| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya |
൧൦. ദുതിയനിദാനസുത്തം
10. Dutiyanidānasuttaṃ
൧൧൩. ‘‘തീണിമാനി , ഭിക്ഖവേ, നിദാനാനി കമ്മാനം സമുദയായ. കതമാനി തീണി? അതീതേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി; അനാഗതേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി; പച്ചുപ്പന്നേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി. കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, അതീതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി? അതീതേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ചേതസാ അനുവിതക്കേതി അനുവിചാരേതി. തസ്സ അതീതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ചേതസാ അനുവിതക്കയതോ അനുവിചാരയതോ ഛന്ദോ ജായതി. ഛന്ദജാതോ തേഹി ധമ്മേഹി സംയുത്തോ ഹോതി. ഏതമഹം, ഭിക്ഖവേ, സംയോജനം വദാമി യോ ചേതസോ സാരാഗോ. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അതീതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി.
113. ‘‘Tīṇimāni , bhikkhave, nidānāni kammānaṃ samudayāya. Katamāni tīṇi? Atīte, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati; anāgate, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati; paccuppanne, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati. Kathañca, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati? Atīte, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakketi anuvicāreti. Tassa atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakkayato anuvicārayato chando jāyati. Chandajāto tehi dhammehi saṃyutto hoti. Etamahaṃ, bhikkhave, saṃyojanaṃ vadāmi yo cetaso sārāgo. Evaṃ kho, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, അനാഗതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി? അനാഗതേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ചേതസാ അനുവിതക്കേതി അനുവിചാരേതി. തസ്സ അനാഗതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ചേതസാ അനുവിതക്കയതോ അനുവിചാരയതോ ഛന്ദോ ജായതി. ഛന്ദജാതോ തേഹി ധമ്മേഹി സംയുത്തോ ഹോതി. ഏതമഹം, ഭിക്ഖവേ, സംയോജനം വദാമി യോ ചേതസോ സാരാഗോ. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അനാഗതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati? Anāgate, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakketi anuvicāreti. Tassa anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakkayato anuvicārayato chando jāyati. Chandajāto tehi dhammehi saṃyutto hoti. Etamahaṃ, bhikkhave, saṃyojanaṃ vadāmi yo cetaso sārāgo. Evaṃ kho, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, പച്ചുപ്പന്നേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി? പച്ചുപ്പന്നേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ചേതസാ അനുവിതക്കേതി അനുവിചാരേതി. തസ്സ പച്ചുപ്പന്നേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ചേതസാ അനുവിതക്കയതോ അനുവിചാരയതോ ഛന്ദോ ജായതി. ഛന്ദജാതോ തേഹി ധമ്മേഹി സംയുത്തോ ഹോതി. ഏതമഹം, ഭിക്ഖവേ, സംയോജനം വദാമി യോ ചേതസോ സാരാഗോ. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പച്ചുപ്പന്നേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ജായതി. ഇമാനി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, തീണി നിദാനാനി കമ്മാനം സമുദയായ.
‘‘Kathañca, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati? Paccuppanne, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakketi anuvicāreti. Tassa paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha cetasā anuvitakkayato anuvicārayato chando jāyati. Chandajāto tehi dhammehi saṃyutto hoti. Etamahaṃ, bhikkhave, saṃyojanaṃ vadāmi yo cetaso sārāgo. Evaṃ kho, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando jāyati. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi nidānāni kammānaṃ samudayāya.
‘‘തീണിമാനി , ഭിക്ഖവേ, നിദാനാനി കമ്മാനം സമുദയായ. കതമാനി തീണി? അതീതേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി; അനാഗതേ ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി; പച്ചുപ്പന്നേ, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി. കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, അതീതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി? അതീതാനം, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയാനം ധമ്മാനം ആയതിം വിപാകം പജാനാതി. ആയതിം വിപാകം വിദിത്വാ തദഭിനിവത്തേതി. തദഭിനിവത്തേത്വാ 1 ചേതസാ അഭിനിവിജ്ഝിത്വാ 2 പഞ്ഞായ അതിവിജ്ഝ 3 പസ്സതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അതീതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി.
‘‘Tīṇimāni , bhikkhave, nidānāni kammānaṃ samudayāya. Katamāni tīṇi? Atīte, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati; anāgate bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati; paccuppanne, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati. Kathañca, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati? Atītānaṃ, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniyānaṃ dhammānaṃ āyatiṃ vipākaṃ pajānāti. Āyatiṃ vipākaṃ viditvā tadabhinivatteti. Tadabhinivattetvā 4 cetasā abhinivijjhitvā 5 paññāya ativijjha 6 passati. Evaṃ kho, bhikkhave, atīte chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, അനാഗതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി? അനാഗതാനം, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയാനം ധമ്മാനം ആയതിം വിപാകം പജാനാതി. ആയതിം വിപാകം വിദിത്വാ തദഭിനിവത്തേതി. തദഭിനിവത്തേത്വാ ചേതസാ അഭിനിവിജ്ഝിത്വാ പഞ്ഞായ അതിവിജ്ഝ പസ്സതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, അനാഗതേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി.
‘‘Kathañca, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati? Anāgatānaṃ, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniyānaṃ dhammānaṃ āyatiṃ vipākaṃ pajānāti. Āyatiṃ vipākaṃ viditvā tadabhinivatteti. Tadabhinivattetvā cetasā abhinivijjhitvā paññāya ativijjha passati. Evaṃ kho, bhikkhave, anāgate chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati.
‘‘കഥഞ്ച, ഭിക്ഖവേ, പച്ചുപ്പന്നേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി? പച്ചുപ്പന്നാനം, ഭിക്ഖവേ, ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയാനം ധമ്മാനം ആയതിം വിപാകം പജാനാതി, ആയതിം വിപാകം വിദിത്വാ തദഭിനിവത്തേതി, തദഭിനിവത്തേത്വാ ചേതസാ അഭിനിവിജ്ഝിത്വാ പഞ്ഞായ അതിവിജ്ഝ പസ്സതി. ഏവം ഖോ, ഭിക്ഖവേ, പച്ചുപ്പന്നേ ഛന്ദരാഗട്ഠാനിയേ ധമ്മേ ആരബ്ഭ ഛന്ദോ ന ജായതി. ഇമാനി ഖോ, ഭിക്ഖവേ, തീണി നിദാനാനി കമ്മാനം സമുദയായാ’’തി. ദസമം.
‘‘Kathañca, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati? Paccuppannānaṃ, bhikkhave, chandarāgaṭṭhāniyānaṃ dhammānaṃ āyatiṃ vipākaṃ pajānāti, āyatiṃ vipākaṃ viditvā tadabhinivatteti, tadabhinivattetvā cetasā abhinivijjhitvā paññāya ativijjha passati. Evaṃ kho, bhikkhave, paccuppanne chandarāgaṭṭhāniye dhamme ārabbha chando na jāyati. Imāni kho, bhikkhave, tīṇi nidānāni kammānaṃ samudayāyā’’ti. Dasamaṃ.
സമ്ബോധവഗ്ഗോ പഠമോ.
Sambodhavaggo paṭhamo.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
പുബ്ബേവ ദുവേ അസ്സാദാ, സമണോ രുണ്ണപഞ്ചമം;
Pubbeva duve assādā, samaṇo ruṇṇapañcamaṃ;
അതിത്തി ദ്വേ ച വുത്താനി, നിദാനാനി അപരേ ദുവേതി.
Atitti dve ca vuttāni, nidānāni apare duveti.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൧൦. ദുതിയനിദാനസുത്തവണ്ണനാ • 10. Dutiyanidānasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧൦. ദുതിയനിദാനസുത്തവണ്ണനാ • 10. Dutiyanidānasuttavaṇṇanā
