Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ఉదాన-అట్ఠకథా • Udāna-aṭṭhakathā |
౨. దుతియనిబ్బానపటిసంయుత్తసుత్తవణ్ణనా
2. Dutiyanibbānapaṭisaṃyuttasuttavaṇṇanā
౭౨. దుతియే ఇమం ఉదానన్తి ఇమం నిబ్బానస్స పకతియా గమ్భీరభావతో దుద్దసభావదీపనం ఉదానం ఉదానేసి. తత్థ దుద్దసన్తి సభావగమ్భీరత్తా అతిసుఖుమసణ్హసభావత్తా చ అనుపచితఞాణసమ్భారేహి పస్సితుం న సక్కాతి దుద్దసం. వుత్తఞ్హేతం – ‘‘తఞ్హి తే, మాగణ్డియ, అరియం పఞ్ఞాచక్ఖు నత్థి, యేన త్వం ఆరోగ్యం జానేయ్యాసి, నిబ్బానమ్పి పస్సేయ్యాసీ’’తి (మ॰ ని॰ ౨.౨౧౮). అపరమ్పి వుత్తం – ‘‘ఇదమ్పి ఖో ఠానం దుద్దసం, యదిదం సబ్బసఙ్ఖారసమథో’’తిఆది (మహావ॰ ౮; మ॰ ని॰ ౧.౨౮౧; ౨.౩౩౭). అనతన్తి రూపాదిఆరమ్మణేసు, కామాదీసు చ భవేసు నమనతో తన్నిన్నభావేన పవత్తితో సత్తానఞ్చ తత్థ నమనతో తణ్హా నతా నామ, నత్థి ఏత్థ నతాతి అనతం, నిబ్బానన్తి అత్థో. ‘‘అనన్త’’న్తిపి పఠన్తి, నిచ్చసభావత్తా అన్తవిరహితం, అచవనధమ్మం నిరోధం అమతన్తి అత్థో. కేచి పన ‘‘అనన్త’’న్తి పదస్స ‘‘అప్పమాణ’’న్తి అత్థం వదన్తి. ఏత్థ చ ‘‘దుద్దస’’న్తి ఇమినా పఞ్ఞాయ దుబ్బలీకరణేహి రాగాదికిలేసేహి చిరకాలభావితత్తా సత్తానం అపచ్చయభావనా న సుకరాతి నిబ్బానస్స కిచ్ఛేన అధిగమనీయతం దస్సేతి. న హి సచ్చం సుదస్సనన్తి ఇమినాపి తమేవత్థం పాకటం కరోతి. తత్థ సచ్చన్తి నిబ్బానం. తఞ్హి కేనచి పరియాయేన అసన్తసభావాభావతో ఏకన్తేనేవ సన్తత్తా అవిపరీతట్ఠేన సచ్చం. న హి తం సుదస్సనం న సుఖేన పస్సితబ్బం, సుచిరమ్పి కాలం పుఞ్ఞఞాణసమ్భారే సమానేన్తేహిపి కసిరేనేవ సమధిగన్తబ్బతో. తథా హి వుత్తం భగవతా – ‘‘కిచ్ఛేన మే అధిగత’’న్తి (మహావ॰ ౮; మ॰ ని॰ ౧.౨౮౧; ౨.౩౩౭).
72. Dutiye imaṃ udānanti imaṃ nibbānassa pakatiyā gambhīrabhāvato duddasabhāvadīpanaṃ udānaṃ udānesi. Tattha duddasanti sabhāvagambhīrattā atisukhumasaṇhasabhāvattā ca anupacitañāṇasambhārehi passituṃ na sakkāti duddasaṃ. Vuttañhetaṃ – ‘‘tañhi te, māgaṇḍiya, ariyaṃ paññācakkhu natthi, yena tvaṃ ārogyaṃ jāneyyāsi, nibbānampi passeyyāsī’’ti (ma. ni. 2.218). Aparampi vuttaṃ – ‘‘idampi kho ṭhānaṃ duddasaṃ, yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho’’tiādi (mahāva. 8; ma. ni. 1.281; 2.337). Anatanti rūpādiārammaṇesu, kāmādīsu ca bhavesu namanato tanninnabhāvena pavattito sattānañca tattha namanato taṇhā natā nāma, natthi ettha natāti anataṃ, nibbānanti attho. ‘‘Ananta’’ntipi paṭhanti, niccasabhāvattā antavirahitaṃ, acavanadhammaṃ nirodhaṃ amatanti attho. Keci pana ‘‘ananta’’nti padassa ‘‘appamāṇa’’nti atthaṃ vadanti. Ettha ca ‘‘duddasa’’nti iminā paññāya dubbalīkaraṇehi rāgādikilesehi cirakālabhāvitattā sattānaṃ apaccayabhāvanā na sukarāti nibbānassa kicchena adhigamanīyataṃ dasseti. Na hi saccaṃ sudassananti imināpi tamevatthaṃ pākaṭaṃ karoti. Tattha saccanti nibbānaṃ. Tañhi kenaci pariyāyena asantasabhāvābhāvato ekanteneva santattā aviparītaṭṭhena saccaṃ. Na hi taṃ sudassanaṃ na sukhena passitabbaṃ, sucirampi kālaṃ puññañāṇasambhāre samānentehipi kasireneva samadhigantabbato. Tathā hi vuttaṃ bhagavatā – ‘‘kicchena me adhigata’’nti (mahāva. 8; ma. ni. 1.281; 2.337).
పటివిద్ధా తణ్హా జానతో పస్సతో నత్థి కిఞ్చనన్తి తఞ్చ నిరోధసచ్చం సచ్ఛికిరియాభిసమయవసేన అభిసమేన్తేన విసయతో కిచ్చతో చ ఆరమ్మణతో చ ఆరమ్మణప్పటివేధేన అసమ్మోహప్పటివేధేన చ పటివిద్ధం, యథాపరిఞ్ఞాభిసమయవసేన దుక్ఖసచ్చం, భావనాభిసమయవసేన మగ్గసచ్చఞ్చ అసమ్మోహతో పటివిద్ధం హోతి, ఏవం పహానాభిసమయవసేన అసమ్మోహతో చ పటివిద్ధా తణ్హా హోతి. ఏవఞ్చ చత్తారి సచ్చాని యథాభూతం అరియమగ్గపఞ్ఞాయ జానతో పస్సతో భవాదీసు నతభూతా తణ్హా నత్థి, తదభావే సబ్బస్సపి కిలేసవట్టస్స అభావో, తతోవ కమ్మవిపాకవట్టానం అసమ్భవోయేవాతి ఏవం భగవా తేసం భిక్ఖూనం అనవసేసవట్టదుక్ఖవూపసమహేతుభూతం అమతమహానిబ్బానస్స ఆనుభావం పకాసేసి. సేసం వుత్తనయమేవ.
Paṭividdhā taṇhā jānato passato natthi kiñcananti tañca nirodhasaccaṃ sacchikiriyābhisamayavasena abhisamentena visayato kiccato ca ārammaṇato ca ārammaṇappaṭivedhena asammohappaṭivedhena ca paṭividdhaṃ, yathāpariññābhisamayavasena dukkhasaccaṃ, bhāvanābhisamayavasena maggasaccañca asammohato paṭividdhaṃ hoti, evaṃ pahānābhisamayavasena asammohato ca paṭividdhā taṇhā hoti. Evañca cattāri saccāni yathābhūtaṃ ariyamaggapaññāya jānato passato bhavādīsu natabhūtā taṇhā natthi, tadabhāve sabbassapi kilesavaṭṭassa abhāvo, tatova kammavipākavaṭṭānaṃ asambhavoyevāti evaṃ bhagavā tesaṃ bhikkhūnaṃ anavasesavaṭṭadukkhavūpasamahetubhūtaṃ amatamahānibbānassa ānubhāvaṃ pakāsesi. Sesaṃ vuttanayameva.
దుతియసుత్తవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Dutiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / సుత్తపిటక • Suttapiṭaka / ఖుద్దకనికాయ • Khuddakanikāya / ఉదానపాళి • Udānapāḷi / ౨. దుతియనిబ్బానపటిసంయుత్తసుత్తం • 2. Dutiyanibbānapaṭisaṃyuttasuttaṃ