ‘‘Idha tvaṃ, mahānāma, tathāgataṃ anussareyyāsi – ‘itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti. Yasmiṃ, mahānāma, samaye ariyasāvako tathāgataṃ anussarati, nevassa tasmiṃ samaye rāgapariyuṭṭhitaṃ cittaṃ hoti, na dosapariyuṭṭhitaṃ cittaṃ hoti, na mohapariyuṭṭhitaṃ cittaṃ hoti; ujugatamevassa tasmiṃ samaye cittaṃ hoti tathāgataṃ ārabbha. Ujugatacitto kho pana, mahānāma, ariyasāvako labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ. Pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vediyati, sukhino cittaṃ samādhiyati. Imaṃ kho tvaṃ, mahānāma, buddhānussatiṃ gacchantopi bhāveyyāsi, ṭhitopi bhāveyyāsi, nisinnopi bhāveyyāsi, sayānopi bhāveyyāsi, kammantaṃ adhiṭṭhahantopi bhāveyyāsi, puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasantopi bhāveyyāsi.
‘‘పున చపరం త్వం, మహానామ, ధమ్మం అనుస్సరేయ్యాసి…పే॰… సఙ్ఘం అనుస్సరేయ్యాసి…పే॰… అత్తనో సీలాని అనుస్సరేయ్యాసి…పే॰… అత్తనో చాగం అనుస్సరేయ్యాసి…పే॰… దేవతా అనుస్సరేయ్యాసి – ‘సన్తి దేవా చాతుమహారాజికా…పే॰… సన్తి దేవా తతుత్తరి. యథారూపాయ సద్ధాయ సమన్నాగతా తా దేవతా ఇతో చుతా తత్థూపపన్నా, మయ్హమ్పి తథారూపా సద్ధా సంవిజ్జతి. యథారూపేన సీలేన… సుతేన… చాగేన… పఞ్ఞాయ సమన్నాగతా తా దేవతా ఇతో చుతా తత్థూపపన్నా , మయ్హమ్పి తథారూపా పఞ్ఞా సంవిజ్జతీ’తి. యస్మిం, మహానామ, సమయే అరియసావకో అత్తనో చ తాసఞ్చ దేవతానం సద్ధఞ్చ సీలఞ్చ సుతఞ్చ చాగఞ్చ పఞ్ఞఞ్చ అనుస్సరతి, నేవస్స తస్మిం సమయే రాగపరియుట్ఠితం చిత్తం హోతి, న దోసపరియుట్ఠితం చిత్తం హోతి, న మోహపరియుట్ఠితం చిత్తం హోతి; ఉజుగతమేవస్స తస్మిం సమయే చిత్తం హోతి దేవతా ఆరబ్భ. ఉజుగతచిత్తో ఖో పన, మహానామ, అరియసావకో లభతి అత్థవేదం, లభతి ధమ్మవేదం, లభతి ధమ్మూపసంహితం పామోజ్జం. పముదితస్స పీతి జాయతి, పీతిమనస్స కాయో పస్సమ్భతి, పస్సద్ధకాయో సుఖం వేదియతి, సుఖినో చిత్తం సమాధియతి. ఇమం ఖో త్వం, మహానామ, దేవతానుస్సతిం గచ్ఛన్తోపి భావేయ్యాసి, ఠితోపి భావేయ్యాసి, నిసిన్నోపి భావేయ్యాసి, సయానోపి భావేయ్యాసి, కమ్మన్తం అధిట్ఠహన్తోపి భావేయ్యాసి, పుత్తసమ్బాధసయనం అజ్ఝావసన్తోపి భావేయ్యాసీ’’తి. దుతియం.
‘‘Puna caparaṃ tvaṃ, mahānāma, dhammaṃ anussareyyāsi…pe… saṅghaṃ anussareyyāsi…pe… attano sīlāni anussareyyāsi…pe… attano cāgaṃ anussareyyāsi…pe… devatā anussareyyāsi – ‘santi devā cātumahārājikā…pe… santi devā tatuttari. Yathārūpāya saddhāya samannāgatā tā devatā ito cutā tatthūpapannā, mayhampi tathārūpā saddhā saṃvijjati. Yathārūpena sīlena… sutena… cāgena… paññāya samannāgatā tā devatā ito cutā tatthūpapannā , mayhampi tathārūpā paññā saṃvijjatī’ti. Yasmiṃ, mahānāma, samaye ariyasāvako attano ca tāsañca devatānaṃ saddhañca sīlañca sutañca cāgañca paññañca anussarati, nevassa tasmiṃ samaye rāgapariyuṭṭhitaṃ cittaṃ hoti, na dosapariyuṭṭhitaṃ cittaṃ hoti, na mohapariyuṭṭhitaṃ cittaṃ hoti; ujugatamevassa tasmiṃ samaye cittaṃ hoti devatā ārabbha. Ujugatacitto kho pana, mahānāma, ariyasāvako labhati atthavedaṃ, labhati dhammavedaṃ, labhati dhammūpasaṃhitaṃ pāmojjaṃ. Pamuditassa pīti jāyati, pītimanassa kāyo passambhati, passaddhakāyo sukhaṃ vediyati, sukhino cittaṃ samādhiyati. Imaṃ kho tvaṃ, mahānāma, devatānussatiṃ gacchantopi bhāveyyāsi, ṭhitopi bhāveyyāsi, nisinnopi bhāveyyāsi, sayānopi bhāveyyāsi, kammantaṃ adhiṭṭhahantopi bhāveyyāsi, puttasambādhasayanaṃ ajjhāvasantopi bhāveyyāsī’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౧-౨. మహానామసుత్తద్వయవణ్ణనా • 1-2. Mahānāmasuttadvayavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౧-౪. పఠమమహానామసుత్తాదివణ్ణనా • 1-4. Paṭhamamahānāmasuttādivaṇṇanā