Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
၁၀. ဒုတိယပာပဏိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā
၂၀. ဒသမေ စက္ခုမာတိ ပညာစက္ခုနာ စက္ခုမာ ဟောတိ။ ဝိဓုရောတိ ဝိသိဋ္ဌဓုရော ဥတ္တမဓုရော ဉာဏသမ္ပယုတ္တေန ဝီရိယေန သမန္နာဂတော။ နိသ္သယသမ္ပန္နောတိ အဝသ္သယသမ္ပန္နော ပတိဋ္ဌာနသမ္ပန္နော။ ပဏိယန္တိ ဝိက္ကာယိကဘဏ္ဍံ။ ဧတ္တကံ မူလံ ဘဝိသ္သတိ ဧတ္တကော ဥဒယောတိ တသ္မိံ ‘‘ဧဝံ ကီတံ ဧဝံ ဝိက္ကာယမာန’’န္တိ ဝုတ္တပဏိယေ ယေန ကယေန တံ ကီတံ, တံ ကယသင္ခာတံ မူလံ ဧတ္တကံ ဘဝိသ္သတိ။ ယော စ တသ္မိံ ဝိက္ကယမာနေ ဝိက္ကယော, တသ္မိံ ဝိက္ကယေ ဧတ္တကော ဥဒယော ဘဝိသ္သတိ, ဧတ္တိကာ ဝဍ္ဎီတိ အတ္ထော။
20. Dasame cakkhumāti paññācakkhunā cakkhumā hoti. Vidhuroti visiṭṭhadhuro uttamadhuro ñāṇasampayuttena vīriyena samannāgato. Nissayasampannoti avassayasampanno patiṭṭhānasampanno. Paṇiyanti vikkāyikabhaṇḍaṃ. Ettakaṃ mūlaṃ bhavissati ettako udayoti tasmiṃ ‘‘evaṃ kītaṃ evaṃ vikkāyamāna’’nti vuttapaṇiye yena kayena taṃ kītaṃ, taṃ kayasaṅkhātaṃ mūlaṃ ettakaṃ bhavissati. Yo ca tasmiṃ vikkayamāne vikkayo, tasmiṃ vikkaye ettako udayo bhavissati, ettikā vaḍḍhīti attho.
ကုသလော ဟောတိ ပဏိယံ ကေတုဉ္စ ဝိက္ကေတုဉ္စာတိ သုလဘဋ္ဌာနံ ဂန္တ္ဝာ ကိဏန္တော ဒုလ္လဘဋ္ဌာနံ ဂန္တ္ဝာ ဝိက္ကိဏန္တော စ ဧတ္ထ ကုသလော နာမ ဟောတိ, ဒသဂုဏမ္ပိ ဝီသတိဂုဏမ္ပိ လာဘံ လဘတိ။
Kusalo hoti paṇiyaṃ ketuñca vikketuñcāti sulabhaṭṭhānaṃ gantvā kiṇanto dullabhaṭṭhānaṃ gantvā vikkiṇanto ca ettha kusalo nāma hoti, dasaguṇampi vīsatiguṇampi lābhaṃ labhati.
အဍ္ဎာတိ ဣသ္သရာ ဗဟုနာ နိက္ခိတ္တဓနေန သမန္နာဂတာ။ မဟဒ္ဓနာတိ ဝဠဉ္ဇနကဝသေန မဟဒ္ဓနာ ။ မဟာဘောဂာတိ ဥပဘောဂပရိဘောဂဘဏ္ဍေန မဟာဘောဂာ။ ပဋိဗလောတိ ကာယဗလေန စေဝ ဉာဏဗလေန စ သမန္နာဂတတ္တာ သမတ္ထော။ အမ္ဟာကဉ္စ ကာလေန ကာလံ အနုပ္ပဒာတုန္တိ အမ္ဟာကဉ္စ ဂဟိတဓနမူလိကံ ဝဍ္ဎိံ ကာလေန ကာလံ အနုပ္ပဒာတုံ။ နိပတန္တီတိ နိမန္တေန္တိ။ နိပာတေန္တီတိပိ ပာဌော, အယမေဝ အတ္ထော။
Aḍḍhāti issarā bahunā nikkhittadhanena samannāgatā. Mahaddhanāti vaḷañjanakavasena mahaddhanā . Mahābhogāti upabhogaparibhogabhaṇḍena mahābhogā. Paṭibaloti kāyabalena ceva ñāṇabalena ca samannāgatattā samattho. Amhākañca kālena kālaṃ anuppadātunti amhākañca gahitadhanamūlikaṃ vaḍḍhiṃ kālena kālaṃ anuppadātuṃ. Nipatantīti nimantenti. Nipātentītipi pāṭho, ayameva attho.
ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပသမ္ပဒာယာတိ ကုသလဓမ္မာနံ သမ္ပာဒနတ္ထာယ ပဋိလာဘတ္ထာယ။ ထာမဝာတိ ဉာဏထာမေန သမန္နာဂတော။ ဒဠ္ဟပရက္ကမောတိ ထိရေန ဉာဏပရက္ကမေန သမန္နာဂတော။ အနိက္ခိတ္တဓုရောတိ ‘‘အဂ္ဂမဂ္ဂံ အပာပုဏိတ္ဝာ ဣမံ ဝီရိယဓုရံ န ဌပေသ္သာမီ’’တိ ဧဝံ အဋ္ဌပိတဓုရော။
Kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāyāti kusaladhammānaṃ sampādanatthāya paṭilābhatthāya. Thāmavāti ñāṇathāmena samannāgato. Daḷhaparakkamoti thirena ñāṇaparakkamena samannāgato. Anikkhittadhuroti ‘‘aggamaggaṃ apāpuṇitvā imaṃ vīriyadhuraṃ na ṭhapessāmī’’ti evaṃ aṭṭhapitadhuro.
ဗဟုသ္သုတာတိ ဧကနိကာယာဒိဝသေန ဗဟု ဗုဒ္ဓဝစနံ သုတံ ဧတေသန္တိ ဗဟုသ္သုတာ။ အာဂတာဂမာတိ ဧကော နိကာယော ဧကော အာဂမော နာမ, ဒ္ဝေ နိကာယာ ဒ္ဝေ အာဂမာ နာမ, ပဉ္စ နိကာယာ ပဉ္စ အာဂမာ နာမ, ဧတေသု အာဂမေသု ယေသံ ဧကောပိ အာဂမော အာဂတော ပဂုဏော ပဝတ္တိတော, တေ အာဂတာဂမာ နာမ။ ဓမ္မဓရာတိ သုတ္တန္တပိဋကဓရာ။ ဝိနယဓရာတိ ဝိနယပိဋကဓရာ။ မာတိကာဓရာတိ ဒ္ဝေမာတိကာဓရာ။ ပရိပုစ္ဆတီတိ အတ္ထာနတ္ထံ ကာရဏာကာရဏံ ပုစ္ဆတိ။ ပရိပဉ္ဟတီတိ ‘‘ဣမံ နာမ ပုစ္ဆိသ္သာမီ’’တိ အညာတိ တုလေတိ ပရိဂ္ဂဏ္ဟာတိ။ သေသမေတ္ထ ဥတ္တာနတ္ထမေဝ။
Bahussutāti ekanikāyādivasena bahu buddhavacanaṃ sutaṃ etesanti bahussutā. Āgatāgamāti eko nikāyo eko āgamo nāma, dve nikāyā dve āgamā nāma, pañca nikāyā pañca āgamā nāma, etesu āgamesu yesaṃ ekopi āgamo āgato paguṇo pavattito, te āgatāgamā nāma. Dhammadharāti suttantapiṭakadharā. Vinayadharāti vinayapiṭakadharā. Mātikādharāti dvemātikādharā. Paripucchatīti atthānatthaṃ kāraṇākāraṇaṃ pucchati. Paripañhatīti ‘‘imaṃ nāma pucchissāmī’’ti aññāti tuleti pariggaṇhāti. Sesamettha uttānatthameva.
ဣမသ္မိံ ပန သုတ္တေ ပဌမံ ပညာ အာဂတာ, ပစ္ဆာ ဝီရိယဉ္စ ကလ္ယာဏမိတ္တသေဝနာ စ။ တတ္ထ ပဌမံ အရဟတ္တံ ပတ္ဝာ ပစ္ဆာ ဝီရိယံ ကတ္ဝာ ကလ္ယာဏမိတ္တာ သေဝိတဗ္ဗာတိ န ဧဝံ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော, ဒေသနာယ နာမ ဟေဋ္ဌိမေန ဝာ ပရိစ္ဆေဒော ဟောတိ ဥပရိမေန ဝာ ဒ္ဝီဟိပိ ဝာ ကောဋီဟိ။ ဣဓ ပန ဥပရိမေန ပရိစ္ဆေဒော ဝေဒိတဗ္ဗော။ တသ္မာ ကထေန္တေန ပဌမံ ကလ္ယာဏမိတ္တဥပနိသ္သယံ ဒသ္သေတ္ဝာ မဇ္ဈေ ဝီရိယံ ဒသ္သေတ္ဝာ ပစ္ဆာ အရဟတ္တံ ကထေတဗ္ဗန္တိ။
Imasmiṃ pana sutte paṭhamaṃ paññā āgatā, pacchā vīriyañca kalyāṇamittasevanā ca. Tattha paṭhamaṃ arahattaṃ patvā pacchā vīriyaṃ katvā kalyāṇamittā sevitabbāti na evaṃ attho daṭṭhabbo, desanāya nāma heṭṭhimena vā paricchedo hoti uparimena vā dvīhipi vā koṭīhi. Idha pana uparimena paricchedo veditabbo. Tasmā kathentena paṭhamaṃ kalyāṇamittaupanissayaṃ dassetvā majjhe vīriyaṃ dassetvā pacchā arahattaṃ kathetabbanti.
ရထကာရဝဂ္ဂော ဒုတိယော။
Rathakāravaggo dutiyo.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၁၀. ဒုတိယပာပဏိကသုတ္တံ • 10. Dutiyapāpaṇikasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၁၀. ဒုတိယပာပဏိကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Dutiyapāpaṇikasuttavaṇṇanā