| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๑๐. ทุติยปาปณิกสุตฺตวณฺณนา
10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā
๒๐. ทสเม วิสิฎฺฐธุโรติ วิสิฎฺฐธุรสมฺปคฺคาโห วีริยสมฺปโนฺนฯ ญาณวีริยายตฺตา หิ อตฺถสิทฺธิโยฯ เตนาห ‘‘อุตฺตมธุโร’’ติอาทิฯ วิกฺกายิกภณฺฑนฺติ วิกฺกเยตพฺพภณฺฑํฯ นิกฺขิตฺตธเนนาติ นิทหิตฺวา ฐปิตธนวเสนฯ วฬญฺชนกวเสนาติ ทิวเส ทิวเส ทานูปโภควเสน วฬญฺชิตพฺพธนวเสนฯ อุปโภคปริโภคภเณฺฑนาติ อุปโภคปริโภคูปกรเณนฯ นิปตนฺตีติ นิปาเตนฺติ, อตฺตโน ธนคฺคเหน นิปาตวุตฺติเก กโรนฺติฯ เตนาห ‘‘นิมเนฺตนฺตี’’ติฯ
20. Dasame visiṭṭhadhuroti visiṭṭhadhurasampaggāho vīriyasampanno. Ñāṇavīriyāyattā hi atthasiddhiyo. Tenāha ‘‘uttamadhuro’’tiādi. Vikkāyikabhaṇḍanti vikkayetabbabhaṇḍaṃ. Nikkhittadhanenāti nidahitvā ṭhapitadhanavasena. Vaḷañjanakavasenāti divase divase dānūpabhogavasena vaḷañjitabbadhanavasena. Upabhogaparibhogabhaṇḍenāti upabhogaparibhogūpakaraṇena. Nipatantīti nipātenti, attano dhanaggahena nipātavuttike karonti. Tenāha ‘‘nimantentī’’ti.
ญาณถาเมนาติ ญาณสฺส ถิรภาเวนฯ ญาณปรกฺกเมนาติ ญาณสหิเตน วีริเยนฯ ทิฎฺฐธมฺมิกสมฺปรายิกปรมตฺถเภทญฺหิ เยน สุเตน อิชฺฌติ, ตํ สุตํ นามฯ อุกฺกฎฺฐนิเทฺทเสน ทเสฺสโนฺต ‘‘เอกนิกาย…เป.… พหุสฺสุตา’’ติ อาหฯ อาคโตติ สุปฺปวตฺติภาเวน สฺวาคโตฯ เตนาห ‘‘ปคุโณ ปวตฺติโต’’ติฯ อภิธเมฺม อาคตา กุสลาทิกฺขนฺธาทิเภทภินฺนา ธมฺมา สุตฺตนฺตปิฎเกปิ โอตรนฺตีติ ‘‘ธมฺมธราติ สุตฺตนฺตปิฎกธรา’’อิเจฺจว วุตฺตํฯ น หิ อาภิธมฺมิกภาเวน วินา นิปฺปริยายโต สุตฺตนฺตปิฎกญฺญุตา สมฺภวติฯ เทฺวมาติกาธราติ ภิกฺขุภิกฺขุนิมาติกาวเสน เทฺวมาติกาธราติ วทนฺติ, ‘‘วินยาภิธมฺมมาติกาธรา’’ติ ยุตฺตํฯ ปริปุจฺฉตีติ สพฺพภาเคน ปุจฺฉิตพฺพํ ปุจฺฉติฯ เตนาห ‘‘อตฺถานตฺถํ การณาการณํ ปุจฺฉตี’’ติฯ ปริคฺคณฺหาตีติ วิจาเรติฯ
Ñāṇathāmenāti ñāṇassa thirabhāvena. Ñāṇaparakkamenāti ñāṇasahitena vīriyena. Diṭṭhadhammikasamparāyikaparamatthabhedañhi yena sutena ijjhati, taṃ sutaṃ nāma. Ukkaṭṭhaniddesena dassento ‘‘ekanikāya…pe… bahussutā’’ti āha. Āgatoti suppavattibhāvena svāgato. Tenāha ‘‘paguṇo pavattito’’ti. Abhidhamme āgatā kusalādikkhandhādibhedabhinnā dhammā suttantapiṭakepi otarantīti ‘‘dhammadharāti suttantapiṭakadharā’’icceva vuttaṃ. Na hi ābhidhammikabhāvena vinā nippariyāyato suttantapiṭakaññutā sambhavati. Dvemātikādharāti bhikkhubhikkhunimātikāvasena dvemātikādharāti vadanti, ‘‘vinayābhidhammamātikādharā’’ti yuttaṃ. Paripucchatīti sabbabhāgena pucchitabbaṃ pucchati. Tenāha ‘‘atthānatthaṃ kāraṇākāraṇaṃ pucchatī’’ti. Pariggaṇhātīti vicāreti.
น เอวํ อโตฺถ ทฎฺฐโพฺพติ เอวํ เทสนานุกฺกเมน อโตฺถ น คเหตโพฺพฯ อโญฺญ หิ เทสนากฺกโม เวเนยฺยชฺฌาสยวเสน ปวตฺตนโต, อโญฺญ ปฎิปตฺติกฺกโมฯ เหฎฺฐิเมน วา ปริเจฺฉโทติ สีลสมาธิปญฺญาสงฺขาเตสุ ตีสุ ภาเคสุ กตฺถจิ เหฎฺฐิมนเยน เทสนาย ปริเจฺฉทํ เวทิตพฺพํ สีเลน, กตฺถจิ อุปริเมน ภาเคน ปญฺญาย, กตฺถจิ ทฺวีหิปิ ภาเคหิ สีลปญฺญาวเสนฯ อิธ ปน สุเตฺต อุปริเมน ภาเคน ปริเจฺฉโท เวทิตโพฺพติ วตฺวา ตํ ทเสฺสโนฺต ‘‘ตสฺมา’’ติอาทิมาหฯ ยสฺมา วา ภควา เวเนยฺยชฺฌาสยวเสน ปฐมํ กลฺยาณมิตฺตํ ทเสฺสโนฺต อรหตฺตํ ปเวเทตฺวา ‘‘ตยิทํ อรหตฺตํ อิมาย อารทฺธวีริยตาย โหตี’’ติ ทเสฺสโนฺต วีริยารมฺภํ ปเวเทตฺวา ‘‘สฺวายํ วีริยารโมฺภ อิมินา กลฺยาณมิตฺตสนฺนิสฺสเยน ภวตี’’ติ ทเสฺสโนฺต นิสฺสยสมฺปตฺติํ ปเวเทติ เหฎฺฐา ทสฺสิตนิทสฺสนานุรูปนฺติ ทฎฺฐพฺพํฯ
Na evaṃ attho daṭṭhabboti evaṃ desanānukkamena attho na gahetabbo. Añño hi desanākkamo veneyyajjhāsayavasena pavattanato, añño paṭipattikkamo. Heṭṭhimena vā paricchedoti sīlasamādhipaññāsaṅkhātesu tīsu bhāgesu katthaci heṭṭhimanayena desanāya paricchedaṃ veditabbaṃ sīlena, katthaci uparimena bhāgena paññāya, katthaci dvīhipi bhāgehi sīlapaññāvasena. Idha pana sutte uparimena bhāgena paricchedo veditabboti vatvā taṃ dassento ‘‘tasmā’’tiādimāha. Yasmā vā bhagavā veneyyajjhāsayavasena paṭhamaṃ kalyāṇamittaṃ dassento arahattaṃ pavedetvā ‘‘tayidaṃ arahattaṃ imāya āraddhavīriyatāya hotī’’ti dassento vīriyārambhaṃ pavedetvā ‘‘svāyaṃ vīriyārambho iminā kalyāṇamittasannissayena bhavatī’’ti dassento nissayasampattiṃ pavedeti heṭṭhā dassitanidassanānurūpanti daṭṭhabbaṃ.
ทุติยปาปณิกสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
รถการวคฺควณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Rathakāravaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya / ๑๐. ทุติยปาปณิกสุตฺตํ • 10. Dutiyapāpaṇikasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. ทุติยปาปณิกสุตฺตวณฺณนา • 10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā
