| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya |
๑๐. ทุติยนิทานสุตฺตํ
10. Dutiyanidānasuttaṃ
๑๑๓. ‘‘ตีณิมานิ , ภิกฺขเว, นิทานานิ กมฺมานํ สมุทยายฯ กตมานิ ตีณิ? อตีเต, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติ; อนาคเต, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติ; ปจฺจุปฺปเนฺน, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติฯ กถญฺจ, ภิกฺขเว, อตีเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติ? อตีเต, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ เจตสา อนุวิตเกฺกติ อนุวิจาเรติฯ ตสฺส อตีเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ เจตสา อนุวิตกฺกยโต อนุวิจารยโต ฉโนฺท ชายติฯ ฉนฺทชาโต เตหิ ธเมฺมหิ สํยุโตฺต โหติฯ เอตมหํ, ภิกฺขเว, สํโยชนํ วทามิ โย เจตโส สาราโคฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, อตีเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติฯ
113. ‘‘Tīṇimāni , bhikkhave, nidānāni kammānaṃ samudayāya. Katamāni tīṇi? Atīte, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati; anāgate, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati; paccuppanne, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati. Kathañca, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati? Atīte, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakketi anuvicāreti. Tassa atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakkayato anuvicārayato chando jāyati. Chandajāto tehi dhammehi saṃyutto hoti. Etamahaṃ, bhikkhave, saṃyojanaṃ vadāmi yo cetaso sārāgo. Evaṃ kho, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, อนาคเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติ? อนาคเต, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ เจตสา อนุวิตเกฺกติ อนุวิจาเรติฯ ตสฺส อนาคเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ เจตสา อนุวิตกฺกยโต อนุวิจารยโต ฉโนฺท ชายติฯ ฉนฺทชาโต เตหิ ธเมฺมหิ สํยุโตฺต โหติฯ เอตมหํ, ภิกฺขเว, สํโยชนํ วทามิ โย เจตโส สาราโคฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, อนาคเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati? Anāgate, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakketi anuvicāreti. Tassa anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakkayato anuvicārayato chando jāyati. Chandajāto tehi dhammehi saṃyutto hoti. Etamahaṃ, bhikkhave, saṃyojanaṃ vadāmi yo cetaso sārāgo. Evaṃ kho, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปจฺจุปฺปเนฺน ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติ? ปจฺจุปฺปเนฺน, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ เจตสา อนุวิตเกฺกติ อนุวิจาเรติฯ ตสฺส ปจฺจุปฺปเนฺน ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ เจตสา อนุวิตกฺกยโต อนุวิจารยโต ฉโนฺท ชายติฯ ฉนฺทชาโต เตหิ ธเมฺมหิ สํยุโตฺต โหติฯ เอตมหํ, ภิกฺขเว, สํโยชนํ วทามิ โย เจตโส สาราโคฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปจฺจุปฺปเนฺน ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท ชายติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ตีณิ นิทานานิ กมฺมานํ สมุทยายฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati? Paccuppanne, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakketi anuvicāreti. Tassa paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakkayato anuvicārayato chando jāyati. Chandajāto tehi dhammehi saṃyutto hoti. Etamahaṃ, bhikkhave, saṃyojanaṃ vadāmi yo cetaso sārāgo. Evaṃ kho, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi nidānāni kammānaṃ samudayāya.
‘‘ตีณิมานิ , ภิกฺขเว, นิทานานิ กมฺมานํ สมุทยายฯ กตมานิ ตีณิ? อตีเต, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติ; อนาคเต ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติ; ปจฺจุปฺปเนฺน, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติฯ กถญฺจ, ภิกฺขเว, อตีเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติ? อตีตานํ, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิยานํ ธมฺมานํ อายติํ วิปากํ ปชานาติฯ อายติํ วิปากํ วิทิตฺวา ตทภินิวเตฺตติฯ ตทภินิวเตฺตตฺวา 1 เจตสา อภินิวิชฺฌิตฺวา 2 ปญฺญาย อติวิชฺฌ 3 ปสฺสติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, อตีเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติฯ
‘‘Tīṇimāni , bhikkhave, nidānāni kammānaṃ samudayāya. Katamāni tīṇi? Atīte, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati; anāgate bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati; paccuppanne, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati. Kathañca, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati? Atītānaṃ, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniyānaṃ dhammānaṃ āyatiṃ vipākaṃ pajānāti. Āyatiṃ vipākaṃ viditvā tadabhinivatteti. Tadabhinivattetvā 4 cetasā abhinivijjhitvā 5 paññāya ativijjha 6 passati. Evaṃ kho, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, อนาคเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติ? อนาคตานํ, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิยานํ ธมฺมานํ อายติํ วิปากํ ปชานาติฯ อายติํ วิปากํ วิทิตฺวา ตทภินิวเตฺตติฯ ตทภินิวเตฺตตฺวา เจตสา อภินิวิชฺฌิตฺวา ปญฺญาย อติวิชฺฌ ปสฺสติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, อนาคเต ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati? Anāgatānaṃ, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniyānaṃ dhammānaṃ āyatiṃ vipākaṃ pajānāti. Āyatiṃ vipākaṃ viditvā tadabhinivatteti. Tadabhinivattetvā cetasā abhinivijjhitvā paññāya ativijjha passati. Evaṃ kho, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati.
‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ปจฺจุปฺปเนฺน ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติ? ปจฺจุปฺปนฺนานํ, ภิกฺขเว, ฉนฺทราคฎฺฐานิยานํ ธมฺมานํ อายติํ วิปากํ ปชานาติ, อายติํ วิปากํ วิทิตฺวา ตทภินิวเตฺตติ, ตทภินิวเตฺตตฺวา เจตสา อภินิวิชฺฌิตฺวา ปญฺญาย อติวิชฺฌ ปสฺสติฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ปจฺจุปฺปเนฺน ฉนฺทราคฎฺฐานิเย ธเมฺม อารพฺภ ฉโนฺท น ชายติฯ อิมานิ โข, ภิกฺขเว, ตีณิ นิทานานิ กมฺมานํ สมุทยายา’’ติฯ ทสมํฯ
‘‘Kathañca, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati? Paccuppannānaṃ, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniyānaṃ dhammānaṃ āyatiṃ vipākaṃ pajānāti, āyatiṃ vipākaṃ viditvā tadabhinivatteti, tadabhinivattetvā cetasā abhinivijjhitvā paññāya ativijjha passati. Evaṃ kho, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi nidānāni kammānaṃ samudayāyā’’ti. Dasamaṃ.
สโมฺพธวโคฺค ปฐโมฯ
Sambodhavaggo paṭhamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
ปุเพฺพว ทุเว อสฺสาทา, สมโณ รุณฺณปญฺจมํ;
Pubbeva duve assādā, samaṇo ruṇṇapañcamaṃ;
อติตฺติ เทฺว จ วุตฺตานิ, นิทานานิ อปเร ทุเวติฯ
Atitti dve ca vuttāni, nidānāni apare duveti.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. ทุติยนิทานสุตฺตวณฺณนา • 10. Dutiyanidānasuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ๑๐. ทุติยนิทานสุตฺตวณฺณนา • 10. Dutiyanidānasuttavaṇṇanā
