Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੧੦. ਦੁਤਿਯਪਾਪਣਿਕਸੁਤ੍ਤਂ
10. Dutiyapāpaṇikasuttaṃ
੨੦. ‘‘ਤੀਹਿ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਾਪਣਿਕੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਮਹਤ੍ਤਂ વੇਪੁਲ੍ਲਤ੍ਤਂ 1 ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਭੋਗੇਸੁ। ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਚ ਹੋਤਿ વਿਧੁਰੋ ਚ ਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚ। ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ ਪਣਿਯਂ ਜਾਨਾਤਿ – ‘ਇਦਂ ਪਣਿਯਂ ਏવਂ ਕੀਤਂ, ਏવਂ વਿਕ੍ਕਯਮਾਨਂ 2, ਏਤ੍ਤਕਂ ਮੂਲਂ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ, ਏਤ੍ਤਕੋ ਉਦਯੋ’ਤਿ 3। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਹੋਤਿ।
20. ‘‘Tīhi , bhikkhave, aṅgehi samannāgato pāpaṇiko nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ 4 pāpuṇāti bhogesu. Katamehi tīhi? Idha, bhikkhave, pāpaṇiko cakkhumā ca hoti vidhuro ca nissayasampanno ca. Kathañca, bhikkhave, pāpaṇiko cakkhumā hoti? Idha, bhikkhave, pāpaṇiko paṇiyaṃ jānāti – ‘idaṃ paṇiyaṃ evaṃ kītaṃ, evaṃ vikkayamānaṃ 5, ettakaṃ mūlaṃ bhavissati, ettako udayo’ti 6. Evaṃ kho, bhikkhave, pāpaṇiko cakkhumā hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ વਿਧੁਰੋ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ ਕੁਸਲੋ ਹੋਤਿ ਪਣਿਯਂ ਕੇਤੁਞ੍ਚ વਿਕ੍ਕੇਤੁਞ੍ਚ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ વਿਧੁਰੋ ਹੋਤਿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, pāpaṇiko vidhuro hoti? Idha, bhikkhave, pāpaṇiko kusalo hoti paṇiyaṃ ketuñca vikketuñca. Evaṃ kho, bhikkhave, pāpaṇiko vidhuro hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ ਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ? ਇਧ ਭਿਕ੍ਖવੇ , ਪਾਪਣਿਕਂ ਯੇ ਤੇ ਗਹਪਤੀ વਾ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤਾ વਾ ਅਡ੍ਢਾ ਮਹਦ੍ਧਨਾ ਮਹਾਭੋਗਾ ਤੇ ਏવਂ ਜਾਨਨ੍ਤਿ – ‘ਅਯਂ ਖੋ ਭવਂ ਪਾਪਣਿਕੋ ਚਕ੍ਖੁਮਾ વਿਧੁਰੋ ਚ ਪਟਿਬਲੋ ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਞ੍ਚ ਪੋਸੇਤੁਂ, ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਅਨੁਪ੍ਪਦਾਤੁ’ਨ੍ਤਿ। ਤੇ ਨਂ ਭੋਗੇਹਿ ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ – ‘ਇਤੋ, ਸਮ੍ਮ ਪਾਪਣਿਕ, ਭੋਗੇ ਕਰਿਤ੍વਾ 7 ਪੁਤ੍ਤਦਾਰਞ੍ਚ ਪੋਸੇਹਿ, ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਅਨੁਪ੍ਪਦੇਹੀ’ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਾਪਣਿਕੋ ਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੀਹਿ ਅਙ੍ਗੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਪਾਪਣਿਕੋ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਮਹਤ੍ਤਂ વੇਪੁਲ੍ਲਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਭੋਗੇਸੁ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, pāpaṇiko nissayasampanno hoti? Idha bhikkhave , pāpaṇikaṃ ye te gahapatī vā gahapatiputtā vā aḍḍhā mahaddhanā mahābhogā te evaṃ jānanti – ‘ayaṃ kho bhavaṃ pāpaṇiko cakkhumā vidhuro ca paṭibalo puttadārañca posetuṃ, amhākañca kālena kālaṃ anuppadātu’nti. Te naṃ bhogehi nipatanti – ‘ito, samma pāpaṇika, bhoge karitvā 8 puttadārañca posehi, amhākañca kālena kālaṃ anuppadehī’ti. Evaṃ kho, bhikkhave, pāpaṇiko nissayasampanno hoti. Imehi kho, bhikkhave, tīhi aṅgehi samannāgato pāpaṇiko nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ pāpuṇāti bhogesu.
‘‘ਏવਮੇવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੀਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਮਹਤ੍ਤਂ વੇਪੁਲ੍ਲਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਕਤਮੇਹਿ ਤੀਹਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਚ ਹੋਤਿ વਿਧੁਰੋ ਚ ਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚ। ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ‘ਇਦਂ ਦੁਕ੍ਖ’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਸਮੁਦਯੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧੋ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ, ‘ਅਯਂ ਦੁਕ੍ਖਨਿਰੋਧਗਾਮਿਨੀ ਪਟਿਪਦਾ’ਤਿ ਯਥਾਭੂਤਂ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਚਕ੍ਖੁਮਾ ਹੋਤਿ।
‘‘Evamevaṃ kho, bhikkhave, tīhi dhammehi samannāgato bhikkhu nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ pāpuṇāti kusalesu dhammesu. Katamehi tīhi? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhumā ca hoti vidhuro ca nissayasampanno ca. Kathañca, bhikkhave, bhikkhu cakkhumā hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ‘idaṃ dukkha’nti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhasamudayo’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodho’ti yathābhūtaṃ pajānāti, ‘ayaṃ dukkhanirodhagāminī paṭipadā’ti yathābhūtaṃ pajānāti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu cakkhumā hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਧੁਰੋ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਆਰਦ੍ਧવੀਰਿਯੋ વਿਹਰਤਿ ਅਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ, ਕੁਸਲਾਨਂ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਯ, ਥਾਮવਾ ਦਲ਼੍ਹਪਰਕ੍ਕਮੋ ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਧੁਰੋ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ વਿਧੁਰੋ ਹੋਤਿ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu vidhuro hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu āraddhavīriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu vidhuro hoti.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਯੇ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਬਹੁਸ੍ਸੁਤਾ ਆਗਤਾਗਮਾ ਧਮ੍ਮਧਰਾ વਿਨਯਧਰਾ ਮਾਤਿਕਾਧਰਾ ਤੇ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਰਿਪੁਚ੍ਛਤਿ ਪਰਿਪਞ੍ਹਤਿ – ‘ਇਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਕਥਂ, ਇਮਸ੍ਸ ਕੋ ਅਤ੍ਥੋ’ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤੋ ਅવਿવਟਞ੍ਚੇવ વਿવਰਨ੍ਤਿ, ਅਨੁਤ੍ਤਾਨੀਕਤਞ੍ਚ ਉਤ੍ਤਾਨੀਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਅਨੇਕવਿਹਿਤੇਸੁ ਚ ਕਙ੍ਖਾਠਾਨਿਯੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਕਙ੍ਖਂ ਪਟਿવਿਨੋਦੇਨ੍ਤਿ। ਏવਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸ੍ਸਯਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਇਮੇਹਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਤੀਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਨਚਿਰਸ੍ਸੇવ ਮਹਤ੍ਤਂ વੇਪੁਲ੍ਲਤ੍ਤਂ ਪਾਪੁਣਾਤਿ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂ’’ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu nissayasampanno hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu ye te bhikkhū bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā te kālena kālaṃ upasaṅkamitvā paripucchati paripañhati – ‘idaṃ, bhante, kathaṃ, imassa ko attho’ti? Tassa te āyasmanto avivaṭañceva vivaranti, anuttānīkatañca uttānīkaronti, anekavihitesu ca kaṅkhāṭhāniyesu dhammesu kaṅkhaṃ paṭivinodenti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu nissayasampanno hoti. Imehi kho, bhikkhave, tīhi dhammehi samannāgato bhikkhu nacirasseva mahattaṃ vepullattaṃ pāpuṇāti kusalesu dhammesū’’ti. Dasamaṃ.
ਰਥਕਾਰવਗ੍ਗੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Rathakāravaggo dutiyo.
ਪਠਮਭਾਣવਾਰੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
Paṭhamabhāṇavāro niṭṭhito.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਅਪਣ੍ਣਕਤ੍ਤਾ ਦੇવੋ ਚ, ਦੁવੇ ਪਾਪਣਿਕੇਨ ਚਾਤਿ॥
Apaṇṇakattā devo ca, duve pāpaṇikena cāti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਦੁਤਿਯਪਾਪਣਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਦੁਤਿਯਪਾਪਣਿਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā