Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๐. ทุติยนนฺทิกฺขยสุตฺตํ
10. Dutiyanandikkhayasuttaṃ
๕๒. สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘รูปํ , ภิกฺขเว, โยนิโส มนสิ กโรถ, รูปานิจฺจตญฺจ ยถาภูตํ สมนุปสฺสถฯ รูปํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ โยนิโส มนสิ กโรโนฺต, รูปานิจฺจตญฺจ ยถาภูตํ สมนุปสฺสโนฺต รูปสฺมิํ นิพฺพินฺทติฯ นนฺทิกฺขยา ราคกฺขโย, ราคกฺขยา นนฺทิกฺขโยฯ นนฺทิราคกฺขยา จิตฺตํ วิมุตฺตํ สุวิมุตฺตนฺติ วุจฺจติฯ เวทนํ, ภิกฺขเว, โยนิโส มนสิ กโรถ, เวทนานิจฺจตญฺจ ยถาภูตํ สมนุปสฺสถฯ เวทนํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ โยนิโส มนสิ กโรโนฺต, เวทนานิจฺจตญฺจ ยถาภูตํ สมนุปสฺสโนฺต เวทนาย นิพฺพินฺทติฯ นนฺทิกฺขยา ราคกฺขโย, ราคกฺขยา นนฺทิกฺขโยฯ นนฺทิราคกฺขยา จิตฺตํ วิมุตฺตํ สุวิมุตฺตนฺติ วุจฺจติฯ สญฺญํ ภิกฺขเว… สงฺขาเร, ภิกฺขเว, โยนิโส มนสิ กโรถ, สงฺขารานิจฺจตญฺจ ยถาภูตํ สมนุปสฺสถฯ สงฺขาเร, ภิกฺขเว , ภิกฺขุ โยนิโส มนสิ กโรโนฺต, สงฺขารานิจฺจตํ ยถาภูตํ สมนุปสฺสโนฺต สงฺขาเรสุ นิพฺพินฺทติฯ นนฺทิกฺขยา ราคกฺขโย, ราคกฺขยา นนฺทิกฺขโยฯ นนฺทิราคกฺขยา จิตฺตํ วิมุตฺตํ สุวิมุตฺตนฺติ วุจฺจติฯ วิญฺญาณํ, ภิกฺขเว, โยนิโส มนสิ กโรถ, วิญฺญาณานิจฺจตญฺจ ยถาภูตํ สมนุปสฺสถฯ วิญฺญาณํ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ โยนิโส มนสิ กโรโนฺต, วิญฺญาณานิจฺจตญฺจ ยถาภูตํ สมนุปสฺสโนฺต วิญฺญาณสฺมิํ นิพฺพินฺทติฯ นนฺทิกฺขยา ราคกฺขโย, ราคกฺขยา นนฺทิกฺขโยฯ นนฺทิราคกฺขยา จิตฺตํ วิมุตฺตํ สุวิมุตฺตนฺติ วุจฺจตี’’ติฯ ทสมํฯ
52. Sāvatthinidānaṃ . ‘‘Rūpaṃ , bhikkhave, yoniso manasi karotha, rūpāniccatañca yathābhūtaṃ samanupassatha. Rūpaṃ, bhikkhave, bhikkhu yoniso manasi karonto, rūpāniccatañca yathābhūtaṃ samanupassanto rūpasmiṃ nibbindati. Nandikkhayā rāgakkhayo, rāgakkhayā nandikkhayo. Nandirāgakkhayā cittaṃ vimuttaṃ suvimuttanti vuccati. Vedanaṃ, bhikkhave, yoniso manasi karotha, vedanāniccatañca yathābhūtaṃ samanupassatha. Vedanaṃ, bhikkhave, bhikkhu yoniso manasi karonto, vedanāniccatañca yathābhūtaṃ samanupassanto vedanāya nibbindati. Nandikkhayā rāgakkhayo, rāgakkhayā nandikkhayo. Nandirāgakkhayā cittaṃ vimuttaṃ suvimuttanti vuccati. Saññaṃ bhikkhave… saṅkhāre, bhikkhave, yoniso manasi karotha, saṅkhārāniccatañca yathābhūtaṃ samanupassatha. Saṅkhāre, bhikkhave , bhikkhu yoniso manasi karonto, saṅkhārāniccataṃ yathābhūtaṃ samanupassanto saṅkhāresu nibbindati. Nandikkhayā rāgakkhayo, rāgakkhayā nandikkhayo. Nandirāgakkhayā cittaṃ vimuttaṃ suvimuttanti vuccati. Viññāṇaṃ, bhikkhave, yoniso manasi karotha, viññāṇāniccatañca yathābhūtaṃ samanupassatha. Viññāṇaṃ, bhikkhave, bhikkhu yoniso manasi karonto, viññāṇāniccatañca yathābhūtaṃ samanupassanto viññāṇasmiṃ nibbindati. Nandikkhayā rāgakkhayo, rāgakkhayā nandikkhayo. Nandirāgakkhayā cittaṃ vimuttaṃ suvimuttanti vuccatī’’ti. Dasamaṃ.
อตฺตทีปวโคฺค ปญฺจโมฯ
Attadīpavaggo pañcamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
อตฺตทีปา ปฎิปทา, เทฺว จ โหนฺติ อนิจฺจตา;
Attadīpā paṭipadā, dve ca honti aniccatā;
สมนุปสฺสนา ขนฺธา, เทฺว โสณา เทฺว นนฺทิกฺขเยน จาติฯ
Samanupassanā khandhā, dve soṇā dve nandikkhayena cāti.
มูลปณฺณาสโก สมโตฺตฯ
Mūlapaṇṇāsako samatto.
ตสฺส มูลปณฺณาสกสฺส วคฺคุทฺทานํ –
Tassa mūlapaṇṇāsakassa vagguddānaṃ –
นกุลปิตา อนิโจฺจ จ, ภาโร นตุมฺหาเกน จ;
Nakulapitā anicco ca, bhāro natumhākena ca;
อตฺตทีเปน ปญฺญาโส, ปฐโม เตน ปวุจฺจตีติฯ
Attadīpena paññāso, paṭhamo tena pavuccatīti.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๙-๑๐. นนฺทิกฺขยสุตฺตาทิวณฺณนา • 9-10. Nandikkhayasuttādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๙-๑๐. นนฺทิกฺขยสุตฺตาทิวณฺณนา • 9-10. Nandikkhayasuttādivaṇṇanā