| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៥. ទុតិយមារបាសសុត្តវណ្ណនា
5. Dutiyamārapāsasuttavaṇṇanā
១៤១. អនុបុព្ពគមនចារិកន្តិ គាមនិគមរាជធានីសុ អនុក្កមេន គមនសង្ខាតំ ចារិកំ។ ឯវំ ហិ គតេសូតិ ឯវំ តុម្ហេសុ ពហូសុ ឯកជ្ឈំ គតេសុ។
141.Anupubbagamanacārikanti gāmanigamarājadhānīsu anukkamena gamanasaṅkhātaṃ cārikaṃ. Evaṃ hi gatesūti evaṃ tumhesu bahūsu ekajjhaṃ gatesu.
អាទិម្ហិ កល្យាណំ ឯតស្សាតិ អាទិកល្យាណំ, តថា សេសេសុ។ សាសនស្ស អាទិ សីលំ មូលកត្តា។ តស្ស សមថាទយោ មជ្ឈំ សាសនសម្បត្តិយា វេមជ្ឈភាវតោ។ ផលនិព្ពានានិ បរិយោសានំ តទធិគមតោ ឧត្តរិ ករណីយាភាវតោ។ សាសនេ សម្មាបដិបត្តិ នាម បញ្ញាយ ហោតិ, តស្សា ច សីលំ សមាធិ ច មូលន្តិ អាហ ‘‘សីលសមាធយោ វា អាទី’’តិ។ យស្មា បញ្ញា អនុពោធបដិវេធវសេន ទុវិធា, តស្មា តទុភយំ គណ្ហន្តោ ‘‘វិបស្សនាមគ្គា មជ្ឈ’’ន្តិ អាហ។ បញ្ញានិប្ផត្តិ ផលកិច្ចំ, និព្ពានសច្ឆិកិរិយា បន សម្មាបដិបត្តិយា បរិយោសានំ តតោ បរំ កត្តព្ពាភាវតោតិ អាហ ‘‘ផលនិព្ពានានិ បរិយោសាន’’ន្តិ។ ផលគ្គហណេន ហិ សឧបាទិសេសនិព្ពានំ គយ្ហតិ, ឥតរេន ឥតរំ, តទុភយវសេន បដិបត្តិយា ឱសានន្តិ អាហ ‘‘ផលនិព្ពានានិ បរិយោសាន’’ន្តិ។ ‘‘តស្មាតិហ ត្វំ, ភិក្ខុ, អាទិមេវ វិសោធេហិ កុសលេសុ ធម្មេសុ។ កោ ចាទិ កុសលានំ ធម្មានំ? សីលញ្ច សុវិសុទ្ធំ, ទិដ្ឋិ ច ឧជុកា’’តិ (សំ. និ. ៥.៣៦៩) វចនតោ សីលទិដ្ឋុជុកតាយ មត្ថកភូតា វិបស្សនា, តទធិដ្ឋានា សីលសមាធីតិ ឥមេ តស្ស សាសនស្ស មូលន្តិ អាហ ‘‘សីលសមាធិវិបស្សនា វា អាទី’’តិ។ សេសំ វុត្តនយមេវ។
Ādimhi kalyāṇaṃ etassāti ādikalyāṇaṃ, tathā sesesu. Sāsanassa ādi sīlaṃ mūlakattā. Tassa samathādayo majjhaṃ sāsanasampattiyā vemajjhabhāvato. Phalanibbānāni pariyosānaṃ tadadhigamato uttari karaṇīyābhāvato. Sāsane sammāpaṭipatti nāma paññāya hoti, tassā ca sīlaṃ samādhi ca mūlanti āha ‘‘sīlasamādhayo vā ādī’’ti. Yasmā paññā anubodhapaṭivedhavasena duvidhā, tasmā tadubhayaṃ gaṇhanto ‘‘vipassanāmaggā majjha’’nti āha. Paññānipphatti phalakiccaṃ, nibbānasacchikiriyā pana sammāpaṭipattiyā pariyosānaṃ tato paraṃ kattabbābhāvatoti āha ‘‘phalanibbānāni pariyosāna’’nti. Phalaggahaṇena hi saupādisesanibbānaṃ gayhati, itarena itaraṃ, tadubhayavasena paṭipattiyā osānanti āha ‘‘phalanibbānāni pariyosāna’’nti. ‘‘Tasmātiha tvaṃ, bhikkhu, ādimeva visodhehi kusalesu dhammesu. Ko cādi kusalānaṃ dhammānaṃ? Sīlañca suvisuddhaṃ, diṭṭhi ca ujukā’’ti (saṃ. ni. 5.369) vacanato sīladiṭṭhujukatāya matthakabhūtā vipassanā, tadadhiṭṭhānā sīlasamādhīti ime tassa sāsanassa mūlanti āha ‘‘sīlasamādhivipassanā vā ādī’’ti. Sesaṃ vuttanayameva.
កិញ្ចាបិ អវយវវិនិមុត្តោ សមុទាយោ នត្ថិ, យេសុ បន អវយវេសុ សមុទាយរូបេន អបេក្ខិតេសុ គាថាតិ សមញ្ញា, តំ តតោ ភិន្នំ វិយ កត្វា ទស្សេន្តោ ‘‘ចតុប្បទិកគាថាយ តាវ បឋមបាទោ’’តិអាទិមាហ។ បញ្ចបទឆប្បទានំ គាថានំ អាទិបរិយោសានគ្គហណេន ឥតរេ ទុតិយាទយោ តយោ ចត្តារោ វា មជ្ឈន្តិ អវុត្តសិទ្ធមេវាតិ ន វុត្តំ។ ឯកានុសន្ធិកសុត្តស្សាតិ ឥទំ ពហុវិភាគំ យថានុសន្ធិនា ឯកានុសន្ធិកំ សុត្តំ សន្ធាយ វុត្តំ, ឥតរស្ស បន តេយេវ ទេសេតព្ពធម្មវិភាគេន អាទិមជ្ឈបរិយោសានភាគា លព្ភន្តិ។ និទានន្តិ កាលទេសកបរិសាទិ-អបទិសនលក្ខណាទិកោ អត្ថោ។ ឥទមវោចាតិ ឥតិ-សទ្ទោ អាទិអត្ថោ។ តេន តទវសេសនិគមនបាឡិំ សង្គណ្ហាតិ។ អនេកានុសន្ធីកស្ស សហ និទានេន បឋមោ អនុសន្ធិ អាទិ។ សហ និគមនេន បច្ឆិមោ បរិយោសានំ, ឥតរេន មជ្ឈិមន្តិអាទិមជ្ឈបរិយោសានានិ វេទិតព្ពានិ។
Kiñcāpi avayavavinimutto samudāyo natthi, yesu pana avayavesu samudāyarūpena apekkhitesu gāthāti samaññā, taṃ tato bhinnaṃ viya katvā dassento ‘‘catuppadikagāthāya tāva paṭhamapādo’’tiādimāha. Pañcapadachappadānaṃ gāthānaṃ ādipariyosānaggahaṇena itare dutiyādayo tayo cattāro vā majjhanti avuttasiddhamevāti na vuttaṃ. Ekānusandhikasuttassāti idaṃ bahuvibhāgaṃ yathānusandhinā ekānusandhikaṃ suttaṃ sandhāya vuttaṃ, itarassa pana teyeva desetabbadhammavibhāgena ādimajjhapariyosānabhāgā labbhanti. Nidānanti kāladesakaparisādi-apadisanalakkhaṇādiko attho. Idamavocāti iti-saddo ādiattho. Tena tadavasesanigamanapāḷiṃ saṅgaṇhāti. Anekānusandhīkassa saha nidānena paṭhamo anusandhi ādi. Saha nigamanena pacchimo pariyosānaṃ, itarena majjhimantiādimajjhapariyosānāni veditabbāni.
សាត្ថកន្តិ អត្ថសម្បត្តិយា សាត្ថកំ កត្វា។ សព្យញ្ជនន្តិ ព្យញ្ជនសម្បត្តិយា សព្យញ្ជនំ។ សម្បត្តិ ច នាម បរិបុណ្ណព្យញ្ជនតាតិ អាហ ‘‘ព្យញ្ជនេហិ…បេ.… ទេសេតា’’តិ។ សកលបរិបុណ្ណន្តិ សព្ពសោ បរិបុណ្ណំ សីលាទិបញ្ចធម្មក្ខន្ធបារិបូរិយា។ និរុបក្កិលេសំ ទិដ្ឋិមានាទិឧបក្កិលេសាភាវតោ។ អវិសេសតោ តិស្សោ សិក្ខា សកលេ សាសនេ ភវន្តិ។ ធម្មោតិ បន ព្រហ្មចរិយំ វា សន្ធាយ វុត្តំ ‘‘កតមេសានំ ខោ, ភន្តេ, ពុទ្ធានំ ភគវន្តានំ ព្រហ្មចរិយំ ចិរដ្ឋិតិកំ អហោសី’’តិអាទីសុ (បារា. ១៨) វិយ។ ទុកូលសាណិយា បដិច្ឆន្នា វិយ, ន តុ បាការសេលាទិបដិច្ឆន្នា វិយ។ តេន ធម្មនិរុត្តិយា សកលកិលេសានំ បហានានុភាវំ វទតិ។ អលាភបរិហានិយា, ន លទ្ធបរិហានិយា។ អឌ្ឍុឌ្ឍានីតិ បញ្ចសតាធិកានិ តីណិ បាដិហារិយសហស្សានិ។ សាតន្តិ សុខំ។
Sātthakanti atthasampattiyā sātthakaṃ katvā. Sabyañjananti byañjanasampattiyā sabyañjanaṃ. Sampatti ca nāma paripuṇṇabyañjanatāti āha ‘‘byañjanehi…pe… desetā’’ti. Sakalaparipuṇṇanti sabbaso paripuṇṇaṃ sīlādipañcadhammakkhandhapāripūriyā. Nirupakkilesaṃ diṭṭhimānādiupakkilesābhāvato. Avisesato tisso sikkhā sakale sāsane bhavanti. Dhammoti pana brahmacariyaṃ vā sandhāya vuttaṃ ‘‘katamesānaṃ kho, bhante, buddhānaṃ bhagavantānaṃ brahmacariyaṃ ciraṭṭhitikaṃ ahosī’’tiādīsu (pārā. 18) viya. Dukūlasāṇiyā paṭicchannā viya, na tu pākāraselādipaṭicchannā viya. Tena dhammaniruttiyā sakalakilesānaṃ pahānānubhāvaṃ vadati. Alābhaparihāniyā, na laddhaparihāniyā. Aḍḍhuḍḍhānīti pañcasatādhikāni tīṇi pāṭihāriyasahassāni. Sātanti sukhaṃ.
ទុតិយមារបាសសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dutiyamārapāsasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៥. ទុតិយមារបាសសុត្តំ • 5. Dutiyamārapāsasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៥. ទុតិយមារបាសសុត្តវណ្ណនា • 5. Dutiyamārapāsasuttavaṇṇanā
