Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயவினிச்ச²ய-டீகா • Vinayavinicchaya-ṭīkā

    து³தியபாராஜிககதா²வண்ணனா

    Dutiyapārājikakathāvaṇṇanā

    39. இதா³னி து³தியங் பாராஜிகவினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஆதி³யந்தோ’’திஆதி³. தத்த² ‘‘தெ²ய்யசித்தேனா’’தி பாட²ஸேஸோ. ஸோ ச பச்சத்தேகவசனந்தேஹி ஸப்³ப³பதே³ஹி யோஜேதப்³போ³, தெ²ய்யசித்தேன ஆதி³யந்தோ பராஜிதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பரஸந்தகங் ஆராமாதி³ங் அபி⁴யுஞ்ஜித்வா ஸாமிகங் பராஜெத்வா தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹந்தோ தத³த்தா²ய கதே புப்³ப³பயோகே³ து³க்கடங், ஸாமிகஸ்ஸ விமதுப்பாத³னே து²ல்லச்சயஞ்ச ஆபஜ்ஜித்வா தஸ்ஸ ச அத்தனோ ச து⁴ரனிக்கே²பேன பாதிமொக்க²ஸங்வரஸீலஸம்பத்தியா அதா³யாதோ³ ஹுத்வா பராஜிதோ ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    39. Idāni dutiyaṃ pārājikavinicchayaṃ dassetumāha ‘‘ādiyanto’’tiādi. Tattha ‘‘theyyacittenā’’ti pāṭhaseso. So ca paccattekavacanantehi sabbapadehi yojetabbo, theyyacittena ādiyanto parājitoti sambandho. Parasantakaṃ ārāmādiṃ abhiyuñjitvā sāmikaṃ parājetvā theyyacittena gaṇhanto tadatthāya kate pubbapayoge dukkaṭaṃ, sāmikassa vimatuppādane thullaccayañca āpajjitvā tassa ca attano ca dhuranikkhepena pātimokkhasaṃvarasīlasampattiyā adāyādo hutvā parājito hotīti vuttaṃ hoti.

    ‘‘ததா²’’தி ச ‘‘அபீ’’தி ச ‘‘பராஜிதோ’’தி ச ‘‘தெ²ய்யசித்தேனா’’தி இமினா ஸஹ ஏகதோ கத்வா ‘‘ஹரந்தோ’’திஆதீ³ஹி சதூஹிபி பதே³ஹி யோஜேதப்³ப³ங். தெ²ய்யசித்தேன ஹரந்தோபி ததா² பராஜிதோதி யோஜனா ஸீஸாதீ³ஹி பரஸந்தகங் ப⁴ண்ட³ங் ஹரந்தோ தெ²ய்யசித்தேன ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ ஆமஸனே து³க்கடஞ்ச ப²ந்தா³பனே து²ல்லச்சயஞ்ச ஆபஜ்ஜித்வா ஸீஸதோ க²ந்தோ⁴ஹரணாதி³பயோக³ங் கரொந்தோபி ததா² பராஜிதோ ஹோதீதி அத்தோ².

    ‘‘Tathā’’ti ca ‘‘apī’’ti ca ‘‘parājito’’ti ca ‘‘theyyacittenā’’ti iminā saha ekato katvā ‘‘haranto’’tiādīhi catūhipi padehi yojetabbaṃ. Theyyacittena harantopi tathā parājitoti yojanā sīsādīhi parasantakaṃ bhaṇḍaṃ haranto theyyacittena bhaṇḍassa āmasane dukkaṭañca phandāpane thullaccayañca āpajjitvā sīsato khandhoharaṇādipayogaṃ karontopi tathā parājito hotīti attho.

    தெ²ய்யசித்தேன அவஹரந்தோபி ததா² பராஜிதோதி யோஜனா. அயங் பனெத்த² அத்தோ² – அஞ்ஞேஹி ஸங்கோ³பனாதி³ங் ஸந்தா⁴ய அத்தனி உபனிக்கி²த்தப⁴ண்ட³ங் ‘‘தே³ஹி மே ப⁴ண்ட³’’ந்தி சோதி³யமானோ ‘‘ந மயா க³ஹித’’ந்திஆதி³னா முஸா வத்வா தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹந்தோபி தஸ்ஸ விமதுப்பாத³னே து²ல்லச்சயமாபஜ்ஜித்வா ததே²வ து⁴ரனிக்கே²பேன பராஜிதோ ஹோதீதி. ‘‘நாஹங் அக்³க³ஹேஸி’’ந்திஆதி³னா அவஜானித்வா படிக்கி²பித்வா ஹரந்தோ ‘‘அவஹரந்தோ’’தி வுத்தோ.

    Theyyacittena avaharantopi tathā parājitoti yojanā. Ayaṃ panettha attho – aññehi saṅgopanādiṃ sandhāya attani upanikkhittabhaṇḍaṃ ‘‘dehi me bhaṇḍa’’nti codiyamāno ‘‘na mayā gahita’’ntiādinā musā vatvā theyyacittena gaṇhantopi tassa vimatuppādane thullaccayamāpajjitvā tatheva dhuranikkhepena parājito hotīti. ‘‘Nāhaṃ aggahesi’’ntiādinā avajānitvā paṭikkhipitvā haranto ‘‘avaharanto’’ti vutto.

    தெ²ய்யசித்தேன இரியாபத²ங் விகோபெந்தோபி ததா² பராஜிதோதி யோஜனா. யங் பன அஞ்ஞேஸங் ப⁴ண்ட³ஹரணகமனுஸ்ஸாதீ³னமஞ்ஞதரங் ‘‘தேன ப⁴ண்டே³ன ஸஹ க³ண்ஹாமீ’’தி ப⁴ண்ட³ங் ஹரந்தங் தெ²ய்யசித்தேன நிவாரெத்வா அத்தனா இச்சி²ததி³ஸாபி⁴முக²ங் கத்வா தஸ்ஸ பகதிஇரியாபத²ங் விகோபெந்தோபி பட²மபாது³த்³தா⁴ரேன து²ல்லச்சயமாபஜ்ஜித்வா து³தியபத³வாராதிக்கமேன ததே²வ பராஜிதோ ஹோதீதி அத்தோ².

    Theyyacittena iriyāpathaṃ vikopentopi tathā parājitoti yojanā. Yaṃ pana aññesaṃ bhaṇḍaharaṇakamanussādīnamaññataraṃ ‘‘tena bhaṇḍena saha gaṇhāmī’’ti bhaṇḍaṃ harantaṃ theyyacittena nivāretvā attanā icchitadisābhimukhaṃ katvā tassa pakatiiriyāpathaṃ vikopentopi paṭhamapāduddhārena thullaccayamāpajjitvā dutiyapadavārātikkamena tatheva parājito hotīti attho.

    தெ²ய்யசித்தேன டா²னா சாவெந்தோபி ததா² பராஜிதோதி யோஜனா. த²லாதீ³ஸு டி²தங் ப⁴ண்ட³ங் தெ²ய்யசித்தேன அவஹரிதுகாமதாய டி²தட்டா²னதோ அபனெந்தோபி து³தியபரியேஸனாதீ³ஸு ஆமஸனாவஸானேஸு ஸப்³பே³ஸுபி பயோகே³ஸு து³க்கடானி ச ப²ந்தா³பனே து²ல்லச்சயஞ்ச ஆபஜ்ஜித்வா உபரி வக்க²மானப்பகாரேஸு விய டி²தட்டா²னதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அபனெந்தோ ததே²வ பராஜிதோ ஹோதீதி அத்தோ².

    Theyyacittena ṭhānā cāventopi tathā parājitoti yojanā. Thalādīsu ṭhitaṃ bhaṇḍaṃ theyyacittena avaharitukāmatāya ṭhitaṭṭhānato apanentopi dutiyapariyesanādīsu āmasanāvasānesu sabbesupi payogesu dukkaṭāni ca phandāpane thullaccayañca āpajjitvā upari vakkhamānappakāresu viya ṭhitaṭṭhānato kesaggamattampi apanento tatheva parājito hotīti attho.

    ஏவமேதாய கா³தா²ய ‘‘ஆதி³யெய்ய ஹரெய்ய அவஹரெய்ய இரியாபத²ங் விகோபெய்ய டா²னாசாவெய்ய ஸங்கேதங் வீதினாமெய்யா’’தி (பாரா॰ 92) பத³பா⁴ஜனாக³தேஸு ச²ஸு பதே³ஸு ஆதோ³ பஞ்ச பதா³னி ஸங்க³ஹெத்வா ச²ட்ட²ங் பத³ங் கஸ்மா ந ஸங்க³ஹிதந்தி சே? அயங் கா³தா² ந தங்பத³பா⁴ஜனங் த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தா, அத² கோ² தேஸங் பதா³னங் வினிச்ச²யங் ஸந்தா⁴ய அட்ட²கதா²ஸு (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.92) வுத்தபஞ்சவீஸதிஅவஹாரே த³ஸ்ஸேதுங் தத³வயவபூ⁴தபஞ்சபஞ்சகானி த³ஸ்ஸேதுகாமேன வுத்தா, தஸ்மா எத்த² ச²ட்ட²ங் பத³ங் ந வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். அத² வா வக்க²மானே ததியபஞ்சகே நிஸ்ஸக்³கி³யாவஹாரபதே³ன, பஞ்சமபஞ்சகே பரிகப்பாவஹாரபதே³ன ச ஸங்க³ய்ஹமானத்தா எத்த² நானேகப⁴ண்ட³பஞ்சகத்³வயங் அஸங்கரதோ த³ஸ்ஸேதுங் ச²ட்ட²ங் பத³ங் ந க³ஹிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Evametāya gāthāya ‘‘ādiyeyya hareyya avahareyya iriyāpathaṃ vikopeyya ṭhānācāveyya saṅketaṃ vītināmeyyā’’ti (pārā. 92) padabhājanāgatesu chasu padesu ādo pañca padāni saṅgahetvā chaṭṭhaṃ padaṃ kasmā na saṅgahitanti ce? Ayaṃ gāthā na taṃpadabhājanaṃ dassetuṃ vuttā, atha kho tesaṃ padānaṃ vinicchayaṃ sandhāya aṭṭhakathāsu (pārā. aṭṭha. 1.92) vuttapañcavīsatiavahāre dassetuṃ tadavayavabhūtapañcapañcakāni dassetukāmena vuttā, tasmā ettha chaṭṭhaṃ padaṃ na vuttanti daṭṭhabbaṃ. Atha vā vakkhamāne tatiyapañcake nissaggiyāvahārapadena, pañcamapañcake parikappāvahārapadena ca saṅgayhamānattā ettha nānekabhaṇḍapañcakadvayaṃ asaṅkarato dassetuṃ chaṭṭhaṃ padaṃ na gahitanti veditabbaṃ.

    40. இமஸ்மிங் அதி³ன்னாதா³னபாராஜிகே வத்து²ம்ஹி ஓதிண்ணே கத்தப்³ப³வினிச்ச²யஸ்ஸ பஞ்சவீஸதிஅவஹாரானங் அங்கா³னி ஹொந்தி, தே ச நானாப⁴ண்ட³பஞ்சகங் ஏகப⁴ண்ட³பஞ்சகங் ஸாஹத்தி²கபஞ்சகங் புப்³ப³பயோக³பஞ்சகங் தெ²ய்யாவஹாரபஞ்சகந்தி நித்³தி³ட்டா² பஞ்சபஞ்சகபே⁴தா³, தத்த² இமாய கா³தா²ய நானேகப⁴ண்ட³பஞ்சகத்³வயப்பபே⁴தே³ த³ஸ அவஹாரே ஸங்க³ஹெத்வா அவஸேஸபஞ்சகத்தயங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தத்தா²’’தி ஆரத்³த⁴ங். தத்த² தத்தா²தி திஸ்ஸங் கா³தா²யங். நானேகப⁴ண்டா³னந்தி நானா, ஏகோ ச ப⁴ண்டோ³ யேஸந்தி விக்³க³ஹோ. ஸவிஞ்ஞாணகஅவிஞ்ஞாணகப⁴ண்ட³வஸேன நானாப⁴ண்ட³பஞ்சகஞ்ச ஸவிஞ்ஞாணகப⁴ண்ட³வஸேனேவ ஏகப⁴ண்ட³பஞ்சகஞ்ச வேதி³தப்³ப³ங். பஞ்ச பரிமாணா யேஸந்தே பஞ்சகா, தேஸங். அவஹாராதி அவஹரணானி, சோரகம்மானீதி வுத்தங் ஹோதி. ஏதேதி அனந்தரகா³தா²ய ‘‘ஆதி³யந்தோ’’திஆதி³னா நித்³தி³ட்டா² ஆதி³யந்தாத³யோ. படிபத்திஸந்தானே விஸேஸங் வினிச்ச²யங் பா⁴வேதி உப்பாதே³தீதி விபா⁴வீ, வினயத⁴ரோ, தேன விபா⁴வினா. விஞ்ஞாதப்³பா³தி பரேஸங் ஆராமாதி³ஸவிஞ்ஞாணகவத்தூ²னி வா தா³ஸமயூராதி³ங் கேவலங் ஸவிஞ்ஞாணகவத்து²மத்தங் வா அவஹரிதுங் கதா யதா²வுத்தஸரூபா ஆதி³யனாத³யோ டா²னாசாவனபரியோஸானா பஞ்ச அவஹாரா யதா²வுத்தனானாப⁴ண்ட³ஏகப⁴ண்ட³விஸயா ஹுத்வா பவத்தந்தீதி நானாப⁴ண்ட³பஞ்சகங் ஏகப⁴ண்ட³பஞ்சகந்தி த³ஸ அவஹாரா ப⁴வந்தீதி வினயத⁴ரேன ஓதிண்ணஸ்ஸ வத்து²னோ வினிச்ச²யோபகாரகத்தா தத²தோ ஞாதப்³பா³தி அத்தோ².

    40. Imasmiṃ adinnādānapārājike vatthumhi otiṇṇe kattabbavinicchayassa pañcavīsatiavahārānaṃ aṅgāni honti, te ca nānābhaṇḍapañcakaṃ ekabhaṇḍapañcakaṃ sāhatthikapañcakaṃ pubbapayogapañcakaṃ theyyāvahārapañcakanti niddiṭṭhā pañcapañcakabhedā, tattha imāya gāthāya nānekabhaṇḍapañcakadvayappabhede dasa avahāre saṅgahetvā avasesapañcakattayaṃ dassetuṃ ‘‘tatthā’’ti āraddhaṃ. Tattha tatthāti tissaṃ gāthāyaṃ. Nānekabhaṇḍānanti nānā, eko ca bhaṇḍo yesanti viggaho. Saviññāṇakaaviññāṇakabhaṇḍavasena nānābhaṇḍapañcakañca saviññāṇakabhaṇḍavaseneva ekabhaṇḍapañcakañca veditabbaṃ. Pañca parimāṇā yesante pañcakā, tesaṃ. Avahārāti avaharaṇāni, corakammānīti vuttaṃ hoti. Eteti anantaragāthāya ‘‘ādiyanto’’tiādinā niddiṭṭhā ādiyantādayo. Paṭipattisantāne visesaṃ vinicchayaṃ bhāveti uppādetīti vibhāvī, vinayadharo, tena vibhāvinā. Viññātabbāti paresaṃ ārāmādisaviññāṇakavatthūni vā dāsamayūrādiṃ kevalaṃ saviññāṇakavatthumattaṃ vā avaharituṃ katā yathāvuttasarūpā ādiyanādayo ṭhānācāvanapariyosānā pañca avahārā yathāvuttanānābhaṇḍaekabhaṇḍavisayā hutvā pavattantīti nānābhaṇḍapañcakaṃ ekabhaṇḍapañcakanti dasa avahārā bhavantīti vinayadharena otiṇṇassa vatthuno vinicchayopakārakattā tathato ñātabbāti attho.

    41. ஏவங் பஞ்சவீஸதி அவஹாரே த³ஸ்ஸேதுங் வத்தப்³பே³ஸு பஞ்சஸு பஞ்சகேஸு நானேகப⁴ண்ட³பஞ்சகானி த்³வே த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அவஸேஸபஞ்சகத்தயங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஸாஹத்தா²’’திஆதி³. தத்த² ஸாஹத்தோ²தி ஸகோ ஹத்தோ², தேன நிப்³ப³த்தோ, தஸ்ஸ வா ஸம்ப³ந்தீ⁴தி ஸாஹத்தோ², அவஹாரோ, சோரேன ஸஹத்தா² கதோ அவஹாரோதி அத்தோ². ஆணத்திகோ சேவாதி ஆணத்தியா நிப்³ப³த்தோ ஆணத்திகோ, அவஹாரோ, சோரஸ்ஸ ‘‘இமங் நாம ப⁴ண்ட³ங் க³ண்ஹா’’தி யஸ்ஸ கஸ்ஸசி ஆணாபனேன ஸித்³தோ⁴ அவஹாரோ ச. நிஸ்ஸக்³கோ³தி நிஸ்ஸஜ்ஜனங் நிஸ்ஸக்³கோ³, அவஹாரோ, ஸுங்ககா⁴தட்டா²னே, பரிகப்பிதோகாஸே வா ட²த்வா ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ ப³ஹி பாதனந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    41. Evaṃ pañcavīsati avahāre dassetuṃ vattabbesu pañcasu pañcakesu nānekabhaṇḍapañcakāni dve dassetvā idāni avasesapañcakattayaṃ dassetumāha ‘‘sāhatthā’’tiādi. Tattha sāhatthoti sako hattho, tena nibbatto, tassa vā sambandhīti sāhattho, avahāro, corena sahatthā kato avahāroti attho. Āṇattiko cevāti āṇattiyā nibbatto āṇattiko, avahāro, corassa ‘‘imaṃ nāma bhaṇḍaṃ gaṇhā’’ti yassa kassaci āṇāpanena siddho avahāro ca. Nissaggoti nissajjanaṃ nissaggo, avahāro, suṅkaghātaṭṭhāne, parikappitokāse vā ṭhatvā bhaṇḍassa bahi pātananti vuttaṃ hoti.

    அத்த²ஸாத⁴கோதி பாராஜிகாபத்திஸங்கா²தங் அத்த²ங் ஸாதே⁴தீதி அத்த²ஸாத⁴கோ, ஸோ அவஹாரோ ச யதா²ணத்திகங் அவிராதெ⁴த்வா ஏகங்ஸேன அவஹரந்தஸ்ஸ ‘‘அஸுகஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ங் அவஹரா’’தி அவிஸேஸேன வா அவஹரிதப்³ப³வத்து²விஸேஸோ க³ஹணகாலோ க³ஹணதே³ஸோ க³ஹணாகாரோ சாதி ஏவமாதி³விஸேஸானமஞ்ஞதரேன விஸேஸெத்வா வா ஆணாபனஞ்ச ஏகங்ஸேன பாத³க்³க⁴னகதேலபிவனகங் உபாஹனாதி³கிஞ்சிவத்து²ங் தேலபா⁴ஜனாதீ³ஸு பாதனாதி³ப்பயோகோ³ சாதி ஏவமாதி³ப்பயோகோ³ ச கிரியாஸித்³தி⁴யா புரேதரமேவ பாராஜிகஸங்கா²தஸ்ஸ அத்த²ஸ்ஸ ஸாத⁴னதோ அத்த²ஸாத⁴கோ அவஹாரோ சாதி வுத்தங் ஹோதி.

    Atthasādhakoti pārājikāpattisaṅkhātaṃ atthaṃ sādhetīti atthasādhako, so avahāro ca yathāṇattikaṃ avirādhetvā ekaṃsena avaharantassa ‘‘asukassa bhaṇḍaṃ avaharā’’ti avisesena vā avaharitabbavatthuviseso gahaṇakālo gahaṇadeso gahaṇākāro cāti evamādivisesānamaññatarena visesetvā vā āṇāpanañca ekaṃsena pādagghanakatelapivanakaṃ upāhanādikiñcivatthuṃ telabhājanādīsu pātanādippayogo cāti evamādippayogo ca kiriyāsiddhiyā puretarameva pārājikasaṅkhātassa atthassa sādhanato atthasādhako avahāro cāti vuttaṃ hoti.

    து⁴ரனிக்கே²பனஞ்சாதி து⁴ரஸ்ஸ நிக்கே²பனங் து⁴ரனிக்கே²பனங், தஞ்ச அவஹாரோ, பரஸந்தகானங் ஆராமாதீ³னங் அபி⁴யோக³விஸயே ச உபனிக்கி²த்தஸ்ஸ ப⁴ண்டா³தி³னோ விஸயே ச சோரஸ்ஸ ஸாமினோ விஸ்ஸஜ்ஜனே ச ஸாமினோ ச, யதா³ கதா³சி யதா²கத²ஞ்சி க³ண்ஹிஸ்ஸாமீதி க³ஹணே நிருஸ்ஸாஹபா⁴வஸங்கா²தோ து⁴ரனிக்கே²பாவஹாரோ சாதி வுத்தங் ஹோதி. இதி இத³ங் து⁴ரனிக்கே²பனஞ்ச யதா²வுத்தப்பகாரங் ஸாஹத்தா²தி³சதுக்கஞ்ச பஞ்சன்னங் அவஹாரானங் ஸமூஹோ பஞ்சகங், ஸாஹத்தா²தி³பஞ்சகங் ‘‘ஸாஹத்த²பஞ்சக’’ந்தி வுச்சதி. ஆதி³-ஸத்³தோ³ லுத்தனித்³தி³ட்டோ²தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Dhuranikkhepanañcāti dhurassa nikkhepanaṃ dhuranikkhepanaṃ, tañca avahāro, parasantakānaṃ ārāmādīnaṃ abhiyogavisaye ca upanikkhittassa bhaṇḍādino visaye ca corassa sāmino vissajjane ca sāmino ca, yadā kadāci yathākathañci gaṇhissāmīti gahaṇe nirussāhabhāvasaṅkhāto dhuranikkhepāvahāro cāti vuttaṃ hoti. Iti idaṃ dhuranikkhepanañca yathāvuttappakāraṃ sāhatthādicatukkañca pañcannaṃ avahārānaṃ samūho pañcakaṃ, sāhatthādipañcakaṃ ‘‘sāhatthapañcaka’’nti vuccati. Ādi-saddo luttaniddiṭṭhoti veditabbaṃ.

    42. புப்³ப³ஸஹபயோகா³ சாதி எத்த² ‘‘புப்³ப³பயோகோ³ ஸஹபயோகோ³’’தி பயோக³-ஸத்³தோ³ பச்சேகங் யோஜேதப்³போ³. ‘‘ஆணத்திவஸேன புப்³ப³பயோகோ³ வேதி³தப்³போ³’’தி அட்ட²கதா²வசனதோ (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.92) யதா²ணத்திகமவிராதெ⁴த்வா க³ண்ஹதோ ‘‘அஸுகஸ்ஸ இத்த²ன்னாமங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரா’’தி ஆணாபனங் புப்³ப³பயோகோ³ நாம அவஹாரோ. காயேன, வாசாய வா பயுஜ்ஜனங் ஆணாபனங் பயோகோ³, ஆணத்தஸ்ஸ ப⁴ண்ட³க்³க³ஹணதோ புப்³ப³த்தா புப்³போ³ ச ஸோ பயோகோ³ சாதி புப்³ப³பயோகோ³ அவஹாரோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ‘‘டா²னாசாவனவஸேன ஸஹபயோகோ³ வேதி³தப்³போ³’’தி அட்ட²கதா²வசனஸ்ஸ உபலக்க²ணபத³த்தா டா²னாசாவனஞ்ச பராயத்தபூ⁴மிக³ஹணே கீ²லஸங்கமனாதி³கஞ்ச ஸஹபயோகோ³ அவஹாரோதி வேதி³தப்³போ³.

    42.Pubbasahapayogā cāti ettha ‘‘pubbapayogo sahapayogo’’ti payoga-saddo paccekaṃ yojetabbo. ‘‘Āṇattivasena pubbapayogo veditabbo’’ti aṭṭhakathāvacanato (pārā. aṭṭha. 1.92) yathāṇattikamavirādhetvā gaṇhato ‘‘asukassa itthannāmaṃ bhaṇḍaṃ avaharā’’ti āṇāpanaṃ pubbapayogo nāma avahāro. Kāyena, vācāya vā payujjanaṃ āṇāpanaṃ payogo, āṇattassa bhaṇḍaggahaṇato pubbattā pubbo ca so payogo cāti pubbapayogo avahāroti daṭṭhabbaṃ. ‘‘Ṭhānācāvanavasena sahapayogo veditabbo’’ti aṭṭhakathāvacanassa upalakkhaṇapadattā ṭhānācāvanañca parāyattabhūmigahaṇe khīlasaṅkamanādikañca sahapayogo avahāroti veditabbo.

    ஸங்விதா³ஹரணந்தி ப³ஹூஹி ஏகதோ ஹுத்வா ‘‘இத³ங் நாம ப⁴ண்ட³ங் அவஹரிஸ்ஸாமா’’தி ஸங்வித³ஹித்வா ஸப்³பே³ஹி, ஏகதோ வா ஸப்³பே³ஸங் அனுமதியா ஏகேன வா க³ந்த்வா பரஸந்தகஸ்ஸ தெ²ய்யசித்தேன ஹரணஸங்கா²தோ ஸங்விதா³வஹாரோ ச. ஸமங் ஏகீ ஹுத்வா விஸுங் ஏகேனாபி தெ²ய்யசித்தேன பாதே³ வா பாதா³ரஹே வா க³ஹிதே கதமந்தனானங் ஸப்³பே³ஸம்பி பாராஜிகங் ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங் . ஸங்வித³ஹித்வா மந்தெத்வா அவஹரணங் ஸங்விதா³ஹரணங். நிருத்தினயேன ஸத்³த³ஸித்³தி⁴ வேதி³தப்³பா³. ‘‘ஸங்விதா³ஹரண’’ந்தி ‘‘ஸங்விதா³வஹாரோ’’தி இமஸ்ஸ வேவசனங். ‘‘ஸம்ப³ஹுலா ஸங்வித³ஹித்வா ஏகோ ப⁴ண்ட³ங் அவஹரதி, ஆபத்தி ஸப்³பே³ஸங் பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 118) வசனதோ ஏவங் ஸஹகதமந்தனேஸு ஏகேனாபி தெ²ய்யசித்தேன பாதே³ வா பாதா³ரஹே வா க³ஹிதே கதமந்தனானங் ஸப்³பே³ஸங் பாராஜிகங் ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Saṃvidāharaṇanti bahūhi ekato hutvā ‘‘idaṃ nāma bhaṇḍaṃ avaharissāmā’’ti saṃvidahitvā sabbehi, ekato vā sabbesaṃ anumatiyā ekena vā gantvā parasantakassa theyyacittena haraṇasaṅkhāto saṃvidāvahāro ca. Samaṃ ekī hutvā visuṃ ekenāpi theyyacittena pāde vā pādārahe vā gahite katamantanānaṃ sabbesampi pārājikaṃ hotīti daṭṭhabbaṃ . Saṃvidahitvā mantetvā avaharaṇaṃ saṃvidāharaṇaṃ. Niruttinayena saddasiddhi veditabbā. ‘‘Saṃvidāharaṇa’’nti ‘‘saṃvidāvahāro’’ti imassa vevacanaṃ. ‘‘Sambahulā saṃvidahitvā eko bhaṇḍaṃ avaharati, āpatti sabbesaṃ pārājikassā’’ti (pārā. 118) vacanato evaṃ sahakatamantanesu ekenāpi theyyacittena pāde vā pādārahe vā gahite katamantanānaṃ sabbesaṃ pārājikaṃ hotīti daṭṭhabbaṃ.

    ஸங்கேதகம்மந்தி புப்³ப³ண்ஹாதி³காலபரிச்சே²தே³ன ஸஞ்ஜானநங் ஸங்கேதோ, தேன கதங் கம்மங் அவஹரணங் ஸங்கேதகம்மங் நாம. தங் பன புரேப⁴த்தாதீ³ஸு கஞ்சி காலங் பரிச்சி²ந்தி³த்வா ‘‘இமஸ்மிங் காலே இத்த²ன்னாமங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரா’’தி வுத்தே தஸ்மிங்யேவ காலே தங்யேவ யதா²வுத்தங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரதி சே, ஸங்கேதகாரகஸ்ஸ ஸங்கேதக்க²ணேயேவ பாராஜிகந்தி ஸங்கே²பதோ வேதி³தப்³ப³ங்.

    Saṅketakammanti pubbaṇhādikālaparicchedena sañjānanaṃ saṅketo, tena kataṃ kammaṃ avaharaṇaṃ saṅketakammaṃ nāma. Taṃ pana purebhattādīsu kañci kālaṃ paricchinditvā ‘‘imasmiṃ kāle itthannāmaṃ bhaṇḍaṃ avaharā’’ti vutte tasmiṃyeva kāle taṃyeva yathāvuttaṃ bhaṇḍaṃ avaharati ce, saṅketakārakassa saṅketakkhaṇeyeva pārājikanti saṅkhepato veditabbaṃ.

    நேமித்தந்தி பரப⁴ண்டா³வஹாரஸ்ஸ ஹேதுத்தா அக்கி²னிக²ணனாதி³ நிமித்தங் நாம, தேன நிப்³ப³த்தங் நேமித்தங், அவஹரணஸங்கா²தகம்மங் அவஹாரோ. ‘‘மயா அக்கி²ம்ஹி நிக²ணிதே வா ப⁴மும்ஹி உக்கி²த்தே வா இத்த²ன்னாமங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரா’’தி ஆணத்தேன தங் நிமித்தங் தி³ஸ்வா வுத்தமேவ ப⁴ண்ட³ங் வுத்தனியாமமவிராதெ⁴த்வா க³ஹிதங் சே, நிமித்தகாரகஸ்ஸ நிமித்தகரணக்க²ணேயேவ பாராஜிகங் ஹோதி. வுத்தனியாமங் விராதெ⁴த்வா க³ஹிதங் சே, நிமித்தகாரகோ முச்சதி, அவஹாரகஸ்ஸேவ பாராஜிகங். புப்³ப³பயோகோ³ ஆதி³ யஸ்ஸ தங் புப்³ப³பயோகா³தி³, புப்³ப³பயோகா³தி³ ச தங் பஞ்சகஞ்சாதி விக்³க³ஹோ.

    Nemittanti parabhaṇḍāvahārassa hetuttā akkhinikhaṇanādi nimittaṃ nāma, tena nibbattaṃ nemittaṃ, avaharaṇasaṅkhātakammaṃ avahāro. ‘‘Mayā akkhimhi nikhaṇite vā bhamumhi ukkhitte vā itthannāmaṃ bhaṇḍaṃ avaharā’’ti āṇattena taṃ nimittaṃ disvā vuttameva bhaṇḍaṃ vuttaniyāmamavirādhetvā gahitaṃ ce, nimittakārakassa nimittakaraṇakkhaṇeyeva pārājikaṃ hoti. Vuttaniyāmaṃ virādhetvā gahitaṃ ce, nimittakārako muccati, avahārakasseva pārājikaṃ. Pubbapayogo ādi yassa taṃ pubbapayogādi, pubbapayogādi ca taṃ pañcakañcāti viggaho.

    43. தெ²ய்யஞ்ச பஸய்ஹஞ்ச பரிகப்போ ச படிச்ச²ன்னோ ச குஸோ ச தெ²ய்யபஸய்ஹபரிகப்பபடிச்ச²ன்னகுஸா, தே ஆதீ³ உபபத³பூ⁴தா யேஸங் அவஹாரானங் தே தெ²ய்ய…பே॰… குஸாதி³கா , அவஹாரா, இமினா தெ²ய்யாவஹாரோ ச…பே॰… குஸாவஹாரோ சாதி வுத்தங் ஹோதி. தத்த² தெ²ய்யாவஹாரோதி தே²னோ வுச்சதி சோரோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ தெ²ய்யங், எத்த² ந-காரலோபோ நிருத்தினயேன த³ட்ட²ப்³போ³, தேன அவஹரணங் தெ²ய்யாவஹாரோ, ஸந்தி⁴ச்சே²தா³தி³வஸேன அதி³ஸ்ஸமானேன க³ஹணஞ்ச கூடமானகூடகஹாபணாதீ³ஹி வஞ்செத்வா க³ஹணஞ்ச தெ²ய்யாவஹாரோ.

    43. Theyyañca pasayhañca parikappo ca paṭicchanno ca kuso ca theyyapasayhaparikappapaṭicchannakusā, te ādī upapadabhūtā yesaṃ avahārānaṃ te theyya…pe… kusādikā, avahārā, iminā theyyāvahāro ca…pe… kusāvahāro cāti vuttaṃ hoti. Tattha theyyāvahāroti theno vuccati coro, tassa bhāvo theyyaṃ, ettha na-kāralopo niruttinayena daṭṭhabbo, tena avaharaṇaṃ theyyāvahāro, sandhicchedādivasena adissamānena gahaṇañca kūṭamānakūṭakahāpaṇādīhi vañcetvā gahaṇañca theyyāvahāro.

    பஸய்ஹ அபி⁴ப⁴வித்வா அவஹரணங் பஸய்ஹாவஹாரோ, கா³மவிலோபகா விய ஸாமிகே அபி⁴ப⁴வித்வா க³ஹணஞ்ச ராஜப⁴டாத³யோ விய அபி⁴ப⁴வித்வா நிப³த்³த⁴கரக்³க³ஹணே அதி⁴கக்³க³ஹணஞ்ச பஸய்ஹாவஹாரோ.

    Pasayha abhibhavitvā avaharaṇaṃ pasayhāvahāro, gāmavilopakā viya sāmike abhibhavitvā gahaṇañca rājabhaṭādayo viya abhibhavitvā nibaddhakaraggahaṇe adhikaggahaṇañca pasayhāvahāro.

    வத்த²ஸுத்தாதி³கங் பரிச்சி²ஜ்ஜ கப்பெத்வா அவஹரணங் பரிகப்பாவஹாரோ, ஸோ ச ப⁴ண்டோ³காஸபரிகப்பவஸேன து³விதோ⁴ ஹோதி. தத்த² நிக்கி²த்தப⁴ண்ட³ங் அந்த⁴காரப்பதே³ஸங் பவிஸித்வா ஸுத்தாதி³ப⁴ண்டா³னி தத்த² நிக்கி²த்தானி, தே பேளாத³யோ க³ண்ஹந்தஸ்ஸ ‘‘வத்தா²னி சே க³ண்ஹிஸ்ஸாமி, ஸுத்தானி சே ந க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’திஆதி³னா நயேன பரிகப்பெத்வா உக்கி²பனங் ப⁴ண்ட³பரிகப்பபுப்³ப³கத்தா ப⁴ண்ட³பரிகப்பாவஹாரோ நாம. ஆராமபரிவேணாதீ³னி பவிஸித்வா லோப⁴னீயங் ப⁴ண்ட³ங் தி³ஸ்வா க³ப்³ப⁴பாஸாத³தலபமுக²மாளகபாகாரத்³வாரகொட்ட²காதி³ங் யங் கிஞ்சி டா²னங் பரிகப்பெத்வா ‘‘எத்த²ந்தரே தி³ட்டோ² சே, ஓலோகேதுங் க³ஹிதங் விய த³ஸ்ஸாமி, நோ சே, ஹரிஸ்ஸாமீ’’தி பரிகப்பெத்வா ஆதா³ய க³ந்த்வா பரிகப்பிதட்டா²னாதிக்கமோ ஓகாஸபரிகப்பபுப்³ப³கத்தா ஓகாஸபரிகப்பாவஹாரோ நாமாதி ஸங்கே²பதோ வேதி³தப்³போ³.

    Vatthasuttādikaṃ paricchijja kappetvā avaharaṇaṃ parikappāvahāro, so ca bhaṇḍokāsaparikappavasena duvidho hoti. Tattha nikkhittabhaṇḍaṃ andhakārappadesaṃ pavisitvā suttādibhaṇḍāni tattha nikkhittāni, te peḷādayo gaṇhantassa ‘‘vatthāni ce gaṇhissāmi, suttāni ce na gaṇhissāmī’’tiādinā nayena parikappetvā ukkhipanaṃ bhaṇḍaparikappapubbakattā bhaṇḍaparikappāvahāro nāma. Ārāmapariveṇādīni pavisitvā lobhanīyaṃ bhaṇḍaṃ disvā gabbhapāsādatalapamukhamāḷakapākāradvārakoṭṭhakādiṃ yaṃ kiñci ṭhānaṃ parikappetvā ‘‘etthantare diṭṭho ce, oloketuṃ gahitaṃ viya dassāmi, no ce, harissāmī’’ti parikappetvā ādāya gantvā parikappitaṭṭhānātikkamo okāsaparikappapubbakattā okāsaparikappāvahāro nāmāti saṅkhepato veditabbo.

    திணபண்ணாதீ³ஹி படிச்ச²ன்னஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ அவஹரணங் படிச்ச²ன்னாவஹாரோ, உய்யானாதீ³ஸு கீளமானேஹி வா ஸங்க⁴பரிவிஸந்தேஹி வா மனுஸ்ஸேஹி ஓமுஞ்சித்வா ட²பிதங் அலங்காராதி³கங் யங் கிஞ்சி ப⁴ண்ட³ங் தி³ஸ்வா ‘‘ஓணமித்வா க³ண்ஹந்தே ஆஸங்கந்தீ’’தி ட²த்வா திணபண்ணபங்ஸுவாலுகாதீ³ஹி படிச்சா²தெ³த்வா ஸாமிகேஸு பரியேஸித்வா அதி³ஸ்வா ஸாலயேஸு க³தேஸு பச்சா² தெ²ய்யசித்தேன க³ஹணஞ்ச ததே³வ ப⁴ண்ட³ங் கத்³த³மாதீ³ஸு தெ²ய்யசித்தேன அங்கு³ட்டா²தீ³ஹி பீளெத்வா ஓஸீதா³பெத்வா ஹெட்டா²பா⁴கே³ன பு²ட்ட²ட்டா²னங் உபரிபா⁴கே³ன அதிக்கமனஞ்ச படிச்ச²ன்னாவஹாரோதி வுத்தங் ஹோதி.

    Tiṇapaṇṇādīhi paṭicchannassa bhaṇḍassa avaharaṇaṃ paṭicchannāvahāro, uyyānādīsu kīḷamānehi vā saṅghaparivisantehi vā manussehi omuñcitvā ṭhapitaṃ alaṅkārādikaṃ yaṃ kiñci bhaṇḍaṃ disvā ‘‘oṇamitvā gaṇhante āsaṅkantī’’ti ṭhatvā tiṇapaṇṇapaṃsuvālukādīhi paṭicchādetvā sāmikesu pariyesitvā adisvā sālayesu gatesu pacchā theyyacittena gahaṇañca tadeva bhaṇḍaṃ kaddamādīsu theyyacittena aṅguṭṭhādīhi pīḷetvā osīdāpetvā heṭṭhābhāgena phuṭṭhaṭṭhānaṃ uparibhāgena atikkamanañca paṭicchannāvahāroti vuttaṃ hoti.

    குஸேன அவஹாரோ குஸாவஹாரோ, தெ²ய்யசித்தேன குஸங் ஸங்காமெத்வா பரகொட்டா²ஸஸ்ஸ அக்³கே⁴ன மஹந்தஸ்ஸ வா ஸமஸமஸ்ஸ வா க³ஹணந்தி அத்தோ². யோ பன பி⁴க்கு² குஸபாதனேன ஸங்க⁴ஸ்ஸ சீவரேஸு பா⁴ஜியமானேஸு அத்தனோ கொட்டா²ஸேன ஸமங் வா அதி⁴கங் வா ஊனகங் வா அக்³கே⁴ன பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா அக்³க⁴னகங் அஞ்ஞஸ்ஸ கொட்டா²ஸங் அவஹரிதுகாமோ அத்தனோ கொட்டா²ஸே பதிதங் குஸங் பரகொட்டா²ஸே பாதேதுகாமோ உத்³த⁴ரதி, தங்க²ணே ச பரஸ்ஸ கொட்டா²ஸே பாதிதக்க²ணே ச ந பாராஜிகங் அனாபஜ்ஜித்வா பரகொட்டா²ஸதோ பரனாமலிகி²தங் குஸங் உக்கி²பெந்தோ ததோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அபனாமேதி, பாராஜிகோ ஹோதி. யதி³ பட²மங் பரகொட்டா²ஸதோ குஸங் உத்³த⁴ரதி, உத்³த⁴டக்க²ணே ச அத்தனோ கொட்டா²ஸே பாதிதக்க²ணே ச ஸகனாமலிகி²தங் குஸங் உத்³த⁴ரணக்க²ணே ச பாராஜிகங் அனாபஜ்ஜித்வா பரகொட்டா²ஸே பாதனக்க²ணே ஹத்த²தோ கேஸக்³க³மத்தம்பி முத்தே பாராஜிகோ ஹோதி.

    Kusena avahāro kusāvahāro, theyyacittena kusaṃ saṅkāmetvā parakoṭṭhāsassa agghena mahantassa vā samasamassa vā gahaṇanti attho. Yo pana bhikkhu kusapātanena saṅghassa cīvaresu bhājiyamānesu attano koṭṭhāsena samaṃ vā adhikaṃ vā ūnakaṃ vā agghena pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghanakaṃ aññassa koṭṭhāsaṃ avaharitukāmo attano koṭṭhāse patitaṃ kusaṃ parakoṭṭhāse pātetukāmo uddharati, taṅkhaṇe ca parassa koṭṭhāse pātitakkhaṇe ca na pārājikaṃ anāpajjitvā parakoṭṭhāsato paranāmalikhitaṃ kusaṃ ukkhipento tato kesaggamattampi apanāmeti, pārājiko hoti. Yadi paṭhamaṃ parakoṭṭhāsato kusaṃ uddharati, uddhaṭakkhaṇe ca attano koṭṭhāse pātitakkhaṇe ca sakanāmalikhitaṃ kusaṃ uddharaṇakkhaṇe ca pārājikaṃ anāpajjitvā parakoṭṭhāse pātanakkhaṇe hatthato kesaggamattampi mutte pārājiko hoti.

    யதி³ த்³வேபி குஸே படிச்சா²தெ³த்வா ஸப்³பே³ஸு பி⁴க்கூ²ஸு ஸகஸககொட்டா²ஸங் ஆதா³ய க³தேஸு யஸ்மிங் குஸங் படிச்சா²தே³ஸி, தஸ்ஸ ஸாமிகேன ஆக³ந்த்வா ‘‘மய்ஹங் குஸோ கஸ்மா ந தி³ஸ்ஸதீ’’தி வுத்தே சோரோ ‘‘மய்ஹம்பி குஸோ ந தி³ஸ்ஸதீ’’தி வத்வா அத்தனோ கொட்டா²ஸங் தஸ்ஸ ஸந்தகங் விய த³ஸ்ஸெத்வா தஸ்மிங் விவதி³த்வா வா அவிவதி³த்வா வா க³ஹெத்வா க³தே இதரங் கொட்டா²ஸங் உத்³த⁴ரதி சே, உத்³த⁴டக்க²ணேயேவ பாராஜிகோ ஹோதி. யதி³ பரோ ‘‘மய்ஹங் கொட்டா²ஸங் துய்ஹங் ந தே³மி, த்வங் துய்ஹங் கொட்டா²ஸங் விசினித்வா க³ண்ஹாஹீ’’தி வத³தி, ஏவங் வுத்தே ஸோ அத்தனோ அஸ்ஸாமிகபா⁴வங் ஜானந்தோபி பரஸ்ஸ கொட்டா²ஸங் உத்³த⁴ரதி, உத்³த⁴டக்க²ணே பாராஜிகோ ஹோதி. யதி³ பரோ விவாத³பீ⁴ருகத்தா ‘‘கிங் விவாதே³னா’’தி சிந்தெத்வா ‘‘மய்ஹங் வா பத்தங் ஹோது துய்ஹங் வா, வரகொட்டா²ஸங் த்வங் க³ண்ஹாஹீ’’தி வதெ³ய்ய, தி³ன்னகங் நாம க³ஹிதங் ஹோதீதி பாராஜிகங் ந ஹோதீதி. யதி³ ‘‘தவ ருச்சனகங் க³ண்ஹாஹீ’’தி வுத்தோ விவாத³ப⁴யேன அத்தனோ பத்தங் வரபா⁴க³ங் ட²பெத்வா லாமகபா⁴க³ங் க³ஹெத்வா க³தோ, சோரோ பச்சா² க³ண்ஹந்தோ விசிதாவஸேஸங் நாம அக்³க³ஹேஸீதி பாராஜிகோ ந ஹோதி. ஏவங் குஸாவஹாரவினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³. அயமெத்த² பஞ்சவீஸதியா அவஹாரேஸு ஸங்கே²போ, வித்தா²ரோ பன ஸமந்தபாஸாதி³காய வினயஸங்வண்ணனாய வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³போ³.

    Yadi dvepi kuse paṭicchādetvā sabbesu bhikkhūsu sakasakakoṭṭhāsaṃ ādāya gatesu yasmiṃ kusaṃ paṭicchādesi, tassa sāmikena āgantvā ‘‘mayhaṃ kuso kasmā na dissatī’’ti vutte coro ‘‘mayhampi kuso na dissatī’’ti vatvā attano koṭṭhāsaṃ tassa santakaṃ viya dassetvā tasmiṃ vivaditvā vā avivaditvā vā gahetvā gate itaraṃ koṭṭhāsaṃ uddharati ce, uddhaṭakkhaṇeyeva pārājiko hoti. Yadi paro ‘‘mayhaṃ koṭṭhāsaṃ tuyhaṃ na demi, tvaṃ tuyhaṃ koṭṭhāsaṃ vicinitvā gaṇhāhī’’ti vadati, evaṃ vutte so attano assāmikabhāvaṃ jānantopi parassa koṭṭhāsaṃ uddharati, uddhaṭakkhaṇe pārājiko hoti. Yadi paro vivādabhīrukattā ‘‘kiṃ vivādenā’’ti cintetvā ‘‘mayhaṃ vā pattaṃ hotu tuyhaṃ vā, varakoṭṭhāsaṃ tvaṃ gaṇhāhī’’ti vadeyya, dinnakaṃ nāma gahitaṃ hotīti pārājikaṃ na hotīti. Yadi ‘‘tava ruccanakaṃ gaṇhāhī’’ti vutto vivādabhayena attano pattaṃ varabhāgaṃ ṭhapetvā lāmakabhāgaṃ gahetvā gato, coro pacchā gaṇhanto vicitāvasesaṃ nāma aggahesīti pārājiko na hoti. Evaṃ kusāvahāravinicchayo veditabbo. Ayamettha pañcavīsatiyā avahāresu saṅkhepo, vitthāro pana samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya vuttanayeneva veditabbo.

    44. எத்தாவதா அதி³ன்னாதா³னபாராஜிகஸ்ஸ வினிச்ச²யாவயவரூபேன உக்³க³ஹேதப்³பே³ பஞ்சவீஸதி அவஹாரே த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அதி³ன்னாதா³னவினிச்ச²யே ஸம்பத்தே ஸஹஸா ஆபத்திங் அனாரோபெத்வா பட²மங் ஓலோகேதப்³பா³னி பஞ்ச டா²னானி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘வத்து²காலக்³க⁴தே³ஸே சா’’திஆதி³ ஆரத்³த⁴ங்.

    44. Ettāvatā adinnādānapārājikassa vinicchayāvayavarūpena uggahetabbe pañcavīsati avahāre dassetvā idāni adinnādānavinicchaye sampatte sahasā āpattiṃ anāropetvā paṭhamaṃ oloketabbāni pañca ṭhānāni dassetuṃ ‘‘vatthukālagghadese cā’’tiādi āraddhaṃ.

    தத்த² வத்து² நாம அவஹடப⁴ண்ட³ங். கிங் வுத்தங் ஹோதி? அவஹாரகேன ‘‘மயா இத்த²ன்னாமங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹட’’ந்தி வுத்தேபி தஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ ஸஸ்ஸாமிகஅஸ்ஸாமிகபா⁴வங் உபபரிக்கி²த்வா ஸஸ்ஸாமிகங் சே, அவஹாரகாலே தேஸங் ஸாலயபா⁴வங் வா நிராலயபா⁴வங் வா நியமெத்வா ஸாலயகாலே சே க³ஹிதங், ப⁴ண்ட³ங் அக்³கா⁴பெத்வா மாஸகங் வா ஊனமாஸகங் வா ஹோதி, து³க்கடேன, அதிரேகமாஸகங் வா ஊனபஞ்சமாஸகங் வா ஹோதி, து²ல்லச்சயேன, பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா ஹோதி, பாராஜிகேன காதப்³போ³. ஸாமிகானங் நிராலயகாலே சே க³ஹிதங், நத்தி² பாராஜிகங். ப⁴ண்ட³ஸாமிகே பன ப⁴ண்ட³ங் ஆஹராபெந்தே தங் வா ப⁴ண்ட³ங் தத³க்³க⁴னகங் வா தா³தப்³ப³ந்தி.

    Tattha vatthu nāma avahaṭabhaṇḍaṃ. Kiṃ vuttaṃ hoti? Avahārakena ‘‘mayā itthannāmaṃ bhaṇḍaṃ avahaṭa’’nti vuttepi tassa bhaṇḍassa sassāmikaassāmikabhāvaṃ upaparikkhitvā sassāmikaṃ ce, avahārakāle tesaṃ sālayabhāvaṃ vā nirālayabhāvaṃ vā niyametvā sālayakāle ce gahitaṃ, bhaṇḍaṃ agghāpetvā māsakaṃ vā ūnamāsakaṃ vā hoti, dukkaṭena, atirekamāsakaṃ vā ūnapañcamāsakaṃ vā hoti, thullaccayena, pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā hoti, pārājikena kātabbo. Sāmikānaṃ nirālayakāle ce gahitaṃ, natthi pārājikaṃ. Bhaṇḍasāmike pana bhaṇḍaṃ āharāpente taṃ vā bhaṇḍaṃ tadagghanakaṃ vā dātabbanti.

    காலோ நாம அவஹாரகாலோ. ப⁴ண்ட³ங் நாமேதங் கதா³சி மஹக்³க⁴ங் ஹோதி, கதா³சி ஸமக்³க⁴ங். தஸ்மா அவஹடப⁴ண்ட³ஸ்ஸ அக்³க⁴ங் பரிச்சி²ந்த³ந்தேஹி அவஹடகாலானுரூபங் கத்வா பரிச்சி²ந்த³னத்த²ங் காலவினிச்ச²யோ காதப்³போ³தி வுத்தங் ஹோதி.

    Kālo nāma avahārakālo. Bhaṇḍaṃ nāmetaṃ kadāci mahagghaṃ hoti, kadāci samagghaṃ. Tasmā avahaṭabhaṇḍassa agghaṃ paricchindantehi avahaṭakālānurūpaṃ katvā paricchindanatthaṃ kālavinicchayo kātabboti vuttaṃ hoti.

    அக்³கோ⁴ நாம அவஹடப⁴ண்ட³ஸ்ஸ அக்³கோ⁴. எத்த² ச ஸப்³ப³தா³ ப⁴ண்டா³னங் அக்³கோ⁴ ஸமானரூபோ ந ஹோதி, நவப⁴ண்ட³ங் மஹக்³க⁴ங் ஹோதி, புராணங் சே ஸமக்³க⁴ங். தஸ்மா அவஹாரகாலே ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ நவபா⁴வங் வா புராணபா⁴வங் வா நியமெத்வா அக்³கோ⁴ பரிச்சி²ந்தி³தப்³போ³தி அதி⁴ப்பாயோ.

    Aggho nāma avahaṭabhaṇḍassa aggho. Ettha ca sabbadā bhaṇḍānaṃ aggho samānarūpo na hoti, navabhaṇḍaṃ mahagghaṃ hoti, purāṇaṃ ce samagghaṃ. Tasmā avahārakāle bhaṇḍassa navabhāvaṃ vā purāṇabhāvaṃ vā niyametvā aggho paricchinditabboti adhippāyo.

    தே³ஸோ சாதி ப⁴ண்டா³வஹாரதே³ஸோ. எத்த² ச ஸப்³ப³ஸ்ஸாபி ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ உட்டா²னதே³ஸே ஸமக்³க⁴ங் ஹுத்வா அஞ்ஞத்த² மஹக்³க⁴த்தா அவஹடப⁴ண்டே³ அக்³க⁴ங் பரிச்சி²ந்தி³த்வா தத³னுரூபா ஆபத்தியோ நியமந்தேஹி அக்³க⁴ங் பரிச்சி²ந்த³னத்தா²ய அவஹாரதே³ஸங் நியமெத்வா தஸ்மிங் தே³ஸே அக்³க⁴வஸேன தத³னுரூபா ஆபத்தியோ காரேதப்³பா³தி அதி⁴ப்பாயோ.

    Deso cāti bhaṇḍāvahāradeso. Ettha ca sabbassāpi bhaṇḍassa uṭṭhānadese samagghaṃ hutvā aññattha mahagghattā avahaṭabhaṇḍe agghaṃ paricchinditvā tadanurūpā āpattiyo niyamantehi agghaṃ paricchindanatthāya avahāradesaṃ niyametvā tasmiṃ dese agghavasena tadanurūpā āpattiyo kāretabbāti adhippāyo.

    பரிபோ⁴கோ³ நாம அவஹடப⁴ண்டே³ அவஹாரதோ புப்³பே³ பரேஹி கதபரிபோ⁴கோ³. எத்த² ச யஸ்ஸ கஸ்ஸசி ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ பரிபோ⁴கே³ன அக்³கோ⁴ பரிஹாயதீதி ப⁴ண்ட³ஸாமிகங் புச்சி²த்வா தஸ்மிங் ப⁴ண்டே³ நவேபி ஏகவாரம்பி யேன கேனசி பகாரேன பரிபு⁴த்தே பரிஹாபெத்வா அக்³கோ⁴ பரிச்சி²ந்தி³தப்³போ³தி வுத்தங் ஹோதி.

    Paribhogo nāma avahaṭabhaṇḍe avahārato pubbe parehi kataparibhogo. Ettha ca yassa kassaci bhaṇḍassa paribhogena aggho parihāyatīti bhaṇḍasāmikaṃ pucchitvā tasmiṃ bhaṇḍe navepi ekavārampi yena kenaci pakārena paribhutte parihāpetvā aggho paricchinditabboti vuttaṃ hoti.

    ஏவமாதி³னா நயேன ஏதானி பஞ்ச டா²னானி உபபரிக்கி²த்வாவ வினிச்ச²யோ காதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘பஞ்சபி ஞத்வா ஏதானி கத்தப்³போ³ பண்டி³தேன வினிச்ச²யோ’’தி.

    Evamādinā nayena etāni pañca ṭhānāni upaparikkhitvāva vinicchayo kātabboti dassetumāha ‘‘pañcapi ñatvā etāni kattabbo paṇḍitena vinicchayo’’ti.

    45. எத்தாவதா அதி³ன்னாதா³னவினிச்ச²யாவயவபூ⁴தே பஞ்சவீஸதி அவஹாரே ச பஞ்சட்டா²னாவலோகனஞ்ச த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அனாக³தே பாபபி⁴க்கூ²னங் லேஸோகாஸபித³ஹனத்த²ங் பரஸந்தகங் யங் கிஞ்சி வத்து²ங் யத்த² கத்த²சி டி²தங் யேன கேனசி பகாரேன க³ண்ஹதோ மொக்கா²பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதுகாமேன ததா²க³தேன யா பனேதா –

    45. Ettāvatā adinnādānavinicchayāvayavabhūte pañcavīsati avahāre ca pañcaṭṭhānāvalokanañca dassetvā idāni anāgate pāpabhikkhūnaṃ lesokāsapidahanatthaṃ parasantakaṃ yaṃ kiñci vatthuṃ yattha katthaci ṭhitaṃ yena kenaci pakārena gaṇhato mokkhābhāvaṃ dassetukāmena tathāgatena yā panetā –

    பூ⁴மட்ட²ஞ்ச த²லட்ட²ஞ்ச;

    Bhūmaṭṭhañca thalaṭṭhañca;

    ஆகாஸட்ட² மதா²பரங்;

    Ākāsaṭṭha mathāparaṃ;

    வேஹாஸட்டோ² த³கட்ட²ஞ்ச;

    Vehāsaṭṭho dakaṭṭhañca;

    நாவா யானட்ட²மேவ ச.

    Nāvā yānaṭṭhameva ca.

    பா⁴ரா ராம விஹாரட்ட²ங்;

    Bhārā rāma vihāraṭṭhaṃ;

    கெ²த்த வத்து²ட்ட²மேவ ச;

    Khetta vatthuṭṭhameva ca;

    கா³மா ரஞ்ஞட்ட² முத³கங்;

    Gāmā raññaṭṭha mudakaṃ;

    த³ந்தபோனோ வனப்பதி.

    Dantapono vanappati.

    ஹரணகோ பனிதி⁴ சேவ;

    Haraṇako panidhi ceva;

    ஸுங்ககா⁴தகங் பாணகா;

    Suṅkaghātakaṃ pāṇakā;

    அபத³ங் த்³விபத³ஞ்சேவ;

    Apadaṃ dvipadañceva;

    சதுப்பத³ங் ப³ஹுப்பத³ங்.

    Catuppadaṃ bahuppadaṃ.

    ஓசரகோணிரக்கோ² ச;

    Ocarakoṇirakkho ca;

    ஸங்விதா³ஹரணம்பி ச;

    Saṃvidāharaṇampi ca;

    ஸங்கேதகம்மங் நிமித்த-

    Saṅketakammaṃ nimitta-

    மிதி திங் ஸெத்த² மாதிகா. –

    Miti tiṃ settha mātikā. –

    நிக்கி²த்தா , தாஸங் யதா²க்கமங் பத³பா⁴ஜனே, தத³ட்ட²கதா²ய ச ஆக³தனயேன வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுகாமோ பட²மங் தாவ பூ⁴மட்டே² வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘து³தியங் வாபீ’’திஆதி³.

    Nikkhittā , tāsaṃ yathākkamaṃ padabhājane, tadaṭṭhakathāya ca āgatanayena vinicchayaṃ dassetukāmo paṭhamaṃ tāva bhūmaṭṭhe vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘dutiyaṃ vāpī’’tiādi.

    தத்த² து³தியங் தெ²ய்யசித்தேன பரியேஸதோ து³க்கடந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏவங் ஸப்³ப³பதே³ஸு. உபரி ஸஞ்ஜாதாஹி ருக்க²லதாஹி, இட்ட²கபாஸாணாதீ³ஹி ச ஸஞ்ச²ன்னங் மஹானிதி⁴ங் உத்³த⁴ரிதுகாமேன ‘‘மயா ஏகேனேவ ந ஸக்கா’’தி அத்தனோ அஞ்ஞங் ஸஹாயங் பரியேஸிதுங் தெ²ய்யசித்தேன ஸயிதட்டா²னா உட்டா²னாதீ³ஸு ஸப்³ப³பயோகே³ஸு து³க்கடங் ஹோதீதி அத்தோ². குதா³லங் பூ⁴மிக²ணனத்தா²ய பிடகங் வாபி பங்ஸுஉத்³த⁴ரணத்தா²ய யங் கிஞ்சி பா⁴ஜனங். இமேஸு த்³வீஸு குதா³லஸ்ஸ சே த³ண்டோ³ நத்தி², த³ண்ட³த்தா²ய ருக்க²தோ த³ண்ட³ங் சி²ந்த³தோ ச குதா³லோ சே ந ஹோதி, குதா³லகரணத்தா²ய அயோபீ³ஜங் உத்³த⁴ரணத்தா²ய அகப்பியபத²விங் க²ணந்தஸ்ஸபி பச்சி²கரணத்தா²ய பண்ணானி சி²ந்த³தோபி பிடகவாயனத்தா²ய வல்லிங் சி²ந்த³தோபி உப⁴யத்தா²பி பரியேஸனே முஸா ப⁴ணதோபி து³க்கடஞ்சேவ பாசித்தியஞ்ச, இதரபயோகே³ஸு து³க்கடமேவாதி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Tattha dutiyaṃ theyyacittena pariyesato dukkaṭanti sambandho. Evaṃ sabbapadesu. Upari sañjātāhi rukkhalatāhi, iṭṭhakapāsāṇādīhi ca sañchannaṃ mahānidhiṃ uddharitukāmena ‘‘mayā ekeneva na sakkā’’ti attano aññaṃ sahāyaṃ pariyesituṃ theyyacittena sayitaṭṭhānā uṭṭhānādīsu sabbapayogesu dukkaṭaṃ hotīti attho. Kudālaṃ bhūmikhaṇanatthāya piṭakaṃ vāpi paṃsuuddharaṇatthāya yaṃ kiñci bhājanaṃ. Imesu dvīsu kudālassa ce daṇḍo natthi, daṇḍatthāya rukkhato daṇḍaṃ chindato ca kudālo ce na hoti, kudālakaraṇatthāya ayobījaṃ uddharaṇatthāya akappiyapathaviṃ khaṇantassapi pacchikaraṇatthāya paṇṇāni chindatopi piṭakavāyanatthāya valliṃ chindatopi ubhayatthāpi pariyesane musā bhaṇatopi dukkaṭañceva pācittiyañca, itarapayogesu dukkaṭamevāti veditabbaṃ.

    க³ச்ச²தோதி து³தியாதி³ங் பரியேஸித்வா லத்³தா⁴ வா அலத்³தா⁴ வா நிதி⁴ட்டா²னங் க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ பதே³ பதே³ து³க்கடந்தி அத்தோ². எத்த² ச ‘‘தெ²ய்யசித்தோ து³தியங் வா பரியேஸதீ’’திஆதி³ பாளியங் (பாரா॰ 94) ‘‘தெ²ய்யசித்தோ’’தி வுத்தத்தா, இத⁴ ‘‘தெ²ய்யசித்தேனா’’தி வசனதோ ‘‘இமங் நிதி⁴ங் லபி⁴த்வா பு³த்³த⁴பூஜங் வா கரிஸ்ஸாமி, ஸங்க⁴ப⁴த்தங் வா கரிஸ்ஸாமீ’’தி ஏவமாதி³னா நயேன குஸலசித்தப்பவத்தியா ஸதி அனாபத்தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். புப்³ப³யோக³தோதி அதி³ன்னாதா³னஸ்ஸ புப்³ப³பயோக³பா⁴வதோ, து³தியபரியேஸனாதீ³ஸு புப்³ப³பயோகே³ஸு து³க்கடந்தி அத்தோ².

    Gacchatoti dutiyādiṃ pariyesitvā laddhā vā aladdhā vā nidhiṭṭhānaṃ gacchantassa pade pade dukkaṭanti attho. Ettha ca ‘‘theyyacitto dutiyaṃ vā pariyesatī’’tiādi pāḷiyaṃ (pārā. 94) ‘‘theyyacitto’’ti vuttattā, idha ‘‘theyyacittenā’’ti vacanato ‘‘imaṃ nidhiṃ labhitvā buddhapūjaṃ vā karissāmi, saṅghabhattaṃ vā karissāmī’’ti evamādinā nayena kusalacittappavattiyā sati anāpattīti daṭṭhabbaṃ. Pubbayogatoti adinnādānassa pubbapayogabhāvato, dutiyapariyesanādīsu pubbapayogesu dukkaṭanti attho.

    து³க்கடஞ்ச அட்ட²வித⁴ங் ஹோதி புப்³ப³பயோக³து³க்கடங் ஸஹபயோக³து³க்கடங் அனாமாஸது³க்கடங் து³ருபசிண்ணது³க்கடங் வினயது³க்கடங் ஞாதது³க்கடங் ஞத்திது³க்கடங் படிஸ்ஸவது³க்கடந்தி. தத்த² ‘‘தெ²ய்யசித்தோ து³தியங் வா குதா³லங் வா பிடகங் வா பரியேஸதி க³ச்ச²தி வா, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி வுத்தங் புப்³ப³பயோக³து³க்கடங் நாம. இத⁴ பாசித்தியட்டா²னே பாசித்தியங், இதரேஸு புப்³ப³பயோகே³ஸு து³க்கடங். ‘‘தத்த²ஜாதகங் கட்ட²ங் வா லதங் வா சி²ந்த³தி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி வுத்தங் ஸஹபயோக³து³க்கடங். இத⁴ அதி³ன்னாதா³னஸஹிதபயோக³த்தா பாசித்தியவத்து²ம்ஹி, இதரத்ர ச து³க்கடமேவாதி அயமெத்த² விஸேஸோ. முத்தாமணிஆதீ³ஸு த³ஸஸு ரதனேஸு, ஸாலிஆதீ³ஸு ஸத்தஸு த⁴ஞ்ஞேஸு, ஸப்³பே³ஸு ச ஆவுத⁴ப⁴ண்டா³தீ³ஸு ஆமஸனபச்சயா து³க்கடங் அனாமாஸது³க்கடங். கத³லினாளிகேரபனஸாதி³ருக்க²ட்ட²மேவ ப²லங் ஆமஸந்தஸ்ஸ வுத்தங் து³க்கடங் து³ருபசிண்ணது³க்கடங். உபசரணங் உபசிண்ணங், பராமஸனந்தி அத்தோ². து³ட்டு² உபசிண்ணங் து³ருபசிண்ணங், து³ருபசிண்ணே து³க்கடங் து³ருபசிண்ணது³க்கடங். பி⁴க்கா²சாரகாலே பத்தே ரஜஸ்மிங் பதிதே பத்தங் அப்படிக்³க³ஹெத்வா வா அதோ⁴வித்வா வா பி⁴க்கா²படிக்³க³ஹணேன து³க்கடங் வினயது³க்கடங், வினயே பஞ்ஞத்தங் து³க்கடங் வினயது³க்கடங். கிஞ்சாபி அவஸேஸது³க்கடானிபி வினயே பஞ்ஞத்தானேவ, ததா²பி ருள்ஹியா மயூராதி³ஸத்³தே³ஹி மோராத³யோ விய இத³மேவ ததா² வுச்சதி. ‘‘ஸுத்வா ந வத³ந்தி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி வுத்தங் ஞாதது³க்கடங் நாம. ஏகாத³ஸஸு ஸமனுபா⁴ஸனாஸு ‘‘ஞத்தியா து³க்கட’’ந்தி வுத்தங் ஞத்திது³க்கடங். ‘‘தஸ்ஸ பி⁴க்க²வே பி⁴க்கு²னோ புரிமிகா ச ந பஞ்ஞாயதி, படிஸ்ஸவே ச ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (மஹாவ॰ 207) வுத்தங் படிஸ்ஸவது³க்கடங் நாம. இமேஸு அட்ட²ஸு து³க்கடேஸு இத⁴ ஆபஜ்ஜிதப்³ப³ங் து³க்கடங் புப்³ப³பயோக³து³க்கடங் நாம. தேனாஹ ‘‘புப்³ப³யோக³தோ’’தி. கா³தா²ப³ந்த⁴ஸுக²த்த²ங் உபஸக்³க³ங் அனாதி³யித்வா ‘‘புப்³ப³பயோக³தோ’’தி வத்தப்³பே³ ‘‘புப்³ப³யோக³தோ’’தி வுத்தந்தி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    Dukkaṭañca aṭṭhavidhaṃ hoti pubbapayogadukkaṭaṃ sahapayogadukkaṭaṃ anāmāsadukkaṭaṃ durupaciṇṇadukkaṭaṃ vinayadukkaṭaṃ ñātadukkaṭaṃ ñattidukkaṭaṃ paṭissavadukkaṭanti. Tattha ‘‘theyyacitto dutiyaṃ vā kudālaṃ vā piṭakaṃ vā pariyesati gacchati vā, āpatti dukkaṭassā’’ti vuttaṃ pubbapayogadukkaṭaṃ nāma. Idha pācittiyaṭṭhāne pācittiyaṃ, itaresu pubbapayogesu dukkaṭaṃ. ‘‘Tatthajātakaṃ kaṭṭhaṃ vā lataṃ vā chindati, āpatti dukkaṭassā’’ti vuttaṃ sahapayogadukkaṭaṃ. Idha adinnādānasahitapayogattā pācittiyavatthumhi, itaratra ca dukkaṭamevāti ayamettha viseso. Muttāmaṇiādīsu dasasu ratanesu, sāliādīsu sattasu dhaññesu, sabbesu ca āvudhabhaṇḍādīsu āmasanapaccayā dukkaṭaṃ anāmāsadukkaṭaṃ. Kadalināḷikerapanasādirukkhaṭṭhameva phalaṃ āmasantassa vuttaṃ dukkaṭaṃ durupaciṇṇadukkaṭaṃ. Upacaraṇaṃ upaciṇṇaṃ, parāmasananti attho. Duṭṭhu upaciṇṇaṃ durupaciṇṇaṃ, durupaciṇṇe dukkaṭaṃ durupaciṇṇadukkaṭaṃ. Bhikkhācārakāle patte rajasmiṃ patite pattaṃ appaṭiggahetvā vā adhovitvā vā bhikkhāpaṭiggahaṇena dukkaṭaṃ vinayadukkaṭaṃ, vinaye paññattaṃ dukkaṭaṃ vinayadukkaṭaṃ. Kiñcāpi avasesadukkaṭānipi vinaye paññattāneva, tathāpi ruḷhiyā mayūrādisaddehi morādayo viya idameva tathā vuccati. ‘‘Sutvā na vadanti, āpatti dukkaṭassā’’ti vuttaṃ ñātadukkaṭaṃ nāma. Ekādasasu samanubhāsanāsu ‘‘ñattiyā dukkaṭa’’nti vuttaṃ ñattidukkaṭaṃ. ‘‘Tassa bhikkhave bhikkhuno purimikā ca na paññāyati, paṭissave ca āpatti dukkaṭassā’’ti (mahāva. 207) vuttaṃ paṭissavadukkaṭaṃ nāma. Imesu aṭṭhasu dukkaṭesu idha āpajjitabbaṃ dukkaṭaṃ pubbapayogadukkaṭaṃ nāma. Tenāha ‘‘pubbayogato’’ti. Gāthābandhasukhatthaṃ upasaggaṃ anādiyitvā ‘‘pubbapayogato’’ti vattabbe ‘‘pubbayogato’’ti vuttanti gahetabbaṃ.

    எத்த² ச கிஞ்சாபி இமேஸு து³க்கடேஸு அஸங்க³ஹிதானி உப⁴தோவிப⁴ங்கா³க³தானி தி³வாஸெய்யாதி³து³க்கடானி சேவ க²ந்த⁴காக³தானி ச ப³ஹூனி து³க்கடானி ஸந்தி, தானி பனெத்த² வினயது³க்கடேயேவ ஸங்க³ஹிதப்³பா³னி. ‘‘வினயே பஞ்ஞத்தங் து³க்கடங் வினயது³க்கட’’ந்தி ஹி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ 2.94) வுத்தந்தி. அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.94) பன ரஜோகிண்ணது³க்கடஸ்ஸேவ ‘‘வினயது³க்கட’’ந்தி க³ஹணங் உபலக்க²ணமத்தங். இதரதா² அட்ட² து³க்கடானீதி க³ணனாபரிச்சே²தோ³யேவ நிரத்த²கோ ஸியாதி புப்³ப³பயோகே³ து³க்கடாதீ³னம்பி வினயது³க்கடேயேவ ஸங்க³ஹேதப்³ப³பா⁴வேபி கதிபயானி த³ஸ்ஸெத்வா இதரேஸமேகதோ த³ஸ்ஸனத்த²ங் தேஸங் விஸுங் க³ஹணங் ஸுத்தங்க³ஸங்க³ஹிதத்தேபி கெ³ய்யகா³தா²தீ³னங் அட்ட²ன்னங் விஸுங் த³ஸ்ஸனங் வியாதி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Ettha ca kiñcāpi imesu dukkaṭesu asaṅgahitāni ubhatovibhaṅgāgatāni divāseyyādidukkaṭāni ceva khandhakāgatāni ca bahūni dukkaṭāni santi, tāni panettha vinayadukkaṭeyeva saṅgahitabbāni. ‘‘Vinaye paññattaṃ dukkaṭaṃ vinayadukkaṭa’’nti hi sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. 2.94) vuttanti. Aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.94) pana rajokiṇṇadukkaṭasseva ‘‘vinayadukkaṭa’’nti gahaṇaṃ upalakkhaṇamattaṃ. Itarathā aṭṭha dukkaṭānīti gaṇanāparicchedoyeva niratthako siyāti pubbapayoge dukkaṭādīnampi vinayadukkaṭeyeva saṅgahetabbabhāvepi katipayāni dassetvā itaresamekato dassanatthaṃ tesaṃ visuṃ gahaṇaṃ suttaṅgasaṅgahitattepi geyyagāthādīnaṃ aṭṭhannaṃ visuṃ dassanaṃ viyāti veditabbaṃ.

    46. தத்த²ஜாதகங் கட்ட²ங் வாதி தஸ்மிங் சிரனிஹிதனிதூ⁴பரி ஜாதங் அல்லங் ஸுக்க²ங் கட்ட²ங் வா. லதங் வாதி தாதி³ஸங் வல்லிங் வா. இத³ங் உபலக்க²ணங் திணாதீ³னங் கு²த்³த³கக³ச்சா²னஞ்ச க³ஹேதப்³ப³த்தா. உப⁴யத்தா²பீதி அல்லே ச ஸுக்கே² சாதி வுத்தங் ஹோதி. அல்லருக்கா²தீ³னி சி²ந்த³தோ பாசித்தியங் அஹுத்வா து³க்கடமத்தஸ்ஸ ப⁴வனே காரணங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘ஸஹபயோக³தோ’’தி. அவஹாரேன ஸஹிதபயோக³த்தா பாசித்தியட்டா²னேபி து³க்கடமேவாதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘ஸஹபயோக³தோ உப⁴யத்தா²பி து³க்கட’’ந்தி வத³ந்தோ பட²மகா³தா²ய த³ஸ்ஸிதபுப்³ப³பயோக³தோ இமாய த³ஸ்ஸிதஸஹபயோக³ஸ்ஸ விஸேஸங் த³ஸ்ஸேதி.

    46.Tatthajātakaṃ kaṭṭhaṃ vāti tasmiṃ ciranihitanidhūpari jātaṃ allaṃ sukkhaṃ kaṭṭhaṃ vā. Lataṃ vāti tādisaṃ valliṃ vā. Idaṃ upalakkhaṇaṃ tiṇādīnaṃ khuddakagacchānañca gahetabbattā. Ubhayatthāpīti alle ca sukkhe cāti vuttaṃ hoti. Allarukkhādīni chindato pācittiyaṃ ahutvā dukkaṭamattassa bhavane kāraṇaṃ dasseti ‘‘sahapayogato’’ti. Avahārena sahitapayogattā pācittiyaṭṭhānepi dukkaṭamevāti vuttaṃ hoti. ‘‘Sahapayogato ubhayatthāpi dukkaṭa’’nti vadanto paṭhamagāthāya dassitapubbapayogato imāya dassitasahapayogassa visesaṃ dasseti.

    47. பத²விந்தி கப்பியங் வா அகப்பியங் வா பத²விங். அகப்பியபத²விங் க²ணதோ ஸஹபயோக³த்தா து³க்கடமேவ. ப்³யூஹதோதி பங்ஸுங் ஏகதோ ராஸிங் கரொந்தஸ்ஸ. ‘‘வியூஹதி ஏகபஸ்ஸே ராஸிங் கரோதீ’’தி அட்ட²கதா²வசனதோ ஊஹ-இச்சேதஸ்ஸ தா⁴துனோ விதக்கே உப்பன்னத்தேபி தா⁴தூனமனேகத்த²த்தா வி-உபஸக்³க³வஸேன இத⁴ ராஸிகரணே வத்ததீதி க³ஹேதப்³ப³ங். ராஸிபூ⁴தங் பங்ஸுங் குதா³லேன வா ஹத்தே²ன வா பச்சி²யா வா உத்³த⁴ரந்தஸ்ஸ ச அபனெந்தஸ்ஸ ச பயோக³க³ணனாய து³க்கடங் பங்ஸுமேவ வாதி எத்த² அவுத்தஸமுச்சயத்தே²ன வா-ஸத்³தே³ன ஸங்க³ஹிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஆமஸந்தஸ்ஸாதி நிதி⁴கும்பி⁴ங் ஹத்தே²ன பராமஸந்தஸ்ஸ. வாதி ஸமுச்சயே. து³க்கடந்தி து³ட்டு² கதங் கிரியங் ஸத்தா²ரா வுத்தங் விராதெ⁴த்வா க²லித்வா கதத்தாதி து³க்கடங். வுத்தஞ்சேதங் பரிவாரே (பரி॰ 339) –

    47.Pathavinti kappiyaṃ vā akappiyaṃ vā pathaviṃ. Akappiyapathaviṃ khaṇato sahapayogattā dukkaṭameva. Byūhatoti paṃsuṃ ekato rāsiṃ karontassa. ‘‘Viyūhati ekapasse rāsiṃ karotī’’ti aṭṭhakathāvacanato ūha-iccetassa dhātuno vitakke uppannattepi dhātūnamanekatthattā vi-upasaggavasena idha rāsikaraṇe vattatīti gahetabbaṃ. Rāsibhūtaṃ paṃsuṃ kudālena vā hatthena vā pacchiyā vā uddharantassa ca apanentassa ca payogagaṇanāya dukkaṭaṃ paṃsumeva vāti ettha avuttasamuccayatthena vā-saddena saṅgahitanti daṭṭhabbaṃ. Āmasantassāti nidhikumbhiṃ hatthena parāmasantassa. Vāti samuccaye. Dukkaṭanti duṭṭhu kataṃ kiriyaṃ satthārā vuttaṃ virādhetvā khalitvā katattāti dukkaṭaṃ. Vuttañcetaṃ parivāre (pari. 339) –

    ‘‘து³க்கடந்தி ஹி யங் வுத்தங், தங் ஸுணோஹி யதா²தத²ங்;

    ‘‘Dukkaṭanti hi yaṃ vuttaṃ, taṃ suṇohi yathātathaṃ;

    அபரத்³த⁴ங் விரத்³த⁴ஞ்ச, க²லிதங் யஞ்ச து³க்கட’’ந்தி.

    Aparaddhaṃ viraddhañca, khalitaṃ yañca dukkaṭa’’nti.

    து³ட்டு² வா விரூபங் கதங் கிரியாதி து³க்கடங். வுத்தம்பி சேதங் பரிவாரே (பரி॰ 339) –

    Duṭṭhu vā virūpaṃ kataṃ kiriyāti dukkaṭaṃ. Vuttampi cetaṃ parivāre (pari. 339) –

    ‘‘யங் மனுஸ்ஸோ கரே பாபங், ஆவி வா யதி³ வா ரஹோ;

    ‘‘Yaṃ manusso kare pāpaṃ, āvi vā yadi vā raho;

    ‘து³க்கட’ந்தி பவேதெ³ந்தி, தேனேதங் இதி வுச்சதீ’’தி.

    ‘Dukkaṭa’nti pavedenti, tenetaṃ iti vuccatī’’ti.

    ஏவங் ‘‘தத்த²ஜாதக’’ந்திஆதி³கா³தா²த்³வயாக³தங் சே²த³னது³க்கடங் க²ணனது³க்கடங் ப்³யூஹனது³க்கடங் உத்³த⁴ரணது³க்கடங் ஆமஸனது³க்கடந்தி பஞ்சஸு ஸஹபயோக³து³க்கடேஸு புரிமபுரிமபயோகே³ஹி ஆபன்னா து³க்கடாபத்தியோ பச்சி²மங் பச்சி²மங் து³க்கடங் பத்வா படிபஸ்ஸம்ப⁴ந்தி, தங்தங்பயோகா³வஸானே லஜ்ஜித⁴ம்மங் ஓக்கமித்வா ஓரமதி சே, தங்தங்து³க்கடமத்தங் தே³ஸெத்வா பரிஸுத்³தோ⁴ ஹோதி. து⁴ரனிக்கே²பமகத்வா ப²ந்தா³பெந்தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் பத்வா ஆமஸனது³க்கடங் படிபஸ்ஸம்ப⁴தீதி மஹாஅட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.94) வுத்தங். யதா²பாளியா க³ய்ஹமானே புரிமபுரிமாபத்தீனங் படிபஸ்ஸத்³தி⁴ ‘‘ஞத்தியா து³க்கடங், த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து²ல்லச்சயா படிபஸ்ஸம்ப⁴ந்தீ’’தி பாளியங் (பாரா॰ 414, 421, 428, 439) ஆக³தத்தா அனுஸ்ஸாவனாய ஏவ லப்³ப⁴தீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். இமஸ்ஸ பன ஸுத்தஸ்ஸ அனுலோமவஸேன மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தா இமஸ்மிங் அதி³ன்னாதா³னஸிக்கா²பதே³பி ஆபத்திபடிபஸ்ஸத்³தி⁴ பமாணந்தி நிட்ட²மெத்த² க³ந்தப்³ப³ங்.

    Evaṃ ‘‘tatthajātaka’’ntiādigāthādvayāgataṃ chedanadukkaṭaṃ khaṇanadukkaṭaṃ byūhanadukkaṭaṃ uddharaṇadukkaṭaṃ āmasanadukkaṭanti pañcasu sahapayogadukkaṭesu purimapurimapayogehi āpannā dukkaṭāpattiyo pacchimaṃ pacchimaṃ dukkaṭaṃ patvā paṭipassambhanti, taṃtaṃpayogāvasāne lajjidhammaṃ okkamitvā oramati ce, taṃtaṃdukkaṭamattaṃ desetvā parisuddho hoti. Dhuranikkhepamakatvā phandāpentassa thullaccayaṃ patvā āmasanadukkaṭaṃ paṭipassambhatīti mahāaṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.94) vuttaṃ. Yathāpāḷiyā gayhamāne purimapurimāpattīnaṃ paṭipassaddhi ‘‘ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccayā paṭipassambhantī’’ti pāḷiyaṃ (pārā. 414, 421, 428, 439) āgatattā anussāvanāya eva labbhatīti daṭṭhabbaṃ. Imassa pana suttassa anulomavasena mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttā imasmiṃ adinnādānasikkhāpadepi āpattipaṭipassaddhi pamāṇanti niṭṭhamettha gantabbaṃ.

    48. ‘‘ப²ந்தா³பேதி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ. டா²னா சாவேதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 94) வுத்தங் டா²னாசாவனே பாராஜிகஞ்ச தஸ்ஸ ஸாமந்தாபத்திபூ⁴தங் து²ல்லச்சயஞ்ச டா²னபே⁴த³விஞ்ஞாபனமுகே²ன வத்தப்³ப³ந்தி இதா³னி தங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘முகே²பாஸ’’ந்திஆதி³. தத்த² முகே² கும்பி⁴முக²வட்டியங். பாஸங் பவேஸெத்வாதி ப³ந்த⁴னங் பாஸங் பக்கி²பித்வா. கா²ணுகேதி அயோகா²ணும்ஹி, க²தி³ரகா²ணுகே வா. ப³த்³த⁴கும்பி⁴யா டா²னபே⁴தோ³ ப³ந்த⁴னானங் வஸா ஞெய்யோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    48. ‘‘Phandāpeti, āpatti thullaccayassa. Ṭhānā cāveti, āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 94) vuttaṃ ṭhānācāvane pārājikañca tassa sāmantāpattibhūtaṃ thullaccayañca ṭhānabhedaviññāpanamukhena vattabbanti idāni taṃ dassetumāha ‘‘mukhepāsa’’ntiādi. Tattha mukhe kumbhimukhavaṭṭiyaṃ. Pāsaṃ pavesetvāti bandhanaṃ pāsaṃ pakkhipitvā. Khāṇuketi ayokhāṇumhi, khadirakhāṇuke vā. Baddhakumbhiyā ṭhānabhedo bandhanānaṃ vasā ñeyyoti sambandho.

    49. இதா³னி டா²னபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘த்³வே’’திஆதி³னா. ‘‘ஏகஸ்மிங் கா²ணுகே’’தி இமினா த்³வீஸு தி³ஸாஸு வா தீஸு சதூஸு வா தி³ஸாஸு கா²ணுகே க²ணித்வா ப³த்³த⁴கா²ணுக³ணனாய ஸம்ப⁴வந்தோ டா²னபே⁴தோ³ உபலக்கி²தோ ஹோதி. வலயங்…பே॰… கதாய வா த்³வே டா²னானீதி யோஜனா. வாதி ஸமுச்சயே உபலக்கி²தோ ஹோதி.

    49. Idāni ṭhānabhedaṃ dasseti ‘‘dve’’tiādinā. ‘‘Ekasmiṃ khāṇuke’’ti iminā dvīsu disāsu vā tīsu catūsu vā disāsu khāṇuke khaṇitvā baddhakhāṇugaṇanāya sambhavanto ṭhānabhedo upalakkhito hoti. Valayaṃ…pe… katāya vā dve ṭhānānīti yojanā. Vāti samuccaye upalakkhito hoti.

    50. ஏவங் டா²னபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி டா²னவஸேன ஆபஜ்ஜிதப்³பா³ ஆபத்தியோ த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘உத்³த⁴ரந்தஸ்ஸா’’திஆதி³. ஸங்க²லிந்தி தா³மங். து²ல்லச்சயந்தி ஏகஸ்ஸ ஸந்திகே தே³ஸேதப்³பா³ஸு ஆபத்தீஸு தூ²லத்தா, அச்சயத்தா ச து²ல்லச்சயங் நாம. வுத்தஞ்ஹேதங் பரிவாரே –

    50. Evaṃ ṭhānabhedaṃ dassetvā idāni ṭhānavasena āpajjitabbā āpattiyo dassetumāha ‘‘uddharantassā’’tiādi. Saṅkhalinti dāmaṃ. Thullaccayanti ekassa santike desetabbāsu āpattīsu thūlattā, accayattā ca thullaccayaṃ nāma. Vuttañhetaṃ parivāre –

    ‘‘து²ல்லச்சயந்தி யங் வுத்தங்;

    ‘‘Thullaccayanti yaṃ vuttaṃ;

    தங் ஸுணோஹி யதா²தத²ங்;

    Taṃ suṇohi yathātathaṃ;

    ஏகஸ்ஸ மூலே யோ தே³ஸேதி;

    Ekassa mūle yo deseti;

    யோ ச தங் படிக³ண்ஹதி;

    Yo ca taṃ paṭigaṇhati;

    அச்சயோ தேன ஸமோ நத்தி²;

    Accayo tena samo natthi;

    தேனேதங் இதி வுச்சதீ’’தி. (பரி॰ 339);

    Tenetaṃ iti vuccatī’’ti. (pari. 339);

    எத்த² ச தூ²லச்சயந்தி வத்தப்³பே³ ‘‘ஸம்பராயே ச (ஸங்॰ நி॰ 1.49) ஸுக்³க³தி, தங் ஹோதி கடுகப்ப²ல’’ந்திஆதீ³ஸு (த⁴॰ ப॰ 66) விய லகாரஸ்ஸ த்³வித்தங், ஸங்யோகே³ ஊகாரஸ்ஸ ரஸ்ஸோ ச வேதி³தப்³போ³. ததோ ஸங்க²லிகபே⁴த³தோ பரங். டா²னா சாவேதீதி டி²தட்டா²னதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அபனேதி. எத்த² ச நாவட்ட²கதா²யங் ‘‘உத்³த⁴ங் வா அதோ⁴ வா திரியங் வா அந்தமஸோ கேஸக்³க³மத்தம்பி ஸங்காமேதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 99) வுத்தனயேன ‘‘திரிய’’ந்தி வுத்தா சதஸ்ஸோ தி³ஸா, உத்³த⁴மதோ⁴ சாதி ச²ட்டா²னானி. தாஸு ஏகங் தி³ஸங் அபனீயமானாய கும்பி⁴யா தங்தி³ஸாபி⁴முக²ங் இதரதி³ஸாயங் டி²தபஸ்ஸே ஓரிமதி³ஸாய டி²தபஸ்ஸேன பு²ட்டோ²காஸஸ்ஸ கேஸக்³க³மத்தம்பி அனதிக்கந்தே ப²ந்தா³பனவஸேன து²ல்லச்சயங் ஹோதி, அதிக்கந்தே டா²னா சாவிதத்தா பாராஜிகங் ஹோதீதி வேதி³தப்³போ³. இமமேவ ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘டா²னா சாவேதி சே சுதோ’’தி. ஏஸேவ நயோ ப²ந்த³னரஹிதாய நிதி⁴கும்பி⁴யா டா²னாசாவனேபி.

    Ettha ca thūlaccayanti vattabbe ‘‘samparāye ca (saṃ. ni. 1.49) suggati, taṃ hoti kaṭukapphala’’ntiādīsu (dha. pa. 66) viya lakārassa dvittaṃ, saṃyoge ūkārassa rasso ca veditabbo. Tato saṅkhalikabhedato paraṃ. Ṭhānā cāvetīti ṭhitaṭṭhānato kesaggamattampi apaneti. Ettha ca nāvaṭṭhakathāyaṃ ‘‘uddhaṃ vā adho vā tiriyaṃ vā antamaso kesaggamattampi saṅkāmeti, āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 99) vuttanayena ‘‘tiriya’’nti vuttā catasso disā, uddhamadho cāti chaṭṭhānāni. Tāsu ekaṃ disaṃ apanīyamānāya kumbhiyā taṃdisābhimukhaṃ itaradisāyaṃ ṭhitapasse orimadisāya ṭhitapassena phuṭṭhokāsassa kesaggamattampi anatikkante phandāpanavasena thullaccayaṃ hoti, atikkante ṭhānā cāvitattā pārājikaṃ hotīti veditabbo. Imameva sandhāyāha ‘‘ṭhānā cāveti ce cuto’’ti. Eseva nayo phandanarahitāya nidhikumbhiyā ṭhānācāvanepi.

    51. ஏவங் பட²மங் ப³ந்த⁴னங் சி²ந்தி³த்வா பச்சா² கும்பி⁴க்³க³ஹணே நயங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி பட²மங் கும்பி⁴ங் அபனெத்வா பச்சா² ப³ந்த⁴னாபனயனே நயங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘பட²ம’’ந்திஆதி³. ஸோ நயோதி ‘‘பட²முத்³தா⁴ரே து²ல்லச்சயங், து³தியுத்³தா⁴ரே பாராஜிக’’ந்தி தமேவத்த²மதிதி³ஸதி.

    51. Evaṃ paṭhamaṃ bandhanaṃ chinditvā pacchā kumbhiggahaṇe nayaṃ dassetvā idāni paṭhamaṃ kumbhiṃ apanetvā pacchā bandhanāpanayane nayaṃ dassetumāha ‘‘paṭhama’’ntiādi. So nayoti ‘‘paṭhamuddhāre thullaccayaṃ, dutiyuddhāre pārājika’’nti tamevatthamatidisati.

    52. வலயந்தி கும்பி⁴யா ப³த்³த⁴ஸங்க²லிகாய மூலே பவேஸிதங் வலயங். மூலே க⁴ங்ஸந்தோ இதோ சிதோ ச ஸாரேதீதி யோஜனா. க⁴ங்ஸந்தோதி பு²ஸாபெந்தோ. இதோ சிதோ ச ஸாரேதீதி ஓரதோ ச பாரதோ ச ஸஞ்சாலேதி. ரக்க²தீதி எத்த² ‘‘ஸீலங் பி⁴க்கு²’’ந்தி பாட²ஸேஸோ, பாராஜிகங் நாபஜ்ஜதீதி வுத்தங் ஹோதி. தத்தா²தி தஸ்மிங் மூலே. கே²க³தங் கரொந்தோவாதி ஸப்³ப³பஸ்ஸதோ மூலங் அபு²ஸாபெத்வா ஆகாஸக³தங் கரொந்தோவ. பராஜிதோதி டா²னாசாவனஸ்ஸ கதத்தா பராஜயமாபன்னோ ஹோதி.

    52.Valayanti kumbhiyā baddhasaṅkhalikāya mūle pavesitaṃ valayaṃ. Mūle ghaṃsanto ito cito ca sāretīti yojanā. Ghaṃsantoti phusāpento. Ito cito ca sāretīti orato ca pārato ca sañcāleti. Rakkhatīti ettha ‘‘sīlaṃ bhikkhu’’nti pāṭhaseso, pārājikaṃ nāpajjatīti vuttaṃ hoti. Tatthāti tasmiṃ mūle. Khegataṃ karontovāti sabbapassato mūlaṃ aphusāpetvā ākāsagataṃ karontova. Parājitoti ṭhānācāvanassa katattā parājayamāpanno hoti.

    53. கும்பி⁴மத்த²கே ஜாதந்தி யோஜனா. சிரகாலங் நிஹிதத்தா மூலேஹி கும்பி⁴ங் வினந்தி⁴த்வா டி²தந்தி அத்தோ². ஸமீபே ஜாதங் ருக்க²ங் சி²ந்த³தோதி யோஜனா. எத்த² ச ‘‘தத்த²ஜாதகங் கட்ட²ங் வா’’திஆதி³காய கா³தா²ய நிதி⁴மத்த²கே பூ⁴மியங் டி²தருக்க²லதாதி³ங் சி²ந்த³ந்தஸ்ஸ ஆபத்தி வுத்தா, இமாய பன கா³தா²ய பூ⁴மிங் நிக²ணித்வா ஓதிண்ணகாலே நிதி⁴ங் வினந்தி⁴த்வா டி²தமூலங் அல்லருக்க²ங், கா²ணுகங் வா க³ஹெத்வா ஆஹாதி புனருத்திதோ³ஸாபா⁴வோ வேதி³தப்³போ³. ‘‘அதத்த²ஜ’’ந்தி இமினா ஸஹபயோகா³பா⁴வமாஹ. இமினாவ புரிமகா³தா²ய வுத்தங் கட்ட²லதாதீ³னி நிதி⁴ஸம்ப³ந்தா⁴னி சே, யதா²வுத்தது³க்கடஸ்ஸ வத்தூ²னி, ஸமீபானி சே, பாசித்தியஸ்ஸேவ வத்தூ²னீதி தீ³பேதி.

    53. Kumbhimatthake jātanti yojanā. Cirakālaṃ nihitattā mūlehi kumbhiṃ vinandhitvā ṭhitanti attho. Samīpe jātaṃ rukkhaṃ chindatoti yojanā. Ettha ca ‘‘tatthajātakaṃ kaṭṭhaṃ vā’’tiādikāya gāthāya nidhimatthake bhūmiyaṃ ṭhitarukkhalatādiṃ chindantassa āpatti vuttā, imāya pana gāthāya bhūmiṃ nikhaṇitvā otiṇṇakāle nidhiṃ vinandhitvā ṭhitamūlaṃ allarukkhaṃ, khāṇukaṃ vā gahetvā āhāti punaruttidosābhāvo veditabbo. ‘‘Atatthaja’’nti iminā sahapayogābhāvamāha. Imināva purimagāthāya vuttaṃ kaṭṭhalatādīni nidhisambandhāni ce, yathāvuttadukkaṭassa vatthūni, samīpāni ce, pācittiyasseva vatthūnīti dīpeti.

    54. இதா³னி ஏவங் பரியேஸித்வா தி³ட்ட²னிதி⁴பா⁴ஜனங் டி²தட்டா²னதோ அசாலெத்வா அந்தோடி²தங் ப⁴ண்ட³மத்தங் க³ண்ஹதோ வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘அந்தோகும்பி⁴க³த’’ந்திஆதி³. தத்த² ப²ந்தா³பேதீதி அந்தோசாடியா பக்கி²த்தே அத்தனோ பா⁴ஜனே பக்கி²பிதுங் ராஸிகரணாதி³வஸேன ப²ந்தா³பேதி. அபப்³யூஹதி வாதி ஹெட்டா² டி²தங் க³ண்ஹிதுங் உபரி டி²தானி அபனெந்தோ வியூஹதி வா. அத² வா அபப்³யூஹந்தோதி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.94) அட்ட²கதா²வசனஸ்ஸ த்³விதா⁴ கரொந்தோதி க³ண்டி²பதே³ அத்தோ² வுத்தோதி அத்தனோ பா⁴ஜனே பக்கி²பிதுங் இதோ சிதோ ச ராஸிங் கரொந்தோதி அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. தத்தே²வாதி அந்தோகும்பி⁴யமேவ.

    54. Idāni evaṃ pariyesitvā diṭṭhanidhibhājanaṃ ṭhitaṭṭhānato acāletvā antoṭhitaṃ bhaṇḍamattaṃ gaṇhato vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘antokumbhigata’’ntiādi. Tattha phandāpetīti antocāṭiyā pakkhitte attano bhājane pakkhipituṃ rāsikaraṇādivasena phandāpeti. Apabyūhati vāti heṭṭhā ṭhitaṃ gaṇhituṃ upari ṭhitāni apanento viyūhati vā. Atha vā apabyūhantoti (pārā. aṭṭha. 1.94) aṭṭhakathāvacanassa dvidhā karontoti gaṇṭhipade attho vuttoti attano bhājane pakkhipituṃ ito cito ca rāsiṃ karontoti attho veditabbo. Tatthevāti antokumbhiyameva.

    55. ஹரந்தோதி அவஹரந்தோ. முட்டி²ங் சி²ந்த³தீதி அத்தனோ பா⁴ஜனங் பக்கி²பித்வா க³ண்ஹிதுங் அஸக்குணெய்யோ அந்தோகும்பி⁴ம்ஹி ஹத்த²ங் ஓதாரெத்வா கும்பி⁴க³தப⁴ண்டே³ன யதா² அப³த்³த⁴ங் ஹோதி, ததா² முட்டி²யா பரிச்சி²ந்த³தி, கும்பி⁴க³தங் முட்டி²யா க³ண்ஹந்தோ கும்பி⁴க³தேன முட்டி²க³தங் யதா² அஸம்மிஸ்ஸங் ஹோதி, ததா² பரிச்சி²ந்தி³த்வா பாத³க்³க⁴னகங் வா அதிரேகபாத³க்³க⁴னகங் வா க³ண்ஹாதீதி வுத்தங் ஹோதி. அத்தனோ பா⁴ஜனே க³தங் கத்வா வா சி²ந்த³தீதி யோஜனா. அத்தனோ பா⁴ஜனக³தங் கத்வா கும்பி⁴க³தேன யதா² அஸம்மிஸ்ஸங் ஹோதி, ததா² பரிச்சி²ந்த³தீதி அத்தோ², ஸசே அத்தனோ பா⁴ஜனக³தங் ஹுத்வா கும்பி⁴க³தேன அஸம்மிஸ்ஸங் ப⁴ண்ட³ங் பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா அக்³க⁴தி, பாராஜிகோதி வுத்தங் ஹோதி.

    55.Harantoti avaharanto. Muṭṭhiṃ chindatīti attano bhājanaṃ pakkhipitvā gaṇhituṃ asakkuṇeyyo antokumbhimhi hatthaṃ otāretvā kumbhigatabhaṇḍena yathā abaddhaṃ hoti, tathā muṭṭhiyā paricchindati, kumbhigataṃ muṭṭhiyā gaṇhanto kumbhigatena muṭṭhigataṃ yathā asammissaṃ hoti, tathā paricchinditvā pādagghanakaṃ vā atirekapādagghanakaṃ vā gaṇhātīti vuttaṃ hoti. Attano bhājane gataṃ katvā vā chindatīti yojanā. Attano bhājanagataṃ katvā kumbhigatena yathā asammissaṃ hoti, tathā paricchindatīti attho, sace attano bhājanagataṃ hutvā kumbhigatena asammissaṃ bhaṇḍaṃ pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghati, pārājikoti vuttaṃ hoti.

    56. ஹாரங் வாதி முத்தாஹாரங் வா. பாமங்க³ங் வாதி ஸுவண்ணமயங், ரஜதமயங் வா பாமங்க³ங் தா³மங். ஸுத்தாருள்ஹந்தி ஸுத்தே ஆருள்ஹங் ஸுத்தாருள்ஹங், ஸுத்தஞ்ச ஸுத்தாருள்ஹஞ்ச ஸுத்தாருள்ஹந்தி ஏகதே³ஸஸரூபேகஸேஸோ த³ட்ட²ப்³போ³. ‘‘ஸுத்தேன ஆவுதஸ்ஸாபி ஸுத்தமயஸ்ஸாபி ஏதங் அதி⁴வசன’’ந்தி அட்ட²கதா²வசனதோ (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.94) பட²மமுத்தாஹாரங் வினா ஸுவண்ணரஜதபவாளாதி³மணிகங் வா ஸுத்தேஸு ஆவுணித்வா கதா நானாவலியோ சேவ ஸுத்தமயானி ச ப⁴ண்டா³னி க³ஹேதப்³பா³னி. கும்பி⁴யா டி²தந்தி பாட²ஸேஸோ. ப²ந்தா³பேதீதி தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹிதுகாமதாய சாலேதி. யதா²வத்து²ந்தி வீதிக்கமானுரூபங் து²ல்லச்சயங் ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. டா²னா சாவேதீதி டி²தட்டா²னதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அதிக்காமேதி . சுதோதி பாதிமொக்க²ஸங்வரஸீலா பரிஹீனோதி அத்தோ².

    56.Hāraṃ vāti muttāhāraṃ vā. Pāmaṅgaṃ vāti suvaṇṇamayaṃ, rajatamayaṃ vā pāmaṅgaṃ dāmaṃ. Suttāruḷhanti sutte āruḷhaṃ suttāruḷhaṃ, suttañca suttāruḷhañca suttāruḷhanti ekadesasarūpekaseso daṭṭhabbo. ‘‘Suttena āvutassāpi suttamayassāpi etaṃ adhivacana’’nti aṭṭhakathāvacanato (pārā. aṭṭha. 1.94) paṭhamamuttāhāraṃ vinā suvaṇṇarajatapavāḷādimaṇikaṃ vā suttesu āvuṇitvā katā nānāvaliyo ceva suttamayāni ca bhaṇḍāni gahetabbāni. Kumbhiyā ṭhitanti pāṭhaseso. Phandāpetīti theyyacittena gaṇhitukāmatāya cāleti. Yathāvatthunti vītikkamānurūpaṃ thullaccayaṃ hotīti adhippāyo. Ṭhānā cāvetīti ṭhitaṭṭhānato kesaggamattampi atikkāmeti . Cutoti pātimokkhasaṃvarasīlā parihīnoti attho.

    அபரிபுண்ணாய கும்பி⁴யாஏகதே³ஸட்ட²ங் ப⁴ண்ட³ங் ததோ ததோ கேஸக்³க³மத்தம்பி டா²னங் அபனெத்வா தத்தே²வ அந்தோகும்பி⁴யா அஞ்ஞங் டா²னங் நெந்தஸ்ஸ ச தத்தே²வ ஆகாஸக³தங் கரொந்தஸ்ஸ ச ‘‘அத்தனோ பா⁴ஜனக³தங் வா கரோதி, முட்டி²ங் வா சி²ந்த³தீ’’தி (பாரா॰ 94) ஏதேஹி ஸதி³ஸத்தா வத்து²ம்ஹி பாத³ங் அக்³க⁴ந்தே பாராஜிகா ஹோதீதி மஹாஅட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.94) இத³ங் ஸன்னிட்டா²னங். பா⁴ஜனதலே கோடிங் ட²பெத்வா கமேன ஸகலபா⁴ஜனகுச்சி²ங் தேனேவ பூரெத்வா முக²வட்டியா ஏகா கோடி நிக்கி²த்தா சே, ததா²ட²பிதஸ்ஸ ஹாராதி³னோ ஸகலபா⁴ஜனங் அட்டா²னந்தி கோடிங் க³ஹெத்வா உஜுகங் உக்கி²பந்தஸ்ஸ ஓஸானகோடி பா⁴ஜனதலதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி ஆகாஸக³தங் கரோதோ ச முக²வட்டியங் க⁴ங்ஸித்வா ஆகட்³ட⁴ந்தஸ்ஸ ஸகலபா⁴ஜனோத³ரங் கே²பெத்வா முக²வட்டியா ட²பிதகோடியா பு²ட்ட²ட்டா²னங் அபராய கோடியா கேஸக்³க³மத்தம்பி அதிக்காமயதோ ச பா⁴ஜனகுச்சி²யா உபட்³ட⁴ங் வத்தா²தி³னா கேனசி பூரெத்வா தஸ்ஸோபரி ட²பிதஹாராதி³ஸுத்தாருள்ஹஸ்ஸ டி²தோகாஸமேவ டா²னந்தி ததோ கேஸக்³க³மத்தங் அபனெந்தஸ்ஸபி பாராஜிகங் ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    Aparipuṇṇāya kumbhiyāekadesaṭṭhaṃ bhaṇḍaṃ tato tato kesaggamattampi ṭhānaṃ apanetvā tattheva antokumbhiyā aññaṃ ṭhānaṃ nentassa ca tattheva ākāsagataṃ karontassa ca ‘‘attano bhājanagataṃ vā karoti, muṭṭhiṃ vā chindatī’’ti (pārā. 94) etehi sadisattā vatthumhi pādaṃ agghante pārājikā hotīti mahāaṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 1.94) idaṃ sanniṭṭhānaṃ. Bhājanatale koṭiṃ ṭhapetvā kamena sakalabhājanakucchiṃ teneva pūretvā mukhavaṭṭiyā ekā koṭi nikkhittā ce, tathāṭhapitassa hārādino sakalabhājanaṃ aṭṭhānanti koṭiṃ gahetvā ujukaṃ ukkhipantassa osānakoṭi bhājanatalato kesaggamattampi ākāsagataṃ karoto ca mukhavaṭṭiyaṃ ghaṃsitvā ākaḍḍhantassa sakalabhājanodaraṃ khepetvā mukhavaṭṭiyā ṭhapitakoṭiyā phuṭṭhaṭṭhānaṃ aparāya koṭiyā kesaggamattampi atikkāmayato ca bhājanakucchiyā upaḍḍhaṃ vatthādinā kenaci pūretvā tassopari ṭhapitahārādisuttāruḷhassa ṭhitokāsameva ṭhānanti tato kesaggamattaṃ apanentassapi pārājikaṃ hotīti vuttaṃ hoti.

    57. ஸப்பிஆதீ³ஸூதி பா⁴ஜனக³தேஸு ஸப்பிஆதி³த்³ரவவத்தூ²ஸு யங் கிஞ்சி. பாத³பூரணந்தி பாத³ங் பூரேதீதி பாத³பூரணங், பாத³க்³க⁴னகந்தி அத்தோ². பிவதோ பராஜயோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கதா³தி சே? ஏகேனேவ பயோகே³ன பீதமத்தே பாத³பூரணேதி யோஜனா. ‘‘முக²க³தங் வினா’’தி பாட²ஸேஸோ. தத்த² ஏகேனேவ பயோகே³னாதி து⁴ரனிக்கே²பமகத்வா ஏகாப³த்³த⁴ங் கத்வா ஆகட்³டெ⁴த்வா பிவனபயோகே³ன. ‘‘முக²க³தங் வினா’’தி இமினா ஸசே க³லக³தேனேவ பாதோ³ பூரதி, அந்தோக³லங் பவிட்டே²தி வுத்தங் ஹோதி. முக²க³தேன பூரதி, முக²க³தங் பா⁴ஜனக³தேன வியோஜெத்வா ஒட்டே²ஸு பிஹிதேஸூதி வுத்தங் ஹோதி. வேளுனளாதீ³ஹி ஆகட்³டெ⁴த்வா பிவந்தஸ்ஸ நாளக³தேன பூரதி, நாளக³தங் பா⁴ஜனக³தேன வியோஜெத்வா நாளிகோடியங் அங்கு³லியா பிஹிதாயந்தி வுத்தங் ஹோதி. இத³ங் ‘‘அத்தனோ பா⁴ஜனக³தங் வா கரோதி, முட்டி²ங் வா சி²ந்த³தீ’’தி (பாரா॰ 94) வுத்தனயஸ்ஸ அனுலோமவஸேன மஹாபச்சரியாதீ³ஸு (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.94) அட்ட²கதா²ஸு வுத்தனயேன க³ஹேதப்³ப³ந்தி அதி⁴ப்பாயோ.

    57.Sappiādīsūti bhājanagatesu sappiādidravavatthūsu yaṃ kiñci. Pādapūraṇanti pādaṃ pūretīti pādapūraṇaṃ, pādagghanakanti attho. Pivato parājayoti sambandho. Kadāti ce? Ekeneva payogena pītamatte pādapūraṇeti yojanā. ‘‘Mukhagataṃ vinā’’ti pāṭhaseso. Tattha ekeneva payogenāti dhuranikkhepamakatvā ekābaddhaṃ katvā ākaḍḍhetvā pivanapayogena. ‘‘Mukhagataṃ vinā’’ti iminā sace galagateneva pādo pūrati, antogalaṃ paviṭṭheti vuttaṃ hoti. Mukhagatena pūrati, mukhagataṃ bhājanagatena viyojetvā oṭṭhesu pihitesūti vuttaṃ hoti. Veḷunaḷādīhi ākaḍḍhetvā pivantassa nāḷagatena pūrati, nāḷagataṃ bhājanagatena viyojetvā nāḷikoṭiyaṃ aṅguliyā pihitāyanti vuttaṃ hoti. Idaṃ ‘‘attano bhājanagataṃ vā karoti, muṭṭhiṃ vā chindatī’’ti (pārā. 94) vuttanayassa anulomavasena mahāpaccariyādīsu (pārā. aṭṭha. 1.94) aṭṭhakathāsu vuttanayena gahetabbanti adhippāyo.

    ‘‘ஏகேனேவ பயோகே³ன பீதமத்தே பராஜயோ’’தி இமினா ஸப்பிஆதீ³ஸு மஹக்³கே⁴ஸு தத்தகேனேவ பாத³பூரணஞ்சே ஹோதி, ஏகவாரமேவ முகே²ன வா ஸப்பிஆதி³னா வா பா⁴ஜனக³தேன ஏகாப³த்³த⁴பா⁴வே சி²ன்னமத்தேபி அத்தனோ பா⁴ஜனே கும்பி⁴ங் பணாமெத்வா பக்கி²த்தேன கும்பி⁴க³தே சி²ன்னமத்தேபி பாராஜிகோ ஹோதீதி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    ‘‘Ekeneva payogena pītamatte parājayo’’ti iminā sappiādīsu mahagghesu tattakeneva pādapūraṇañce hoti, ekavārameva mukhena vā sappiādinā vā bhājanagatena ekābaddhabhāve chinnamattepi attano bhājane kumbhiṃ paṇāmetvā pakkhittena kumbhigate chinnamattepi pārājiko hotīti gahetabbaṃ.

    58. ‘‘து⁴ரனிக்கே²பங் கத்வா புனப்புனங் பிவந்தஸ்ஸ ந பராஜயோ’’தி இமினா து⁴ரனிக்கே²பமகத்வா புனப்புனங் பிவதோ பராஜயோதி ஸாமத்தி²யா வுத்தங் ஹோதி. து⁴ரனிக்கே²பங் அகத்வா புனப்புனங் முகே²ன க³ஹெத்வா வா புடாதீ³ஹி வா க³ஹெத்வா பாத³பூரணமத்தங் பிவந்தஸ்ஸ பராஜயோ ஹோதீதி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    58. ‘‘Dhuranikkhepaṃ katvā punappunaṃ pivantassa na parājayo’’ti iminā dhuranikkhepamakatvā punappunaṃ pivato parājayoti sāmatthiyā vuttaṃ hoti. Dhuranikkhepaṃ akatvā punappunaṃ mukhena gahetvā vā puṭādīhi vā gahetvā pādapūraṇamattaṃ pivantassa parājayo hotīti gahetabbaṃ.

    59-60. ஸசே கி²பதி தெ²ய்யசித்தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. யங் கிஞ்சி ப⁴ண்ட³கந்தி தேலபிவனாரஹங் து³கூலஸாடகசம்மக²ண்டா³தி³கங் ப⁴ண்ட³ங். தேலகும்பி⁴யங் பரஸ்ஸாதி லப்³ப⁴தி. தங் நிக்கி²த்தப⁴ண்ட³ங். து⁴வந்தி ஏகங்ஸேன. தாவதே³ வினஸ்ஸதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தாவதே³தி தஸ்மிங் க²ணேயேவ. கதரஸ்மிங் க²ணேதி ஆஹ ‘‘ஹத்த²தோ முத்தமத்தே’’தி, தேலஸ்ஸ பீதகாலங் அனாக³ம்ம புப்³ப³பயோக³த்தா பட²மமேவ ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. வினஸ்ஸதீதி ஸீலவினாஸங் பாபுணாதி. ஆவிஞ்ஜெத்வாதி பணாமெத்வா. கா³ளேதீதி பக்³க⁴ராபேதி. ‘‘ஸாளேதீ’’திபி பட²ந்தி, ஸோயேவ அத்தோ². ஸாள ஸவனேதி தா⁴து. ததா²தி ‘‘தெ²ய்யசித்தோ வினஸ்ஸதீ’’தி ஆகட்³ட⁴தி, தெ²ய்யசித்தேன ஏவங் கரொந்தஸ்ஸ பாராஜிகோ ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி.

    59-60. Sace khipati theyyacittoti sambandho. Yaṃ kiñci bhaṇḍakanti telapivanārahaṃ dukūlasāṭakacammakhaṇḍādikaṃ bhaṇḍaṃ. Telakumbhiyaṃ parassāti labbhati. Taṃ nikkhittabhaṇḍaṃ. Dhuvanti ekaṃsena. Tāvade vinassatīti sambandho. Tāvadeti tasmiṃ khaṇeyeva. Katarasmiṃ khaṇeti āha ‘‘hatthato muttamatte’’ti, telassa pītakālaṃ anāgamma pubbapayogattā paṭhamameva hotīti adhippāyo. Vinassatīti sīlavināsaṃ pāpuṇāti. Āviñjetvāti paṇāmetvā. Gāḷetīti paggharāpeti. ‘‘Sāḷetī’’tipi paṭhanti, soyeva attho. Sāḷa savaneti dhātu. Tathāti ‘‘theyyacitto vinassatī’’ti ākaḍḍhati, theyyacittena evaṃ karontassa pārājiko hotīti vuttaṃ hoti.

    61. தந்தி தேலஸ்ஸ ஓகிரணபா⁴வங் ஞத்வா பட²மமேவ துச்ச²பா⁴ஜனே தெ²ய்யசித்தேன நிக்கி²த்தங் பாத³க்³க⁴னகதேலபிவனகங் தங் வத்தா²தி³ப⁴ண்ட³ங். ‘‘உத்³த⁴ரந்தோவா’’தி ஸாவதா⁴ரணவசனேன ‘‘பீதமத்தே பராஜயோ’’தி த³ஸ்ஸிதங் மஹாஅட்ட²கதா²மதங் படிக்கி²த்தங் ஹோதி. த⁴ங்ஸிதோதி ‘‘ஸாஸனகப்பருக்கா² பாதிதோ, பாராஜிகாபன்னோதி அதி⁴ப்பாயோ. ‘‘தெ²ய்யசித்தோ’’தி ஆகட்³ட⁴னத்த²ங் ‘‘ததா²’’தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். இமினா ஸுத்³த⁴சித்தேன கோ³பனத்தா²ய துச்ச²பா⁴ஜனே வத்தா²தி³ங் நிக்கி²பித்வா அஞ்ஞேன தங் அனோலோகெத்வா தேலே ஆஸித்தே பச்சா² ஸுத்³த⁴சித்தேனேவ உத்³த⁴ரதோ ந தோ³ஸோதி தீ³பிதங் ஹோதி.

    61.Tanti telassa okiraṇabhāvaṃ ñatvā paṭhamameva tucchabhājane theyyacittena nikkhittaṃ pādagghanakatelapivanakaṃ taṃ vatthādibhaṇḍaṃ. ‘‘Uddharantovā’’ti sāvadhāraṇavacanena ‘‘pītamatte parājayo’’ti dassitaṃ mahāaṭṭhakathāmataṃ paṭikkhittaṃ hoti. Dhaṃsitoti ‘‘sāsanakapparukkhā pātito, pārājikāpannoti adhippāyo. ‘‘Theyyacitto’’ti ākaḍḍhanatthaṃ ‘‘tathā’’ti ānetvā sambandhanīyaṃ. Iminā suddhacittena gopanatthāya tucchabhājane vatthādiṃ nikkhipitvā aññena taṃ anoloketvā tele āsitte pacchā suddhacitteneva uddharato na dosoti dīpitaṃ hoti.

    62. தத்தே²வாதி டி²தட்டா²னேயேவ. பி⁴ந்த³தோதி டா²னா அசாவெத்வா திணஜ்ஜா²பகஸ்ஸ விய பி⁴க்கு²னோ டா²னாசாவனாதி⁴ப்பாயங் வினா பாஸாணாதி³னா கேனசி பஹரித்வா பி⁴ந்த³தோ. ‘‘மந்தோஸதா⁴னுபா⁴வேன பி⁴ந்த³தோ’’தி ச வத³ந்தி. ச²ட்³டெ³ந்தஸ்ஸாதி அச²ட்³டே³துகாமஸ்ஸாபி ஸதோ பரிபுண்ணதேலக⁴டாதீ³ஸு சாபல்லேன வாலுகங் வா உத³கங் வா ஓகிரித்வா உத்தராபெந்தஸ்ஸாதி அத்தோ². ‘‘உத³கமாதிகங் க⁴டாபி⁴முக²ங் கத்வா ஓபிலாபெந்தஸ்ஸா’’தி வத³ந்தி. டா²னாசாவனாதி⁴ப்பாயே ஸதிபி தெ²ய்யசித்தாபா⁴வேன பாராஜிகா ந விஜ்ஜதி, ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் பன ஹோதீதி ஸன்னிட்டா²னங். ஜா²பெந்தஸ்ஸாதி கட்டா²னி பக்கி²பித்வா ஜா²பெந்தஸ்ஸ. அபரிபோ⁴க³ங் கரொந்தஸ்ஸாதி உச்சாரபஸ்ஸாவாதி³மோகிரித்வா அபரிபோ⁴க³ங் கரொந்தஸ்ஸ. து³க்கடந்தி ஏதேஸு பி⁴ந்த³னாதீ³ஸு சதூஸுபி டா²னேஸு பத³பா⁴ஜனியங் து³க்கடமேவ ஆக³தத்தா வுத்தங்.

    62.Tatthevāti ṭhitaṭṭhāneyeva. Bhindatoti ṭhānā acāvetvā tiṇajjhāpakassa viya bhikkhuno ṭhānācāvanādhippāyaṃ vinā pāsāṇādinā kenaci paharitvā bhindato. ‘‘Mantosadhānubhāvena bhindato’’ti ca vadanti. Chaḍḍentassāti achaḍḍetukāmassāpi sato paripuṇṇatelaghaṭādīsu cāpallena vālukaṃ vā udakaṃ vā okiritvā uttarāpentassāti attho. ‘‘Udakamātikaṃ ghaṭābhimukhaṃ katvā opilāpentassā’’ti vadanti. Ṭhānācāvanādhippāye satipi theyyacittābhāvena pārājikā na vijjati, bhaṇḍadeyyaṃ pana hotīti sanniṭṭhānaṃ. Jhāpentassāti kaṭṭhāni pakkhipitvā jhāpentassa. Aparibhogaṃ karontassāti uccārapassāvādimokiritvā aparibhogaṃ karontassa. Dukkaṭanti etesu bhindanādīsu catūsupi ṭhānesu padabhājaniyaṃ dukkaṭameva āgatattā vuttaṃ.

    பூ⁴மட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Bhūmaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    63. இதா³னி த²லட்டே² வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ட²பித’’ந்திஆதி³. தத்த² பத்த²ரித்வாதி அத்த²ரித்வா. எத்த² ச-ஸத்³தோ³ அவுத்தஸம்பிண்ட³னத்தோ², தேன த²லே ராஸிகதத⁴ஞ்ஞாதீ³ஸு வினிச்ச²யோ நிமிகும்பி⁴யா வுத்தவினிச்ச²யானுஸாரேன விஞ்ஞாதுங் ஸக்காதி தங் ஸரூபதோ அவுத்தங் ஸமுச்சினோதி. அத்த²ரணாதி³கந்தி பச்சத்த²ரணாதி³கங். வேடெ²த்வா உத்³த⁴ரந்தஸ்ஸாதி கிலஞ்ஜஸங்ஹரணனியாமேன வட்டெத்வா ஸங்ஹரித்வா உத்³த⁴ரந்தஸ்ஸ. முத்தே டா²னாதி கமேன ஸங்ஹரித்வா டி²தட்டா²னதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி முத்தே ஸதி. பராப⁴வோதி ஸாஸனதோ பரிஹீனோ.

    63. Idāni thalaṭṭhe vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘ṭhapita’’ntiādi. Tattha pattharitvāti attharitvā. Ettha ca-saddo avuttasampiṇḍanattho, tena thale rāsikatadhaññādīsu vinicchayo nimikumbhiyā vuttavinicchayānusārena viññātuṃ sakkāti taṃ sarūpato avuttaṃ samuccinoti. Attharaṇādikanti paccattharaṇādikaṃ. Veṭhetvā uddharantassāti kilañjasaṃharaṇaniyāmena vaṭṭetvā saṃharitvā uddharantassa. Mutte ṭhānāti kamena saṃharitvā ṭhitaṭṭhānato kesaggamattampi mutte sati. Parābhavoti sāsanato parihīno.

    64. ஏவங் அத்த²ரித்வா ட²பிதவத்தா²தீ³னங் ஸங்ஹரித்வா க³ஹணே வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா திரியதோ ஆகட்³ட⁴னே வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஓரிமந்தேனா’’திஆதி³. பி, வாதி பகாரந்தரமேவ ஸமுச்சினோதி. உஜுகங் கட்³ட⁴தோபி வாதி அத்த²ரித்வா ட²பிதவத்தா²தி³கங் சதூஸு தி³ஸாஸு ஏகங் தி³ஸங் உஜுகமாகட்³ட⁴தோ ச பாராஜிகங் ஹோதி. கதா³தி சே? எத்தா²பி ஓரிமந்தேன பு²ட்ட²மோகாஸங் பாரிமந்ததோ அதிக்கந்தே பாராஜிகந்தி யோஜனா. ஓரிமந்தேன பு²ட்ட²மோகாஸந்தி க³ஹெத்வா ஆகட்³ட⁴ந்தஸ்ஸ அத்தனோ டி²ததி³ஸாக³தபரியந்தேன பு²ஸித்வா டி²தட்டா²னங். பாரிமந்ததோதி பாரிமந்தேன, கரணத்தே² தோ-பச்சயோ.

    64. Evaṃ attharitvā ṭhapitavatthādīnaṃ saṃharitvā gahaṇe vinicchayaṃ dassetvā tiriyato ākaḍḍhane vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘orimantenā’’tiādi. Pi, vāti pakārantarameva samuccinoti. Ujukaṃ kaḍḍhatopi vāti attharitvā ṭhapitavatthādikaṃ catūsu disāsu ekaṃ disaṃ ujukamākaḍḍhato ca pārājikaṃ hoti. Kadāti ce? Etthāpi orimantena phuṭṭhamokāsaṃ pārimantato atikkante pārājikanti yojanā. Orimantena phuṭṭhamokāsanti gahetvā ākaḍḍhantassa attano ṭhitadisāgatapariyantena phusitvā ṭhitaṭṭhānaṃ. Pārimantatoti pārimantena, karaṇatthe to-paccayo.

    த²லங் நாம படிச்ச²ன்னாபடிச்ச²ன்னபூ⁴மிபாஸாத³பப்³ப³ததலாதீ³னி, தத்ரட்ட²ங் த⁴ஞ்ஞாதி³ப⁴ண்ட³ங் த²லட்ட²ங் நாம ஹோதி. தத்த² ஸப்³ப³த்த² வினிச்ச²யோ வுத்தனயேன வேதி³தப்³போ³.

    Thalaṃ nāma paṭicchannāpaṭicchannabhūmipāsādapabbatatalādīni, tatraṭṭhaṃ dhaññādibhaṇḍaṃ thalaṭṭhaṃ nāma hoti. Tattha sabbattha vinicchayo vuttanayena veditabbo.

    த²லட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Thalaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    65-6. பரிச்சே²தா³தி டா²னபரிச்சே²தா³. ஸேஸங் ஸுவிஞ்ஞெய்யமேவ.

    65-6.Paricchedāti ṭhānaparicchedā. Sesaṃ suviññeyyameva.

    67-8. கே²க³தந்தி ஆகாஸக³தங். அஸ்ஸாதி மோரஸ்ஸ. தந்தி மோரங்.

    67-8.Khegatanti ākāsagataṃ. Assāti morassa. Tanti moraṃ.

    69. டா²னாதி யதா²பரிச்சி²ன்னா ச²ப்³பி³தா⁴ டா²னா. தஸ்ஸாதி மோரஸ்ஸ ப²ந்தா³பனேதி யோஜனா. தஸ்ஸாதி வா பி⁴க்கு²ஸ்ஸ து²ல்லச்சயமுதீ³ரிதங்.

    69.Ṭhānāti yathāparicchinnā chabbidhā ṭhānā. Tassāti morassa phandāpaneti yojanā. Tassāti vā bhikkhussa thullaccayamudīritaṃ.

    70. அக்³க³ஹெத்வா ஹத்தே²ன லெட்³டு³கி²பனாதி³பயோகே³ன மோரங் தாஸெத்வா டி²தட்டா²னதோ அபனேதி. அத்தனோ டா²னாதி மோரஸ்ஸ அத்தனோ ச²ப்பகாரட்டா²னா. ஸயங் டா²னாதி பி⁴க்கு² ஸகட்டா²னா, ஸமணபா⁴வதோதி வுத்தங் ஹோதி.

    70. Aggahetvā hatthena leḍḍukhipanādipayogena moraṃ tāsetvā ṭhitaṭṭhānato apaneti. Attano ṭhānāti morassa attano chappakāraṭṭhānā. Sayaṃ ṭhānāti bhikkhu sakaṭṭhānā, samaṇabhāvatoti vuttaṃ hoti.

    71-2. இதா³னி ‘‘டா²னா சாவேதி சே மோர’’ந்தி த³ஸ்ஸிதங் டா²னாசாவனங் விபா⁴வேதுமாஹ ‘‘பு²ட்டோ²காஸ’’ந்திஆதி³.

    71-2. Idāni ‘‘ṭhānā cāveti ce mora’’nti dassitaṃ ṭhānācāvanaṃ vibhāvetumāha ‘‘phuṭṭhokāsa’’ntiādi.

    73. கரே நிலீயதீதி பஸாரிதஹத்த²தலே நிஸீத³தி.

    73.Kare nilīyatīti pasāritahatthatale nisīdati.

    75. உட்³டெ³த்வாதி ஆகாஸங் உப்பதித்வா.

    75.Uḍḍetvāti ākāsaṃ uppatitvā.

    76. அங்கே³ நிலீனந்தி அங்ஸகூடாதி³ஸரீராவயவே நிலீனங். பாதே³தி அத்தனோ பட²முத்³தா⁴ரபாதே³. து³தியே பாதே³.

    76.Aṅgenilīnanti aṃsakūṭādisarīrāvayave nilīnaṃ. Pādeti attano paṭhamuddhārapāde. Dutiye pāde.

    77. பாதா³னந்தி த்³வின்னங் பாதா³னங். கலாபஸ்ஸாதி பூ⁴மியங் பு²ஸியமானஸ்ஸ கலாபக்³க³ஸ்ஸ.

    77.Pādānanti dvinnaṃ pādānaṃ. Kalāpassāti bhūmiyaṃ phusiyamānassa kalāpaggassa.

    78. ததோ பத²விதோதி தீஹி அவயவேஹி பதிட்டி²தபத²விப்பதே³ஸதோ, ந பட²மதோ தத்த² து³க்கடத்தா, ந து³தியதோ தத்த² து²ல்லச்சயத்தா, ததியா பன டா²னா கேஸக்³க³மத்தம்பி சாவயதோ பாராஜிகந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    78.Tato pathavitoti tīhi avayavehi patiṭṭhitapathavippadesato, na paṭhamato tattha dukkaṭattā, na dutiyato tattha thullaccayattā, tatiyā pana ṭhānā kesaggamattampi cāvayato pārājikanti vuttaṃ hoti.

    எத்தாவதா –

    Ettāvatā –

    ‘‘பஞ்ஜரே டி²தங் மோரங் ஸஹ பஞ்ஜரேன உத்³த⁴ரதி, பாராஜிகங். யதி³ பன பாத³ங் நக்³க⁴தி, ஸப்³ப³த்த² அக்³க⁴வஸேன கத்தப்³ப³ங். அந்தோவத்து²ம்ஹி சரந்தங் மோரங் தெ²ய்யசித்தோ பத³ஸா ப³ஹிவத்து²ங் நீஹரந்தோ த்³வாரபரிச்சே²த³ங் அதிக்காமேதி, பாராஜிகங். வஜே டி²தப³லிப³த்³த³ஸ்ஸ ஹி வஜோ விய அந்தோவத்து² தஸ்ஸ டா²னங். ஹத்தே²ன பன க³ஹெத்வா அந்தோவத்து²ஸ்மிம்பி ஆகாஸக³தங் கரொந்தஸ்ஸ பாராஜிகமேவ. அந்தோகா³மே சரந்தம்பி கா³மபரிச்சே²த³ங் அதிக்காமெந்தஸ்ஸ பாராஜிகங். ஸயமேவ நிக்க²மித்வா கா³மூபசாரே வா வத்தூ²பசாரே வா சரந்தங் பன தெ²ய்யசித்தோ கட்டே²ன வா கத²லாய வா உத்ராஸெத்வா அடவீபி⁴முக²ங் கரோதி, மோரோ உட்³டெ³த்வா அந்தோகா³மே வா அந்தோவத்து²ம்ஹி வா ச²த³னபிட்டே² வா நிலீயதி, ரக்க²தி. ஸசே பன அடவீபி⁴முகோ² உட்³டே³தி வா க³ச்ச²தி வா, ‘அடவிங் பவேஸெத்வா க³ஹெஸ்ஸாமீ’தி பரிகப்பே அஸதி பத²விதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி உப்பதிதமத்தே வா து³தியபத³வாரே வா பாராஜிகங். கஸ்மா? யஸ்மா கா³மதோ நிக்க²மந்தஸ்ஸ டி²தட்டா²னமேவ டா²னங் ஹோதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.96) –

    ‘‘Pañjare ṭhitaṃ moraṃ saha pañjarena uddharati, pārājikaṃ. Yadi pana pādaṃ nagghati, sabbattha agghavasena kattabbaṃ. Antovatthumhi carantaṃ moraṃ theyyacitto padasā bahivatthuṃ nīharanto dvāraparicchedaṃ atikkāmeti, pārājikaṃ. Vaje ṭhitabalibaddassa hi vajo viya antovatthu tassa ṭhānaṃ. Hatthena pana gahetvā antovatthusmimpi ākāsagataṃ karontassa pārājikameva. Antogāme carantampi gāmaparicchedaṃ atikkāmentassa pārājikaṃ. Sayameva nikkhamitvā gāmūpacāre vā vatthūpacāre vā carantaṃ pana theyyacitto kaṭṭhena vā kathalāya vā utrāsetvā aṭavībhimukhaṃ karoti, moro uḍḍetvā antogāme vā antovatthumhi vā chadanapiṭṭhe vā nilīyati, rakkhati. Sace pana aṭavībhimukho uḍḍeti vā gacchati vā, ‘aṭaviṃ pavesetvā gahessāmī’ti parikappe asati pathavito kesaggamattampi uppatitamatte vā dutiyapadavāre vā pārājikaṃ. Kasmā? Yasmā gāmato nikkhamantassa ṭhitaṭṭhānameva ṭhānaṃ hotī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.96) –

    அட்ட²கதா²க³தோ வினிச்ச²யோ உபலக்கி²தோதி வேதி³தப்³ப³ங். கபிஞ்ஜராதி³பரஸந்தகஸகுணேஸு ச ஏஸேவ வினிச்ச²யோ த³ட்ட²ப்³போ³.

    Aṭṭhakathāgato vinicchayo upalakkhitoti veditabbaṃ. Kapiñjarādiparasantakasakuṇesu ca eseva vinicchayo daṭṭhabbo.

    79. பத்தேதி த்³வாரே பி⁴க்கா²ய டி²தங் பி⁴க்கு²னோ ஹத்த²க³தே பத்தே. தஸ்ஸ தெ²ய்யசித்தஸ்ஸ.

    79.Patteti dvāre bhikkhāya ṭhitaṃ bhikkhuno hatthagate patte. Tassa theyyacittassa.

    80. அனுத்³த⁴ரித்வாவாதி பத்தே பதிதங் ஸுவண்ணாதி³ங் ஹத்தே²ன அனுக்கி²பித்வாவ பட²மபத³வாரே து²ல்லச்சயங் க³ம்மமானத்தா ந வுத்தங்.

    80.Anuddharitvāvāti patte patitaṃ suvaṇṇādiṃ hatthena anukkhipitvāva paṭhamapadavāre thullaccayaṃ gammamānattā na vuttaṃ.

    81. ஹத்தே²தி ஹத்த²தலே. வத்தே²தி சீவரே. மத்த²கேதி ஸிரஸி. கா³தா²ச²ந்த³வஸேன வா-ஸத்³தே³ ஆகாரஸ்ஸ ரஸ்ஸத்தங். பதிட்டி²தந்தி பதிதங். தந்தி சி²ஜ்ஜமானங் தங் ஸுவண்ணக²ண்டா³தி³. யதி³ ஆகாஸே க³ச்ச²ந்தங், பதந்தங் வா ஹத்தே²ன க³ண்ஹாதி. க³ஹிதஹத்தே² டி²தட்டா²னமேவ டா²னங், ததோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அபனெந்தஸ்ஸ பாராஜிகங். ததா² க³ஹெத்வா தெ²ய்யசித்தேன க³ச்ச²தோ து³தியபாது³த்³தா⁴ரே. வத்தா²தீ³ஸு பதிதேபி ஏஸேவ நயோ.

    81.Hattheti hatthatale. Vattheti cīvare. Matthaketi sirasi. Gāthāchandavasena vā-sadde ākārassa rassattaṃ. Patiṭṭhitanti patitaṃ. Tanti chijjamānaṃ taṃ suvaṇṇakhaṇḍādi. Yadi ākāse gacchantaṃ, patantaṃ vā hatthena gaṇhāti. Gahitahatthe ṭhitaṭṭhānameva ṭhānaṃ, tato kesaggamattampi apanentassa pārājikaṃ. Tathā gahetvā theyyacittena gacchato dutiyapāduddhāre. Vatthādīsu patitepi eseva nayo.

    ஆகாஸட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Ākāsaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    82. மஞ்சபீடா²தீ³ஸூதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன மஞ்சபீட²ஸதி³ஸே வேஹாஸபூ⁴தே அட்டவிதானாத³யோ ஸங்க³ண்ஹாதி. ஆமாஸம்பீதி ஹத்தே²ன வா காயேன வா ஆமஸிதப்³ப³ங் வத்தா²தி³ஞ்ச. அனாமாஸம்பீதி ததா² அபராமஸிதப்³ப³ங் ஸுவண்ணாதி³ங். ஆமஸந்தஸ்ஸாதி ஹத்தா²தீ³ஹி பராமஸந்தஸ்ஸ. ‘‘து³க்கட’’ந்தி இமினா ப²ந்தா³பனே து²ல்லச்சயஞ்ச டா²னாசாவனே பாராஜிகஞ்ச ஹெட்டா² த²லட்டே² வுத்தனயேன விஞ்ஞாதுங் ஸக்காதி அதிதி³ஸதி. டா²னபரிச்சே²தோ³ பன மஞ்சாதீ³ஹி ஏவ உக்கி²பந்தஸ்ஸ சதுன்னங் பாதா³னங் வஸேன, தத்ரட்ட²மேவ க³ண்ஹந்தஸ்ஸ மஞ்சஸ்ஸ சதூஸு பாத³ஸீஸேஸு பு²ஸித்வா மஜ்ஜே² அபு²ஸித்வா டி²தஸ்ஸ க²லிமக்கி²தத²த்³த⁴ஸாடகஸ்ஸ சதுன்னங் பாத³ஸீஸானங் வஸேன, அடனீஸு பு²ஸித்வா டி²தஸ்ஸ அடனீனங் வஸேன வா வேதி³தப்³போ³.

    82.Mañcapīṭhādīsūti ettha ādi-saddena mañcapīṭhasadise vehāsabhūte aṭṭavitānādayo saṅgaṇhāti. Āmāsampīti hatthena vā kāyena vā āmasitabbaṃ vatthādiñca. Anāmāsampīti tathā aparāmasitabbaṃ suvaṇṇādiṃ. Āmasantassāti hatthādīhi parāmasantassa. ‘‘Dukkaṭa’’nti iminā phandāpane thullaccayañca ṭhānācāvane pārājikañca heṭṭhā thalaṭṭhe vuttanayena viññātuṃ sakkāti atidisati. Ṭhānaparicchedo pana mañcādīhi eva ukkhipantassa catunnaṃ pādānaṃ vasena, tatraṭṭhameva gaṇhantassa mañcassa catūsu pādasīsesu phusitvā majjhe aphusitvā ṭhitassa khalimakkhitathaddhasāṭakassa catunnaṃ pādasīsānaṃ vasena, aṭanīsu phusitvā ṭhitassa aṭanīnaṃ vasena vā veditabbo.

    83. வங்ஸேதி சீவரவங்ஸே, இமினா சீவரனிக்கே²பனத்தா²ய ட²பிதருக்க²த³ண்ட³ஸலாகாரஜ்ஜுஆத³யோ உபலக்கி²தா. ஓரதோதி அத்தனோ டி²ததி³ஸாபி⁴முக²தோ. போ⁴க³ந்தி ஸங்ஹரித்வா சீவரங் தஸ்ஸ நாமெத்வா ட²பிதமஜ்ஜ²ட்டா²னங். அந்தந்தி நாமெத்வா ஏகதோ கதங், உப⁴யானங் வா அந்தங். பாரதோ கத்வாதி வங்ஸதோ பரபா⁴கே³ கத்வா.

    83.Vaṃseti cīvaravaṃse, iminā cīvaranikkhepanatthāya ṭhapitarukkhadaṇḍasalākārajjuādayo upalakkhitā. Oratoti attano ṭhitadisābhimukhato. Bhoganti saṃharitvā cīvaraṃ tassa nāmetvā ṭhapitamajjhaṭṭhānaṃ. Antanti nāmetvā ekato kataṃ, ubhayānaṃ vā antaṃ. Pārato katvāti vaṃsato parabhāge katvā.

    84. சீவரேன பு²ட்டோ²காஸோதி சீவரேன பு²ட்ட²ட்டா²னங். தஸ்ஸாதி ததா² ட²பிதஸ்ஸ சீவரஸ்ஸ. ஸோ ஸகலோ சீவரவங்ஸோ டா²னங் ந து ஹோதீதி மதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    84.Cīvarena phuṭṭhokāsoti cīvarena phuṭṭhaṭṭhānaṃ. Tassāti tathā ṭhapitassa cīvarassa. So sakalo cīvaravaṃso ṭhānaṃ na tu hotīti matoti sambandho.

    85-6. ஓரிமந்தேன பு²ட்ட²ங் வா தங் ஓகாஸந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. சீவரபோ⁴க³ங் க³ஹெத்வா தெ²ய்யசித்தேன அத்தனோ அபி⁴முக²ங் ஆகட்³ட⁴தோ அத்தனோ டி²ததி³ஸாய சீவரவங்ஸே சீவரேன பு²ஸித்வா டி²தட்டா²னபரியந்தங் இதரேன அதிக்காமயதோ சுதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. இதரேன பாரிமந்தேன பி⁴த்திதி³ஸாய சீவரஸ்ஸ பு²ட்டோ²காஸபரியந்தங் இதரேன பு²ட்ட²ங் தங் ஓகாஸங் ஓரிமந்தேன அதிக்காமயதோ வா சுதீதி யோஜனா. இதரேனாதி பாரிமந்தேன பி⁴த்திபஸ்ஸே சீவரவங்ஸே பு²ஸித்வா டி²தசீவரபரியந்தேன. பு²ட்ட²ங் சீவரவங்ஸோகாஸங். ஓரிமந்தேனாதி அத்தனோ டி²ததி³ஸாய சீவரவங்ஸே பு²ஸித்வா ட²பிதசீவரப்பதே³ஸேன. அதிக்காமயதோதி கேஸக்³க³மத்தம்பி அதிக்காமெந்தஸ்ஸ.

    85-6. Orimantena phuṭṭhaṃ vā taṃ okāsanti sambandho. Cīvarabhogaṃ gahetvā theyyacittena attano abhimukhaṃ ākaḍḍhato attano ṭhitadisāya cīvaravaṃse cīvarena phusitvā ṭhitaṭṭhānapariyantaṃ itarena atikkāmayato cutīti sambandho. Itarena pārimantena bhittidisāya cīvarassa phuṭṭhokāsapariyantaṃ itarena phuṭṭhaṃ taṃ okāsaṃ orimantena atikkāmayato vā cutīti yojanā. Itarenāti pārimantena bhittipasse cīvaravaṃse phusitvā ṭhitacīvarapariyantena. Phuṭṭhaṃ cīvaravaṃsokāsaṃ. Orimantenāti attano ṭhitadisāya cīvaravaṃse phusitvā ṭhapitacīvarappadesena. Atikkāmayatoti kesaggamattampi atikkāmentassa.

    ஏவங் தீ³க⁴ந்தாகட்³ட⁴னே ஸம்ப⁴வந்தங் விகப்பங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி திரியந்தேன அதிக்கமனவிதி⁴ங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘த³க்கி²ணந்தேனா’’திஆதி³. புனாதி அத² வா. த³க்கி²ணந்தேன பு²ட்ட²ட்டா²னங் வாமந்தேன அதிக்காமயதோ சுதீதி யோஜனா. சீவரங் ஹரிதுங் சீவராபி⁴முக²ங் டி²தஸ்ஸ அத்தனோ த³க்கி²ணபஸ்ஸே சீவரகோடியா பு²ட்ட²ங் சீவரட்டி²தப்பதே³ஸங் வாமபஸ்ஸே சீவரந்தேன அதிக்காமயதோ பாராஜிகமேவாதி அத்தோ². வாமந்தேன பு²ட்ட²ட்டா²னங் இதரேன அதிக்காமயதோ வா சுதீதி யோஜனா. வாமந்தேன பு²ட்ட²ட்டா²னந்தி சீவராபி⁴முக²ங் டி²தஸ்ஸ வாமபஸ்ஸே சீவரந்தேன பு²ட்ட²ங் சீவரட்டி²தப்பதே³ஸங். இதரேன த³க்கி²ணபஸ்ஸே சீவரந்தேன அதிக்காமயதோ வா சுதி பாராஜிகா ஹோதீதி அத்தோ².

    Evaṃ dīghantākaḍḍhane sambhavantaṃ vikappaṃ dassetvā idāni tiriyantena atikkamanavidhiṃ dassetumāha ‘‘dakkhiṇantenā’’tiādi. Punāti atha vā. Dakkhiṇantena phuṭṭhaṭṭhānaṃ vāmantena atikkāmayato cutīti yojanā. Cīvaraṃ harituṃ cīvarābhimukhaṃ ṭhitassa attano dakkhiṇapasse cīvarakoṭiyā phuṭṭhaṃ cīvaraṭṭhitappadesaṃ vāmapasse cīvarantena atikkāmayato pārājikamevāti attho. Vāmantena phuṭṭhaṭṭhānaṃ itarena atikkāmayato vā cutīti yojanā. Vāmantena phuṭṭhaṭṭhānanti cīvarābhimukhaṃ ṭhitassa vāmapasse cīvarantena phuṭṭhaṃ cīvaraṭṭhitappadesaṃ. Itarena dakkhiṇapasse cīvarantena atikkāmayato vā cuti pārājikā hotīti attho.

    87. வங்ஸதோதி சீவரேன பு²ஸித்வா டி²தசீவரவங்ஸப்பதே³ஸதோ. ‘‘கேஸக்³க³மத்த’’ந்தி கத்த²சி பொத்த²கே லிக²ந்தி, தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங். ‘‘உக்கி²த்தே’’தி பு⁴ம்மேகவசனந்தேன ஸமானாதி⁴கரணத்தா பச்சத்தேகவசனந்ததா ந யுஜ்ஜதீதி. ‘‘கேஸக்³க³மத்தே உக்கி²த்தே’’தி கத்த²சி பாடோ² தி³ஸ்ஸதி, ஸோ ச பமாணங்.

    87.Vaṃsatoti cīvarena phusitvā ṭhitacīvaravaṃsappadesato. ‘‘Kesaggamatta’’nti katthaci potthake likhanti, taṃ na gahetabbaṃ. ‘‘Ukkhitte’’ti bhummekavacanantena samānādhikaraṇattā paccattekavacanantatā na yujjatīti. ‘‘Kesaggamatte ukkhitte’’ti katthaci pāṭho dissati, so ca pamāṇaṃ.

    88. விமோசெந்தோ து²ல்லச்சயங் பு²ஸேதி யோஜனா. சீவரவங்ஸே பு²ஸாபெத்வா, அபு²ஸாபெத்வா வா ரஜ்ஜுயா ப³ந்தி⁴த்வா ட²பிதசீவரங் க³ண்ஹிதுகாமோ தெ²ய்யசித்தேன ப³ந்த⁴னங் மோசெந்தோ து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜதீதி அத்தோ². முத்தேதி முத்தமத்தே. பாராஜிகோ ஹோதி டா²னா சுதபா⁴வதோதி அதி⁴ப்பாயோ.

    88. Vimocento thullaccayaṃ phuseti yojanā. Cīvaravaṃse phusāpetvā, aphusāpetvā vā rajjuyā bandhitvā ṭhapitacīvaraṃ gaṇhitukāmo theyyacittena bandhanaṃ mocento thullaccayaṃ āpajjatīti attho. Mutteti muttamatte. Pārājiko hoti ṭhānā cutabhāvatoti adhippāyo.

    89. வேடெ²த்வாதி எத்த² ‘‘வங்ஸமேவா’’தி ஸாமத்தி²யதோ லப்³ப⁴தி. சீவரவங்ஸங் பலிவேடெ²த்வா தத்தே²வ ட²பிதசீவரங் நிப்³பே³டெ²ந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோபி அயங் நயோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. நிப்³பே³டெ²ந்தஸ்ஸாதி வினிவேடெ²ந்தஸ்ஸ. அயங் நயோதி ‘‘நிப்³பே³டெ²ந்தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங், நிப்³பே³டி²தே பாராஜிக’’ந்தி யதா²வுத்தனயமதிதி³ஸதி . வலயங் சி²ந்த³தோ வாபி அயங் நயோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘பி⁴க்கு²னோ, வங்ஸே, ட²பிதங், சீவர’’ந்தி ச ஆனெத்வா யோஜேதப்³ப³ங். சீவரவங்ஸே பவேஸெத்வா ட²பிதங் சீவரவலயங் யதா² சி²ன்னமத்தே டா²னா சவதி, ததா² சி²ந்த³ந்தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ சே²த³னே து²ல்லச்சயங், சி²ன்னே பாராஜிகந்தி அத்தோ². மோசெந்தஸ்ஸாப்யயங் நயோதி எத்தா²பி ‘‘வலய’’ந்தி இமினா ஸத்³தி⁴ங் ‘‘பி⁴க்கு²னோ’’திஆதி³பதா³னி யோஜேதப்³பா³னி. சீவரவங்ஸே ட²பிதங் சீவரங் வலயங் மோசெந்தஸ்ஸாபி து²ல்லச்சயபாராஜிகானி புப்³பே³ வுத்தனயானேவ.

    89.Veṭhetvāti ettha ‘‘vaṃsamevā’’ti sāmatthiyato labbhati. Cīvaravaṃsaṃ paliveṭhetvā tattheva ṭhapitacīvaraṃ nibbeṭhentassa bhikkhunopi ayaṃ nayoti sambandho. Nibbeṭhentassāti viniveṭhentassa. Ayaṃ nayoti ‘‘nibbeṭhentassa thullaccayaṃ, nibbeṭhite pārājika’’nti yathāvuttanayamatidisati . Valayaṃ chindato vāpi ayaṃ nayoti sambandho. ‘‘Bhikkhuno, vaṃse, ṭhapitaṃ, cīvara’’nti ca ānetvā yojetabbaṃ. Cīvaravaṃse pavesetvā ṭhapitaṃ cīvaravalayaṃ yathā chinnamatte ṭhānā cavati, tathā chindantassa bhikkhuno chedane thullaccayaṃ, chinne pārājikanti attho. Mocentassāpyayaṃ nayoti etthāpi ‘‘valaya’’nti iminā saddhiṃ ‘‘bhikkhuno’’tiādipadāni yojetabbāni. Cīvaravaṃse ṭhapitaṃ cīvaraṃ valayaṃ mocentassāpi thullaccayapārājikāni pubbe vuttanayāneva.

    இஹ புரிமேன அபி-ஸத்³தே³ன யதா²வுத்தபகாரத்³வயே ஸம்பிண்டி³தே இதரேன அபி-ஸத்³தே³ன அவுத்தஸம்பிண்ட³னமந்தரேன அத்த²விஸேஸாபா⁴வதோ அவுத்தமத்த²ங் ஸம்பிண்டே³தி, தேன ‘‘ஆகாஸக³தங் வா கரோதி, நீஹரதி வா’’தி பகாரத்³வயங் ஸங்க³ண்ஹாதி. தேன ருக்க²மூலே பவேஸெத்வா ட²பிதனிதி⁴ஸங்க²லிகவலயமிவ சீவரவங்ஸே ஸப்³ப³ட்டா²னேஹிபி அபு²ஸாபெத்வா சீவரவலயங் ஆகாஸக³தங் கரொந்தஸ்ஸாபி சீவரவங்ஸகோடியா ப³ஹி நீஹரந்தஸ்ஸாபி து²ல்லச்சயபாராஜிகானி வுத்தனயேனேவ ஞாதப்³பா³னீதி ஏதேயேவ ஸங்க³ண்ஹாதி. ‘‘வலயங் சி²ந்த³தோ வாபி, மோசெந்தஸ்ஸ வாபி, வலயங் ஆகாஸக³தங் வா கரோதி, நீஹரதி வா’’தி இமேஸு சதூஸு விகப்பேஸு ஏகம்பி ததா² அகத்வா சீவரவலயங் சீவரவங்ஸே க⁴ங்ஸெத்வா இதோ சிதோ ச ஸஞ்சாரெந்தஸ்ஸ சீவரவலயஸ்ஸ ஸப்³போ³பி சீவரவங்ஸோ டா²னந்தி ‘‘டா²னாசாவனங் நத்தீ²’’தி வுத்தப்³யதிரேகவஸேன த³ஸ்ஸிதப்³ப³ந்தி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    Iha purimena api-saddena yathāvuttapakāradvaye sampiṇḍite itarena api-saddena avuttasampiṇḍanamantarena atthavisesābhāvato avuttamatthaṃ sampiṇḍeti, tena ‘‘ākāsagataṃ vā karoti, nīharati vā’’ti pakāradvayaṃ saṅgaṇhāti. Tena rukkhamūle pavesetvā ṭhapitanidhisaṅkhalikavalayamiva cīvaravaṃse sabbaṭṭhānehipi aphusāpetvā cīvaravalayaṃ ākāsagataṃ karontassāpi cīvaravaṃsakoṭiyā bahi nīharantassāpi thullaccayapārājikāni vuttanayeneva ñātabbānīti eteyeva saṅgaṇhāti. ‘‘Valayaṃ chindato vāpi, mocentassa vāpi, valayaṃ ākāsagataṃ vā karoti, nīharati vā’’ti imesu catūsu vikappesu ekampi tathā akatvā cīvaravalayaṃ cīvaravaṃse ghaṃsetvā ito cito ca sañcārentassa cīvaravalayassa sabbopi cīvaravaṃso ṭhānanti ‘‘ṭhānācāvanaṃ natthī’’ti vuttabyatirekavasena dassitabbanti gahetabbaṃ.

    90. ட²பிதஸ்ஸ ஹீதி எத்த² பஸித்³தி⁴ஸூசகங் ஹி-ஸத்³த³ங் ஆனெத்வா ‘‘சீவரே விய ஹீ’’தி யோஜெத்வா விஸேஸத்த²ஜோதகங் து-ஸத்³த³ங் ஆனெத்வா ‘‘ட²பிதஸ்ஸ தூ’’தி யோஜேதப்³ப³ங். அத² வா நிபாதானமனேகத்த²த்தா யதா²டா²னே டி²தானமேவ விஸேஸத்தே² ஹி-ஸத்³தோ³, பஸித்³தி⁴யங் து-ஸத்³தோ³ ச யோஜேதப்³போ³. வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி யோஜனா. தீ³க⁴தோ வா திரியதோ வா பஸாரெத்வா சீவரவங்ஸே நிக்கி²த்தஸ்ஸ சீவரஸ்ஸ வினிச்ச²யோ பன ஸங்ஹரித்வா சீவரவங்ஸே ட²பிதசீவரவினிச்ச²யோ விய வுத்தோ, ‘‘ஓரிமந்தேன…பே॰… பாராஜிகங் ப⁴வே’’தி கா³தா²த்தயே வுத்தனயேன வேதி³தப்³போ³தி அத்தோ².

    90.Ṭhapitassa hīti ettha pasiddhisūcakaṃ hi-saddaṃ ānetvā ‘‘cīvare viya hī’’ti yojetvā visesatthajotakaṃ tu-saddaṃ ānetvā ‘‘ṭhapitassa tū’’ti yojetabbaṃ. Atha vā nipātānamanekatthattā yathāṭhāne ṭhitānameva visesatthe hi-saddo, pasiddhiyaṃ tu-saddo ca yojetabbo. Vinicchayo veditabboti yojanā. Dīghato vā tiriyato vā pasāretvā cīvaravaṃse nikkhittassa cīvarassa vinicchayo pana saṃharitvā cīvaravaṃse ṭhapitacīvaravinicchayo viya vutto, ‘‘orimantena…pe… pārājikaṃ bhave’’ti gāthāttaye vuttanayena veditabboti attho.

    91. ஸிக்காயாதி ஓலம்பி³காதா⁴ரே. யங் ப⁴ண்ட³கந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பக்கி²பித்வாதி நிவேஸெத்வா. லக்³கி³தங் ஹோதீதி ஓலம்பி³தங் ஹோதி. ‘‘ஸிக்காதோ தங் ஹரந்தோ வா சுதோ’’தி ஏதஸ்மிங் விகப்பே ஸிக்காய பு²ட்ட²ட்டா²னவஸேன டா²னாசாவனங் வேதி³தப்³ப³ங். து³தியவிகப்பே ஸிக்காய, ப³ந்த⁴னட்டா²னஸ்ஸ ச பி⁴த்திபஸ்ஸே பு²ட்ட²ட்டா²னங் யதி³ ஸியா, தஸ்ஸ ச வஸேன டா²னாசாவனங் வேதி³தப்³ப³ங்.

    91.Sikkāyāti olambikādhāre. Yaṃ bhaṇḍakanti sambandho. Pakkhipitvāti nivesetvā. Laggitaṃ hotīti olambitaṃ hoti. ‘‘Sikkāto taṃ haranto vā cuto’’ti etasmiṃ vikappe sikkāya phuṭṭhaṭṭhānavasena ṭhānācāvanaṃ veditabbaṃ. Dutiyavikappe sikkāya, bandhanaṭṭhānassa ca bhittipasse phuṭṭhaṭṭhānaṃ yadi siyā, tassa ca vasena ṭhānācāvanaṃ veditabbaṃ.

    92-3. குந்தாதீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன பி⁴ந்தி³வாலாதி³ தீ³க⁴வத்து² க³ஹேதப்³ப³ங். தட்டிகாகா²ணுகா விய பி⁴த்தியங் படிபாடியா நிவேஸிதானி மிக³ஸிங்கா³னி வா ஸூலானி வா நாக³த³ந்தா நாம. அக்³கே³ வாதி குந்தப²லகோடியங் வா. பு³ந்தே³ வாதி குந்தத³ந்தமூலே வா. பரிகட்³ட⁴தோதி உஜுகங் ஆகட்³ட⁴தோ.

    92-3.Kuntādīti ādi-saddena bhindivālādi dīghavatthu gahetabbaṃ. Taṭṭikākhāṇukā viya bhittiyaṃ paṭipāṭiyā nivesitāni migasiṅgāni vā sūlāni vā nāgadantā nāma. Agge vāti kuntaphalakoṭiyaṃ vā. Bunde vāti kuntadantamūle vā. Parikaḍḍhatoti ujukaṃ ākaḍḍhato.

    பு²ட்டோ²காஸந்தி தஸ்மிங் தஸ்மிங் நாக³த³ந்தே பு²ட்ட²ட்டா²னங் அதிக்காமயதோ கேஸக்³க³மத்தேன பராஜயோ ஸியாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴, ட²பிதட்ட²பிதட்டா²னங் விஹாய கேஸக்³க³மத்தம்பி அதிக்காமயதோ பாராஜிகந்தி அத்தோ². கேஸக்³கே³ன அந்தரேன ஹேதுனா பராஜயோதி க³ஹேதப்³ப³ங், கேஸக்³க³மத்தம்பி அபனயனஹேது பாராஜிகங் ஹோதீதி அத்தோ².

    Phuṭṭhokāsanti tasmiṃ tasmiṃ nāgadante phuṭṭhaṭṭhānaṃ atikkāmayato kesaggamattena parājayo siyāti sambandho, ṭhapitaṭṭhapitaṭṭhānaṃ vihāya kesaggamattampi atikkāmayato pārājikanti attho. Kesaggena antarena hetunā parājayoti gahetabbaṃ, kesaggamattampi apanayanahetu pārājikaṃ hotīti attho.

    94-5. ஏவங் தீ³க⁴தோ ஆகட்³ட⁴னே, உக்கி²பனே ச வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா திரியங் ஆகட்³ட⁴னே, பரதோ நயனே ச வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘பாகாராபி⁴முகோ²’’திஆதி³. ஆகட்³ட⁴தீதி அத்தனோ டி²தட்டா²னாபி⁴முக²ங் ஆவிஞ்ச²தி. ஓரிமந்தபு²ட்டோ²காஸந்தி ஓரிமந்தேன பு²ட்டோ²காஸங், அத்தனோ தி³ஸாய குந்தத³ண்டே³ன பு²ட்டோ²காஸந்தி அத்தோ². எத்த² அச்சயனகிரியாஸம்ப³ந்தே⁴ ஸாமிவசனப்பஸங்கே³ உபயோக³வசனங். ‘‘ஸகம்மகதா⁴துப்பயோகே³ உபயோக³வசனஸ்ஸ மாக³தி⁴கவோஹாரே த³ஸ்ஸனதோ கம்மத்தே²யேவ உபயோக³வசன’’ந்தி ஏகே வத³ந்தி, ஏதங் கச்சாயனலக்க²ணேன ஸமானங். இதரந்தச்சயேதி இதரந்தேன கதோ அச்சயோதி இதரந்தச்சயோ, மஜ்ஜே²பத³லோபஸமாஸோ, பாரிமந்தேன கத்தப்³பா³திக்கமே கதேதி அத்தோ². கேஸக்³கே³ன சுதோதி யோஜனா. யதா²வுத்தோயேவ அத்தோ².

    94-5. Evaṃ dīghato ākaḍḍhane, ukkhipane ca vinicchayaṃ dassetvā tiriyaṃ ākaḍḍhane, parato nayane ca vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘pākārābhimukho’’tiādi. Ākaḍḍhatīti attano ṭhitaṭṭhānābhimukhaṃ āviñchati. Orimantaphuṭṭhokāsanti orimantena phuṭṭhokāsaṃ, attano disāya kuntadaṇḍena phuṭṭhokāsanti attho. Ettha accayanakiriyāsambandhe sāmivacanappasaṅge upayogavacanaṃ. ‘‘Sakammakadhātuppayoge upayogavacanassa māgadhikavohāre dassanato kammattheyeva upayogavacana’’nti eke vadanti, etaṃ kaccāyanalakkhaṇena samānaṃ. Itarantaccayeti itarantena kato accayoti itarantaccayo, majjhepadalopasamāso, pārimantena kattabbātikkame kateti attho. Kesaggena cutoti yojanā. Yathāvuttoyeva attho.

    பரதோ பேல்லந்தஸ்ஸாதி பரதோ கத்வா பேல்லந்தஸ்ஸ, பி⁴த்திபஸ்ஸாபி⁴முக²ங் கத்வா நிப்பீளெந்தஸ்ஸாதி அத்தோ². ததே²வாதி ‘‘கேஸக்³கே³ன சுதோ’’தி ஆகட்³ட⁴தி. ட²பிதேபி ச குந்தாதி³ம்ஹி அயங் நயோதி யோஜனா. ‘‘கேஸக்³கே³னா’’திஆதி³னா அயமேவ வினிச்ச²யனயோ வத்தப்³போ³தி அத்தோ².

    Parato pellantassāti parato katvā pellantassa, bhittipassābhimukhaṃ katvā nippīḷentassāti attho. Tathevāti ‘‘kesaggena cuto’’ti ākaḍḍhati. Ṭhapitepi ca kuntādimhi ayaṃ nayoti yojanā. ‘‘Kesaggenā’’tiādinā ayameva vinicchayanayo vattabboti attho.

    96. தாலஸ்ஸ ப²லங் சாலெந்தஸ்ஸ அஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ யேன ப²லேன வத்து² பஞ்சமாஸகங் பூரதி, தஸ்மிங் ப²லே ப³ந்த⁴னா முத்தே பாராஜிகங் ப⁴வேதி யோஜனா.

    96. Tālassa phalaṃ cālentassa assa bhikkhuno yena phalena vatthu pañcamāsakaṃ pūrati, tasmiṃ phale bandhanā mutte pārājikaṃ bhaveti yojanā.

    97. தாலஸ்ஸ பிண்டி³ங் சி²ந்த³தீதி தாலப²லகண்ணிகங் சி²ந்த³தி. யாய வத்து² பூரதி, தஸ்ஸா சி²ன்னமத்தாய ‘‘அஸ்ஸ பாராஜிகங் ஸியா’’தி ஹெட்டா² வுத்தனயோ இதா⁴பி யோஜேதப்³போ³. தாலபிண்டி³ ஸசே ஆகாஸக³தா ஹோதி, பிண்டி³மூலமேவ டா²னங். பண்ணத³ண்டே³ வா பண்ணே வா அபஸ்ஸாய டி²தா சே, டி²தட்டா²னேஹி ஸஹ பிண்டி³மூலங் க³ஹெத்வா டா²னபே⁴த³ங் ஞத்வா டா²னாசாவனேன பாராஜிகம்பி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏஸேவ நயோதி ‘‘யேன வத்து² பூரதி, தஸ்மிங் ப³ந்த⁴னா முத்தே அஸ்ஸ பாராஜிகங் ஸியா’’தி யதா²வுத்தோ ஏவ நயோ. ஏதேஸு ஸப்³பே³ஸு டா²னேஸு பாராஜிகவீதிக்கமதோ புப்³ப³பா⁴கா³னந்தரப்பயோகே³ து²ல்லச்சயஞ்ச ஸஹபயோகே³ பாசித்தியட்டா²னே து³க்கடஞ்ச ததோபி புப்³ப³பயோகே³ பாசித்தியட்டா²னே பாசித்தியஞ்ச து³க்கடஞ்ச க³மனது³தியபரியேஸனாதி³அவஸேஸபயோகே³ஸு அதி³ன்னாதா³னபுப்³ப³கத்தா து³க்கடஞ்ச அஸம்முய்ஹந்தேஹி வேதி³தப்³ப³ங்.

    97.Tālassapiṇḍiṃ chindatīti tālaphalakaṇṇikaṃ chindati. Yāya vatthu pūrati, tassā chinnamattāya ‘‘assa pārājikaṃ siyā’’ti heṭṭhā vuttanayo idhāpi yojetabbo. Tālapiṇḍi sace ākāsagatā hoti, piṇḍimūlameva ṭhānaṃ. Paṇṇadaṇḍe vā paṇṇe vā apassāya ṭhitā ce, ṭhitaṭṭhānehi saha piṇḍimūlaṃ gahetvā ṭhānabhedaṃ ñatvā ṭhānācāvanena pārājikampi daṭṭhabbaṃ. Eseva nayoti ‘‘yena vatthu pūrati, tasmiṃ bandhanā mutte assa pārājikaṃ siyā’’ti yathāvutto eva nayo. Etesu sabbesu ṭhānesu pārājikavītikkamato pubbabhāgānantarappayoge thullaccayañca sahapayoge pācittiyaṭṭhāne dukkaṭañca tatopi pubbapayoge pācittiyaṭṭhāne pācittiyañca dukkaṭañca gamanadutiyapariyesanādiavasesapayogesu adinnādānapubbakattā dukkaṭañca asammuyhantehi veditabbaṃ.

    வேஹாஸட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Vehāsaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    98. உத³கே நிதி⁴ட்டா²னங் க³ச்ச²தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. அக³ம்பீ⁴ரோத³கே நிதி⁴ட்டா²னங் பத³வாரேன க³ச்ச²தோ பதே³ பதே³ புப்³ப³பயோகே³ து³க்கடங் ஹோதீதி யோஜனா. க³ம்பீ⁴ரே பன ததா²தி ‘‘பத³வாரேன க³ச்ச²தோ து³க்கட’’ந்தி யதா²வுத்தமதிதி³ஸதி. க³ச்ச²தோதி தரதோ, ஹத்த²ங் அசாலெத்வா தரந்தஸ்ஸ பத³வாரக³ணனாய, ஹத்தே²ன ச வாயமந்தஸ்ஸ ‘‘பத³வாரேனா’’தி இத³ங் உபலக்க²ணந்தி கத்வா ஹத்த²வாரக³ணனாய பத³வாரக³ணனாய து³க்கடானி வேதி³தப்³பா³னி. தேன வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘க³ம்பீ⁴ரே ஹத்தே²ஹி வா பாதே³ஹி வா பயோக³ங் கரொந்தஸ்ஸ ஹத்த²வாரேஹி வா பத³வாரேஹி வா பயோகே³ பயோகே³ து³க்கட’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.98).

    98. Udake nidhiṭṭhānaṃ gacchatoti sambandho. Agambhīrodake nidhiṭṭhānaṃ padavārena gacchato pade pade pubbapayoge dukkaṭaṃ hotīti yojanā. Gambhīre pana tathāti ‘‘padavārena gacchato dukkaṭa’’nti yathāvuttamatidisati. Gacchatoti tarato, hatthaṃ acāletvā tarantassa padavāragaṇanāya, hatthena ca vāyamantassa ‘‘padavārenā’’ti idaṃ upalakkhaṇanti katvā hatthavāragaṇanāya padavāragaṇanāya dukkaṭāni veditabbāni. Tena vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘gambhīre hatthehi vā pādehi vā payogaṃ karontassa hatthavārehi vā padavārehi vā payoge payoge dukkaṭa’’nti (pārā. aṭṭha. 1.98).

    உம்முஜ்ஜனாதி³ஸூதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன நிமுஜ்ஜனங் ஸங்க³ண்ஹாதி. எத்தா²பி ‘‘ததா²’’தி அனுவத்தமானத்தா பயோகே³ பயோகே³ து³க்கடந்தி அயமத்தோ² வேதி³தப்³போ³. நிஹிதகும்பி⁴யா க³ஹணத்த²ங் நிமுஜ்ஜனும்முஜ்ஜனேஸுபி ஹத்த²வாரேன, பத³வாரேன, ஹத்த²பத³வாரேஹி ச து³க்கடமேவாதி வுத்தங் ஹோதி. தேனாஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஏஸேவ நயோ கும்பி⁴க³ஹணத்த²ங் நிமுஜ்ஜனும்முஜ்ஜனேஸூ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.98).

    Ummujjanādisūti ettha ādi-saddena nimujjanaṃ saṅgaṇhāti. Etthāpi ‘‘tathā’’ti anuvattamānattā payoge payoge dukkaṭanti ayamattho veditabbo. Nihitakumbhiyā gahaṇatthaṃ nimujjanummujjanesupi hatthavārena, padavārena, hatthapadavārehi ca dukkaṭamevāti vuttaṃ hoti. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘eseva nayo kumbhigahaṇatthaṃ nimujjanummujjanesū’’ti (pārā. aṭṭha. 1.98).

    இமிஸ்ஸா கா³தா²ய ‘‘நிதி⁴ட்டா²னங் க³ச்ச²தோ து³க்கட’’ந்தி வசனதோ ததா² க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ உத³கஸப்பசண்ட³மச்ச²த³ஸ்ஸனேன பா⁴யித்வா பலாயந்தஸ்ஸ க³மனஸ்ஸ அதத³த்த²த்தா அனாபத்தீதி ப்³யதிரேகேன விஞ்ஞாயதி. எத்த² து³தியபரியேஸனாதி³ஸப்³ப³பயோகே³ஸு பாசித்தியட்டா²னே பாசித்தியஞ்ச பாசித்தியேன ஸஹ து³க்கடஞ்ச அவஸேஸபயோகே³ஸு ஸுத்³த⁴து³க்கடஞ்ச ஸஹபயோகே³ பா⁴ஜனாமஸனே அனாமாஸது³க்கடஞ்ச ப²ந்தா³பனே து²ல்லச்சயஞ்ச டா²னாசாவனே பாராஜிகஞ்ச நிதி⁴கும்பி⁴யா வுத்தனயேன விஞ்ஞாதுங் ஸக்காதி ந வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். தத்த² டா²னபே⁴தோ³ பஞ்சதா⁴ ஹோதி, இத⁴ பீளெத்வா ஓஸாரேதுங் ஸக்குணெய்யத்தா அதோ⁴தி³ஸாய ஸஹ ச²ப்³பி³த⁴ங் ஹோதீதி அயமேதேஸங் விஸேஸோ.

    Imissā gāthāya ‘‘nidhiṭṭhānaṃ gacchato dukkaṭa’’nti vacanato tathā gacchantassa udakasappacaṇḍamacchadassanena bhāyitvā palāyantassa gamanassa atadatthattā anāpattīti byatirekena viññāyati. Ettha dutiyapariyesanādisabbapayogesu pācittiyaṭṭhāne pācittiyañca pācittiyena saha dukkaṭañca avasesapayogesu suddhadukkaṭañca sahapayoge bhājanāmasane anāmāsadukkaṭañca phandāpane thullaccayañca ṭhānācāvane pārājikañca nidhikumbhiyā vuttanayena viññātuṃ sakkāti na vuttanti daṭṭhabbaṃ. Tattha ṭhānabhedo pañcadhā hoti, idha pīḷetvā osāretuṃ sakkuṇeyyattā adhodisāya saha chabbidhaṃ hotīti ayametesaṃ viseso.

    99. தத்த² ஜாதகபுப்பே²ஸூதி தஸ்மிங் ஜலே ருள்ஹேஸு உப்பலாதி³குஸுமேஸு, நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங். யேன புப்பே²னாதி நித்³தா⁴ரிதப்³ப³ங். சி²ந்த³தோதி எத்த² வத்தமானகாலவஸேன அத்த²ங் அக்³க³ஹெத்வா ‘‘சி²ன்னவதோ’’தி பூ⁴தவஸேன அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. ஏவங் அக்³க³ஹிதே அந்திமஸ்ஸ பயோக³ஸ்ஸ யாவ அனுபரமோ, து²ல்லச்சயாரஹத்தா பாராஜிகவசனஸ்ஸ வத்து²விரோதி⁴தாய ச இமஸ்ஸேவ பச்சி²மகுஸுமஸ்ஸ கந்தனகாலே புப்ப²னாளபஸ்ஸே தசமத்தேபி அச்சி²ன்னே பாராஜிகங் நத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஏகனாள…பே॰… பரிரக்க²தீ’’தி எத்தே²வ அனந்தரே வுச்சமானநயஸ்ஸ விருத்³த⁴த்தா ச இமங் வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுங் லிகி²தஸ்ஸ ‘‘யஸ்மிங் புப்பே² வத்து² பூரதி, தஸ்மிங் சி²ன்னமத்தே பாராஜிக’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.98) அட்ட²கதா²வசனஸ்ஸ விருத்³த⁴த்தா ச வத்தமானகாலமக³ஹெத்வா பூ⁴தகாலஸ்ஸேவ க³ஹேதப்³ப³த்தா ‘‘கதா³ தே³வத³த்த ஆக³தோஸீ’’தி பஞ்ஹஸ்ஸ ‘‘ஏஸோஹமாக³ச்சா²மி, ஆக³ச்ச²ந்தங் மா மங் விஜ்ஜா²’’தி உத்தரே விய வத்தமானஸமீபே வத்தமானேவாதி பூ⁴தே வத்தமானப்³யபதே³ஸதோ வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    99.Tattha jātakapupphesūti tasmiṃ jale ruḷhesu uppalādikusumesu, niddhāraṇe bhummaṃ. Yena pupphenāti niddhāritabbaṃ. Chindatoti ettha vattamānakālavasena atthaṃ aggahetvā ‘‘chinnavato’’ti bhūtavasena attho gahetabbo. Evaṃ aggahite antimassa payogassa yāva anuparamo, thullaccayārahattā pārājikavacanassa vatthuvirodhitāya ca imasseva pacchimakusumassa kantanakāle pupphanāḷapasse tacamattepi acchinne pārājikaṃ natthīti dassetuṃ ‘‘ekanāḷa…pe… parirakkhatī’’ti ettheva anantare vuccamānanayassa viruddhattā ca imaṃ vinicchayaṃ dassetuṃ likhitassa ‘‘yasmiṃ pupphe vatthu pūrati, tasmiṃ chinnamatte pārājika’’nti (pārā. aṭṭha. 1.98) aṭṭhakathāvacanassa viruddhattā ca vattamānakālamagahetvā bhūtakālasseva gahetabbattā ‘‘kadā devadatta āgatosī’’ti pañhassa ‘‘esohamāgacchāmi, āgacchantaṃ mā maṃ vijjhā’’ti uttare viya vattamānasamīpe vattamānevāti bhūte vattamānabyapadesato vuttanti daṭṭhabbaṃ.

    100. ‘‘உப்பலஜாதியா’’தி இமினா ‘‘பது³மஜாதியா’’தி ப்³யதிரேகதோ வுத்தத்தா ‘‘பது³மஜாதிகானங் பன த³ண்டே³ சி²ன்னே அப்³ப⁴ந்தரே ஸுத்தங் அச்சி²ன்னம்பி ரக்க²தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.98) அட்ட²கதா²நயோ ஸங்க³ஹிதோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஏகனாளஸ்ஸ வா பஸ்ஸேதி ‘‘நாளஸ்ஸ ஏகபஸ்ஸே’’தி வத்தப்³பே³ கா³தா²ப³ந்த⁴ஸுக²த்த²ங் வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ததோதி நாளதோ.

    100.‘‘Uppalajātiyā’’ti iminā ‘‘padumajātiyā’’ti byatirekato vuttattā ‘‘padumajātikānaṃ pana daṇḍe chinne abbhantare suttaṃ acchinnampi rakkhatī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.98) aṭṭhakathānayo saṅgahitoti daṭṭhabbaṃ. Ekanāḷassa vā passeti ‘‘nāḷassa ekapasse’’ti vattabbe gāthābandhasukhatthaṃ vuttanti veditabbaṃ. Tatoti nāḷato.

    101. பா⁴ரப³த்³த⁴குஸுமேஸு வினிச்ச²யஸ்ஸ வக்க²மானத்தா சி²ந்தி³த்வா ட²பிதேஸூதி அப³த்³த⁴குஸுமவஸேன க³ஹேதப்³ப³ங். புப்³பே³ வுத்தனயேனாதி தத்ரஜாதககுஸுமேஸு வுத்தவினிச்ச²யானுஸாரேன. ‘‘யேன புப்பே²ன பூரதி, தஸ்மிங் சி²ன்னமத்தே’’தி அவத்வா க³ஹிதமத்தே பாராஜிகந்தி யோஜனா செத்த² விஸேஸோ.

    101. Bhārabaddhakusumesu vinicchayassa vakkhamānattā chinditvā ṭhapitesūti abaddhakusumavasena gahetabbaṃ. Pubbe vuttanayenāti tatrajātakakusumesu vuttavinicchayānusārena. ‘‘Yena pupphena pūrati, tasmiṃ chinnamatte’’ti avatvā gahitamatte pārājikanti yojanā cettha viseso.

    102. பா⁴ரங் கத்வா ப³த்³தா⁴னி பா⁴ரப³த்³தா⁴னீதி மஜ்ஜ²பத³லோபீஸமாஸோ. புப்பா²னீதி பாத³க்³க⁴னகானி உப்பலாதி³குஸுமானி. ச²ஸ்வாகாரேஸூதி உத³கே ஓஸீதா³பேதுங் ஸக்குணெய்யத்தா அதோ⁴தி³ஸாய ஸஹ சதஸ்ஸோ தி³ஸா, உத்³த⁴ந்தி இமாஸு ச²ஸு தி³ஸாஸு, நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங். கேனசி ஆகாரேனாதி நித்³தா⁴ரேதப்³ப³த³ஸ்ஸனங். டா²னாசாவனஸ்ஸ ஸாத⁴கதமத்தா கரணேயேவ கரணவசனங். நஸ்ஸதீதி பாத³க்³க⁴னகபுப்பா²னங் டா²னாசாவனேன பாராஜிகமாபஜ்ஜித்வா லோகியலோகுத்தரானங் அனவஸேஸகு³ணானங் பதிட்டா²னபூ⁴தங் பாதிமொக்க²ஸங்வரஸீலங் நாஸெத்வா ஸயங் கு³ணமரணேன மீயதீதி அத்தோ².

    102. Bhāraṃ katvā baddhāni bhārabaddhānīti majjhapadalopīsamāso. Pupphānīti pādagghanakāni uppalādikusumāni. Chasvākāresūti udake osīdāpetuṃ sakkuṇeyyattā adhodisāya saha catasso disā, uddhanti imāsu chasu disāsu, niddhāraṇe bhummaṃ. Kenaci ākārenāti niddhāretabbadassanaṃ. Ṭhānācāvanassa sādhakatamattā karaṇeyeva karaṇavacanaṃ. Nassatīti pādagghanakapupphānaṃ ṭhānācāvanena pārājikamāpajjitvā lokiyalokuttarānaṃ anavasesaguṇānaṃ patiṭṭhānabhūtaṃ pātimokkhasaṃvarasīlaṃ nāsetvā sayaṃ guṇamaraṇena mīyatīti attho.

    103. புப்பா²னங் கலாபந்தி பாத³க்³க⁴னகஉப்பலாதி³குஸுமகலாபங். உத³கங் சாலெத்வாதி யதா² வீசி உட்டா²தி, ததா² சாலெத்வா. புப்ப²ட்டா²னாதி புப்பா²னங் டி²தட்டா²னா. சாவேதீதி கலாபங் கேஸக்³க³மத்தம்பி அபனேதி. ‘‘புப்ப²ங் டா²னா சாவேதீ’’தி கத்த²சி பொத்த²கேஸு பாடோ² தி³ஸ்ஸதி. புப்ப²கலாபஸ்ஸேவ க³ஹிதத்தா புரிமோயேவ க³ஹேதப்³போ³.

    103.Pupphānaṃ kalāpanti pādagghanakauppalādikusumakalāpaṃ. Udakaṃ cāletvāti yathā vīci uṭṭhāti, tathā cāletvā. Pupphaṭṭhānāti pupphānaṃ ṭhitaṭṭhānā. Cāvetīti kalāpaṃ kesaggamattampi apaneti. ‘‘Pupphaṃ ṭhānā cāvetī’’ti katthaci potthakesu pāṭho dissati. Pupphakalāpasseva gahitattā purimoyeva gahetabbo.

    104. ‘‘எத்த² க³தங் க³ஹெஸ்ஸாமீ’’தி ஸஹ பாட²ஸேஸேன யோஜனா. பரிகப்பேதீதி ‘‘எத்த² க³தங் க³ஹெஸ்ஸாமீ’’தி டா²னங் பரிச்சி²ந்தி³த்வா தக்கேதி. ரக்க²தீதி டா²னாசாவனேபி ஸதி ஸோ பரிகப்போ பாராஜிகாபத்திதோ தங் பி⁴க்கு²ங் ரக்க²தி. க³தட்டா²னாதி புப்ப²கலாபேன க³தங் ஸம்பத்தஞ்ச தங் டா²னஞ்சாதி விக்³க³ஹோ. ‘‘உத்³த⁴ரந்தோ’’தி ஏதேன ‘‘புப்பா²னங் கலாப’’ந்தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். ‘‘கதட்டா²னா’’திபி பாடோ², கதா புப்பா²னங் டா²னா உத்³த⁴ரந்தோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. உத³கங் சாலெத்வா வீசியோ உட்டா²பெத்வா வீசிப்பஹாரேன உத³கபிட்டே²ன பரிகப்பிதட்டா²னங் ஸம்பத்தங் புப்ப²கலாபங் டி²தட்டா²னா உத்³த⁴ரந்தோ கேஸக்³க³மத்தம்பி டா²னா சாவெந்தோதி அத்தோ². ‘‘டா²னா’’தி இத³ங் ‘‘ப⁴ட்டோ²’’தி இமினா ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். ப⁴ட்டோ² நாம பவுச்சதீதி அத்தனா ஸமாதா³ய ரக்கி²யமானா பாதிமொக்க²ஸங்வரஸீலஸங்கா²தஸப்³ப³கு³ணரதனங்குராபி⁴னிப்³ப³த்தட்டா²னா பதிதோ நாம ஹோதீதி பவுச்சதி.

    104.‘‘Ettha gataṃ gahessāmī’’ti saha pāṭhasesena yojanā. Parikappetīti ‘‘ettha gataṃ gahessāmī’’ti ṭhānaṃ paricchinditvā takketi. Rakkhatīti ṭhānācāvanepi sati so parikappo pārājikāpattito taṃ bhikkhuṃ rakkhati. Gataṭṭhānāti pupphakalāpena gataṃ sampattañca taṃ ṭhānañcāti viggaho. ‘‘Uddharanto’’ti etena ‘‘pupphānaṃ kalāpa’’nti ānetvā sambandhitabbaṃ. ‘‘Kataṭṭhānā’’tipi pāṭho, katā pupphānaṃ ṭhānā uddharantoti sambandho. Udakaṃ cāletvā vīciyo uṭṭhāpetvā vīcippahārena udakapiṭṭhena parikappitaṭṭhānaṃ sampattaṃ pupphakalāpaṃ ṭhitaṭṭhānā uddharanto kesaggamattampi ṭhānā cāventoti attho. ‘‘Ṭhānā’’ti idaṃ ‘‘bhaṭṭho’’ti iminā sambandhanīyaṃ. Bhaṭṭho nāma pavuccatīti attanā samādāya rakkhiyamānā pātimokkhasaṃvarasīlasaṅkhātasabbaguṇaratanaṅkurābhinibbattaṭṭhānā patito nāma hotīti pavuccati.

    105. ஜலதோ அச்சுக்³க³தஸ்ஸாதி எத்த² ‘‘புப்ப²ஸ்ஸா’’தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி. ஜலபிட்டி²தோ அச்சுக்³க³தஸ்ஸ புப்ப²ஸ்ஸ ஸகலஜலங் டா²னங், கத்³த³மபிட்டி²தோ பட்டா²ய உத³கபிட்டி²பரியந்தங் புப்ப²த³ண்டே³ன ப²ரித்வா டி²தங் ஸப்³ப³முத³கங் டா²னந்தி வுத்தங் ஹோதி. உப்பாடெத்வாதி புப்ப²க்³க³ங் ஆகட்³டி⁴த்வா உப்பீளெத்வா. ததோதி தஸ்மா புப்ப²ட்டா²னபூ⁴தஸகலஜலராஸிதோ. உஜுந்தி உஜுங் கத்வா. உத்³த⁴ரதோதி உப்பாடெந்தஸ்ஸ.

    105.Jalato accuggatassāti ettha ‘‘pupphassā’’ti sāmatthiyā labbhati. Jalapiṭṭhito accuggatassa pupphassa sakalajalaṃ ṭhānaṃ, kaddamapiṭṭhito paṭṭhāya udakapiṭṭhipariyantaṃ pupphadaṇḍena pharitvā ṭhitaṃ sabbamudakaṃ ṭhānanti vuttaṃ hoti. Uppāṭetvāti pupphaggaṃ ākaḍḍhitvā uppīḷetvā. Tatoti tasmā pupphaṭṭhānabhūtasakalajalarāsito. Ujunti ujuṃ katvā. Uddharatoti uppāṭentassa.

    106. நாளந்தேதி உப்பாடிதபுப்ப²னாளஸ்ஸ மூலகோடியா. ஜலதோதி உத³கபிட்டி²தோ. முத்தமத்தே கேஸக்³க³மத்தங் தூ³ரங் கத்வாதி பாட²ஸேஸயோஜனா காதப்³பா³. ‘‘ஜலதோ’’தி பட²மததியபாதே³ஸு த்³விக்க²த்துங் வசனங் அத்தா²விஸேஸேபி பதா³வுத்திஅலங்காரே அட்³ட⁴யமகவஸேன வுத்தத்தா புனருத்திதோ³ஸோ ந ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘முத்தமத்தே, அமுத்தே’’தி ச ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங், அத்தா²னங் வா விஸேஸதோ உப⁴யத்த² வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். தஸ்மிங் நாளந்தேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    106.Nāḷanteti uppāṭitapupphanāḷassa mūlakoṭiyā. Jalatoti udakapiṭṭhito. Muttamatte kesaggamattaṃ dūraṃ katvāti pāṭhasesayojanā kātabbā. ‘‘Jalato’’ti paṭhamatatiyapādesu dvikkhattuṃ vacanaṃ atthāvisesepi padāvuttialaṅkāre aḍḍhayamakavasena vuttattā punaruttidoso na hotīti veditabbaṃ. ‘‘Muttamatte, amutte’’ti ca sambandhitabbaṃ, atthānaṃ vā visesato ubhayattha vuttanti veditabbaṃ. Tasmiṃ nāḷanteti sambandho.

    107. தஸ்ஸ நாமெத்வா உப்பாடிதஸ்ஸ. ஸஹ க³ச்சே²ன உப்பாடிதஸ்ஸாபி அயமேவ வினிச்ச²யோ. இத⁴ பன ஸப்³ப³புப்ப²பண்ணனாளானி மூலதோ பபு⁴தி பட²மங் டி²தட்டா²னதோ அபனாமனவஸேன டா²னாசாவனங் வேதி³தப்³ப³ங். ஏவங் புப்பா²தீ³னி உப்பாடெந்தஸ்ஸ பூ⁴தகா³மவிகோபனாபத்தியா டா²னே ஸஹபயோக³து³க்கடங் ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.

    107.Tassa nāmetvā uppāṭitassa. Saha gacchena uppāṭitassāpi ayameva vinicchayo. Idha pana sabbapupphapaṇṇanāḷāni mūlato pabhuti paṭhamaṃ ṭhitaṭṭhānato apanāmanavasena ṭhānācāvanaṃ veditabbaṃ. Evaṃ pupphādīni uppāṭentassa bhūtagāmavikopanāpattiyā ṭhāne sahapayogadukkaṭaṃ hotīti veditabbaṃ.

    108-9. ப³ளிஸாதி³மச்ச²க்³க³ஹணோபகரணானங் வசனதோ, ஜலே டி²தமதமச்சா²னங் வினிச்ச²யஸ்ஸ ச வக்க²மானத்தா மச்சே²தி ஜீவமானகமச்சா²னங் க³ஹணங். உபலக்க²ணவஸேன வா அவுத்தஸமுச்சயத்த² வா-ஸத்³தே³ன வா கி²பகாதீ³னி மச்ச²வதோ⁴பகரணானி வுத்தானேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். வத்தூ²தி பாதோ³. தஸ்மிங் மச்சே². உத்³த⁴டோயேவ உத்³த⁴டமத்தோ, மச்சோ², தஸ்மிங். ஜலாதி உத³கதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அபனெத்வா உக்கி²த்தமத்தேதி வுத்தங் ஹோதி.

    108-9. Baḷisādimacchaggahaṇopakaraṇānaṃ vacanato, jale ṭhitamatamacchānaṃ vinicchayassa ca vakkhamānattā maccheti jīvamānakamacchānaṃ gahaṇaṃ. Upalakkhaṇavasena vā avuttasamuccayattha vā-saddena vā khipakādīni macchavadhopakaraṇāni vuttānevāti daṭṭhabbaṃ. Vatthūti pādo. Tasmiṃ macche. Uddhaṭoyeva uddhaṭamatto, maccho, tasmiṃ. Jalāti udakato kesaggamattampi apanetvā ukkhittamatteti vuttaṃ hoti.

    110. புப்பா²னங் விய மச்சா²னம்பி டி²தட்டா²னமேவ டா²னந்தி அக்³க³ஹெத்வா ஸகலஜலங் டா²னங் கத்வா கஸ்மா வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘டா²னங் ஸலிலஜானங் ஹீ’’திஆதி³. ஸலிலே ஜாதா ஸலிலஜா, இதி பகரணதோ மச்சா²யேவ வுச்சந்தி. அத்த²ப்பகரணஸத்³த³ந்தரஸன்னிதா⁴னாதீ³ஹி ஸத்³தா³ விஸேஸத்த²ங் வத³ந்தீதி. ஹீதி பஸித்³தி⁴யங். கேவலந்தி அவதா⁴ரணே, ஜலமேவாதி வுத்தங் ஹோதி. இமினா ப³ஹிஉத³கங் நிவத்திதங் ஹோதி. ஸகலங் ஜலமேவ டா²னங் யஸ்மா, தஸ்மா ஸலிலட்ட²ங் ஜலா விமோசெந்தோ பாராஜிகோ ஹோதீதி ஹேதுஹேதுமந்தபா⁴வேன யோஜனா வேதி³தப்³பா³. ஆபன்னங் பராஜேதீதி பாராஜிகா, ஆபத்தி, ஸா ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி பாராஜிகோ, புக்³க³லோ.

    110. Pupphānaṃ viya macchānampi ṭhitaṭṭhānameva ṭhānanti aggahetvā sakalajalaṃ ṭhānaṃ katvā kasmā vuttanti āha ‘‘ṭhānaṃ salilajānaṃ hī’’tiādi. Salile jātā salilajā, iti pakaraṇato macchāyeva vuccanti. Atthappakaraṇasaddantarasannidhānādīhi saddā visesatthaṃ vadantīti. Hīti pasiddhiyaṃ. Kevalanti avadhāraṇe, jalamevāti vuttaṃ hoti. Iminā bahiudakaṃ nivattitaṃ hoti. Sakalaṃ jalameva ṭhānaṃ yasmā, tasmā salilaṭṭhaṃ jalā vimocento pārājiko hotīti hetuhetumantabhāvena yojanā veditabbā. Āpannaṃ parājetīti pārājikā, āpatti, sā etassa atthīti pārājiko, puggalo.

    111. நீரங் உத³கங். வாரிம்ஹி ஜலே ஜாதோ வாரிஜோ, இதி பகரணதோ மச்சோ²வ க³ய்ஹதி. ஏதேனேவ ஆகாஸே உப்பதிதமச்சோ² , கோ³சரத்தா²ய ச த²லமுக்³க³தகும்மாத³யோ உபலக்கி²தாதி வேதி³தப்³ப³ங். தேஸங் க³ஹணே வினிச்ச²யோ ஆகாஸட்ட²த²லட்ட²கதா²ய வுத்தனயேன வேதி³தப்³போ³. ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன வினித்³தி³ஸேதி து³க்கடாதி³வத்து²னோ ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ அக்³க⁴வஸேன து³க்கடது²ல்லச்சயபாராஜிகாபத்தியோ வதெ³ய்யாதி அத்தோ².

    111.Nīraṃ udakaṃ. Vārimhi jale jāto vārijo, iti pakaraṇato macchova gayhati. Eteneva ākāse uppatitamaccho , gocaratthāya ca thalamuggatakummādayo upalakkhitāti veditabbaṃ. Tesaṃ gahaṇe vinicchayo ākāsaṭṭhathalaṭṭhakathāya vuttanayena veditabbo. Bhaṇḍagghena viniddiseti dukkaṭādivatthuno bhaṇḍassa agghavasena dukkaṭathullaccayapārājikāpattiyo vadeyyāti attho.

    112. தளாகேதி ஸரஸ்மிங், இமினா ச வாபிபொக்க²ரணிஸொப்³பா⁴தி³ஜலாஸயா ஸங்க³ய்ஹந்தி. நதி³யாதி நின்னகா³ய, இமினா ச கந்த³ராத³யோ ஸங்க³ய்ஹந்தி. நின்னேதி ஆவாடே. மச்ச²விஸங் நாமாதி எத்த² நாம-ஸத்³தோ³ ஸஞ்ஞாயங். மச்ச²விஸனாமகங் மத³னப²லாதி³கங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். க³தேதி விஸபக்கி²பகே மச்ச²கா⁴தகே க³தே.

    112.Taḷāketi sarasmiṃ, iminā ca vāpipokkharaṇisobbhādijalāsayā saṅgayhanti. Nadiyāti ninnagāya, iminā ca kandarādayo saṅgayhanti. Ninneti āvāṭe. Macchavisaṃ nāmāti ettha nāma-saddo saññāyaṃ. Macchavisanāmakaṃ madanaphalādikaṃ daṭṭhabbaṃ. Gateti visapakkhipake macchaghātake gate.

    114. ஸாமிகேஸூதி விஸங் யோஜெத்வா க³தேஸு மச்ச²ஸாமிகேஸு. ஆஹரந்தேஸூதி ஆஹராபெந்தேஸு. ப⁴ண்ட³தெ³ய்யந்தி ப⁴ண்ட³ஞ்ச தங் தெ³ய்யஞ்சாதி விக்³க³ஹோ, அத்தனா க³ஹிதவத்து²ங் வா தத³க்³க⁴னகங் வா ப⁴ண்ட³ங் தா³தப்³ப³ந்தி அத்தோ².

    114.Sāmikesūti visaṃ yojetvā gatesu macchasāmikesu. Āharantesūti āharāpentesu. Bhaṇḍadeyyanti bhaṇḍañca taṃ deyyañcāti viggaho, attanā gahitavatthuṃ vā tadagghanakaṃ vā bhaṇḍaṃ dātabbanti attho.

    115. மச்சே²தி மதமச்சே². ஸேஸேதி நமதமச்சே².

    115.Maccheti matamacche. Seseti namatamacche.

    116. அமதேஸு க³ஹிதேஸூதி பகரணதோ லப்³ப⁴தி, நிமித்தத்தே² சேதங் பு⁴ம்மங். அனாபத்திங் வத³ந்தீதி அதி³ன்னாதா³னாபத்தியா அனாபத்திங் வத³ந்தி, மாரணப்பத்தியா பாசித்தியங் ஹோதேவ. அயஞ்ச வினிச்ச²யோ அரக்கி²தஅகோ³பிதேஸு அஸ்ஸாமிகதளாகாதீ³ஸு வேதி³தப்³போ³.

    116.Amatesu gahitesūti pakaraṇato labbhati, nimittatthe cetaṃ bhummaṃ. Anāpattiṃ vadantīti adinnādānāpattiyā anāpattiṃ vadanti, māraṇappattiyā pācittiyaṃ hoteva. Ayañca vinicchayo arakkhitaagopitesu assāmikataḷākādīsu veditabbo.

    உத³கட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Udakaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    117. நாவந்தி எத்த² ‘‘நாவா நாம யாய தரதீ’’தி (பாரா॰ 99) வசனதோ ஜலதாரணாரஹங் அந்தமஸோ ஏகம்பி வஹந்தங் ரஜனதோ³ணிவேணுகலாபாதி³கங் வேதி³தப்³ப³ங். நாவட்ட²ங் நாம ப⁴ண்ட³ங் யங் கிஞ்சி இந்த்³ரியப³த்³த⁴ங் வா அனிந்த்³ரியப³த்³த⁴ங் வா. ‘‘தே²னெத்வா க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி இமினா ‘‘தெ²ய்யசித்தஸ்ஸா’’தி இமமத்த²ங் விஞ்ஞாபேதி. பாது³த்³தா⁴ரேதி து³தியபரியேஸனாதி³அத்த²ங் க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ பதே³ பதே³. தோ³ஸாதி து³க்கடாபத்தியோ. வுத்தாதி ‘‘நாவட்ட²ங் ப⁴ண்ட³ங் அவஹரிஸ்ஸாமீ’தி தெ²ய்யசித்தோ து³தியங் வா பரியேஸதி க³ச்ச²தி வா, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 99) பத³பா⁴ஜனியங் ப⁴க³வதா வுத்தா, இமினா புப்³ப³பயோக³ஸஹபயோக³து³க்கடானி, ப²ந்தா³பனே து²ல்லச்சயங், டா²னாசாவனே பாராஜிகஞ்ச உபலக்க²ணவஸேன த³ஸ்ஸிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    117.Nāvanti ettha ‘‘nāvā nāma yāya taratī’’ti (pārā. 99) vacanato jalatāraṇārahaṃ antamaso ekampi vahantaṃ rajanadoṇiveṇukalāpādikaṃ veditabbaṃ. Nāvaṭṭhaṃ nāma bhaṇḍaṃ yaṃ kiñci indriyabaddhaṃ vā anindriyabaddhaṃ vā. ‘‘Thenetvā gaṇhissāmī’’ti iminā ‘‘theyyacittassā’’ti imamatthaṃ viññāpeti. Pāduddhāreti dutiyapariyesanādiatthaṃ gacchantassa pade pade. Dosāti dukkaṭāpattiyo. Vuttāti ‘‘nāvaṭṭhaṃ bhaṇḍaṃ avaharissāmī’ti theyyacitto dutiyaṃ vā pariyesati gacchati vā, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 99) padabhājaniyaṃ bhagavatā vuttā, iminā pubbapayogasahapayogadukkaṭāni, phandāpane thullaccayaṃ, ṭhānācāvane pārājikañca upalakkhaṇavasena dassitanti veditabbaṃ.

    118. சண்ட³ஸோதேதி வேகே³ன க³ச்ச²ந்தே உத³கப்பவாஹே, ‘‘சண்ட³ஸோதே’’தி இமினா ப³ந்த⁴னங் வினா ஸபா⁴வேன அட்டி²தபா⁴வஸ்ஸ ஸூசனதோ ‘‘ப³ந்த⁴னமேவ டா²ன’’ந்தி வுத்தட்டா²னபரிச்சே²த³ஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். யஸ்மா சண்ட³ஸோதே ப³த்³தா⁴, தஸ்மா ப³ந்த⁴னமேகமேவ டா²னங் மதந்தி வுத்தங் ஹோதி. தஸ்மிந்தி ப³ந்த⁴னே. தீ⁴ரா வினயத⁴ரா.

    118.Caṇḍasoteti vegena gacchante udakappavāhe, ‘‘caṇḍasote’’ti iminā bandhanaṃ vinā sabhāvena aṭṭhitabhāvassa sūcanato ‘‘bandhanameva ṭhāna’’nti vuttaṭṭhānaparicchedassa kāraṇaṃ dassitanti veditabbaṃ. Yasmā caṇḍasote baddhā, tasmā bandhanamekameva ṭhānaṃ matanti vuttaṃ hoti. Tasminti bandhane. Dhīrā vinayadharā.

    119-120. ‘‘நிச்சலே உத³கே நாவ-மப³ந்த⁴னமவட்டி²த’’ந்தி இமினா ச²தா⁴ டா²னபரிச்சே²த³ஸ்ஸ லப்³ப⁴மானத்தே காரணங் த³ஸ்ஸேதி. நாவங் கட்³ட⁴தோ தஸ்ஸ பாராஜிகந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. புனபி கிங் கரொந்தோதி ஆஹ ‘‘ஏகேனந்தேன ஸம்பு²ட்ட²’’ந்திஆதி³. தங் நாவங் அதிக்காமயதோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. எத்தா²பி ‘‘கட்³டி⁴தவதோ அதிக்கமிதவதோ’’தி பூ⁴தவஸேன அத்தோ² யோஜேதப்³போ³. யமெத்த² வத்தப்³ப³ங், தங் ஹெட்டா² வுத்தனயமேவ.

    119-120.‘‘Niccale udake nāva-mabandhanamavaṭṭhita’’nti iminā chadhā ṭhānaparicchedassa labbhamānatte kāraṇaṃ dasseti. Nāvaṃ kaḍḍhato tassa pārājikanti sambandho. Punapi kiṃ karontoti āha ‘‘ekenantena samphuṭṭha’’ntiādi. Taṃ nāvaṃ atikkāmayatoti sambandho. Etthāpi ‘‘kaḍḍhitavato atikkamitavato’’ti bhūtavasena attho yojetabbo. Yamettha vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā vuttanayameva.

    121. ஏவங் சதுபஸ்ஸாகட்³ட⁴னே வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி உத்³த⁴ங், அதோ⁴ ச உக்கி²பனஓஸீதா³பனேஸு வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ததா²’’திஆதி³. ததா²தி ‘‘தஸ்ஸ பாராஜிக’’ந்தி ஆகட்³ட⁴தி. கஸ்மிங் காலேதி ஆஹ ‘‘உத்³த⁴ங் கேஸக்³க³மத்தம்பீ’’திஆதி³. அதோ⁴னாவாதலந்தி நாவாதலஸ்ஸ அதோ⁴ அதோ⁴னாவாதலங், தஸ்மிங் உத்³த⁴ங் கேஸக்³க³மத்தம்பி உத³கம்ஹா விமோசிதேதி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴. தேன பு²ட்ட²ங் கேஸக்³க³மத்தம்பி முக²வட்டியா விமோசிதேதி யோஜனா. தேனாதி அதோ⁴னாவாதலேன பு²ட்டே² உத³கே முக²வட்டியா கரணபூ⁴தாய கேஸக்³க³மத்தம்பி விமோசிதேதி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    121. Evaṃ catupassākaḍḍhane vinicchayaṃ dassetvā idāni uddhaṃ, adho ca ukkhipanaosīdāpanesu vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘tathā’’tiādi. Tathāti ‘‘tassa pārājika’’nti ākaḍḍhati. Kasmiṃ kāleti āha ‘‘uddhaṃ kesaggamattampī’’tiādi. Adhonāvātalanti nāvātalassa adho adhonāvātalaṃ, tasmiṃ uddhaṃ kesaggamattampi udakamhā vimociteti iminā sambandho. Tena phuṭṭhaṃ kesaggamattampi mukhavaṭṭiyā vimociteti yojanā. Tenāti adhonāvātalena phuṭṭhe udake mukhavaṭṭiyā karaṇabhūtāya kesaggamattampi vimociteti gahetabbaṃ.

    122. தீரே ப³ந்தி⁴த்வா பன நிச்சலே ஜலே ட²பிதா யா நாவா, தஸ்ஸா நாவாய டா²னங் ப³ந்த⁴னஞ்ச டி²தோகாஸோ சாதி த்³விதா⁴ மதந்தி யோஜனா.

    122. Tīre bandhitvā pana niccale jale ṭhapitā yā nāvā, tassā nāvāya ṭhānaṃ bandhanañca ṭhitokāso cāti dvidhā matanti yojanā.

    123. புப்³ப³ங் பட²மங் ப³ந்த⁴னஸ்ஸ விமோசனே து²ல்லச்சயங் ஹோதீதி யோஜனா. கேனசுபாயேனாதி ‘‘புரதோ பச்ச²தோ வாபீ’’திஆதி³க்கமேன யதா²வுத்தோபாயச²க்கேஸு யேன கேனசி உபாயேனாதி அத்தோ². டா²னா சாவேதி நாவங்.

    123.Pubbaṃ paṭhamaṃ bandhanassa vimocane thullaccayaṃ hotīti yojanā. Kenacupāyenāti ‘‘purato pacchato vāpī’’tiādikkamena yathāvuttopāyachakkesu yena kenaci upāyenāti attho. Ṭhānā cāveti nāvaṃ.

    124. பட²மங் டா²னா சாவெத்வாதி ‘‘புரதோ பச்ச²தோ வா’’திஆதி³னா யதா²வுத்தேஸு ச²ஸு ஆகாரேஸு அஞ்ஞதரேன ஆகாரேன நாவங் ட²பிதட்டா²னதோ பட²மங் சாவெத்வா. ஏஸேவ ச நயோதி நாவாய பட²மங் டி²தட்டா²னதோ சாவனே து²ல்லச்சயங், பச்சா² ப³ந்த⁴னமோசனே பாராஜிகந்தி ஏஸேவ நயோ நேதப்³போ³தி அத்தோ². எத்த² ச ‘‘தீரே ப³ந்தி⁴த்வா நிச்சலே உத³கே ட²பிதனாவாய ப³ந்த⁴னஞ்ச டி²தோகாஸோ சாதி த்³வே டா²னானி, தங் பட²மங் ப³ந்த⁴னா மோசேதி, து²ல்லச்சயங். பச்சா² ச²ன்னங் ஆகாரானங் அஞ்ஞதரேன டா²னா சாவேதி, பாராஜிகங். பட²மங் டா²னா சாவெத்வா பச்சா² ப³ந்த⁴னமோசனேபி ஏஸேவ நயோ’’தி (பாரா॰ 99) அட்ட²கதா²யங் வுத்தவினிச்ச²யோ ஸங்க³ஹிதோ. ஆமஸனப²ந்தா³பனேஸு து³க்கடது²ல்லச்சயானி ஹெட்டா² கும்பி⁴யங் வுத்தனயேனேவ ஞாதுங் ஸக்குணெய்யத்தா ந வுத்தானீதி வேதி³தப்³ப³ங். ஏவமுபரிபி.

    124.Paṭhamaṃ ṭhānā cāvetvāti ‘‘purato pacchato vā’’tiādinā yathāvuttesu chasu ākāresu aññatarena ākārena nāvaṃ ṭhapitaṭṭhānato paṭhamaṃ cāvetvā. Eseva ca nayoti nāvāya paṭhamaṃ ṭhitaṭṭhānato cāvane thullaccayaṃ, pacchā bandhanamocane pārājikanti eseva nayo netabboti attho. Ettha ca ‘‘tīre bandhitvā niccale udake ṭhapitanāvāya bandhanañca ṭhitokāso cāti dve ṭhānāni, taṃ paṭhamaṃ bandhanā moceti, thullaccayaṃ. Pacchā channaṃ ākārānaṃ aññatarena ṭhānā cāveti, pārājikaṃ. Paṭhamaṃ ṭhānā cāvetvā pacchā bandhanamocanepi eseva nayo’’ti (pārā. 99) aṭṭhakathāyaṃ vuttavinicchayo saṅgahito. Āmasanaphandāpanesu dukkaṭathullaccayāni heṭṭhā kumbhiyaṃ vuttanayeneva ñātuṃ sakkuṇeyyattā na vuttānīti veditabbaṃ. Evamuparipi.

    125. உஸ்ஸாரெத்வாதி உத³கதோ த²லங் ஆரோபெத்வா. நிகுஜ்ஜித்வாதி அதோ⁴முக²ங் கத்வா. த²லே ட²பிதாய நாவாய முக²வட்டியா பு²ட்டோ²காஸோ ஏவ டா²னந்தி யோஜனா. ஹீதி விஸேஸோ, தேன ஜலட்ட²தோ த²லட்டா²ய நாவாய வுத்தங் விஸேஸங் ஜோதேதி.

    125.Ussāretvāti udakato thalaṃ āropetvā. Nikujjitvāti adhomukhaṃ katvā. Thale ṭhapitāya nāvāya mukhavaṭṭiyā phuṭṭhokāso eva ṭhānanti yojanā. Hīti viseso, tena jalaṭṭhato thalaṭṭhāya nāvāya vuttaṃ visesaṃ joteti.

    126. எத்த² அதோ⁴ ஓஸீதா³பனஸ்ஸ அலப்³ப⁴மானதாய தங் வினா இதரேஸங் பஞ்சன்னங் ஆகாரானங் வஸேன டா²னாசாவனங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஞெய்யோ’’திஆதி³. யதோ குதோசீதி திரியங் சதஸ்ஸன்னங், உபரிதி³ஸாய ச வஸேன யங் கிஞ்சி தி³ஸாபி⁴முக²ங் கேஸக்³க³மத்தம்பி அதிக்கமெந்தோ.

    126. Ettha adho osīdāpanassa alabbhamānatāya taṃ vinā itaresaṃ pañcannaṃ ākārānaṃ vasena ṭhānācāvanaṃ dassetumāha ‘‘ñeyyo’’tiādi. Yato kutocīti tiriyaṃ catassannaṃ, uparidisāya ca vasena yaṃ kiñci disābhimukhaṃ kesaggamattampi atikkamento.

    127. உக்குஜ்ஜிதாயபீதி உத்³த⁴ங்முக²ங் ட²பிதாயபி. க⁴டிகானந்தி தா³ருக²ண்டா³னங். ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘ஞெய்யோ டா²னபரிச்சே²தோ³’’திஆதி³னா வுத்தனயங் அதிதி³ஸதி. ஸோ பன உக்குஜ்ஜித்வா பூ⁴மியங் ட²பிதனாவாய யுஜ்ஜதி. க⁴டிகானங் உபரி ட²பிதாய பன நாக³த³ந்தேஸு ட²பிதகுந்தே வுத்தவினிச்ச²யோ யுஜ்ஜதி.

    127.Ukkujjitāyapīti uddhaṃmukhaṃ ṭhapitāyapi. Ghaṭikānanti dārukhaṇḍānaṃ. ‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘ñeyyo ṭhānaparicchedo’’tiādinā vuttanayaṃ atidisati. So pana ukkujjitvā bhūmiyaṃ ṭhapitanāvāya yujjati. Ghaṭikānaṃ upari ṭhapitāya pana nāgadantesu ṭhapitakunte vuttavinicchayo yujjati.

    128. ‘‘தெ²ய்யா’’தி இத³ங் ‘‘பாஜெந்தஸ்ஸா’’தி விஸேஸனங். தித்தே²தி தித்தா²ஸன்னஜலே. அரித்தேனாதி கேனிபாதேன. பி²யேனாதி பாஜனப²லகேன. பாஜெந்தஸ்ஸாதி பேஸெந்தஸ்ஸ. ‘‘தங் பாஜேதீ’’திபி பாடோ² தி³ஸ்ஸதி, தங் நாவங் யோ பாஜேதி, தஸ்ஸ பராஜயோதி அத்தோ².

    128.‘‘Theyyā’’ti idaṃ ‘‘pājentassā’’ti visesanaṃ. Tittheti titthāsannajale. Arittenāti kenipātena. Phiyenāti pājanaphalakena. Pājentassāti pesentassa. ‘‘Taṃ pājetī’’tipi pāṭho dissati, taṃ nāvaṃ yo pājeti, tassa parājayoti attho.

    129-30. ச²த்தந்தி ஆதபவாரணங். பணாமெத்வாதி யதா² வாதங் க³ண்ஹாதி, ததா² பணாமெத்வா. உஸ்ஸாபெத்வாவ சீவரந்தி சீவரங் உத்³த⁴ங் உச்சாரெத்வா வா. கா³தா²ச²ந்த³வஸேன ‘வ’இதி ரஸ்ஸத்தங். லங்காரஸதி³ஸந்தி பஸாரிதபடஸரிக்க²கங். ஸமீரணந்தி மாலுதங். ந தோ³ஸோ தஸ்ஸ விஜ்ஜதீதி இத³ங் வாதஸ்ஸ அவிஜ்ஜமானக்க²ணே ஏவங் கரோதோ பச்சா² ஆக³தேன வாதேன நீதனாவாய வஸேன வுத்தங். வாயமானே பன வாதே ஏவங் கரொந்தஸ்ஸ ஆபத்தியேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    129-30.Chattanti ātapavāraṇaṃ. Paṇāmetvāti yathā vātaṃ gaṇhāti, tathā paṇāmetvā. Ussāpetvāva cīvaranti cīvaraṃ uddhaṃ uccāretvā vā. Gāthāchandavasena ‘va’iti rassattaṃ. Laṅkārasadisanti pasāritapaṭasarikkhakaṃ. Samīraṇanti mālutaṃ. Na doso tassa vijjatīti idaṃ vātassa avijjamānakkhaṇe evaṃ karoto pacchā āgatena vātena nītanāvāya vasena vuttaṃ. Vāyamāne pana vāte evaṃ karontassa āpattiyevāti daṭṭhabbaṃ.

    131-2. ஸயமேவ உபாக³தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. கா³மஸமீபே தித்த²ங் கா³மதித்த²ங். தந்தி நாவங். டா²னாதி ச²த்தேன வா சீவரேன வா க³ஹிதவாதேன க³ந்த்வா கா³மதித்தே² டி²தட்டா²னா. அசாலெந்தோதி ப²ந்தா³பனம்பி அகரொந்தோ, இமினா து²ல்லச்சயஸ்ஸாபி அபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘அசாவெந்தோ’’திபி பாடோ², டி²தட்டா²னதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அனபனெந்தோதி அத்தோ², இமினா பாராஜிகாபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. கிணித்வாதி மூலேன விக்கிணித்வா. ஸயமேவ ச க³ச்ச²ந்திந்தி எத்த² ச-காரோ வத்தப்³ப³ந்தரஸமுச்சயே. ததா² பணாமிதச²த்தேன வா உஸ்ஸாபிதசீவரேன வா க³ஹிதவாதேன அத்தனா க³ச்ச²ந்திங். டா²னா சாவேதீதி அத்தனா இச்சி²ததி³ஸாபி⁴முக²ங் கத்வா பாஜனவஸேன க³மனட்டா²னா சாவேதி.

    131-2. Sayameva upāgatanti sambandho. Gāmasamīpe titthaṃ gāmatitthaṃ. Tanti nāvaṃ. Ṭhānāti chattena vā cīvarena vā gahitavātena gantvā gāmatitthe ṭhitaṭṭhānā. Acālentoti phandāpanampi akaronto, iminā thullaccayassāpi abhāvaṃ dasseti. ‘‘Acāvento’’tipi pāṭho, ṭhitaṭṭhānato kesaggamattampi anapanentoti attho, iminā pārājikābhāvaṃ dasseti. Kiṇitvāti mūlena vikkiṇitvā. Sayameva ca gacchantinti ettha ca-kāro vattabbantarasamuccaye. Tathā paṇāmitachattena vā ussāpitacīvarena vā gahitavātena attanā gacchantiṃ. Ṭhānā cāvetīti attanā icchitadisābhimukhaṃ katvā pājanavasena gamanaṭṭhānā cāveti.

    நாவட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Nāvaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    133-4. யந்தி ஏதேனாதி யானங். ரமயதீதி ரதோ². வஹதி, வுய்ஹதி, வஹந்தி ஏதேனாதி வா வய்ஹங். ‘‘உபரி மண்ட³பஸதி³ஸங் பத³ரச்ச²ன்னங், ஸப்³ப³பாலிகு³ண்டி²மங் வா சா²தெ³த்வா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.100) அட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேன கதங் ஸகடங் வய்ஹங் நாம. ஸந்த³மானிகாதி ‘‘உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு ஸுவண்ணரஜதாதி³மயா கோ³பானஸியோ த³த்வா க³ருளபக்க²கனயேன கதா ஸந்த³மானிகா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.100) அட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேன கதயானவிஸேஸோ. டா²னா சாவனயோக³ஸ்மிந்தி டா²னா சாவனப்பயோகே³.

    133-4. Yanti etenāti yānaṃ. Ramayatīti ratho. Vahati, vuyhati, vahanti etenāti vā vayhaṃ. ‘‘Upari maṇḍapasadisaṃ padaracchannaṃ, sabbapāliguṇṭhimaṃ vā chādetvā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.100) aṭṭhakathāyaṃ vuttanayena kataṃ sakaṭaṃ vayhaṃ nāma. Sandamānikāti ‘‘ubhosu passesu suvaṇṇarajatādimayā gopānasiyo datvā garuḷapakkhakanayena katā sandamānikā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.100) aṭṭhakathāyaṃ vuttanayena katayānaviseso. Ṭhānā cāvanayogasminti ṭhānā cāvanappayoge.

    135-6. த³ஸட்டா²னாசாவனவஸேன பாராஜிகங் வத³ந்தேஹி பட²மங் டா²னபே⁴த³ஸ்ஸ ஞாதப்³ப³த்தா தங் த³ஸ்ஸெத்வா ஆபத்திபே⁴த³ங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘யானஸ்ஸ து³கயுத்தஸ்ஸா’’திஆதி³. து³கயுத்தஸ்ஸாதி து³கங் கோ³யுக³ங் யுத்தஸ்ஸ யஸ்ஸாதி, யுத்தே யஸ்மிந்தி வா விக்³க³ஹோ. த³ஸ டா²னானீதி த்³வின்னங் கோ³ணானங் அட்ட² பாதா³, த்³வே ச சக்கானீதி ஏதேஸங் த³ஸன்னங் பதிட்டி²தட்டா²னானங் வஸேன த³ஸ டா²னானி வதெ³ய்யாதி அத்தோ². ஏதேனேவ நயேன சதுயுத்தாதி³யானே அட்டா²ரஸாதி டா²னபே⁴த³ஸ்ஸ நயோ த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி. யானங் பாஜயதோதி ஸகடாதி³யானங் பேஸயதோ. ‘‘து⁴ரேதி யுகா³ஸன்னே’’தி அட்ட²கதா²ய க³ண்டி²பதே³ வுத்தங். ரதீ²ஸாய யுகே³ன ஸத்³தி⁴ங் ப³ந்த⁴னட்டா²னாஸன்னேதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘து⁴ர’’ந்தி ச யுக³ஸ்ஸேவ நாமங். ‘‘து⁴ரங் ச²ட்³டெ³த்வா, து⁴ரங் ஆரோபெத்வா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.100) அட்ட²கதா²வசனதோ தங்ஸஹசரியாய ஸம்ப³ந்த⁴னட்டா²னம்பி து⁴ரங் நாம. இத⁴ பன க³ங்கா³-ஸத்³தோ³ விய க³ங்கா³ஸமீபே து⁴ரஸமீபே பாஜகஸ்ஸ நிஸஜ்ஜாரஹட்டா²னே து⁴ரஸ்ஸ வத்தமானதா லப்³ப⁴தி.

    135-6. Dasaṭṭhānācāvanavasena pārājikaṃ vadantehi paṭhamaṃ ṭhānabhedassa ñātabbattā taṃ dassetvā āpattibhedaṃ dassetumāha ‘‘yānassa dukayuttassā’’tiādi. Dukayuttassāti dukaṃ goyugaṃ yuttassa yassāti, yutte yasminti vā viggaho. Dasa ṭhānānīti dvinnaṃ goṇānaṃ aṭṭha pādā, dve ca cakkānīti etesaṃ dasannaṃ patiṭṭhitaṭṭhānānaṃ vasena dasa ṭhānāni vadeyyāti attho. Eteneva nayena catuyuttādiyāne aṭṭhārasāti ṭhānabhedassa nayo dassito hoti. Yānaṃ pājayatoti sakaṭādiyānaṃ pesayato. ‘‘Dhureti yugāsanne’’ti aṭṭhakathāya gaṇṭhipade vuttaṃ. Rathīsāya yugena saddhiṃ bandhanaṭṭhānāsanneti vuttaṃ hoti. ‘‘Dhura’’nti ca yugasseva nāmaṃ. ‘‘Dhuraṃ chaḍḍetvā, dhuraṃ āropetvā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.100) aṭṭhakathāvacanato taṃsahacariyāya sambandhanaṭṭhānampi dhuraṃ nāma. Idha pana gaṅgā-saddo viya gaṅgāsamīpe dhurasamīpe pājakassa nisajjārahaṭṭhāne dhurassa vattamānatā labbhati.

    கோ³ணானங் பாது³த்³தா⁴ரே தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங் வினித்³தி³ஸேதி யோஜனா. இத³ஞ்ச கோ³ணானங் அவிலோமகாலங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். விலோமகாலே ஸம்ப⁴வந்தங் விஸேஸங் ஜோதேதுங் ‘‘து²ல்லச்சயங் து’’ இச்சத்ர து-ஸத்³தே³ன அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸசே பன கோ³ணா ‘நாயங் அம்ஹாகங் ஸாமிகோ’தி ஞத்வா து⁴ரங் ச²ட்³டெ³த்வா ஆகட்³ட⁴ந்தா திட்ட²ந்தி வா ப²ந்த³ந்தி வா, ரக்க²தி தாவ. கோ³ணே புன உஜுகங் படிபாதெ³த்வா து⁴ரங் ஆரோபெத்வா த³ள்ஹங் யோஜெத்வா பாசனேன விஜ்ஜி²த்வா பாஜெந்தஸ்ஸ வுத்தனயேனேவ தேஸங் பாது³த்³தா⁴ரேன து²ல்லச்சய’’ந்தி வுத்தவிஸேஸோ ஸங்க³ஹிதோதி த³ட்ட²ப்³போ³. சக்கானங் ஹீதி எத்த² அதி⁴கேன ஹி-ஸத்³தே³ன ‘‘ஸசேபி ஸகத்³த³மே மக்³கே³ ஏகங் சக்கங் கத்³த³மே லக்³க³ங் ஹோதி, து³தியங் சக்கங் கோ³ணா பரிவத்தெந்தா பவத்தெந்தி, ஏகஸ்ஸ பன டி²தத்தா ந தாவ அவஹாரோ ஹோதி. கோ³ணே பன புன உஜுகங் படிபாதெ³த்வா பாஜெந்தஸ்ஸ டி²தசக்கே கேஸக்³க³மத்தங் பு²ட்டோ²காஸங் அதிக்கந்தே பாராஜிக’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.100) அட்ட²கதா²யங் வுத்தவிஸேஸோ த³ஸ்ஸிதோ ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Goṇānaṃ pāduddhāre tassa thullaccayaṃ viniddiseti yojanā. Idañca goṇānaṃ avilomakālaṃ sandhāya vuttaṃ. Vilomakāle sambhavantaṃ visesaṃ jotetuṃ ‘‘thullaccayaṃ tu’’ iccatra tu-saddena aṭṭhakathāyaṃ ‘‘sace pana goṇā ‘nāyaṃ amhākaṃ sāmiko’ti ñatvā dhuraṃ chaḍḍetvā ākaḍḍhantā tiṭṭhanti vā phandanti vā, rakkhati tāva. Goṇe puna ujukaṃ paṭipādetvā dhuraṃ āropetvā daḷhaṃ yojetvā pācanena vijjhitvā pājentassa vuttanayeneva tesaṃ pāduddhārena thullaccaya’’nti vuttaviseso saṅgahitoti daṭṭhabbo. Cakkānaṃ hīti ettha adhikena hi-saddena ‘‘sacepi sakaddame magge ekaṃ cakkaṃ kaddame laggaṃ hoti, dutiyaṃ cakkaṃ goṇā parivattentā pavattenti, ekassa pana ṭhitattā na tāva avahāro hoti. Goṇe pana puna ujukaṃ paṭipādetvā pājentassa ṭhitacakke kesaggamattaṃ phuṭṭhokāsaṃ atikkante pārājika’’nti (pārā. aṭṭha. 1.100) aṭṭhakathāyaṃ vuttaviseso dassito hotīti daṭṭhabbaṃ.

    137-9. எத்தாவதா யுத்தயானவினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி அயுத்தயானவினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘அயுத்தகஸ்ஸா’’திஆதி³. து⁴ரேன உபத்த²ம்ப⁴னியங் டி²தஸ்ஸ தஸ்ஸ அயுத்தகஸ்ஸாபி ச யானகஸ்ஸ உபத்த²ம்ப⁴னிசக்ககானங் வஸேன தீணேவ டா²னானி ப⁴வந்தீதி யோஜனா. தத்த² அயுத்தகஸ்ஸாதி கோ³ணேஹி அயுத்தகஸ்ஸ. து⁴ரேனாதி யதா²வுத்தனயேன து⁴ரயுத்தட்டா²னஸமீபதே³ஸேன, ஸகடஸீஸேனாதி வுத்தங் ஹோதி. உபத்த²ம்ப⁴னியந்தி ஸகடஸீஸோபத்த²ம்ப⁴னியா உபரி டி²தஸ்ஸ. உபத்த²ம்ப⁴யதி து⁴ரந்தி உபத்த²ம்ப⁴னீ. ஸகடஸ்ஸ பச்சி²மபா⁴கோ³பத்த²ம்ப⁴னத்த²ங் தீ³யமானங் த³ண்ட³த்³வயங் பச்சி²மோபத்த²ம்ப⁴னீ நாம, புரிமபா⁴க³ஸ்ஸ தீ³யமானஸ்ஸ உபத்த²ம்ப⁴னீ புரிமோபத்த²ம்ப⁴னீ நாமாதி அயமுபத்த²ம்ப⁴னீனங் விஸேஸோ. இத⁴ புரிமோபத்த²ம்ப⁴னீ அதி⁴ப்பேதா. ‘‘உபத்த²ம்ப⁴னிசக்ககானங் வஸேன தீணேவ டா²னானீ’’தி இத³ங் ஹெட்டா² அகப்பகதாய உபத்த²ம்ப⁴னியா வஸேன வுத்தங், கப்பகதாய பன வஸேன ‘‘சத்தாரீ’’தி வத்தப்³ப³ங்.

    137-9. Ettāvatā yuttayānavinicchayaṃ dassetvā idāni ayuttayānavinicchayaṃ dassetumāha ‘‘ayuttakassā’’tiādi. Dhurena upatthambhaniyaṃ ṭhitassa tassa ayuttakassāpi ca yānakassa upatthambhanicakkakānaṃ vasena tīṇeva ṭhānāni bhavantīti yojanā. Tattha ayuttakassāti goṇehi ayuttakassa. Dhurenāti yathāvuttanayena dhurayuttaṭṭhānasamīpadesena, sakaṭasīsenāti vuttaṃ hoti. Upatthambhaniyanti sakaṭasīsopatthambhaniyā upari ṭhitassa. Upatthambhayati dhuranti upatthambhanī. Sakaṭassa pacchimabhāgopatthambhanatthaṃ dīyamānaṃ daṇḍadvayaṃ pacchimopatthambhanī nāma, purimabhāgassa dīyamānassa upatthambhanī purimopatthambhanī nāmāti ayamupatthambhanīnaṃ viseso. Idha purimopatthambhanī adhippetā. ‘‘Upatthambhanicakkakānaṃ vasena tīṇeva ṭhānānī’’ti idaṃ heṭṭhā akappakatāya upatthambhaniyā vasena vuttaṃ, kappakatāya pana vasena ‘‘cattārī’’ti vattabbaṃ.

    ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘டா²னானி தீணேவா’’தி ஆகட்³ட⁴தி, தா³ருசக்கத்³வயவஸேன தீணி டா²னானீதி அத்தோ². ‘‘தா³ரூன’’ந்தி இமினா ப³ஹுவசனநித்³தே³ஸேன ராஸிகததா³ரூனங் தா³ருகஸ்ஸ ஏகஸ்ஸாபி ப²லகஸ்ஸாபி க³ஹணங் வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘பூ⁴மியம்பி து⁴ரேனேவ, ததே²வ ட²பிதஸ்ஸ சா’’தி இமினா தீணியேவ டா²னானீதி அதிதி³ஸதி. எத்த² து⁴ரசக்கானங் பதிட்டி²தோகாஸவஸேன தீணி டா²னானி. எத்த² ச உபரிட்ட²பிதஸ்ஸ சாதி ச-காரங் ‘‘பூ⁴மியங் ட²பிதஸ்ஸா’’தி எத்தா²பி யோஜெத்வா ஸமுச்சயங் காதுங் ஸக்காதி. தத்த² அதி⁴கவசனேன ச-காரேன அட்ட²கதா²யங் ‘‘யங் பன அயுத்தகங் து⁴ரே ஏகாய, பச்ச²தோ ச த்³வீஹி உபத்த²ம்ப⁴னீஹி உபத்த²ம்பெ⁴த்வா ட²பிதங், தஸ்ஸ திண்ணங் உபத்த²ம்ப⁴னீனங், சக்கானஞ்ச வஸேன பஞ்ச டா²னானி. ஸசே து⁴ரே உபத்த²ம்ப⁴னீ ஹெட்டா²பா⁴கே³ கப்பகதா ஹோதி, ச² டா²னானீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.100) வுத்தவினிச்ச²யங் ஸங்க³ண்ஹாதி.

    ‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘ṭhānāni tīṇevā’’ti ākaḍḍhati, dārucakkadvayavasena tīṇi ṭhānānīti attho. ‘‘Dārūna’’nti iminā bahuvacananiddesena rāsikatadārūnaṃ dārukassa ekassāpi phalakassāpi gahaṇaṃ veditabbaṃ. ‘‘Bhūmiyampi dhureneva, tatheva ṭhapitassa cā’’ti iminā tīṇiyeva ṭhānānīti atidisati. Ettha dhuracakkānaṃ patiṭṭhitokāsavasena tīṇi ṭhānāni. Ettha ca upariṭṭhapitassa cāti ca-kāraṃ ‘‘bhūmiyaṃ ṭhapitassā’’ti etthāpi yojetvā samuccayaṃ kātuṃ sakkāti. Tattha adhikavacanena ca-kārena aṭṭhakathāyaṃ ‘‘yaṃ pana ayuttakaṃ dhure ekāya, pacchato ca dvīhi upatthambhanīhi upatthambhetvā ṭhapitaṃ, tassa tiṇṇaṃ upatthambhanīnaṃ, cakkānañca vasena pañca ṭhānāni. Sace dhure upatthambhanī heṭṭhābhāge kappakatā hoti, cha ṭhānānī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.100) vuttavinicchayaṃ saṅgaṇhāti.

    புரதோ பச்ச²தோ வாபீதி எத்த² ‘‘கட்³டி⁴த்வா’’தி பாட²ஸேஸோ. அபி-ஸத்³தே³ன ‘‘உக்கி²பித்வாபீ’’தி அவுத்தங் ஸமுச்சினோதி. யோ பன புரதோ கட்³டி⁴த்வா டா²னா சாவேதி, யோ வா பன பச்ச²தோ கட்³டி⁴த்வா டா²னா சாவேதி, யோ வா பன உக்கி²பித்வா டா²னா சாவேதீதி யோஜனா. திண்ணந்தி இமே தயோ க³ஹிதா, ‘‘தேஸ’’ந்தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி, தேஸங் திண்ணங் புக்³க³லானந்தி வுத்தங் ஹோதி. கதா³ கிங் ஹோதீதி ஆஹ ‘‘து²ல்லச்சயங் து…பே॰… பராஜயோ’’தி. ‘‘டா²னா சாவே’’தி இத³ங் ‘‘து²ல்லச்சய’’ந்தி இமினாபி ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். து-ஸத்³த³ஸ்ஸ விஸேஸஜோதனத்த²ங் உபாத்தத்தா ஸாவஸேஸட்டா²னாசாவனே ப²ந்தா³பனது²ல்லச்சயங், நிரவஸேஸட்டா²னாசாவனே பன கதே டா²னாசாவனபாராஜிகா வுத்தா ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Purato pacchato vāpīti ettha ‘‘kaḍḍhitvā’’ti pāṭhaseso. Api-saddena ‘‘ukkhipitvāpī’’ti avuttaṃ samuccinoti. Yo pana purato kaḍḍhitvā ṭhānā cāveti, yo vā pana pacchato kaḍḍhitvā ṭhānā cāveti, yo vā pana ukkhipitvā ṭhānā cāvetīti yojanā. Tiṇṇanti ime tayo gahitā, ‘‘tesa’’nti sāmatthiyā labbhati, tesaṃ tiṇṇaṃ puggalānanti vuttaṃ hoti. Kadā kiṃ hotīti āha ‘‘thullaccayaṃ tu…pe… parājayo’’ti. ‘‘Ṭhānā cāve’’ti idaṃ ‘‘thullaccaya’’nti imināpi sambandhanīyaṃ. Tu-saddassa visesajotanatthaṃ upāttattā sāvasesaṭṭhānācāvane phandāpanathullaccayaṃ, niravasesaṭṭhānācāvane pana kate ṭhānācāvanapārājikā vuttā hotīti daṭṭhabbaṃ.

    140. அக்கா²னங் ஸீஸகேஹீதி அக்க²ஸ்ஸ உப⁴யகோடீஹி. ‘‘ஜாத்யாக்²யாயமேகஸ்மிங் ப³ஹுவசனமஞ்ஞதராய’’மிதி வசனதோ ஏகஸ்மிங் அத்தே² ப³ஹுவசனங் யுஜ்ஜதி. ‘‘டி²தஸ்ஸா’’தி ஏதஸ்ஸ விஸேஸனஸ்ஸ ‘‘யானஸ்ஸா’’தி விஸேஸிதப்³ப³ங் ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி. ‘‘டா²னானி த்³வே’’தி வுத்தத்தா யதா² ஸகடது⁴ரங் பூ⁴மிங் ந பு²ஸதி, ஏவங் உச்சதரேஸு த்³வீஸு துலாதி³தா³ரூஸு த்³வே அக்க²ஸீஸே ஆரோபெத்வா ட²பிதங் யானமேவ க³ய்ஹதி.

    140.Akkhānaṃ sīsakehīti akkhassa ubhayakoṭīhi. ‘‘Jātyākhyāyamekasmiṃ bahuvacanamaññatarāya’’miti vacanato ekasmiṃ atthe bahuvacanaṃ yujjati. ‘‘Ṭhitassā’’ti etassa visesanassa ‘‘yānassā’’ti visesitabbaṃ sāmatthiyā labbhati. ‘‘Ṭhānāni dve’’ti vuttattā yathā sakaṭadhuraṃ bhūmiṃ na phusati, evaṃ uccataresu dvīsu tulādidārūsu dve akkhasīse āropetvā ṭhapitaṃ yānameva gayhati.

    141. கட்³ட⁴ந்தோதி த்³வின்னங் அக்க²ஸீஸானங் ஆதா⁴ரபூ⁴தேஸு தா³ரூஸு க⁴ங்ஸித்வா இதோ சிதோ ச கட்³ட⁴ந்தோ. உக்கி²பந்தோதி உஜுங் டி²தட்டா²னதோ உச்சாரெந்தோ. பு²ட்டோ²காஸச்சயேதி பு²ட்டோ²காஸதோ கேஸக்³க³மத்தாதிக்கமே. அஞ்ஞஸ்ஸாதி யதா²வுத்தப்பகாரதோ இதரஸ்ஸ. யஸ்ஸ கஸ்ஸசி ரதா²தி³கஸ்ஸ யானஸ்ஸ.

    141.Kaḍḍhantoti dvinnaṃ akkhasīsānaṃ ādhārabhūtesu dārūsu ghaṃsitvā ito cito ca kaḍḍhanto. Ukkhipantoti ujuṃ ṭhitaṭṭhānato uccārento. Phuṭṭhokāsaccayeti phuṭṭhokāsato kesaggamattātikkame. Aññassāti yathāvuttappakārato itarassa. Yassa kassaci rathādikassa yānassa.

    142. அக்கு²த்³தீ⁴னந்தி சதுன்னங் அக்க²ருத்³த⁴னகஆணீனங். அக்க²ஸ்ஸ உப⁴யகோடீஸு சக்காவுணனட்டா²னதோ அந்தோ த்³வீஸு ஸகடபா³ஹாஸு அக்க²ருத்³த⁴னத்தா²ய த்³வே அங்கு³லியோ விய ஆகோடிதா சதஸ்ஸோ ஆணியோ அக்கு²த்³தி⁴ நாம. து⁴ரஸ்ஸாதி து⁴ரப³ந்த⁴னட்டா²னாஸன்னஸ்ஸ ரத²ஸீஸக்³க³ஸ்ஸ. தங் யானங். வா-ஸத்³தே³ன பஸ்ஸே வா க³ஹெத்வா கட்³ட⁴ந்தோ, மஜ்ஜே² வா க³ஹெத்வா உக்கி²பெந்தோதி கிரியந்தரங் விகப்பேதி. க³ஹெத்வாதி எத்த² ‘‘கட்³ட⁴ந்தோ’’தி பாட²ஸேஸோ. டா²னா சாவேதீதி உத்³தீ⁴ஸு க³ஹெத்வா கட்³ட⁴ந்தோ அத்தனோ தி³ஸாய உத்³தி⁴அந்தேன பு²ட்ட²ட்டா²னங் இதரேன உத்³தி⁴பரியந்தேன கேஸக்³க³மத்தம்பி அதிக்காமேதி.

    142.Akkhuddhīnanti catunnaṃ akkharuddhanakaāṇīnaṃ. Akkhassa ubhayakoṭīsu cakkāvuṇanaṭṭhānato anto dvīsu sakaṭabāhāsu akkharuddhanatthāya dve aṅguliyo viya ākoṭitā catasso āṇiyo akkhuddhi nāma. Dhurassāti dhurabandhanaṭṭhānāsannassa rathasīsaggassa. Taṃ yānaṃ. Vā-saddena passe vā gahetvā kaḍḍhanto, majjhe vā gahetvā ukkhipentoti kiriyantaraṃ vikappeti. Gahetvāti ettha ‘‘kaḍḍhanto’’ti pāṭhaseso. Ṭhānā cāvetīti uddhīsu gahetvā kaḍḍhanto attano disāya uddhiantena phuṭṭhaṭṭhānaṃ itarena uddhipariyantena kesaggamattampi atikkāmeti.

    ‘‘உத்³தீ⁴ஸு வா’’தி ஸாஸங்கவசனேன அனுத்³தி⁴கயானஸ்ஸாபி விஜ்ஜமானத்தங் ஸூசிதங் ஹோதி. அட்ட²கதா²யங் ‘‘அத² உத்³தி⁴கா²ணுகா ந ஹொந்தி, ஸமமேவ பா³ஹங் கத்வா மஜ்ஜே² விஜ்ஜி²த்வா அக்க²ஸீஸானி பவேஸிதானி ஹொந்தி, தங் ஹெட்டி²மதலஸ்ஸ ஸமந்தா ஸப்³ப³ங் பத²விங் பு²ஸித்வா திட்ட²தி, தத்த² சதூஸு தி³ஸாஸு, உத்³த⁴ஞ்ச பு²ட்ட²ட்டா²னாதிக்கமவஸேன பாராஜிகங் வேதி³தப்³ப³’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.100) வுத்தவினிச்ச²யஞ்ச ப்³யதிரேகவஸேன ஸங்க³ண்ஹாதி.

    ‘‘Uddhīsu vā’’ti sāsaṅkavacanena anuddhikayānassāpi vijjamānattaṃ sūcitaṃ hoti. Aṭṭhakathāyaṃ ‘‘atha uddhikhāṇukā na honti, samameva bāhaṃ katvā majjhe vijjhitvā akkhasīsāni pavesitāni honti, taṃ heṭṭhimatalassa samantā sabbaṃ pathaviṃ phusitvā tiṭṭhati, tattha catūsu disāsu, uddhañca phuṭṭhaṭṭhānātikkamavasena pārājikaṃ veditabba’’nti (pārā. aṭṭha. 1.100) vuttavinicchayañca byatirekavasena saṅgaṇhāti.

    143. நாபி⁴யாதி நாபி⁴முகே²ன. ஏகமேவ ஸியா டா²னந்தி ஏகங் நாபி⁴யா பு²ட்ட²ட்டா²னமேவ டா²னங் ப⁴வதீதி அத்தோ². ‘‘ஏகமஸ்ஸ ஸியா டா²ன’’ந்தி பொத்த²கேஸு தி³ஸ்ஸதி, ததோ புரிமபாடோ²வ ஸுந்த³ரதரோ. பரிச்சே²தோ³பீதி எத்த² பி-ஸத்³தோ³ விஸேஸத்த²ஜோதகோ, பரிச்சே²தோ³ பனாதி அத்தோ². பஞ்சதா⁴தி நாபி⁴யா சதுபஸ்ஸபரியந்தங், உத்³த⁴ஞ்ச பஞ்சதா⁴, டா²னாசாவனாகாரோ ஹோதீதி அத்தோ².

    143.Nābhiyāti nābhimukhena. Ekameva siyā ṭhānanti ekaṃ nābhiyā phuṭṭhaṭṭhānameva ṭhānaṃ bhavatīti attho. ‘‘Ekamassa siyā ṭhāna’’nti potthakesu dissati, tato purimapāṭhova sundarataro. Paricchedopīti ettha pi-saddo visesatthajotako, paricchedo panāti attho. Pañcadhāti nābhiyā catupassapariyantaṃ, uddhañca pañcadhā, ṭhānācāvanākāro hotīti attho.

    144. டா²னானி த்³வேதி நேமியா, நாபி⁴யா ச பு²ட்ட²ட்டா²னவஸேன த்³வே டா²னானி. அஸ்ஸாதி சக்கஸ்ஸ. தேஸங் த்³வின்னங் டா²னானங். பி⁴த்திஆதி³ங் அபஸ்ஸாய ட²பிதசக்கஸ்ஸாபி ஹி அட்ட²கதா²யங் வுத்தோ அயம்பி வினிச்ச²யோ வுத்தோ, யோபி இமினா ச பாடே²ன த³ஸ்ஸிதோ ஹோதி.

    144.Ṭhānānidveti nemiyā, nābhiyā ca phuṭṭhaṭṭhānavasena dve ṭhānāni. Assāti cakkassa. Tesaṃ dvinnaṃ ṭhānānaṃ. Bhittiādiṃ apassāya ṭhapitacakkassāpi hi aṭṭhakathāyaṃ vutto ayampi vinicchayo vutto, yopi iminā ca pāṭhena dassito hoti.

    145. அனாரக்க²ந்தி ஸாமிகேன அஸங்விஹிதாரக்க²ங். அதோ⁴தெ³த்வாதி கோ³ணே அபேஸெத்வா. வட்டதி, பாராஜிகங் ந ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸாமிகே ஆஹராபெந்தே பன ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் ஹோதி.

    145.Anārakkhanti sāmikena asaṃvihitārakkhaṃ. Adhodetvāti goṇe apesetvā. Vaṭṭati, pārājikaṃ na hotīti adhippāyo. Sāmike āharāpente pana bhaṇḍadeyyaṃ hoti.

    யானட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Yānaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    146. பா⁴ரட்ட²கதா²ய ஸீஸக்க²ந்த⁴கடோலம்ப³வஸாதி ஏவங்னாமகானங் ஸரீராவயவானங் வஸேன பா⁴ரோ சதுப்³பி³தோ⁴ ஹோதி. தத்த² ஸீஸபா⁴ராதீ³ஸு அஸம்மோஹத்த²ங் ஸீஸாதீ³னங் பரிச்சே²தோ³ வேதி³தப்³போ³ – ஸீஸஸ்ஸ தாவ புரிமக³லே க³லவாடகோ பிட்டி²க³லே கேஸஞ்சி கேஸந்தே ஆவட்டோ ஹோதி, க³லஸ்ஸேவ உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு கேஸஞ்சி கேஸாவட்டா ஓருய்ஹ ஜாயந்தி, யே ‘‘கண்ணசூளிகா’’தி வுச்சந்தி, தேஸங் அதோ⁴பா⁴கோ³ சாதி அயங் ஹெட்டி²மபரிச்சே²தோ³, ததோ உபரி ஸீஸங், எத்த²ந்தரே டி²தபா⁴ரோ ஸீஸபா⁴ரோ நாம.

    146. Bhāraṭṭhakathāya sīsakkhandhakaṭolambavasāti evaṃnāmakānaṃ sarīrāvayavānaṃ vasena bhāro catubbidho hoti. Tattha sīsabhārādīsu asammohatthaṃ sīsādīnaṃ paricchedo veditabbo – sīsassa tāva purimagale galavāṭako piṭṭhigale kesañci kesante āvaṭṭo hoti, galasseva ubhosu passesu kesañci kesāvaṭṭā oruyha jāyanti, ye ‘‘kaṇṇacūḷikā’’ti vuccanti, tesaṃ adhobhāgo cāti ayaṃ heṭṭhimaparicchedo, tato upari sīsaṃ, etthantare ṭhitabhāro sīsabhāro nāma.

    உபோ⁴ஸு பஸ்ஸேஸு கண்ணசூளிகாஹி பட்டா²ய ஹெட்டா², கப்பரேஹி பட்டா²ய உபரி, பிட்டி²க³லாவட்டதோ ச க³லவாடகதோ ச பட்டா²ய ஹெட்டா², பிட்டி²வேமஜ்ஜா²வட்டதோ ச உரபரிச்சே²த³மஜ்ஜே² ஹத³யஆவாடதோ ச பட்டா²ய உபரி க²ந்தோ⁴, எத்த²ந்தரே டி²தபா⁴ரோ க²ந்த⁴பா⁴ரோ நாம.

    Ubhosu passesu kaṇṇacūḷikāhi paṭṭhāya heṭṭhā, kapparehi paṭṭhāya upari, piṭṭhigalāvaṭṭato ca galavāṭakato ca paṭṭhāya heṭṭhā, piṭṭhivemajjhāvaṭṭato ca uraparicchedamajjhe hadayaāvāṭato ca paṭṭhāya upari khandho, etthantare ṭhitabhāro khandhabhāro nāma.

    பிட்டி²வேமஜ்ஜா²வட்டதோ , பன ஹத³யஆவாடதோ ச பட்டா²ய ஹெட்டா² யாவ பாத³னக²ஸிகா², அயங் கடிபரிச்சே²தோ³, எத்த²ந்தரே ஸமந்ததோ ஸரீரே டி²தபா⁴ரோ கடிபா⁴ரோ நாம.

    Piṭṭhivemajjhāvaṭṭato , pana hadayaāvāṭato ca paṭṭhāya heṭṭhā yāva pādanakhasikhā, ayaṃ kaṭiparicchedo, etthantare samantato sarīre ṭhitabhāro kaṭibhāro nāma.

    கப்பரதோ பட்டா²ய பன ஹெட்டா² யாவ ஹத்த²னக²ஸிகா², அயங் ஓலம்ப³கபரிச்சே²தோ³, எத்த²ந்தரே டி²தபா⁴ரோ ஓலம்ப³கோ நாம.

    Kapparato paṭṭhāya pana heṭṭhā yāva hatthanakhasikhā, ayaṃ olambakaparicchedo, etthantare ṭhitabhāro olambako nāma.

    ப⁴ரதீதி பா⁴ரோ, ப⁴ரதி ஏதேன, ஏதஸ்மிந்தி வா பா⁴ரோ, இதி யதா²வுத்தஸீஸாத³யோ அவயவா வுச்சந்தி. பா⁴ரே திட்ட²தீதி பா⁴ரட்ட²ங். இதி ஸீஸாதீ³ஸு டி²தங் ப⁴ண்ட³ங் வுச்சதி. ‘‘பா⁴ரோயேவ பா⁴ரட்ட²’’ந்தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.101) அட்ட²கதா²வசனதோ ப⁴ரீயதீதி பா⁴ரோ, கம்மனி ஸித்³தே⁴ன பா⁴ர-ஸத்³தே³ன ப⁴ண்ட³மேவ வுச்சதி.

    Bharatīti bhāro, bharati etena, etasminti vā bhāro, iti yathāvuttasīsādayo avayavā vuccanti. Bhāre tiṭṭhatīti bhāraṭṭhaṃ. Iti sīsādīsu ṭhitaṃ bhaṇḍaṃ vuccati. ‘‘Bhāroyeva bhāraṭṭha’’nti (pārā. aṭṭha. 1.101) aṭṭhakathāvacanato bharīyatīti bhāro, kammani siddhena bhāra-saddena bhaṇḍameva vuccati.

    147. ஸிரஸ்மிங்யேவாதி யதா²பரிச்சி²ன்னே ஸிரஸி ஏவ. ஸாரேதீதி அனுக்கி²பந்தோ இதோ சிதோ ச ஸாரேதி. து²ல்லச்சயங் ஸியாதி ப²ந்தா³பனது²ல்லச்சயங் ப⁴வெய்ய.

    147.Sirasmiṃyevāti yathāparicchinne sirasi eva. Sāretīti anukkhipanto ito cito ca sāreti. Thullaccayaṃ siyāti phandāpanathullaccayaṃ bhaveyya.

    148. க²ந்த⁴ந்தி யதா²பரிச்சி²ன்னமேவ க²ந்த⁴ங். ஓரோபிதேதி ஓஹாரிதே. ஸீஸதோதி எத்த² ‘‘உத்³த⁴’’ந்தி பாட²ஸேஸோ, யதா²பரிச்சி²ன்னஸீஸதோ உபரீதி அத்தோ². கேஸக்³க³மத்தம்பீதி கேஸக்³க³மத்தங் தூ³ரங் கத்வா. பி-ஸத்³தோ³ பகே³வ ததோ அதி⁴கந்தி தீ³பேதி. மோசெந்தோபீதி கேஸக்³கே³ன அபு²ஸந்தங் அபனெந்தோ. எத்தா²பி பி-ஸத்³தே³ன ந கேவலங் க²ந்த⁴ங் ஓரோபெந்தஸ்ஸேவ பாராஜிகங், அபிச கோ² மோசெந்தோபி பராஜிதோதி ஹெட்டா² வுத்தமபெக்க²தி. பஸிப்³ப³காதி³யமகபா⁴ரங் பன ஸீஸே ச பிட்டி²யஞ்சாதி த்³வீஸு டா²னேஸு டி²தத்தா த்³வீஹி டா²னேஹி அபனயனேன பாராஜிகங் ஹோதி, தஞ்ச ‘‘ஸீஸதோ மோசெந்தோ’’தி இமினாவ ஏகதே³ஸவஸேன ஸங்க³ஹிதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    148.Khandhanti yathāparicchinnameva khandhaṃ. Oropiteti ohārite. Sīsatoti ettha ‘‘uddha’’nti pāṭhaseso, yathāparicchinnasīsato uparīti attho. Kesaggamattampīti kesaggamattaṃ dūraṃ katvā. Pi-saddo pageva tato adhikanti dīpeti. Mocentopīti kesaggena aphusantaṃ apanento. Etthāpi pi-saddena na kevalaṃ khandhaṃ oropentasseva pārājikaṃ, apica kho mocentopi parājitoti heṭṭhā vuttamapekkhati. Pasibbakādiyamakabhāraṃ pana sīse ca piṭṭhiyañcāti dvīsu ṭhānesu ṭhitattā dvīhi ṭhānehi apanayanena pārājikaṃ hoti, tañca ‘‘sīsato mocento’’ti imināva ekadesavasena saṅgahitanti daṭṭhabbaṃ.

    149-50. ஏவங் ஸீஸபா⁴ரே வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா தத³னந்தரங் உத்³தே³ஸக்கமேஸு க²ந்த⁴பா⁴ராதீ³ஸு வினிச்ச²யே த³ஸ்ஸேதப்³பே³பி அவஸானே வுத்தஓலம்ப³கபா⁴ரே வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா ஆத்³யந்தபா⁴ரானங் வுத்தனயானுஸாரேன ஸேஸேஸுபி வினிச்ச²யங் அதிதி³ஸிதுமாஹ ‘‘பா⁴ர’’ந்திஆதி³. ஸுத்³த⁴மானஸோதி பாதராஸாதி³காரணேன அதெ²ய்யசித்தோ, ஹத்த²க³தபா⁴ரங் தெ²ய்யசித்தேன பூ⁴மியங் ட²பனநிஸ்ஸஜ்ஜனாதி³ங் கரொந்தஸ்ஸ ஹத்த²தோ முத்தமத்தே பாராஜிகந்தி இத³மேதேன உபலக்கி²தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    149-50. Evaṃ sīsabhāre vinicchayaṃ dassetvā tadanantaraṃ uddesakkamesu khandhabhārādīsu vinicchaye dassetabbepi avasāne vuttaolambakabhāre vinicchayaṃ dassetvā ādyantabhārānaṃ vuttanayānusārena sesesupi vinicchayaṃ atidisitumāha ‘‘bhāra’’ntiādi. Suddhamānasoti pātarāsādikāraṇena atheyyacitto, hatthagatabhāraṃ theyyacittena bhūmiyaṃ ṭhapananissajjanādiṃ karontassa hatthato muttamatte pārājikanti idametena upalakkhitanti daṭṭhabbaṃ.

    எத்த² வுத்தனயேனேவாதி ஸீஸபா⁴ரஓலம்ப³கபா⁴ரேஸு வுத்தானுஸாரேன. ஸேஸேஸுபி பா⁴ரேஸூதி க²ந்த⁴பா⁴ராதி³கேஸுபி. மதிஸாரேன ஸாரமதினா. வேதி³தப்³போ³ வினிச்ச²யோதி யதா²பரிச்சி²ன்னேஸு டா²னேஸு டி²தங் பாத³க்³க⁴னகங் யங் கிஞ்சி வத்து²ங் தெ²ய்யசித்தேன ‘‘க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி ஆமஸந்தஸ்ஸ து³க்கடங், டா²னா அசாவெத்வா ப²ந்தா³பெந்தஸ்ஸ து²ல்லச்சயங், யதா²பரிச்சி²ன்னட்டா²னாதிக்கமனவஸேன வா உத்³த⁴ங்உக்கி²பனவஸேன வா டா²னா சாவெந்தஸ்ஸ பாராஜிகங் ஹோதீதி அயங் வினிச்ச²யோ வேதி³தப்³போ³தி அத்தோ².

    Ettha vuttanayenevāti sīsabhāraolambakabhāresu vuttānusārena. Sesesupi bhāresūti khandhabhārādikesupi. Matisārena sāramatinā. Veditabbo vinicchayoti yathāparicchinnesu ṭhānesu ṭhitaṃ pādagghanakaṃ yaṃ kiñci vatthuṃ theyyacittena ‘‘gaṇhissāmī’’ti āmasantassa dukkaṭaṃ, ṭhānā acāvetvā phandāpentassa thullaccayaṃ, yathāparicchinnaṭṭhānātikkamanavasena vā uddhaṃukkhipanavasena vā ṭhānā cāventassa pārājikaṃ hotīti ayaṃ vinicchayo veditabboti attho.

    பா⁴ரட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Bhāraṭṭhakathāvaṇṇanā.

    151-3. இதா³னி ஆராமட்ட²வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘து³க்கட’’ந்திஆதி³. ஆராமந்தி சம்பகாதி³புப்பா²ராமஞ்ச அம்பா³தி³ப²லாராமஞ்சாதி த்³வீஸு ஆராமேஸு யங் கஞ்சி ஆராமங். ஆரமந்தி எத்த² புப்பா²தி³காமினோதி விக்³க³ஹோ, தங் ஆராமங், அபி⁴-ஸத்³த³யோகே³ உபயோக³வசனங். அபி⁴யுஞ்ஜதோதி பராயத்தபா⁴வங் ஜானந்தோ ‘‘மம ஸந்தக’’ந்தி அட்டங் கத்வா க³ண்ஹிதுங் தெ²ய்யசித்தேன ஸஹாயாதி³பா⁴வத்த²ங் து³தியகபரியேஸனாதி³வஸேன அபி⁴யுஞ்ஜந்தஸ்ஸ து³க்கடங் முனினா வுத்தந்தி இமினா ஸம்ப³ந்த⁴னீயங், அதி³ன்னாதா³னஸ்ஸ புப்³ப³பயோக³த்தா ஸஹபயோக³க³ணனாய து³க்கடந்தி ப⁴க³வதா வுத்தந்தி அத்தோ². த⁴ம்மங் சரந்தோதி அட்டங் கரொந்தோ. பரங் ஸாமிகங் பராஜேதி சே, ஸயங் ஸாஸனதோ பராஜிதோதி யோஜனா.

    151-3. Idāni ārāmaṭṭhavinicchayaṃ dassetumāha ‘‘dukkaṭa’’ntiādi. Ārāmanti campakādipupphārāmañca ambādiphalārāmañcāti dvīsu ārāmesu yaṃ kañci ārāmaṃ. Āramanti ettha pupphādikāminoti viggaho, taṃ ārāmaṃ, abhi-saddayoge upayogavacanaṃ. Abhiyuñjatoti parāyattabhāvaṃ jānanto ‘‘mama santaka’’nti aṭṭaṃ katvā gaṇhituṃ theyyacittena sahāyādibhāvatthaṃ dutiyakapariyesanādivasena abhiyuñjantassa dukkaṭaṃ muninā vuttanti iminā sambandhanīyaṃ, adinnādānassa pubbapayogattā sahapayogagaṇanāya dukkaṭanti bhagavatā vuttanti attho. Dhammaṃ carantoti aṭṭaṃ karonto. Paraṃ sāmikaṃ parājeti ce, sayaṃ sāsanato parājitoti yojanā.

    தஸ்ஸாதி ப⁴ண்ட³ஸாமினோ. விமதிங் ஜனயந்தஸ்ஸாதி ‘‘இமினா ஸஹ அட்டங் கத்வா மம ஸந்தகங் லபி⁴ஸ்ஸாமி வா, ந வா’’தி ஸங்ஸயங் உப்பாதெ³ந்தஸ்ஸ சோரஸ்ஸ. யோபி த⁴ம்மங் சரந்தோ ஸயங் பரஜ்ஜதி, தஸ்ஸ ச து²ல்லச்சயந்தி யோஜனா.

    Tassāti bhaṇḍasāmino. Vimatiṃ janayantassāti ‘‘iminā saha aṭṭaṃ katvā mama santakaṃ labhissāmi vā, na vā’’ti saṃsayaṃ uppādentassa corassa. Yopi dhammaṃ caranto sayaṃ parajjati, tassa ca thullaccayanti yojanā.

    ஸாமினோ து⁴ரனிக்கே²பேதி ‘‘அயங் த²த்³தோ⁴ கக்க²ளோ ஜீவிதப்³ரஹ்மசரியந்தராயம்பி மே கரெய்ய, அலங் தா³னி மய்ஹங் இமினா ஆராமேனா’’தி ஸாமினோ து⁴ரனிக்கே²பே ஸதி, அத்தனோ ‘‘ந த³ஸ்ஸாமீ’’தி து⁴ரனிக்கே²பே சாதி யோஜனா. ஏவங் உபி⁴ன்னங் து⁴ரனிக்கே²பே பாராஜிகங். தஸ்ஸாதி அபி⁴யுஞ்ஜந்தஸ்ஸ. ஸப்³பே³ஸங் கூடஸக்கீ²னஞ்சாதி ச-காரோ லுத்தனித்³தி³ட்டோ²தி வேதி³தப்³போ³. சோரஸ்ஸ அஸ்ஸாமிகபா⁴வங் ஞத்வாபி ததா³யத்தகரணத்த²ங் யங் கிஞ்சி வத³ந்தா கூடஸக்கி²னோ, தேஸங் ஸப்³பே³ஸம்பி பி⁴க்கூ²னங் பாராஜிகங் ஹோதீதி அத்தோ².

    Sāmino dhuranikkhepeti ‘‘ayaṃ thaddho kakkhaḷo jīvitabrahmacariyantarāyampi me kareyya, alaṃ dāni mayhaṃ iminā ārāmenā’’ti sāmino dhuranikkhepe sati, attano ‘‘na dassāmī’’ti dhuranikkhepe cāti yojanā. Evaṃ ubhinnaṃ dhuranikkhepe pārājikaṃ. Tassāti abhiyuñjantassa. Sabbesaṃ kūṭasakkhīnañcāti ca-kāro luttaniddiṭṭhoti veditabbo. Corassa assāmikabhāvaṃ ñatvāpi tadāyattakaraṇatthaṃ yaṃ kiñci vadantā kūṭasakkhino, tesaṃ sabbesampi bhikkhūnaṃ pārājikaṃ hotīti attho.

    ஆராமட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Ārāmaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    154. விஹாரட்ட²கதா²யங் விஹாரந்தி உபலக்க²ணத்தா ‘‘பரிவேணங் வா, ஆவாஸங் வா’’தி ச க³ஹேதப்³ப³ங். ஸங்கி⁴கந்தி சாதுத்³தி³ஸங் ஸங்க⁴ங் உத்³தி³ஸ்ஸ பி⁴க்கூ²னங் தி³ன்னத்தா ஸங்க⁴ஸந்தகங். கஞ்சீதி கு²த்³த³கங், மஹந்தங் வாதி அத்தோ². அச்சி²ந்தி³த்வான க³ண்ஹிதுங் அபி⁴யுஞ்ஜந்தஸ்ஸ பாராஜிகா ந ஸிஜ்ஜ²தீதிபி பாட²ஸேஸயோஜனா. ஹேதுங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘ஸப்³பே³ஸங் து⁴ரனிக்கே²பாபா⁴வதோ’’தி, ஸப்³ப³ஸ்ஸேவ சாதுத்³தி³ஸிகஸங்க⁴ஸ்ஸ து⁴ரனிக்கே²பஸ்ஸ அஸம்ப⁴வதோதி அத்தோ². ‘‘விஹார’’ந்தி எத்தகமேவ அவத்வா ‘‘ஸங்கி⁴க’’ந்தி விஸேஸனேன தீ³க⁴பா⁴ணகாதி³பே⁴த³ஸ்ஸ க³ணஸ்ஸ, ஏகபுக்³க³லஸ்ஸ வா தி³ன்னவிஹாராதி³ங் அச்சி²ந்தி³த்வா க³ண்ஹந்தே து⁴ரனிக்கே²பஸம்ப⁴வா பாராஜிகந்தி வுத்தங் ஹோதி. எத்த² வினிச்ச²யோ ஆராமே விய வேதி³தப்³போ³. இமேஸு தத்ரட்ட²ப⁴ண்டே³ வினிச்ச²யோ பூ⁴மட்ட²த²லட்ட²ஆகாஸட்ட²வேஹாஸட்டே²ஸு வுத்தனயேன ஞாதுங் ஸக்காதி ந வுத்தோதி வேதி³தப்³போ³.

    154. Vihāraṭṭhakathāyaṃ vihāranti upalakkhaṇattā ‘‘pariveṇaṃ vā, āvāsaṃ vā’’ti ca gahetabbaṃ. Saṅghikanti cātuddisaṃ saṅghaṃ uddissa bhikkhūnaṃ dinnattā saṅghasantakaṃ. Kañcīti khuddakaṃ, mahantaṃ vāti attho. Acchinditvāna gaṇhituṃ abhiyuñjantassa pārājikā na sijjhatītipi pāṭhasesayojanā. Hetuṃ dasseti ‘‘sabbesaṃ dhuranikkhepābhāvato’’ti, sabbasseva cātuddisikasaṅghassa dhuranikkhepassa asambhavatoti attho. ‘‘Vihāra’’nti ettakameva avatvā ‘‘saṅghika’’nti visesanena dīghabhāṇakādibhedassa gaṇassa, ekapuggalassa vā dinnavihārādiṃ acchinditvā gaṇhante dhuranikkhepasambhavā pārājikanti vuttaṃ hoti. Ettha vinicchayo ārāme viya veditabbo. Imesu tatraṭṭhabhaṇḍe vinicchayo bhūmaṭṭhathalaṭṭhaākāsaṭṭhavehāsaṭṭhesu vuttanayena ñātuṃ sakkāti na vuttoti veditabbo.

    விஹாரட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Vihāraṭṭhakathāvaṇṇanā.

    155-6. கெ²த்தட்டே² ஸீஸானீதி வல்லியோ. நித³ம்பித்வானாதி யதா² த⁴ஞ்ஞமத்தங் ஹத்த²க³தங் ஹோதி, ததா² கத்வா. அஸிதேனாதி தா³த்தேன. லாயித்வாதி தா³யித்வா. ஸப்³ப³கிரியாபதே³ஸு ‘‘ஸாலிஆதீ³னங் ஸீஸானீ’’தி ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். ஸாலிஆதீ³னங் ஸீஸானி நித³ம்பித்வா க³ண்ஹதோ யஸ்மிங் பீ³ஜே க³ஹிதே வத்து² பூரதி, தஸ்மிங் ப³ந்த⁴னா மோசிதே தஸ்ஸ பாராஜிகங் ப⁴வேதி யோஜனா. அஸிதேன லாயித்வா க³ண்ஹதோ யஸ்மிங் ஸீஸே க³ஹிதே…பே॰… ப⁴வே, கரேன சி²ந்தி³த்வா க³ண்ஹதோ யஸ்ஸங் முட்டி²யங் க³ஹிதாயங்…பே॰… ப⁴வேதி யோஜனா. பீ³ஜேதி வீஹாதி³ப²லே. வத்து² பூரதீதி பாத³க்³க⁴னகங் ஹோதீதி. முட்டி²யந்தி ஸீஸமுட்டி²யங், பீ³ஜமுட்டி²யங் வா. ப³ந்த⁴னா மோசிதேதி ப³ந்த⁴னட்டா²னதோ மோசிதே.

    155-6. Khettaṭṭhe sīsānīti valliyo. Nidampitvānāti yathā dhaññamattaṃ hatthagataṃ hoti, tathā katvā. Asitenāti dāttena. Lāyitvāti dāyitvā. Sabbakiriyāpadesu ‘‘sāliādīnaṃ sīsānī’’ti sambandhanīyaṃ. Sāliādīnaṃ sīsāni nidampitvā gaṇhato yasmiṃ bīje gahite vatthu pūrati, tasmiṃ bandhanā mocite tassa pārājikaṃ bhaveti yojanā. Asitena lāyitvā gaṇhato yasmiṃ sīse gahite…pe… bhave, karena chinditvā gaṇhato yassaṃ muṭṭhiyaṃ gahitāyaṃ…pe… bhaveti yojanā. Bījeti vīhādiphale. Vatthu pūratīti pādagghanakaṃ hotīti. Muṭṭhiyanti sīsamuṭṭhiyaṃ, bījamuṭṭhiyaṃ vā. Bandhanā mociteti bandhanaṭṭhānato mocite.

    157. த³ண்டோ³ வாதி வத்து²பூரகவீஹித³ண்டோ³ வா. அச்சி²ன்னோ ரக்க²தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தசோ வாதி தஸ்ஸ த³ண்ட³ஸ்ஸ ஏகபஸ்ஸே ச²ல்லி வா அச்சி²ன்னோ ரக்க²திச்சேவ ஸம்ப³ந்தோ⁴. வா-க்³க³ஹணேன இதா⁴வுத்தங் அட்ட²கதா²க³தங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.104) ‘‘வாகோ’’தி இத³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. வாகோ நாம த³ண்டே³ வா தசே வா பா³ஹிரங். இதா⁴பி தசோ வா அச்சி²ன்னோ ரக்க²தீதி யோஜனா. வீஹினாளம்பி வாதி க³ஹிதத⁴ஞ்ஞஸாலிஸீஸேன பதிட்டி²தங் வீஹிகுத்³ரூஸாதி³க³ச்சா²னங் நாளங், தசக³ப்³போ⁴தி வுத்தங் ஹோதி. தீ³க⁴ந்தி தீ³க⁴ங் சே ஹோதி. ‘‘அனிக்க²ந்தோவா’’தி இமினா ‘‘த³ண்டோ³’’தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ததோ’’தி பாட²ஸேஸோ. ததோ தீ³க⁴வீஹினாளதோ ஸபீ³ஜவீஹிஸீஸத³ண்டோ³ ஸப்³ப³ஸோ சி²ன்னோ சி²ன்னகோடியா கேஸக்³க³மத்தம்பி ப³ஹி அனிக்க²ந்தோதி அத்தோ². ரக்க²தீதி தங் பி⁴க்கு²ங் து³க்கடது²ல்லச்சயபாராஜிகவத்தூ²னங் அனுரூபாபத்திதோ பாலேதி. முத்தோ சே, ந ரக்க²தீதி அத்தோ².

    157.Daṇḍo vāti vatthupūrakavīhidaṇḍo vā. Acchinno rakkhatīti sambandho. Taco vāti tassa daṇḍassa ekapasse challi vā acchinno rakkhaticceva sambandho. Vā-ggahaṇena idhāvuttaṃ aṭṭhakathāgataṃ (pārā. aṭṭha. 1.104) ‘‘vāko’’ti idaṃ saṅgaṇhāti. Vāko nāma daṇḍe vā tace vā bāhiraṃ. Idhāpi taco vā acchinno rakkhatīti yojanā. Vīhināḷampi vāti gahitadhaññasālisīsena patiṭṭhitaṃ vīhikudrūsādigacchānaṃ nāḷaṃ, tacagabbhoti vuttaṃ hoti. Dīghanti dīghaṃ ce hoti. ‘‘Anikkhantovā’’ti iminā ‘‘daṇḍo’’ti sambandho. ‘‘Tato’’ti pāṭhaseso. Tato dīghavīhināḷato sabījavīhisīsadaṇḍo sabbaso chinno chinnakoṭiyā kesaggamattampi bahi anikkhantoti attho. Rakkhatīti taṃ bhikkhuṃ dukkaṭathullaccayapārājikavatthūnaṃ anurūpāpattito pāleti. Mutto ce, na rakkhatīti attho.

    வுத்தஞ்சேதங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘வீஹினாளங் தீ³க⁴ம்பி ஹோதி, யாவ அந்தோனாளதோ வீஹிஸீஸத³ண்ட³கோ ந நிக்க²மதி, தாவ ரக்க²தி. கேஸக்³க³மத்தம்பி நாளதோ த³ண்ட³கஸ்ஸ ஹெட்டி²மதலே நிக்க²ந்தமத்தே ப⁴ண்ட³க்³க⁴வஸேன காரேதப்³போ³’’தி (பாரா॰ 1.104). ததா² இமினாவ வினிச்ச²யேன அட்ட²கதா²யங் ‘‘லாயிதப்³ப³வத்து²பூரகவீஹிஸீஸமுட்டி²யா மூலே சி²ன்னேபி ஸீஸேஸு அச்சி²ன்னவீஹிஸீஸக்³கே³ஹி ஸத்³தி⁴ங் ஜடெத்வா டி²தேஸு ரக்க²தி, ஜடங் விஜடெத்வா வியோஜிதேஸு யதா²வுத்தபாராஜிகாதி³ஆபத்தியோ ஹொந்தீ’’தி ஏவமாதி³கோ வினிச்ச²யோ ச ஸூசிதோதி க³ஹேதப்³போ³.

    Vuttañcetaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘vīhināḷaṃ dīghampi hoti, yāva antonāḷato vīhisīsadaṇḍako na nikkhamati, tāva rakkhati. Kesaggamattampi nāḷato daṇḍakassa heṭṭhimatale nikkhantamatte bhaṇḍagghavasena kāretabbo’’ti (pārā. 1.104). Tathā imināva vinicchayena aṭṭhakathāyaṃ ‘‘lāyitabbavatthupūrakavīhisīsamuṭṭhiyā mūle chinnepi sīsesu acchinnavīhisīsaggehi saddhiṃ jaṭetvā ṭhitesu rakkhati, jaṭaṃ vijaṭetvā viyojitesu yathāvuttapārājikādiāpattiyo hontī’’ti evamādiko vinicchayo ca sūcitoti gahetabbo.

    158. மத்³தி³த்வாதி வீஹிஸீஸானி மத்³தி³த்வா. பப்போ²டெத்வாதி பு⁴ஸாதீ³னி ஓபு²னித்வா. இதோ ஸாரங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீதி பரிகப்பேதீதி யோஜனா. இதோதி வீஹிஸீஸதோ. ஸாரங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீதி ஸாரபா⁴க³ங் ஆதி³யிஸ்ஸாமி. ஸசே பரிகப்பேதீதி யோஜனா. ரக்க²தீதி வத்து²பஹோனகப்பமாணங் தா³த்தேன லாயித்வா வா ஹத்தே²ன சி²ந்தி³த்வா வா டா²னா சாவெத்வா க³ஹிதம்பி யாவ பரிகப்போ ந நிட்டா²தி, தாவ ஆபத்திதோ ரக்க²தீதி அத்தோ².

    158.Madditvāti vīhisīsāni madditvā. Papphoṭetvāti bhusādīni ophunitvā. Ito sāraṃ gaṇhissāmīti parikappetīti yojanā. Itoti vīhisīsato. Sāraṃ gaṇhissāmīti sārabhāgaṃ ādiyissāmi. Sace parikappetīti yojanā. Rakkhatīti vatthupahonakappamāṇaṃ dāttena lāyitvā vā hatthena chinditvā vā ṭhānā cāvetvā gahitampi yāva parikappo na niṭṭhāti, tāva āpattito rakkhatīti attho.

    159. மத்³த³னேபீதி வீஹிஸீஸமத்³த³னேபி. உத்³த⁴ரணேபீதி பலாலாபனயனேபி. பப்போ²டனேபீதி பு⁴ஸாதி³கசவராபனயனேபி . தோ³ஸோ நத்தீ²தி அக்³க⁴வஸேன பாராஜிகாதி³ஆபத்தியோ ந ப⁴வந்தி, ஸஹபயோக³து³க்கடங் பன ஹோதேவ. அத்தனோ…பே॰… பராஜயோதி அத்தனோ பட²மங் பரிகப்பிதாகாரேன ஸப்³ப³ங் கத்வா ஸாரபா⁴க³ங் க³ண்ஹிதுங் அத்தனோ பா⁴ஜனே பக்கி²த்தமத்தே யதா²வுத்தபாராஜிகாத³யோ ஹொந்தீதி அத்தோ².

    159.Maddanepīti vīhisīsamaddanepi. Uddharaṇepīti palālāpanayanepi. Papphoṭanepīti bhusādikacavarāpanayanepi . Doso natthīti agghavasena pārājikādiāpattiyo na bhavanti, sahapayogadukkaṭaṃ pana hoteva. Attano…pe… parājayoti attano paṭhamaṃ parikappitākārena sabbaṃ katvā sārabhāgaṃ gaṇhituṃ attano bhājane pakkhittamatte yathāvuttapārājikādayo hontīti attho.

    160. எத்தாவதா ‘‘கெ²த்தட்ட²ங் நாம ப⁴ண்ட³ங் கெ²த்தே சதூஹி டா²னேஹி நிக்கி²த்தங் ஹோதி பூ⁴மட்ட²ங் த²லட்ட²ங் ஆகாஸட்ட²ங் வேஹாஸட்ட²’’ந்தி (பாரா॰ 104) வுத்தானி கெ²த்தட்டா²னி சத்தாரி யதா²வுத்தஸதி³ஸானீதி தானி பஹாய ‘‘தத்த²ஜாதக’’ந்திஆதி³ பாளியங் ஆக³தே தத்ரஜாதே வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ‘‘கெ²த்தங் நாம யத்த² புப்³ப³ண்ணங் வா அபரண்ணங் வா ஜாயதீ’’தி (பாரா॰ 104) ஏவமாக³தே கெ²த்தேபி வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஜான’’ந்திஆதி³. ஜானந்தி பரஸந்தகபா⁴வங் ஜானந்தோ. கீ²லந்தி அப்பிதக்க²ரங் வா இதரங் வா பாஸாணாதி³கீ²லங். ஸங்காமேதீதி பராயத்தபூ⁴மிங் ஸாமிகா யதா² பஸ்ஸந்தி, ததா² வா அஞ்ஞதா² வா அத்தனோ ஸந்தகங் காதுகாமதாய கேஸக்³க³மத்தம்பி டா²னங் யதா² ஸஸந்தகங் ஹோதி, ததா² தெ²ய்யசித்தேன நிக²ணதீதி அத்தோ².

    160. Ettāvatā ‘‘khettaṭṭhaṃ nāma bhaṇḍaṃ khette catūhi ṭhānehi nikkhittaṃ hoti bhūmaṭṭhaṃ thalaṭṭhaṃ ākāsaṭṭhaṃ vehāsaṭṭha’’nti (pārā. 104) vuttāni khettaṭṭhāni cattāri yathāvuttasadisānīti tāni pahāya ‘‘tatthajātaka’’ntiādi pāḷiyaṃ āgate tatrajāte vinicchayaṃ dassetvā idāni ‘‘khettaṃ nāma yattha pubbaṇṇaṃ vā aparaṇṇaṃ vā jāyatī’’ti (pārā. 104) evamāgate khettepi vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘jāna’’ntiādi. Jānanti parasantakabhāvaṃ jānanto. Khīlanti appitakkharaṃ vā itaraṃ vā pāsāṇādikhīlaṃ. Saṅkāmetīti parāyattabhūmiṃ sāmikā yathā passanti, tathā vā aññathā vā attano santakaṃ kātukāmatāya kesaggamattampi ṭhānaṃ yathā sasantakaṃ hoti, tathā theyyacittena nikhaṇatīti attho.

    161. தங் பாராஜிகத்தங் தஸ்ஸ கதா³ ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஸாமிகானங் து து⁴ரனிக்கே²பனே ஸதீ’’தி. ‘‘ஹோதீ’’தி பாட²ஸேஸோ. து-ஸத்³தே³ன ‘‘அத்தனோ வா’’தி விஸேஸஸ்ஸ ஸங்க³ஹிதத்தா ஸாமினோ நிராலயபா⁴வஸங்கா²தது⁴ரனிக்கே²பே ச ‘‘ஸாமிகஸ்ஸ ந த³ஸ்ஸாமீ’’தி அத்தனோ து⁴ரனிக்கே²பே ச தஸ்ஸ பாராஜிகத்தங் ஹோதீதி அத்தோ². ஏவமுதீ³ரிதந்தி ‘‘கேஸக்³க³மத்தம்பீ’’தி ஏவங் நியமிதங் கதி²தங்.

    161. Taṃ pārājikattaṃ tassa kadā hotīti āha ‘‘sāmikānaṃ tu dhuranikkhepane satī’’ti. ‘‘Hotī’’ti pāṭhaseso. Tu-saddena ‘‘attano vā’’ti visesassa saṅgahitattā sāmino nirālayabhāvasaṅkhātadhuranikkhepe ca ‘‘sāmikassa na dassāmī’’ti attano dhuranikkhepe ca tassa pārājikattaṃ hotīti attho. Evamudīritanti ‘‘kesaggamattampī’’ti evaṃ niyamitaṃ kathitaṃ.

    162. யா பனாதி யா பூ⁴மி பன. தேஸு த்³வீஸு கீ²லேஸு. ஆதோ³ து²ல்லச்சயந்தி பட²மே கீ²லே ஸங்காமிதே ஸோ பி⁴க்கு² து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜதி. து³தியேதி து³தியே கீ²லே ஸங்காமிதே பராஜயோ ஹோதீதி யோஜனா. ப³ஹூஹி கீ²லேஹி க³ஹேதப்³ப³ட்டா²னே பரியந்தகீ²லேஸு த்³வீஸு வினிச்ச²யோ ச ஏதேனேவ வுத்தோ ஹோதி. எத்த² பன அந்தே கீ²லத்³வயங் வினா அவஸேஸகீ²லனிக²ணனே ச இதரேஸு தத³த்தே²ஸு ஸப்³ப³பயோகே³ஸு ச து³க்கடங் ஹோதீதி விஸேஸோ.

    162.Yā panāti yā bhūmi pana. Tesu dvīsu khīlesu. Ādo thullaccayanti paṭhame khīle saṅkāmite so bhikkhu thullaccayaṃ āpajjati. Dutiyeti dutiye khīle saṅkāmite parājayo hotīti yojanā. Bahūhi khīlehi gahetabbaṭṭhāne pariyantakhīlesu dvīsu vinicchayo ca eteneva vutto hoti. Ettha pana ante khīladvayaṃ vinā avasesakhīlanikhaṇane ca itaresu tadatthesu sabbapayogesu ca dukkaṭaṃ hotīti viseso.

    163-4. ‘‘மமேத³ங் ஸந்தக’’ந்தி ஞாபேதுகாமோதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பரஸந்தகாய பூ⁴மியா பராயத்தபா⁴வங் ஞத்வாவ தெ²ய்யசித்தேன கேஸக்³க³மத்தம்பி டா²னங் க³ண்ஹிதுகாமதாய ‘‘எத்தகங் டா²னங் மம ஸந்தக’’ந்தி ரஜ்ஜுயா வா யட்டி²யா வா மினித்வா பரஸ்ஸ ஞாபேதுகாமோதி அத்தோ². யேஹி த்³வீஹி பயோகே³ஹீதி ஸப்³ப³பச்சி²மகேஹி ரஜ்ஜுபஸாரணயட்டி²பாதனானமஞ்ஞதரேஹி த்³வீஹி பயோகே³ஹி. தேஸூதி நித்³தா⁴ரணே பு⁴ம்மங்.

    163-4. ‘‘Mamedaṃ santaka’’nti ñāpetukāmoti sambandho. Parasantakāya bhūmiyā parāyattabhāvaṃ ñatvāva theyyacittena kesaggamattampi ṭhānaṃ gaṇhitukāmatāya ‘‘ettakaṃ ṭhānaṃ mama santaka’’nti rajjuyā vā yaṭṭhiyā vā minitvā parassa ñāpetukāmoti attho. Yehi dvīhi payogehīti sabbapacchimakehi rajjupasāraṇayaṭṭhipātanānamaññatarehi dvīhi payogehi. Tesūti niddhāraṇe bhummaṃ.

    இத⁴ ரஜ்ஜுங் வாபீதி விகப்பத்த²வா-ஸத்³தே³ன ‘‘யட்டி²ங் வா’’தி யோஜேதப்³பே³பி அவுத்தஸமுச்சயத்த²ங் அதி⁴கவசனபா⁴வேன வுத்தபி-ஸத்³தே³ன இதா⁴வுத்தமரியாத³வதீனங் வினிச்ச²யஸ்ஸ ஞாபிதத்தா யதா²வுத்தரஜ்ஜுயட்டி²வினிச்ச²யேஸு விய பரஸந்தகாய பூ⁴மியா கேஸக்³க³மத்தம்பி டா²னங் தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹிதுகாமதாய வதிபாதே³ நிக²ணித்வா வா ஸாகா²மத்தேன வா வதிங் கரொந்தஸ்ஸ மரியாத³ங் வா ப³ந்த⁴ந்தஸ்ஸ பாகாரங் வா சினந்தஸ்ஸ பங்ஸுமத்திகா வா வட்³டெ⁴ந்தஸ்ஸ புப்³ப³பயோகே³ பாசித்தியட்டா²னே பாசித்தியஞ்ச து³க்கடஞ்ச ஸஹபயோகே³ கேவலது³க்கடஞ்ச பச்சி²மபயோகே³ஸு த்³வீஸு பட²மபயோகே³ து²ல்லச்சயஞ்ச அவஸானபயோகே³ பாராஜிகஞ்ச ஹோதீதி வினிச்ச²யோபி ஸங்க³ஹிதோதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Idha rajjuṃ vāpīti vikappatthavā-saddena ‘‘yaṭṭhiṃ vā’’ti yojetabbepi avuttasamuccayatthaṃ adhikavacanabhāvena vuttapi-saddena idhāvuttamariyādavatīnaṃ vinicchayassa ñāpitattā yathāvuttarajjuyaṭṭhivinicchayesu viya parasantakāya bhūmiyā kesaggamattampi ṭhānaṃ theyyacittena gaṇhitukāmatāya vatipāde nikhaṇitvā vā sākhāmattena vā vatiṃ karontassa mariyādaṃ vā bandhantassa pākāraṃ vā cinantassa paṃsumattikā vā vaḍḍhentassa pubbapayoge pācittiyaṭṭhāne pācittiyañca dukkaṭañca sahapayoge kevaladukkaṭañca pacchimapayogesu dvīsu paṭhamapayoge thullaccayañca avasānapayoge pārājikañca hotīti vinicchayopi saṅgahitoti daṭṭhabbaṃ.

    கெ²த்தட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Khettaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    165. வத்த²ட்டா²தீ³ஸு வத்த²ட்ட²ஸ்ஸாதி எத்த² ‘‘வத்து² நாம ஆராமவத்து² விஹாரவத்தூ²’’தி (பாரா॰ 105) பத³பா⁴ஜனே வுத்தத்தா புப்பா²தி³ஆராமே காதுங் ஸங்க²ரித்வா ட²பிதபூ⁴மி ச புப்³ப³கதாராமானங் வினாஸே துச்ச²பூ⁴மி ச விஹாரங் காதுங் அபி⁴ஸங்க²தா பூ⁴மி ச நட்ட²விஹாரபூ⁴மி சாதி ஏவங் விபா⁴க³வதி வஸதி எத்த² உபரோபோ வா விஹாரோ வாதி ‘‘வத்தூ²’’தி வுச்சதி இச்சேவங் து³வித⁴ங் வத்து²ஞ்ச ‘‘வத்து²ட்ட²ங் நாம ப⁴ண்ட³ங் வத்து²ஸ்மிங் சதூஹி டா²னேஹி நிக்கி²த்தங் ஹோதி பூ⁴மட்ட²ங் த²லட்ட²ங் ஆகாஸட்ட²ங் வேஹாஸட்ட²’’ந்தி (பாரா॰ 105) வசனதோ ஏவங் சதுப்³பி³த⁴ங் ப⁴ண்ட³ஞ்சாதி இத³ங் த்³வயங் வத்து² ச வத்து²ட்ட²ஞ்ச வத்து²வத்து²ட்ட²ந்தி வத்தப்³பே³ ஏகதே³ஸஸரூபேகஸேஸவஸேன ஸமாஸெத்வா, உ-காரஸ்ஸ ச அகாரங் கத்வா ‘‘வத்த²ட்ட²ஸ்ஸா’’தி த³ஸ்ஸிதந்தி க³ஹேதப்³ப³ங். யதா²வுத்தது³வித⁴வத்து²னோ, வத்த²ட்ட²ஸ்ஸ ச ப⁴ண்ட³ஸ்ஸாதி அத்தோ². கெ²த்தட்டே²தி எத்தா²பி அயமேவ ஸமாஸோதி கெ²த்தே ச கெ²த்தட்டே² சாதி க³ஹேதப்³ப³ங். நாவட்டா²தி³வோஹாரேபி ஏஸேவ நயோ. கா³மட்டே²பி சாதி ‘‘கா³மட்ட²ங் நாம ப⁴ண்ட³ங் கா³மே சதூஹி டா²னேஹி நிக்கி²த்தங் ஹோதி பூ⁴மட்ட²ங்…பே॰… வேஹாஸட்ட²’’ந்தி (பாரா॰ 106) வுத்தே சதுப்³பி³தே⁴ கா³மட்ட²ப⁴ண்டே³பீதி அத்தோ².

    165. Vatthaṭṭhādīsu vatthaṭṭhassāti ettha ‘‘vatthu nāma ārāmavatthu vihāravatthū’’ti (pārā. 105) padabhājane vuttattā pupphādiārāme kātuṃ saṅkharitvā ṭhapitabhūmi ca pubbakatārāmānaṃ vināse tucchabhūmi ca vihāraṃ kātuṃ abhisaṅkhatā bhūmi ca naṭṭhavihārabhūmi cāti evaṃ vibhāgavati vasati ettha uparopo vā vihāro vāti ‘‘vatthū’’ti vuccati iccevaṃ duvidhaṃ vatthuñca ‘‘vatthuṭṭhaṃ nāma bhaṇḍaṃ vatthusmiṃ catūhi ṭhānehi nikkhittaṃ hoti bhūmaṭṭhaṃ thalaṭṭhaṃ ākāsaṭṭhaṃ vehāsaṭṭha’’nti (pārā. 105) vacanato evaṃ catubbidhaṃ bhaṇḍañcāti idaṃ dvayaṃ vatthu ca vatthuṭṭhañca vatthuvatthuṭṭhanti vattabbe ekadesasarūpekasesavasena samāsetvā, u-kārassa ca akāraṃ katvā ‘‘vatthaṭṭhassā’’ti dassitanti gahetabbaṃ. Yathāvuttaduvidhavatthuno, vatthaṭṭhassa ca bhaṇḍassāti attho. Khettaṭṭheti etthāpi ayameva samāsoti khette ca khettaṭṭhe cāti gahetabbaṃ. Nāvaṭṭhādivohārepi eseva nayo. Gāmaṭṭhepi cāti ‘‘gāmaṭṭhaṃ nāma bhaṇḍaṃ gāme catūhi ṭhānehi nikkhittaṃ hoti bhūmaṭṭhaṃ…pe… vehāsaṭṭha’’nti (pārā. 106) vutte catubbidhe gāmaṭṭhabhaṇḍepīti attho.

    வத்த²ட்ட²கா³மட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Vatthaṭṭhagāmaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    166. அரஞ்ஞட்ட²கதா²யங் ‘‘திணங் வா’’திஆதி³பதா³னங் ‘‘தத்த²ஜாதக’’ந்தி பதே³ன ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்த²ஜாதகந்தி ‘‘அரஞ்ஞங் நாம யங் மனுஸ்ஸானங் பரிக்³க³ஹிதங் ஹோதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.107) வசனதோ தத்த²ஜாதங் யங் கிஞ்சி மனுஸ்ஸஸந்தகங் ஸாமிகானங் அகாமா அக³ஹேதப்³ப³தோ ஸாரக்கே² அரஞ்ஞே உப்பன்னந்தி அத்தோ². திணங் வாதி பரேஹி லாயித்வா ட²பிதங் வா அத்தனா லாயிதப்³ப³ங் வா கே³ஹச்சா²த³னாரஹங் திணங் வா. பண்ணங் வாதி ஏவரூபமேவ கே³ஹச்சா²த³னாரஹங் தாலபண்ணாதி³பண்ணங் வா. லதங் வாதி ததா²ரூபமேவ வெத்தலதாதி³கங் வல்லிங் வா. யா பன தீ³கா⁴ ஹோதி , மஹாருக்கே² ச க³ச்சே² ச வினிவிஜ்ஜி²த்வா வா வேடெ²த்வா வா க³தா, ஸா மூலே சி²ன்னாபி அவஹாரங் ந ஜனேதி, அக்³கே³ சி²ன்னாபி. யதா³ பன அக்³கே³பி மூலேபி சி²ன்னா ஹோதி, ததா³ அவஹாரங் ஜனேதி. ஸசே பன வேடெ²த்வா டி²தா ஹோதி, வேடெ²த்வா டி²தா பன ருக்க²தோ மோசிதமத்தா அவஹாரங் ஜனேதீதி அயமெத்த² விஸேஸோ. ஸாமிகேன அவிஸ்ஸஜ்ஜிதாலயங் ச²ல்லிவாகாதி³அவஸேஸப⁴ண்ட³ஞ்ச இமினாவ உபலக்கி²த்வா ஸங்க³ஹிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். கட்ட²மேவ வாதி தா³ருங் வா. ப⁴ண்ட³க்³கே⁴னேவ காதப்³போ³தி எத்த² அந்தோபூ⁴தஹேதுத்த²வஸேன காரேதப்³போ³தி அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. தேனாஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன காரேதப்³போ³’’தி. அவஹடதிணாதி³ப⁴ண்டே³ஸு அக்³க⁴வஸேன மாஸகங் வா ஊனமாஸகங் வா ஹோதி, து³க்கடங். அதிரேகமாஸகங் வா ஊனபஞ்சமாஸகங் வா ஹோதி, து²ல்லச்சயங். பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா ஹோதி, பாராஜிகங். பாராஜிகங் சே அனாபன்னோ, ஆமஸனது³க்கடங், ப²ந்தா³பனது²ல்லச்சயஞ்ச காரேதப்³போ³தி அத்தோ². க³ண்ஹந்தோதி அவஹரந்தோ.

    166. Araññaṭṭhakathāyaṃ ‘‘tiṇaṃ vā’’tiādipadānaṃ ‘‘tatthajātaka’’nti padena sambandho. Tatthajātakanti ‘‘araññaṃ nāma yaṃ manussānaṃ pariggahitaṃ hotī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.107) vacanato tatthajātaṃ yaṃ kiñci manussasantakaṃ sāmikānaṃ akāmā agahetabbato sārakkhe araññe uppannanti attho. Tiṇaṃ vāti parehi lāyitvā ṭhapitaṃ vā attanā lāyitabbaṃ vā gehacchādanārahaṃ tiṇaṃ vā. Paṇṇaṃ vāti evarūpameva gehacchādanārahaṃ tālapaṇṇādipaṇṇaṃ vā. Lataṃ vāti tathārūpameva vettalatādikaṃ valliṃ vā. Yā pana dīghā hoti , mahārukkhe ca gacche ca vinivijjhitvā vā veṭhetvā vā gatā, sā mūle chinnāpi avahāraṃ na janeti, agge chinnāpi. Yadā pana aggepi mūlepi chinnā hoti, tadā avahāraṃ janeti. Sace pana veṭhetvā ṭhitā hoti, veṭhetvā ṭhitā pana rukkhato mocitamattā avahāraṃ janetīti ayamettha viseso. Sāmikena avissajjitālayaṃ challivākādiavasesabhaṇḍañca imināva upalakkhitvā saṅgahitanti veditabbaṃ. Kaṭṭhameva vāti dāruṃ vā. Bhaṇḍaggheneva kātabboti ettha antobhūtahetutthavasena kāretabboti attho gahetabbo. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘bhaṇḍagghena kāretabbo’’ti. Avahaṭatiṇādibhaṇḍesu agghavasena māsakaṃ vā ūnamāsakaṃ vā hoti, dukkaṭaṃ. Atirekamāsakaṃ vā ūnapañcamāsakaṃ vā hoti, thullaccayaṃ. Pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā hoti, pārājikaṃ. Pārājikaṃ ce anāpanno, āmasanadukkaṭaṃ, phandāpanathullaccayañca kāretabboti attho. Gaṇhantoti avaharanto.

    167-74. இதா³னி ‘‘கட்ட²மேவ வா’’தி வுத்தருக்க²தா³ரூஸு வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘மஹக்³கே⁴’’திஆதி³. மஹக்³கே⁴தி பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா அக்³க⁴கங் ஹுத்வா மஹக்³கே⁴. நஸ்ஸதீதி தெ²ய்யசித்தஸமங்கீ³ ஹுத்வா சி²ன்னமத்தேபி பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜதி. பி-ஸத்³தோ³ அவதா⁴ரணே. ‘‘கோசிபீ’’தி இமினா அத்³த⁴க³தோபி அல்லங் வா ஹோது புராணங் வா, தச்செ²த்வா ட²பிதங் ந க³ஹேதப்³ப³மேவாதி அத்தோ².

    167-74. Idāni ‘‘kaṭṭhameva vā’’ti vuttarukkhadārūsu vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘mahagghe’’tiādi. Mahaggheti pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghakaṃ hutvā mahagghe. Nassatīti theyyacittasamaṅgī hutvā chinnamattepi pārājikaṃ āpajjati. Pi-saddo avadhāraṇe. ‘‘Kocipī’’ti iminā addhagatopi allaṃ vā hotu purāṇaṃ vā, tacchetvā ṭhapitaṃ na gahetabbamevāti attho.

    மூலேதி உபலக்க²ணமத்தங். ‘‘அக்³கே³ ச மூலே ச சி²ன்னோ ஹோதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.107) அட்ட²கதா²வசனதோ மூலஞ்ச அக்³க³ஞ்ச சி²ந்தி³த்வாதி க³ஹேதப்³போ³. அத்³த⁴க³தந்தி ஜிண்ணக³ளிதபதிததசங், சிரகாலங் டி²தந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    Mūleti upalakkhaṇamattaṃ. ‘‘Agge ca mūle ca chinno hotī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.107) aṭṭhakathāvacanato mūlañca aggañca chinditvāti gahetabbo. Addhagatanti jiṇṇagaḷitapatitatacaṃ, cirakālaṃ ṭhitanti vuttaṃ hoti.

    லக்க²ணேதி அத்தனோ ஸந்தகங் ஞாபேதுங் ருக்க²க்க²ந்தே⁴ தசங் சி²ந்தி³த்வா கதஸல்லக்க²ணே. ச²ல்லியோனத்³தே⁴தி ஸமந்ததோ அபி⁴னவுப்பன்னாஹி ச²ல்லீஹி பரியோனந்தி⁴த்வா அத³ஸ்ஸனங் க³மிதே. அஜ்ஜா²வுத்த²ஞ்சாதி எத்த² ‘‘கே³ஹ’’ந்தி பாட²ஸேஸோ. கே³ஹங் கதஞ்ச அஜ்ஜா²வுத்த²ஞ்சாதி யோஜனா. கே³ஹங் காதுங் அரஞ்ஞஸாமிகானங் மூலங் த³த்வா ருக்கே² கிணித்வா சி²ன்னதா³ரூஹி தங் கே³ஹங் கதஞ்ச பரிபு⁴த்தஞ்சாதி அத்தோ². வினஸ்ஸந்தஞ்சாதி எத்தா²பி ‘‘அவஸிட்ட²ங் தா³ரு’’ந்தி பாட²ஸேஸோ. தங் கே³ஹங் கத்வா அவஸிட்ட²ங் வஸ்ஸாதபாதீ³ஹி விவிதா⁴ ஜீரித்வா வினஸ்ஸமானங், விபன்னதா³ருந்தி வுத்தங் ஹோதி. க³ண்ஹதோ ந தோ³ஸோ கோசீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘ஸாமிகா நிராலயா’’தி க³ண்ஹதோ காசிபி ஆபத்தி நத்தீ²தி அத்தோ². கிங்காரணந்தி சே? அரஞ்ஞஸாமிகேஹி மூலங் க³ஹெத்வா அஞ்ஞேஸங் தி³ன்னத்தா, தேஸஞ்ச நிராலயங் ச²ட்³டி³தத்தாதி இத³மெத்த² காரணங்.

    Lakkhaṇeti attano santakaṃ ñāpetuṃ rukkhakkhandhe tacaṃ chinditvā katasallakkhaṇe. Challiyonaddheti samantato abhinavuppannāhi challīhi pariyonandhitvā adassanaṃ gamite. Ajjhāvutthañcāti ettha ‘‘geha’’nti pāṭhaseso. Gehaṃ katañca ajjhāvutthañcāti yojanā. Gehaṃ kātuṃ araññasāmikānaṃ mūlaṃ datvā rukkhe kiṇitvā chinnadārūhi taṃ gehaṃ katañca paribhuttañcāti attho. Vinassantañcāti etthāpi ‘‘avasiṭṭhaṃ dāru’’nti pāṭhaseso. Taṃ gehaṃ katvā avasiṭṭhaṃ vassātapādīhi vividhā jīritvā vinassamānaṃ, vipannadārunti vuttaṃ hoti. Gaṇhato na doso kocīti sambandho. ‘‘Sāmikā nirālayā’’ti gaṇhato kācipi āpatti natthīti attho. Kiṃkāraṇanti ce? Araññasāmikehi mūlaṃ gahetvā aññesaṃ dinnattā, tesañca nirālayaṃ chaḍḍitattāti idamettha kāraṇaṃ.

    வுத்தஞ்ஹேதங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘கே³ஹாதீ³னங் அத்தா²ய ருக்கே² சி²ந்தி³த்வா யதா³ தானி கதானி, அஜ்ஜா²வுத்தா²னி ச ஹொந்தி, தா³ரூனிபி அரஞ்ஞே வஸ்ஸேன ச ஆதபேன ச வினஸ்ஸந்தி, ஈதி³ஸானிபி தி³ஸ்வா ‘ச²ட்³டி³தானீ’தி க³ஹேதுங் வட்டதி. கஸ்மா? யஸ்மா அரஞ்ஞஸாமிகா ஏதேஸங் அனிஸ்ஸரா. யேஹி அரஞ்ஞஸாமிகானங் தெ³ய்யத⁴ம்மங் த³த்வா சி²ன்னானி, தே ஏவ இஸ்ஸரா, தேஹி ச தானி ச²ட்³டி³தானி, நிராலயா தத்த² ஜாதா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.107). ஏவம்பி ஸதி பச்சா² ஸாமிகேஸு ஆஹராபெந்தேஸு ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் ஹோதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.

    Vuttañhetaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘gehādīnaṃ atthāya rukkhe chinditvā yadā tāni katāni, ajjhāvutthāni ca honti, dārūnipi araññe vassena ca ātapena ca vinassanti, īdisānipi disvā ‘chaḍḍitānī’ti gahetuṃ vaṭṭati. Kasmā? Yasmā araññasāmikā etesaṃ anissarā. Yehi araññasāmikānaṃ deyyadhammaṃ datvā chinnāni, te eva issarā, tehi ca tāni chaḍḍitāni, nirālayā tattha jātā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.107). Evampi sati pacchā sāmikesu āharāpentesu bhaṇḍadeyyaṃ hotīti daṭṭhabbaṃ.

    யோ சாதி அரஞ்ஞஸாமிகானங் தெ³ய்யத⁴ம்மங் பவிஸந்தோ அத³த்வா ‘‘நிக்க²மந்தோ த³ஸ்ஸாமீ’’தி ருக்கே² கா³ஹாபெத்வா நிக்க²மந்தோ யோ ச பி⁴க்கு². ஆரக்க²ட்டா²னங் பத்வாதி அரஞ்ஞபாலகா யத்த² நிஸின்னா அரஞ்ஞங் ரக்க²ந்தி, தங் டா²னங் பத்வா. ‘‘சிந்தெந்தோ’’தி கிரியந்தரஸாபெக்க²த்தா ‘‘அதிக்கமெய்யா’’தி ஸாமத்தி²யதோ லப்³ப⁴தி. தஸ்மா சித்தே கம்மட்டா²னாதீ³னி கத்வாதி எத்த² ஆதி³-ஸத்³தே³ன பகாரத்தே²ன குஸலபக்கி²யா விதக்கா ஸங்க³ய்ஹந்தி. அஞ்ஞங் சிந்தெந்தோ வா ஆரக்க²னட்டா²னங் பத்வாயேவ அதிக்காமெய்யாதி யோஜெத்வா அத்தோ² வத்தப்³போ³. தத்த² அஞ்ஞங் சிந்தெந்தோ வாதி அஞ்ஞங் விஹிதோ வா, இமினா யதா²வுத்தவிதக்கானங் ஸங்க³ஹோ. அஸ்ஸாதி எத்த² ‘‘தெ³ய்ய’’ந்தி கிதயோகே³ கத்தரி ஸாமிவசனத்தா அனேனாதி அத்தோ².

    Yo cāti araññasāmikānaṃ deyyadhammaṃ pavisanto adatvā ‘‘nikkhamanto dassāmī’’ti rukkhe gāhāpetvā nikkhamanto yo ca bhikkhu. Ārakkhaṭṭhānaṃ patvāti araññapālakā yattha nisinnā araññaṃ rakkhanti, taṃ ṭhānaṃ patvā. ‘‘Cintento’’ti kiriyantarasāpekkhattā ‘‘atikkameyyā’’ti sāmatthiyato labbhati. Tasmā citte kammaṭṭhānādīni katvāti ettha ādi-saddena pakāratthena kusalapakkhiyā vitakkā saṅgayhanti. Aññaṃ cintento vā ārakkhanaṭṭhānaṃ patvāyeva atikkāmeyyāti yojetvā attho vattabbo. Tattha aññaṃ cintento vāti aññaṃ vihito vā, iminā yathāvuttavitakkānaṃ saṅgaho. Assāti ettha ‘‘deyya’’nti kitayoge kattari sāmivacanattā anenāti attho.

    ‘‘யோசா’’தி எத்த² அவுத்தஸமுச்சயத்தே²ன ச-ஸத்³தே³ன அரஞ்ஞபவிஸனகாலே யதா²வுத்தனயேன மூலங் அத³த்வா அரஞ்ஞங் பவிஸித்வா தா³ரூனி க³ஹெத்வா க³மனகாலே ‘‘அரஞ்ஞபாலகா ஸசே யாசந்தி, த³ஸ்ஸாமீ’’தி பரிகப்பெத்வா க³ந்த்வா தேஹி அயாசிதத்தா அத³த்வா க³ச்ச²ந்தோபி ததே²வ ஆக³ந்த்வா ஆரக்க²கேஸு கீளாபஸுதேஸு வா நித்³தா³யந்தேஸு வா ப³ஹி நிக்க²ந்தேஸு வா தத்த² ட²த்வா ஆரக்க²கே பரியேஸித்வா அதி³ஸ்வா க³ச்ச²ந்தோபி ததே²வ ஆக³ந்த்வா தத்த² நியுத்தஇஸ்ஸரஜனேஹி அத்தனோ ஹத்த²தோ தா³தப்³ப³ங் த³த்வா வா அத்தானங் ஸம்மானங் கத்வா வா பாலகே ஸஞ்ஞாபெத்வா வா பாலகே ஓகாஸங் யாசித்வா தேஹி தி³ன்னோகாஸோ வா க³ச்ச²ந்தோபீதி எத்தகா வுத்தேன ஸதி³ஸத்தா ஸங்க³ஹிதாதி த³ட்ட²ப்³பா³.

    ‘‘Yocā’’ti ettha avuttasamuccayatthena ca-saddena araññapavisanakāle yathāvuttanayena mūlaṃ adatvā araññaṃ pavisitvā dārūni gahetvā gamanakāle ‘‘araññapālakā sace yācanti, dassāmī’’ti parikappetvā gantvā tehi ayācitattā adatvā gacchantopi tatheva āgantvā ārakkhakesu kīḷāpasutesu vā niddāyantesu vā bahi nikkhantesu vā tattha ṭhatvā ārakkhake pariyesitvā adisvā gacchantopi tatheva āgantvā tattha niyuttaissarajanehi attano hatthato dātabbaṃ datvā vā attānaṃ sammānaṃ katvā vā pālake saññāpetvā vā pālake okāsaṃ yācitvā tehi dinnokāso vā gacchantopīti ettakā vuttena sadisattā saṅgahitāti daṭṭhabbā.

    வராஹாதி ஸூகரா. வக்³கா⁴தி ப்³யக்³கா⁴. அச்சா²தி இஸ்ஸா. தரச்சா²தி காளஸீஹா. ஆதி³-ஸத்³தே³ன தீ³பிமத்தஹத்தி²ஸீஹாத³யோ வாளமிகா³ ஸங்க³ய்ஹந்தி. ஏதேயேவ வராஹாத³யோ ஸமாக³மவஸேன மரணாதி³அனிட்ட²ஸமீபசாரிதாய உப அனிட்ட²ஸமீபே த³வந்தி பவத்தந்தீதி ‘‘உபத்³த³வா’’தி வுச்சந்தி. ஆரக்க²ட்டா²னங் ஆக³தகாலே தி³ட்ட²வராஹாதி³உபத்³த³வதோதி வுத்தங் ஹோதி. முச்சிதுகாமதாயாதி மொக்கா²தி⁴ப்பாயேன. ‘‘ததே²வா’’தி இமினா பவிஸனகாலே தெ³ய்யத⁴ம்மங் அத³த்வா ‘‘நிக்க²மனகாலே த³ஸ்ஸாமீ’’தி பவிஸித்வா தா³ருங் க³ஹெத்வா ஆரக்க²ட்டா²னங் பத்தோதி புரிமகா³தா²ய ஸாமத்தி²யதோ லப்³ப⁴மானோயேவத்தோ² த³ஸ்ஸிதோ. தங் டா²னந்தி தங் ஆரக்க²ட்டா²னங். அதிக்காமேதீதி ‘‘இத³ங் தங் டா²ன’’ந்திபி அஸல்லக்க²ணமத்தப⁴யுபத்³த³வோ ஹுத்வா பலாயந்தோ அதிக்கமதி, ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் பன ஹோதீதி யோஜனா.

    Varāhāti sūkarā. Vagghāti byagghā. Acchāti issā. Taracchāti kāḷasīhā. Ādi-saddena dīpimattahatthisīhādayo vāḷamigā saṅgayhanti. Eteyeva varāhādayo samāgamavasena maraṇādianiṭṭhasamīpacāritāya upa aniṭṭhasamīpe davanti pavattantīti ‘‘upaddavā’’ti vuccanti. Ārakkhaṭṭhānaṃ āgatakāle diṭṭhavarāhādiupaddavatoti vuttaṃ hoti. Muccitukāmatāyāti mokkhādhippāyena. ‘‘Tathevā’’ti iminā pavisanakāle deyyadhammaṃ adatvā ‘‘nikkhamanakāle dassāmī’’ti pavisitvā dāruṃ gahetvā ārakkhaṭṭhānaṃ pattoti purimagāthāya sāmatthiyato labbhamānoyevattho dassito. Taṃ ṭhānanti taṃ ārakkhaṭṭhānaṃ. Atikkāmetīti ‘‘idaṃ taṃ ṭhāna’’ntipi asallakkhaṇamattabhayupaddavo hutvā palāyanto atikkamati, bhaṇḍadeyyaṃ pana hotīti yojanā.

    ஸுங்ககா⁴ததோதி எத்தா²பி பி-ஸத்³தோ³ லுத்தனித்³தி³ட்டோ²தி வேதி³தப்³போ³, ஸுங்கக³ஹணட்டா²னதோபீதி அத்தோ². ஸுங்கஸ்ஸ ரஞ்ஞோ தா³தப்³ப³பா⁴க³ஸ்ஸ கா⁴தோ முஸித்வா க³ஹணமத்தோ, ஸுங்கோ ஹஞ்ஞதி எத்தா²தி வா ஸுங்ககா⁴தோதி விக்³க³ஹோ. ஸுங்ககா⁴தஸரூபங் பரதோ ஆவி ப⁴விஸ்ஸதி. தஸ்மாதி ஸுங்ககா⁴ததோ தஸ்ஸ க³ருகத்தா ஏவ. தந்தி தங் ஸுங்ககா⁴தட்டா²னங். அனோக்கம்ம க³ச்ச²தோதி அபவிஸித்வா க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ. து³க்கடங் உத்³தி³ட்ட²ங் ‘‘ஸுங்கங் பரிஹரதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 113).

    Suṅkaghātatoti etthāpi pi-saddo luttaniddiṭṭhoti veditabbo, suṅkagahaṇaṭṭhānatopīti attho. Suṅkassa rañño dātabbabhāgassa ghāto musitvā gahaṇamatto, suṅko haññati etthāti vā suṅkaghātoti viggaho. Suṅkaghātasarūpaṃ parato āvi bhavissati. Tasmāti suṅkaghātato tassa garukattā eva. Tanti taṃ suṅkaghātaṭṭhānaṃ. Anokkamma gacchatoti apavisitvā gacchantassa. Dukkaṭaṃ uddiṭṭhaṃ ‘‘suṅkaṃ pariharati, āpatti dukkaṭassā’’ti (pārā. 113).

    ஏதந்தி யதா²வுத்தஆரக்க²ட்டா²னங். தெ²ய்யசித்தேன பரிஹரந்தஸ்ஸாதி தெ²ய்யசித்தேன பரிஹரித்வா தூ³ரதோ க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ. ஆகாஸேனபி க³ச்ச²தோ பாராஜிகமனுத்³தி³ட்ட²ங் ஸத்து²னாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴.

    Etanti yathāvuttaārakkhaṭṭhānaṃ. Theyyacittena pariharantassāti theyyacittena pariharitvā dūrato gacchantassa. Ākāsenapi gacchato pārājikamanuddiṭṭhaṃ satthunāti sambandho.

    நனு ச ‘‘இத³ங் பன தெ²ய்யசித்தேன பரிஹரந்தஸ்ஸ ஆகாஸேன க³ச்ச²தோபி பாராஜிகமேவா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.107) அட்ட²கதா²யங் வுத்தவசனங் வினா பாளியங் ‘‘அரஞ்ஞட்ட²’’ந்தி மாதிகாபத³ஸ்ஸ விப⁴ங்கே³ ‘‘தத்த²ஜாதகங் கட்ட²ங் வா லதங் வா திணங் வா பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா அக்³க⁴னகங் தெ²ய்யசித்தோ ஆமஸதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ. ப²ந்தா³பேதி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ. டா²னா சாவேதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 106) ஸாமஞ்ஞவசனதோ ஸுங்ககா⁴தே ‘‘ஸுங்கங் பரிஹரதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி வசனங் விய எத்த² ஆரக்க²ட்டா²னங் பரிஹரந்தஸ்ஸ விஸுங் வுத்தபாராஜிகாபத்திவசனே அஸதிபி ‘‘அட்ட²கதா²ய’’ந்தி அவத்வா ‘‘ஸத்து²னா’’தி கஸ்மா ஆஹாதி? வுச்சதே – அட்ட²கதா²சரியேன ததே²வ வுத்தத்தா ஆஹ. கஸ்மா பன அட்ட²கதா²சரியேன ‘‘அபஞ்ஞத்தங் ந பஞ்ஞபெஸ்ஸாம, பஞ்ஞத்தங் ந ஸமுச்சி²ந்தி³ஸ்ஸாமா’’தி (பாரா॰ 565) பாளிபாட²ங் ஜானந்தேனபி பாளியங் அவுத்தபாராஜிகங் நித்³தி³ட்ட²ந்தி? எத்த² வினிச்ச²யங் பி⁴க்கூ²ஹி புட்டே²ன ப⁴க³வதா வுத்தனயஸ்ஸ மஹாஅட்ட²கதா²ய ஆக³தத்தா தஸ்ஸேவ நயஸ்ஸ ஸமந்தபாஸாதி³காயங் நித்³தி³ட்ட²பா⁴வங் ஜானந்தேன இமினாபி ஆசரியேன இத⁴ ‘‘ஸத்து²னா’’தி வுத்தந்தி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    Nanu ca ‘‘idaṃ pana theyyacittena pariharantassa ākāsena gacchatopi pārājikamevā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.107) aṭṭhakathāyaṃ vuttavacanaṃ vinā pāḷiyaṃ ‘‘araññaṭṭha’’nti mātikāpadassa vibhaṅge ‘‘tatthajātakaṃ kaṭṭhaṃ vā lataṃ vā tiṇaṃ vā pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghanakaṃ theyyacitto āmasati, āpatti dukkaṭassa. Phandāpeti, āpatti thullaccayassa. Ṭhānā cāveti, āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 106) sāmaññavacanato suṅkaghāte ‘‘suṅkaṃ pariharati, āpatti dukkaṭassā’’ti vacanaṃ viya ettha ārakkhaṭṭhānaṃ pariharantassa visuṃ vuttapārājikāpattivacane asatipi ‘‘aṭṭhakathāya’’nti avatvā ‘‘satthunā’’ti kasmā āhāti? Vuccate – aṭṭhakathācariyena tatheva vuttattā āha. Kasmā pana aṭṭhakathācariyena ‘‘apaññattaṃ na paññapessāma, paññattaṃ na samucchindissāmā’’ti (pārā. 565) pāḷipāṭhaṃ jānantenapi pāḷiyaṃ avuttapārājikaṃ niddiṭṭhanti? Ettha vinicchayaṃ bhikkhūhi puṭṭhena bhagavatā vuttanayassa mahāaṭṭhakathāya āgatattā tasseva nayassa samantapāsādikāyaṃ niddiṭṭhabhāvaṃ jānantena imināpi ācariyena idha ‘‘satthunā’’ti vuttanti gahetabbaṃ.

    அத² வா ‘‘ஸுங்கங் பரிஹரதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி வத்வா ஆரக்க²ட்டா²னவினிச்ச²யே அவசனங் யதா²வுத்தவிஸயஸ்ஸ அதி³ட்ட²பா⁴வேன வா ஸியா, இமஸ்ஸ ததா² அனவஜ்ஜதா வா ஸியா, வுத்தானுஸாரேன ஸுவிஞ்ஞெய்யதா வா ஸியாதி தயோ விகப்பா. தேஸு பட²மவிகப்போ ஸப்³ப³ஞ்ஞுபா⁴வபா³த⁴னதோ து³ப்³பி³கப்பமத்தங் ஹோதி. து³தியவிகப்போ லோகவஜ்ஜஸ்ஸ இமஸ்ஸ அனவஜ்ஜபா⁴வோ நாம அனுபபன்னோதி அனாதா³தப்³போ³. பாரிஸேஸதோ ததியவிகப்போ யுஜ்ஜதி.

    Atha vā ‘‘suṅkaṃ pariharati, āpatti dukkaṭassā’’ti vatvā ārakkhaṭṭhānavinicchaye avacanaṃ yathāvuttavisayassa adiṭṭhabhāvena vā siyā, imassa tathā anavajjatā vā siyā, vuttānusārena suviññeyyatā vā siyāti tayo vikappā. Tesu paṭhamavikappo sabbaññubhāvabādhanato dubbikappamattaṃ hoti. Dutiyavikappo lokavajjassa imassa anavajjabhāvo nāma anupapannoti anādātabbo. Pārisesato tatiyavikappo yujjati.

    தத்த² ‘‘வுத்தானுஸாரேனா’’தி கிமெத்த² வுத்தங் நாம, தத³னுஸாரேன இமஸ்ஸாபி ஸுவிஞ்ஞெய்யதா கத²ந்தி சே? பட²மனித்³தி³ட்டே² அரஞ்ஞட்ட²னித்³தே³ஸே ஸாமஞ்ஞேன ‘‘டா²னா சாவேதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 106) இத³ங் வுத்தங், ந பன தெ²ய்யசித்தேன ஆரக்க²ட்டா²னபரிஹரணஞ்ச. ‘‘க³மனகாலே ‘மூலங் த³த்வா க³மிஸ்ஸாமீ’தி புப்³ப³பரிகப்பிதனியாமேன அத³த்வா க³ச்ச²தோ பரிகப்பாவஹாரோவ ஹோதீ’’தி ச ‘‘தங் பன யேன கேனசி ஆகாரேன பரிகப்பிதட்டா²னங் பஹாய க³மனங் டா²னாசாவனங் நாம ஹோதேவாதி தேன வத்து²னா பாராஜிகமேவ ஹோதீ’’தி ச ‘‘டா²னா சாவேதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’தி இமினா ச விஞ்ஞாதத்த²மேவ ஹோதீ’’தி ச விஸுங் ந வுத்தங். ஸுங்கட்டா²னபரிஹரணங் பன டா²னபரிஹரணஸபா⁴வத்தா ஸபா⁴வதோ ஈதி³ஸங்வ ஸந்தம்பி இத³ங் விய பரிகப்பிதட்டா²னங் ந ஹோதீதி வக்க²மானராஜஸம்மதட்டா²னதோ அஞ்ஞங் பரிகப்பிதட்டா²னங் ஸமானம்பி தெ²ய்யசித்துப்பத்திமத்தேன தங் பரிஹரித்வா க³ச்ச²ந்தஸ்ஸ தெ²ய்யசித்தேன அத்தனோ பத்தங் க³ண்ஹந்தஸ்ஸ விய பாராஜிகாய அவத்து²தஞ்ச து³க்கடஸ்ஸேவ வத்து²பா⁴வஞ்ச விஞ்ஞாபேதுங் ‘‘ஸுங்கங் பரிஹரதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸா’’தி வுத்தந்தி ப⁴க³வதோ அதி⁴ப்பாயஞ்ஞுனா அட்ட²கதா²சரியேன ‘‘பாராஜிகமேவா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.107) வுத்தத்தா தேன அட்ட²கதா²யங் வுத்தனீஹாரமேவ த³ஸ்ஸேதுங் அயமாசரியோபி ‘‘ஸத்து²னா பாராஜிகமனுத்³தி³ட்ட²’’ந்தி ஆஹாதி நிட்ட²மெத்த² க³ந்தப்³ப³ங்.

    Tattha ‘‘vuttānusārenā’’ti kimettha vuttaṃ nāma, tadanusārena imassāpi suviññeyyatā kathanti ce? Paṭhamaniddiṭṭhe araññaṭṭhaniddese sāmaññena ‘‘ṭhānā cāveti, āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 106) idaṃ vuttaṃ, na pana theyyacittena ārakkhaṭṭhānapariharaṇañca. ‘‘Gamanakāle ‘mūlaṃ datvā gamissāmī’ti pubbaparikappitaniyāmena adatvā gacchato parikappāvahārova hotī’’ti ca ‘‘taṃ pana yena kenaci ākārena parikappitaṭṭhānaṃ pahāya gamanaṃ ṭhānācāvanaṃ nāma hotevāti tena vatthunā pārājikameva hotī’’ti ca ‘‘ṭhānā cāveti, āpatti pārājikassā’ti iminā ca viññātatthameva hotī’’ti ca visuṃ na vuttaṃ. Suṅkaṭṭhānapariharaṇaṃ pana ṭhānapariharaṇasabhāvattā sabhāvato īdisaṃva santampi idaṃ viya parikappitaṭṭhānaṃ na hotīti vakkhamānarājasammataṭṭhānato aññaṃ parikappitaṭṭhānaṃ samānampi theyyacittuppattimattena taṃ pariharitvā gacchantassa theyyacittena attano pattaṃ gaṇhantassa viya pārājikāya avatthutañca dukkaṭasseva vatthubhāvañca viññāpetuṃ ‘‘suṅkaṃ pariharati, āpatti dukkaṭassā’’ti vuttanti bhagavato adhippāyaññunā aṭṭhakathācariyena ‘‘pārājikamevā’’ti (pārā. aṭṭha. 1.107) vuttattā tena aṭṭhakathāyaṃ vuttanīhārameva dassetuṃ ayamācariyopi ‘‘satthunā pārājikamanuddiṭṭha’’nti āhāti niṭṭhamettha gantabbaṃ.

    தஸ்மாதி யஸ்மா ஏவங் பரிஹரித்வா தெ²ய்யசித்தேன தூ³ரதோ வஜ்ஜெத்வா க³ச்ச²ந்தஸ்ஸாபி பாராஜிகப்பஹோனகதாய அச்சந்தபா⁴ரியங் ஹோதி, தஸ்மா. எத்தா²தி இமஸ்மிங் அரஞ்ஞாரக்க²ட்டா²னே. ‘‘விஸேஸேனா’’தி இத³ங் ‘‘அப்பமத்தேன ஹோதப்³ப³’’ந்தி இமினா ஹேதுபா⁴வேன ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். ஸதிஸம்பன்னசேதஸாதி ச பியஸீலேனாதி ச ‘‘பி⁴க்கு²னா’’தி ஏதஸ்ஸ விஸேஸனங். அஸிக்கா²காமஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ இமஸ்ஸ ஓவாத³ஸ்ஸ அபா⁴ஜனதாய தங் பரிவஜ்ஜேதுமாஹ ‘‘பியஸீலேனா’’தி. பியஸீலஸ்ஸாபி ஸதிவிரஹிதஸ்ஸ பமத்தட்டா²னே ஸரணாஸம்ப⁴வா இமஸ்ஸ அபா⁴ஜனதாய தங் வஜ்ஜேதுமாஹ ‘‘ஸதிஸம்பன்னசேதஸா’’தி.

    Tasmāti yasmā evaṃ pariharitvā theyyacittena dūrato vajjetvā gacchantassāpi pārājikappahonakatāya accantabhāriyaṃ hoti, tasmā. Etthāti imasmiṃ araññārakkhaṭṭhāne. ‘‘Visesenā’’ti idaṃ ‘‘appamattena hotabba’’nti iminā hetubhāvena sambandhanīyaṃ. Satisampannacetasāti ca piyasīlenāti ca ‘‘bhikkhunā’’ti etassa visesanaṃ. Asikkhākāmassa bhikkhuno imassa ovādassa abhājanatāya taṃ parivajjetumāha ‘‘piyasīlenā’’ti. Piyasīlassāpi sativirahitassa pamattaṭṭhāne saraṇāsambhavā imassa abhājanatāya taṃ vajjetumāha ‘‘satisampannacetasā’’ti.

    அரஞ்ஞட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Araññaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    175-6. தோயது³ல்லப⁴காலஸ்மிந்தி தோயங் து³ல்லப⁴ங் யஸ்மிங் ஸோ தோயது³ல்லபோ⁴, தோயது³ல்லபோ⁴ ச ஸோ காலோ சாதி தோயது³ல்லப⁴காலோ, தஸ்மிங். ஆவஜ்ஜெத்வா வாதி உத³கபா⁴ஜனங் நாமெத்வா வா. பவேஸெத்வா வாதி அத்தனோ பா⁴ஜனங் தஸ்மிங் பக்கி²பித்வா வா. சி²த்³த³ங் கத்வாபி வாதி உத³கபா⁴ஜனே ஓமட்டா²தி³பே⁴த³ங் சி²த்³த³ங் கத்வா வா க³ண்ஹந்தஸ்ஸ ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன வினித்³தி³ஸேதி வக்க²மானேன ஸம்ப³ந்த⁴னீயங்.

    175-6.Toyadullabhakālasminti toyaṃ dullabhaṃ yasmiṃ so toyadullabho, toyadullabho ca so kālo cāti toyadullabhakālo, tasmiṃ. Āvajjetvā vāti udakabhājanaṃ nāmetvā vā. Pavesetvā vāti attano bhājanaṃ tasmiṃ pakkhipitvā vā. Chiddaṃ katvāpi vāti udakabhājane omaṭṭhādibhedaṃ chiddaṃ katvā vā gaṇhantassa bhaṇḍagghena viniddiseti vakkhamānena sambandhanīyaṃ.

    ததா²தி யதா² தோயது³ல்லப⁴காலஸ்மிங் பா⁴ஜனே ரக்கி²தகோ³பிதங் உத³கங் அவஹரந்தஸ்ஸ பாராஜிகங் வுத்தங், தேனேவ நீஹாரேன. வாபியங் வாதி பரஸந்தகாய ஸாரக்கா²ய வாபியங் வா. தளாகே வாதி தாதி³ஸே ஜாதஸ்ஸரே வா. ஏவங் ஸாரக்கா²னங் பொக்க²ரணிஆதீ³னங் ஏதேஹி வா அவுத்தஸமுச்சயேன வா-ஸத்³தே³ன வா க³ஹணங் வேதி³தப்³ப³ங். அத்தனோ பா⁴ஜனங் பவேஸெத்வா க³ண்ஹந்தஸ்ஸாதி உபலக்க²ணபத³ந்தி பா⁴ஜனக³தஜலே ச இத⁴ ச தேலபா⁴ஜனே விய முகே²ன வா வங்ஸாதீ³ஹி வா ஆகட்³டி⁴த்வா தெ²ய்யசித்தேன பிவந்தஸ்ஸ யதா²வத்து²கமாபத்திவிதா⁴னங் வேதி³தப்³ப³ங்.

    Tathāti yathā toyadullabhakālasmiṃ bhājane rakkhitagopitaṃ udakaṃ avaharantassa pārājikaṃ vuttaṃ, teneva nīhārena. Vāpiyaṃ vāti parasantakāya sārakkhāya vāpiyaṃ vā. Taḷāke vāti tādise jātassare vā. Evaṃ sārakkhānaṃ pokkharaṇiādīnaṃ etehi vā avuttasamuccayena vā-saddena vā gahaṇaṃ veditabbaṃ. Attano bhājanaṃ pavesetvā gaṇhantassāti upalakkhaṇapadanti bhājanagatajale ca idha ca telabhājane viya mukhena vā vaṃsādīhi vā ākaḍḍhitvā theyyacittena pivantassa yathāvatthukamāpattividhānaṃ veditabbaṃ.

    177. மரியாத³ந்தி வாபிஆதீ³னங் பாளிவட்டப³ந்த⁴ங். சி²ந்த³தோதி குதா³லாதீ³ஹி பங்ஸுஆதீ³னி உத்³த⁴ரித்வா த்³விதா⁴ கரொந்தஸ்ஸ. விஸேஸத்தா²வஜோதகேன து-ஸத்³தே³ன ‘‘மரியாத³ங் சி²ந்தி³த்வா து³ப்³ப³லங் கத்வா தஸ்ஸ சி²ந்த³னத்தா²ய வீசியோ உட்டா²பேதுங் உத³கங் ஸயங் ஓதரித்வா வா கோ³மஹிங்ஸே வா அஞ்ஞே மனுஸ்ஸே வா கீளந்தே தா³ரகே வா ஓதாரெத்வா வா அத்தனோ த⁴ம்மதாய ஓதிண்ணே தாஸெத்வா வா உத³கே டி²தங் ருக்க²ங் சி²ந்தி³த்வா வா சே²தா³பெத்வா வா பாதெத்வா வா பாதாபெத்வா வா ஜலங் கோ²பே⁴தி, ததோ உட்டி²தாஹி வீசீஹி மரியாதே³ சி²ன்னேபி தேனேவ சி²ன்னோ ஹோதி. ஏவமேவ கோ³மஹிங்ஸாத³யோ மரியாத³ங் ஆரோஹந்தேனாபி அஞ்ஞேஹி ஆரோஹாபெந்தேனாபி தேஸங் கு²ரேஹி மரியாதே³ சி²ன்னேபி, உத³கனித்³த⁴மனாதி³ங் பித³ஹித்வா வா பித³ஹாபெத்வா வா வாபிமரியாதா³ய நீசட்டா²னங் ப³ந்தி⁴த்வா வா ப³ந்தா⁴பெத்வா வா அதிரேகஜலாபக³மனமக்³க³தோ நீஹரிதப்³போ³த³கங் வாரெத்வா வா பா³ஹிரதோ உத³கங் பவேஸெத்வா வா பூரேதி, ஓகே⁴ன மரியாதே³ சி²ன்னேபி தேனேவ சி²ன்னங் ஹோதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.108 அத்த²தோ ஸமானங்) ஏவமாதி³கங் அட்ட²கதா²க³தவிஸேஸங் ஸங்க³ண்ஹாதி. அதி³ன்னாதா³னபுப்³ப³தோதி அதி³ன்னாதா³னஸ்ஸ புப்³ப³பயோக³த்தா. பூ⁴தகா³மேன ஸத்³தி⁴ம்பீதி பூ⁴தகா³மேனபி ஸத்³தி⁴ங். அபி-ஸத்³தே³ன பத²விக²ணனங் ஸம்பிண்டே³தி. மரியாத³ங் சி²ந்த³ந்தோ தத்த²ஜாதங் திணாதி³ங் சி²ந்த³தி, பூ⁴தகா³மபாசித்தியேன ஸத்³தி⁴ங் து³க்கடங். ஜாதபத²விங் சி²ந்த³தி, பத²விக²ணனபாசித்தியேன ஸத்³தி⁴ங் து³க்கடங் ஆபஜ்ஜதீதி அதி⁴ப்பாயோ.

    177.Mariyādanti vāpiādīnaṃ pāḷivaṭṭabandhaṃ. Chindatoti kudālādīhi paṃsuādīni uddharitvā dvidhā karontassa. Visesatthāvajotakena tu-saddena ‘‘mariyādaṃ chinditvā dubbalaṃ katvā tassa chindanatthāya vīciyo uṭṭhāpetuṃ udakaṃ sayaṃ otaritvā vā gomahiṃse vā aññe manusse vā kīḷante dārake vā otāretvā vā attano dhammatāya otiṇṇe tāsetvā vā udake ṭhitaṃ rukkhaṃ chinditvā vā chedāpetvā vā pātetvā vā pātāpetvā vā jalaṃ khobheti, tato uṭṭhitāhi vīcīhi mariyāde chinnepi teneva chinno hoti. Evameva gomahiṃsādayo mariyādaṃ ārohantenāpi aññehi ārohāpentenāpi tesaṃ khurehi mariyāde chinnepi, udakaniddhamanādiṃ pidahitvā vā pidahāpetvā vā vāpimariyādāya nīcaṭṭhānaṃ bandhitvā vā bandhāpetvā vā atirekajalāpagamanamaggato nīharitabbodakaṃ vāretvā vā bāhirato udakaṃ pavesetvā vā pūreti, oghena mariyāde chinnepi teneva chinnaṃ hotī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.108 atthato samānaṃ) evamādikaṃ aṭṭhakathāgatavisesaṃ saṅgaṇhāti. Adinnādānapubbatoti adinnādānassa pubbapayogattā. Bhūtagāmena saddhimpīti bhūtagāmenapi saddhiṃ. Api-saddena pathavikhaṇanaṃ sampiṇḍeti. Mariyādaṃ chindanto tatthajātaṃ tiṇādiṃ chindati, bhūtagāmapācittiyena saddhiṃ dukkaṭaṃ. Jātapathaviṃ chindati, pathavikhaṇanapācittiyena saddhiṃ dukkaṭaṃ āpajjatīti adhippāyo.

    178. காதப்³போ³தி எத்த² ‘‘ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன ஆபத்தியா’’தி பாட²ஸேஸோ. அந்தோபூ⁴தஹெத்வத்த²வஸேன காரேதப்³போ³தி க³ஹேதப்³போ³. அந்தோ ட²த்வா சி²ந்த³ந்தோ ப³ஹிஅந்தேன, ப³ஹி ட²த்வா சி²ந்த³ந்தோ அந்தோஅந்தேன, உப⁴யத்தா²பி ட²த்வா சி²ந்த³ந்தோ மஜ்ஜ²தோ ப⁴ண்ட³க்³கே⁴ன ஆபத்தியா காரேதப்³போ³தி யோஜனா. அயங் பனெத்த² அத்தோ² – அந்தோவாபியங் ட²த்வா மரியாத³ங் சி²ந்தி³த்வா உத³கே ப³ஹி நிக்க²மிதே நிக்க²ந்தஉத³கக்³கே⁴ன து³க்கடது²ல்லச்சயபாராஜிகாஸு யதா²பன்னாய ஆபத்தியா காரேதப்³போ³. ப³ஹி ட²த்வா மரியாத³ங் சி²ந்தி³த்வா அந்தோவாபியங் பவிஸந்தோத³கஸ்ஸ டி²தட்டா²னதோ சாவிதக்க²ணே நிக்க²ந்தஉத³கக்³கே⁴ன ஆபத்தியா காரேதப்³போ³. கதா³சி அந்தோ கதா³சி ப³ஹி ட²த்வா மரியாத³ங் மஜ்ஜே² ட²பெத்வா சி²ந்த³ந்தோ மஜ்ஜே² டி²தட்டா²னங் சி²ந்தி³த்வா உத³கஸ்ஸ நீஹடக்க²ணே நீஹடஉத³கஸ்ஸ அக்³கே⁴ன ஆபத்தியா காரேதப்³போ³தி.

    178.Kātabboti ettha ‘‘bhaṇḍagghena āpattiyā’’ti pāṭhaseso. Antobhūtahetvatthavasena kāretabboti gahetabbo. Anto ṭhatvā chindanto bahiantena, bahi ṭhatvā chindanto antoantena, ubhayatthāpi ṭhatvā chindanto majjhato bhaṇḍagghena āpattiyā kāretabboti yojanā. Ayaṃ panettha attho – antovāpiyaṃ ṭhatvā mariyādaṃ chinditvā udake bahi nikkhamite nikkhantaudakagghena dukkaṭathullaccayapārājikāsu yathāpannāya āpattiyā kāretabbo. Bahi ṭhatvā mariyādaṃ chinditvā antovāpiyaṃ pavisantodakassa ṭhitaṭṭhānato cāvitakkhaṇe nikkhantaudakagghena āpattiyā kāretabbo. Kadāci anto kadāci bahi ṭhatvā mariyādaṃ majjhe ṭhapetvā chindanto majjhe ṭhitaṭṭhānaṃ chinditvā udakassa nīhaṭakkhaṇe nīhaṭaudakassa agghena āpattiyā kāretabboti.

    உத³கட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Udakaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    179-80. வாரேனாதி வாரேன வாரேன ஸாமணேரா அரஞ்ஞதோ யங் த³ந்தகட்ட²ங் ஸங்க⁴ஸ்ஸத்தா²ய ஆனெத்வா ஸசே ஆசரியானம்பி ஆஹரந்தி, யாவ தே த³ந்தகட்ட²ங் பமாணேன சி²ந்தி³த்வா ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச ஆசரியானஞ்ச ந நிய்யாதெ³ந்தி, தாவ அரஞ்ஞதோ ஆப⁴தத்தா தங் ஸப்³ப³ங் ஸங்க⁴ஸ்ஸ ச ஸகஸகஆசரியானஞ்ச ஆப⁴தங் த³ந்தகட்ட²ங் தேஸமேவ ச த³ந்தகட்ட²ஹாரகானங் ஸாமணேரானங் ஸந்தகங் ஹோதீதி அத்த²யோஜனா.

    179-80.Vārenāti vārena vārena sāmaṇerā araññato yaṃ dantakaṭṭhaṃ saṅghassatthāya ānetvā sace ācariyānampi āharanti, yāva te dantakaṭṭhaṃ pamāṇena chinditvā saṅghassa ca ācariyānañca na niyyādenti, tāva araññato ābhatattā taṃ sabbaṃ saṅghassa ca sakasakaācariyānañca ābhataṃ dantakaṭṭhaṃ tesameva ca dantakaṭṭhahārakānaṃ sāmaṇerānaṃ santakaṃ hotīti atthayojanā.

    181. தஸ்மாதி யஸ்மா தேஸமேவ ஸாமணேரானங் ஸந்தகங் ஹோதி, தஸ்மா. தங் அரஞ்ஞதோ ஆப⁴தங் த³ந்தகட்ட²ஞ்ச ஸங்க⁴ஸ்ஸ க³ருப⁴ண்ட³ஞ்ச த³ந்தகட்ட²ந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸங்கி⁴காய பூ⁴மியங் உப்பன்னங் ஸங்கே⁴ன ரக்கி²தகோ³பிதத்தா க³ருப⁴ண்ட³பூ⁴தங் த³ந்தகட்ட²ஞ்சாதி வுத்தங் ஹோதி. க³ண்ஹந்தஸ்ஸ சாதி அதி⁴கச-காரேன இஹாவுத்தஸ்ஸ அட்ட²கதா²க³தஸ்ஸ க³ணபுக்³க³லகி³ஹிபரிப³த்³த⁴ ஆராமுய்யானஸஞ்ஜாதசி²ன்னாசி²ன்னரக்கி²தகோ³பிதத³ந்தகட்ட²ஸ்ஸ ஸமுச்சிதத்தா தஞ்ச தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹந்தஸ்ஸ அவஹடத³ந்தகட்ட²ஸ்ஸ அக்³க⁴வஸேன ஆபத்தியோ வத்தப்³பா³தி அயமத்தோ² தீ³பிதோ ஹோதி.

    181.Tasmāti yasmā tesameva sāmaṇerānaṃ santakaṃ hoti, tasmā. Taṃ araññato ābhataṃ dantakaṭṭhañca saṅghassa garubhaṇḍañca dantakaṭṭhanti sambandho. Saṅghikāya bhūmiyaṃ uppannaṃ saṅghena rakkhitagopitattā garubhaṇḍabhūtaṃ dantakaṭṭhañcāti vuttaṃ hoti. Gaṇhantassa cāti adhikaca-kārena ihāvuttassa aṭṭhakathāgatassa gaṇapuggalagihiparibaddha ārāmuyyānasañjātachinnāchinnarakkhitagopitadantakaṭṭhassa samuccitattā tañca theyyacittena gaṇhantassa avahaṭadantakaṭṭhassa agghavasena āpattiyo vattabbāti ayamattho dīpito hoti.

    182. தேஹி த³ந்தகட்ட²ஹாரகேஹி ஸாமணேரேஹி. நிய்யாதி³தந்தி மஹாஸங்க⁴ஸ்ஸ படிபாதி³தங்.

    182.Tehi dantakaṭṭhahārakehi sāmaṇerehi. Niyyāditanti mahāsaṅghassa paṭipāditaṃ.

    183. ஸங்கி⁴ககாலதோ பட்டா²ய தெ²ய்யசித்தேன க³ண்ஹதோபி அவஹாராபா⁴வே காரணங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘அரக்க²த்தா’’திஆதி³. தத்த² அரக்க²த்தாதி ஸங்கி⁴கபா⁴வேன லத்³தே⁴பி ரக்கி²தகோ³பிதத³ந்தகட்டே² விய ஸங்கே⁴ன கதாரக்கா²யாபா⁴வா. யதா²வுட்³ட⁴மபா⁴ஜேதப்³ப³தோதி ஸங்கி⁴கத்தஸ்ஸாபி ஸதோ யதா²வுட்³ட⁴ங் படிபாடிமனதிக்கம்ம பா⁴ஜேதப்³ப³ப²லபுப்பா²தீ³னங் விய பா⁴ஜேதப்³ப³தாபா⁴வதோ. ஸப்³ப³ஸாதா⁴ரணத்தா சாதி ஸங்க⁴பரியாபன்னானங் ஸப்³பே³ஸமேவ ஸாதா⁴ரணத்தா.

    183. Saṅghikakālato paṭṭhāya theyyacittena gaṇhatopi avahārābhāve kāraṇaṃ dassetumāha ‘‘arakkhattā’’tiādi. Tattha arakkhattāti saṅghikabhāvena laddhepi rakkhitagopitadantakaṭṭhe viya saṅghena katārakkhāyābhāvā. Yathāvuḍḍhamabhājetabbatoti saṅghikattassāpi sato yathāvuḍḍhaṃ paṭipāṭimanatikkamma bhājetabbaphalapupphādīnaṃ viya bhājetabbatābhāvato. Sabbasādhāraṇattā cāti saṅghapariyāpannānaṃ sabbesameva sādhāraṇattā.

    இத³ந்தி ஸங்க⁴ஸ்ஸ நிய்யாதி³தத³ந்தகட்ட²ங். அஞ்ஞங் வியாதி அஞ்ஞங் க³ணபுக்³க³லாதி³ஸந்தகங் ரக்கி²தகோ³பிதத³ந்தகட்ட²ங் விய. ஏவங் சோரிகாய க³ண்ஹதோ அவஹாராபா⁴வே காரணேன ஸாதி⁴தேபி தெ²ய்யசித்தேன ஸகபரிக்கா²ரம்பி க³ண்ஹதோ து³க்கடஸ்ஸ வுத்தத்தா ததா² க³ண்ஹந்தோ து³க்கடா ந முச்சதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். வத்தங் பன ஜானிதப்³ப³ங் – ஸங்கி⁴கத³ந்தகட்ட²ங் க³ண்ஹந்தேன பதா⁴னக⁴ராதீ³ஸு பவிஸித்வா சிரேன ஓஸரந்தேன ப³ஹி வீதினாமேதப்³ப³தி³வஸே க³ணெத்வா தங்பமாணேன க³ஹேதப்³ப³ங், மக்³க³ங் க³ச்ச²ந்தேன ஏகங் த்³வே த³ந்தகட்டா²னி த²விகாய பக்கி²பித்வா க³ந்தப்³ப³ங், தத்தே²வ வஸந்தேன தி³வஸே கா²தி³தப்³ப³த³ந்தகட்ட²ங் க³ஹேதப்³ப³ந்தி.

    Idanti saṅghassa niyyāditadantakaṭṭhaṃ. Aññaṃ viyāti aññaṃ gaṇapuggalādisantakaṃ rakkhitagopitadantakaṭṭhaṃ viya. Evaṃ corikāya gaṇhato avahārābhāve kāraṇena sādhitepi theyyacittena sakaparikkhārampi gaṇhato dukkaṭassa vuttattā tathā gaṇhanto dukkaṭā na muccatīti daṭṭhabbaṃ. Vattaṃ pana jānitabbaṃ – saṅghikadantakaṭṭhaṃ gaṇhantena padhānagharādīsu pavisitvā cirena osarantena bahi vītināmetabbadivase gaṇetvā taṃpamāṇena gahetabbaṃ, maggaṃ gacchantena ekaṃ dve dantakaṭṭhāni thavikāya pakkhipitvā gantabbaṃ, tattheva vasantena divase khāditabbadantakaṭṭhaṃ gahetabbanti.

    த³ந்தகட்ட²கதா²வண்ணனா.

    Dantakaṭṭhakathāvaṇṇanā.

    184. ‘‘அக்³கி³ங் வா தே³தீ’’திஆதீ³ஸு ‘‘ருக்கே²’’தி பகரணதோ லப்³ப⁴தி ‘‘ருக்கோ² வினஸ்ஸதீ’’தி வக்க²மானத்தா, ருக்கோ² ச ‘‘வனப்பதி நாம யோ மனுஸ்ஸானங் பரிக்³க³ஹிதோ ஹோதி ருக்கோ² பரிபோ⁴கோ³’’தி (பாரா॰ 110) பாளியங் ஆக³தத்தா ச அட்ட²கதா²ய (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.110) ச வுத்தனயேன அம்ப³லபு³ஜபனஸாதி³கோ மனுஸ்ஸானங் பரிபோ⁴கா³ரஹோ மனுஸ்ஸாயத்தோ ரக்கி²தகோ³பிதோயேவ க³ஹேதப்³போ³. அக்³கி³ங் வா தே³தீதி சோரிகாய அக்³கி³ங் ஆலிம்பேதி வா. ஸத்தே²ன ருக்கே² ஸமந்ததோ ஆகோடேதீதி வாஸிப²ரஸுஆதி³ஸத்தே²ன ருக்க²தசங் சி²ந்த³ந்தோ ஸமந்ததோ ஆவாடங் த³ஸ்ஸேதி. மண்டூ³ககண்டகனாமகங் விஸங் வா ருக்கே² ஆகோடேதீதி சோரிகாய ருக்க²ங் நாஸேதுகாமோ ருக்கே² மண்டூ³ககண்டகனாமகங் விஸங் பவேஸேதி.

    184.‘‘Aggiṃvā detī’’tiādīsu ‘‘rukkhe’’ti pakaraṇato labbhati ‘‘rukkho vinassatī’’ti vakkhamānattā, rukkho ca ‘‘vanappati nāma yo manussānaṃ pariggahito hoti rukkho paribhogo’’ti (pārā. 110) pāḷiyaṃ āgatattā ca aṭṭhakathāya (pārā. aṭṭha. 1.110) ca vuttanayena ambalabujapanasādiko manussānaṃ paribhogāraho manussāyatto rakkhitagopitoyeva gahetabbo. Aggiṃ vā detīti corikāya aggiṃ ālimpeti vā. Satthena rukkhe samantato ākoṭetīti vāsipharasuādisatthena rukkhatacaṃ chindanto samantato āvāṭaṃ dasseti. Maṇḍūkakaṇṭakanāmakaṃ visaṃ vā rukkhe ākoṭetīti corikāya rukkhaṃ nāsetukāmo rukkhe maṇḍūkakaṇṭakanāmakaṃ visaṃ paveseti.

    185. யேன வா தேன வாதி யதா²வுத்தேன வா அவுத்தேன வா யேன கேனசி உபாயேன. ருக்கோ² வினஸ்ஸதீதி அக்³கி³ங் த³த்வா ஜா²பிதோ த⁴ஞ்ஞகலாபோ விய, தேலகும்பீ⁴ விய ச வினாவ டா²னாசாவனேன யதா²ட்டி²தமேவனஸ்ஸதி. ‘‘ட³ய்ஹதீ’’தி இத³ங் ‘‘அக்³கி³ங் தே³தீ’’தி இத³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். வினஸ்ஸதீதி மண்டூ³ககண்டகாகோடனாதி³அவஸேஸபயோக³ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங் ‘‘தெ²ய்யசித்தோ சி²ந்த³தி, பஹாரே பஹாரே ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ, ஏகங் பஹாரங் அனாக³தே ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ, தஸ்மிங் பஹாரே ஆக³தே ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 110) டா²னாசாவனேன பாராஜிகஸ்ஸ ஆக³தத்தா. பகாஸிதந்தி எத்த² ‘‘அட்ட²கதா²ய’’ந்தி லப்³ப⁴தி. பாடா²க³தங் பாராஜிகங் பன பாரிஸேஸதோ ச ஸூசீயதீதி தப்³பா³சகஸ்ஸ வா ஸங்கா³ஹகஸ்ஸ வா வசனஸ்ஸ இஹாவிஜ்ஜமானத்தா தத்த² வினிச்ச²யோ பாஸங்ஸிகோபி இஹாவுத்தோ.

    185.Yena vā tena vāti yathāvuttena vā avuttena vā yena kenaci upāyena. Rukkho vinassatīti aggiṃ datvā jhāpito dhaññakalāpo viya, telakumbhī viya ca vināva ṭhānācāvanena yathāṭṭhitamevanassati. ‘‘Ḍayhatī’’ti idaṃ ‘‘aggiṃ detī’’ti idaṃ sandhāya vuttaṃ. Vinassatīti maṇḍūkakaṇṭakākoṭanādiavasesapayogaṃ sandhāya vuttanti daṭṭhabbaṃ ‘‘theyyacitto chindati, pahāre pahāre āpatti dukkaṭassa, ekaṃ pahāraṃ anāgate āpatti thullaccayassa, tasmiṃ pahāre āgate āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 110) ṭhānācāvanena pārājikassa āgatattā. Pakāsitanti ettha ‘‘aṭṭhakathāya’’nti labbhati. Pāṭhāgataṃ pārājikaṃ pana pārisesato ca sūcīyatīti tabbācakassa vā saṅgāhakassa vā vacanassa ihāvijjamānattā tattha vinicchayo pāsaṃsikopi ihāvutto.

    வனப்பதிகதா²வண்ணனா.

    Vanappatikathāvaṇṇanā.

    186-7. ‘‘ஹரணகங் நாம அஞ்ஞஸ்ஸ ஹரணகங் ப⁴ண்ட³ங். தெ²ய்யசித்தோ ஆமஸதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ. ப²ந்தா³பேதி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ. டா²னா சாவேதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 111) வுத்தஹரணகனித்³தே³ஸே ‘‘டா²னா சாவேதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’தி (பாரா॰ 111) பாடே² ‘‘டா²ன’’ந்தி க³ஹிதஸீஸாதி³ட்டா²னப்பபே⁴த³வஸேன அட்ட²கதா²ய (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.110) ஆக³தவினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘சி²ந்தி³த்வா மோசெத்வா க³ண்ஹதோ’’தி. கிரியானங் ஸகம்மகத்தா ‘‘அலங்கார’’ந்தி பாட²ஸேஸோ. சி²ந்தி³த்வாதி கீ³வெய்யகாதி³ங். மோசெத்வாதி கண்ணபிளந்த⁴னாதி³ங்.

    186-7. ‘‘Haraṇakaṃ nāma aññassa haraṇakaṃ bhaṇḍaṃ. Theyyacitto āmasati, āpatti dukkaṭassa. Phandāpeti, āpatti thullaccayassa. Ṭhānā cāveti, āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 111) vuttaharaṇakaniddese ‘‘ṭhānā cāveti, āpatti pārājikassā’’ti (pārā. 111) pāṭhe ‘‘ṭhāna’’nti gahitasīsādiṭṭhānappabhedavasena aṭṭhakathāya (pārā. aṭṭha. 1.110) āgatavinicchayaṃ dassetumāha ‘‘chinditvā mocetvā gaṇhato’’ti. Kiriyānaṃ sakammakattā ‘‘alaṅkāra’’nti pāṭhaseso. Chinditvāti gīveyyakādiṃ. Mocetvāti kaṇṇapiḷandhanādiṃ.

    ஸீஸாதீ³ஹி மோசிதமத்தஸ்மிந்தி எத்தா²பி விஸேஸிதப்³ப³த³ஸ்ஸனத்த²ங் ‘‘அலங்காரஸ்மி’’ந்தி தமேவ பு⁴ம்மேகவசனந்தவஸேன க³ஹேதப்³ப³ங். ஆகட்³ட⁴னவிகட்³ட⁴னந்தி எத்த² அபி⁴முக²ங் கட்³ட⁴னங் ஆகட்³ட⁴னந்தி கத்வா அத்தனோ ஸமீபமாவிஞ்ச²னங் ஆகட்³ட⁴னங், விபரீதங் கட்³ட⁴னங் விகட்³ட⁴னந்தி கத்வா தப்³பி³பரீதங் விகட்³ட⁴னங்.

    Sīsādīhimocitamattasminti etthāpi visesitabbadassanatthaṃ ‘‘alaṅkārasmi’’nti tameva bhummekavacanantavasena gahetabbaṃ. Ākaḍḍhanavikaḍḍhananti ettha abhimukhaṃ kaḍḍhanaṃ ākaḍḍhananti katvā attano samīpamāviñchanaṃ ākaḍḍhanaṃ, viparītaṃ kaḍḍhanaṃ vikaḍḍhananti katvā tabbiparītaṃ vikaḍḍhanaṃ.

    188-9. வலயந்தி அவங்கங் மட்ட²ஹத்தூ²பக³ங். கடகம்பி வாதி அனேகவங்கே யோஜெத்வா பு³ப்³பு³ளாதீ³னி த³ஸ்ஸெத்வா வா அத³ஸ்ஸெத்வா வா கதங் ஹத்தூ²பக³ங். அக்³க³பா³ஹுந்தி கப்பரதோ பட்டா²ய அக்³க³ஹத்த²ங். அபராபரங் சாரேதீதி இதோ சிதோ ச ஸஞ்சாரேதி. ‘‘ஸாரேதீ’’தி வா பாடோ², ஸோயேவ அத்தோ². தங் வலயங் வா கடகங் வா. ஆகாஸக³தங் கரோதீதி ஸப்³ப³தி³ஸாஹி யதா² ஹத்த²ங் ந பு²ஸதி, ததா² ஆகாஸக³தங் கரோதி. நிதி⁴வலயஸ்ஸ பவேஸிதருக்க²மூலே ஸப்³ப³தி³ஸாஹி அபு²ஸந்தங் ஆகாஸக³தகரணே பாராஜிகங் ஹோதி, இத⁴ ‘‘ரக்க²தீ’’தி கஸ்மா வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘ஸவிஞ்ஞாணகதோ’’திஆதி³. இத³ந்தி வலயங் கடகஞ்ச.

    188-9.Valayanti avaṅkaṃ maṭṭhahatthūpagaṃ. Kaṭakampi vāti anekavaṅke yojetvā bubbuḷādīni dassetvā vā adassetvā vā kataṃ hatthūpagaṃ. Aggabāhunti kapparato paṭṭhāya aggahatthaṃ. Aparāparaṃ cāretīti ito cito ca sañcāreti. ‘‘Sāretī’’ti vā pāṭho, soyeva attho. Taṃ valayaṃ vā kaṭakaṃ vā. Ākāsagataṃ karotīti sabbadisāhi yathā hatthaṃ na phusati, tathā ākāsagataṃ karoti. Nidhivalayassa pavesitarukkhamūle sabbadisāhi aphusantaṃ ākāsagatakaraṇe pārājikaṃ hoti, idha ‘‘rakkhatī’’ti kasmā vuttanti āha ‘‘saviññāṇakato’’tiādi. Idanti valayaṃ kaṭakañca.

    190. ‘‘நிவத்த²ங் வத்த²’’ந்தி இமினா சீவரம்பி க³ய்ஹதி. பரஸ்ஸ வத்த²ஸாமிகஸ்ஸ. பரோபீதி வத்த²ஸாமிகோபி. தந்தி சோரேன அச்சி²ஜ்ஜமானங் அத்தனா நிவத்த²வத்த²ங். லஜ்ஜாய ஸஹஸா ந முஞ்சதீதி லஜ்ஜாய ஸீக⁴தரங் ந பரிச்சஜதி.

    190.‘‘Nivatthaṃ vattha’’nti iminā cīvarampi gayhati. Parassa vatthasāmikassa. Paropīti vatthasāmikopi. Tanti corena acchijjamānaṃ attanā nivatthavatthaṃ. Lajjāya sahasā na muñcatīti lajjāya sīghataraṃ na pariccajati.

    191. சோரோபி ஆகட்³ட⁴தி, ஸோ பரோபி ஆகட்³ட⁴தீதி யோஜனா. ஸோ பரோ சோரதோ அஞ்ஞோ, வத்த²ஸாமிகோதி அத்தோ². பரஸ்ஸாதி வத்த²ஸாமிகஸ்ஸ.

    191. Coropi ākaḍḍhati, so paropi ākaḍḍhatīti yojanā. So paro corato añño, vatthasāmikoti attho. Parassāti vatthasāmikassa.

    192. ‘‘டா²னா சாவெய்யா’’தி பாடே² டா²ன-ஸத்³தே³ன ஸங்க³ஹிதஸீஸாதி³ட்டா²னதோ ஹரீயதேதி ஹரணகந்தி வுத்தாலங்காராதி³ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ சாவனேன பாராஜிகங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ததே³வ ஹரணகங் ஹாரகேன ஸஹ ஹரந்தஸ்ஸ ஹாரகஸ்ஸ டி²தட்டா²னதோ அபனயனேன டா²னாசாவனஞ்ச ‘‘டா²னா சாவெய்யா’’தி இமினாவ ஸங்க³ய்ஹதீதி தத்தா²பி வினிச்ச²யங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘ஸப⁴ண்ட³ஹாரக’’ந்திஆதி³. ப⁴ண்ட³ங் ஹரதி நேதீதி ப⁴ண்ட³ஹாரகோ, புரிஸாதி³கோ, தேன ஸஹாதி ஸப⁴ண்ட³ஹாரகங், அலங்காரவத்தா²தீ³னி ஆதா³ய க³ச்ச²ந்தேஹி இத்தி²புரிஸாதி³பாணேஹி ஸஹேவ. ப⁴ண்ட³ந்தி தேஹி ஹரியமானத்தா ஹரணகஸங்கா²தவத்தா²ப⁴ரணாதி³ப⁴ண்ட³ங் . நெந்தஸ்ஸாதி ‘‘நெந்தோ அஸ்ஸா’’தி பத³ச்சே²தோ³. நெந்தோதி டி²தட்டா²னதோ சாவெத்வா அத்தனா இச்சி²ததி³ஸாபி⁴முக²ங் பாபெந்தோ. அஸ்ஸ பட²மே பாதே³ அதிக்கந்தே து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜித்வாதி பாட²ஸேஸயோஜனா. அஸ்ஸாதி இமஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ஹாரகஸ்ஸ. பட²மபாதே³ அதிக்கந்தே அத்தனா பட²மங் க³ந்தப்³ப³தி³ஸதோ சோரஸ்ஸாபி⁴மததி³ஸங் க³தே து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜித்வா து³தியே அதிக்கந்தே சுதோ ஸியாதி யோஜனா.

    192. ‘‘Ṭhānā cāveyyā’’ti pāṭhe ṭhāna-saddena saṅgahitasīsādiṭṭhānato harīyateti haraṇakanti vuttālaṅkārādibhaṇḍassa cāvanena pārājikaṃ dassetvā idāni tadeva haraṇakaṃ hārakena saha harantassa hārakassa ṭhitaṭṭhānato apanayanena ṭhānācāvanañca ‘‘ṭhānā cāveyyā’’ti imināva saṅgayhatīti tatthāpi vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘sabhaṇḍahāraka’’ntiādi. Bhaṇḍaṃ harati netīti bhaṇḍahārako, purisādiko, tena sahāti sabhaṇḍahārakaṃ, alaṅkāravatthādīni ādāya gacchantehi itthipurisādipāṇehi saheva. Bhaṇḍanti tehi hariyamānattā haraṇakasaṅkhātavatthābharaṇādibhaṇḍaṃ . Nentassāti ‘‘nento assā’’ti padacchedo. Nentoti ṭhitaṭṭhānato cāvetvā attanā icchitadisābhimukhaṃ pāpento. Assa paṭhame pāde atikkante thullaccayaṃ āpajjitvāti pāṭhasesayojanā. Assāti imassa bhaṇḍahārakassa. Paṭhamapāde atikkante attanā paṭhamaṃ gantabbadisato corassābhimatadisaṃ gate thullaccayaṃ āpajjitvā dutiye atikkante cuto siyāti yojanā.

    193. தெ²ய்யசேதனோ ஸசே தஜ்ஜெத்வா பரஸ்ஸ ஹத்த²தோ ப⁴ண்ட³ங் பாதாபேதி, பரஸ்ஸ ஹத்த²தோ ப⁴ண்டே³ முத்தமத்தே தஜ்ஜெத்வா பாதாபகஸ்ஸ பராஜயோதி யோஜனா. ப⁴ண்டே³ முத்தமத்தேதி ப⁴ண்டே³ ஹத்த²தோ கேஸக்³க³மத்தம்பி முத்தக்க²ணே.

    193. Theyyacetano sace tajjetvā parassa hatthato bhaṇḍaṃ pātāpeti, parassa hatthato bhaṇḍe muttamatte tajjetvā pātāpakassa parājayoti yojanā. Bhaṇḍe muttamatteti bhaṇḍe hatthato kesaggamattampi muttakkhaṇe.

    194. அதா²பீதி அத² வா. பரிகப்பெத்வா பாதாபேதி வாதி எத்த² ‘‘யங் மய்ஹங் ருச்சதி, தங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி வா ‘‘ஏவரூபங் சே ஹோதி, க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி விஸேஸெத்வா வா பரிகப்பெத்வா தஜ்ஜெத்வா பாதேதி, து³க்கடங். ஏவங் பாதிதங் ப⁴ண்ட³ங் தஸ்ஸ சோரஸ்ஸ ஆமஸனே து³க்கடங் வுத்தந்தி யோஜனா.

    194.Athāpīti atha vā. Parikappetvā pātāpeti vāti ettha ‘‘yaṃ mayhaṃ ruccati, taṃ gaṇhissāmī’’ti vā ‘‘evarūpaṃ ce hoti, gaṇhissāmī’’ti visesetvā vā parikappetvā tajjetvā pāteti, dukkaṭaṃ. Evaṃ pātitaṃ bhaṇḍaṃ tassa corassa āmasane dukkaṭaṃ vuttanti yojanā.

    195. யதா²வத்து²ந்தி ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ அக்³கா⁴னுரூபங், து²ல்லச்சயங் ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ. ச²ட்³டி³தேபீதி தஸ்ஸ சோரபா⁴வங் ஜானித்வா பீ⁴ததஸிதேன அத்தனா நீயமானே ப⁴ண்டே³ ச²ட்³டி³தேபி ஸதி. தேனேவ டா²னாசாவனங் காராபிதந்தி பாராஜிகந்தி ந க³ஹேதப்³ப³ந்தி ஆஹ ‘‘ந தோ³ஸோ’’தி. ‘‘திட்ட² திட்டா²’’தி வுத்தே பன உத்தஸித்வா ச²ட்³ட³னங் தஸ்ஸ ஆணத்தியா வினா ஹோதீதி தத்த² தஸ்ஸ அனாபத்தீதி அதி⁴ப்பாயோ. ததா² வத³தோ பன அதி³ன்னாதா³னபுப்³ப³பயோக³த்தா து³க்கடமேவ.

    195.Yathāvatthunti bhaṇḍassa agghānurūpaṃ, thullaccayaṃ hotīti adhippāyo. Chaḍḍitepīti tassa corabhāvaṃ jānitvā bhītatasitena attanā nīyamāne bhaṇḍe chaḍḍitepi sati. Teneva ṭhānācāvanaṃ kārāpitanti pārājikanti na gahetabbanti āha ‘‘na doso’’ti. ‘‘Tiṭṭha tiṭṭhā’’ti vutte pana uttasitvā chaḍḍanaṃ tassa āṇattiyā vinā hotīti tattha tassa anāpattīti adhippāyo. Tathā vadato pana adinnādānapubbapayogattā dukkaṭameva.

    196. தந்தி தங் ச²ட்³டி³தங் ப⁴ண்ட³ங். தது³த்³தா⁴ரேதி தஸ்ஸ ச²ட்³டி³தஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ உத்³தா⁴ரே பாராஜிகங். பாராஜிகங் கதா³ ஸியாதி ஆஹ ‘‘ஸாமிகே ஸாலயே க³தே’’தி. நிராலயங் ச²ட்³டி³தங் பன க³ண்ஹதோ அஸதி தெ²ய்யசித்தே ந தோ³ஸோதி ப்³யதிரேகதோ த³ஸ்ஸேதி.

    196.Tanti taṃ chaḍḍitaṃ bhaṇḍaṃ. Taduddhāreti tassa chaḍḍitassa bhaṇḍassa uddhāre pārājikaṃ. Pārājikaṃ kadā siyāti āha ‘‘sāmike sālaye gate’’ti. Nirālayaṃ chaḍḍitaṃ pana gaṇhato asati theyyacitte na dosoti byatirekato dasseti.

    197. ஸாமிகஸ்ஸ ஸாலயகாலே க³ண்ஹந்தஸ்ஸாபி பாராஜிகாபா⁴வப்பகாரங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘க³ண்ஹதோ’’தி. புப்³ப³கா³தா²ய ‘‘த’’ந்தி இதா⁴னுவத்ததே. ஸகஸஞ்ஞாயக³ண்ஹதோதி ‘‘திட்ட² திட்டா²’’தி வசனதோ உத்தஸித்வா ஸாலயங் ச²ட்³டி³தங் தங் வத்து²ங் ஸகஸஞ்ஞாய க³ண்ஹந்தஸ்ஸ. க³ஹணேதி ஸகஸஞ்ஞாய க³ஹணஹேது, ஸகஸஞ்ஞாய க³ஹிதப⁴ண்ட³ங் அத்தனோ க³ஹணகாரணா பி⁴க்கு²ங் அவஹாராபத்திதோ ரக்க²தீதி அதி⁴ப்பாயோ . தேனாஹ ‘‘க³ஹணே பன ரக்க²தீ’’தி. ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் பன ஹோதீதி யோஜனா. ‘‘ததா²’’தி இமினா க³ஹணே ரக்க²தீதி அதிதி³ஸதி.

    197. Sāmikassa sālayakāle gaṇhantassāpi pārājikābhāvappakāraṃ dassetumāha ‘‘gaṇhato’’ti. Pubbagāthāya ‘‘ta’’nti idhānuvattate. Sakasaññāyagaṇhatoti ‘‘tiṭṭha tiṭṭhā’’ti vacanato uttasitvā sālayaṃ chaḍḍitaṃ taṃ vatthuṃ sakasaññāya gaṇhantassa. Gahaṇeti sakasaññāya gahaṇahetu, sakasaññāya gahitabhaṇḍaṃ attano gahaṇakāraṇā bhikkhuṃ avahārāpattito rakkhatīti adhippāyo . Tenāha ‘‘gahaṇe pana rakkhatī’’ti. Bhaṇḍadeyyaṃ pana hotīti yojanā. ‘‘Tathā’’ti iminā gahaṇe rakkhatīti atidisati.

    198-9. து⁴ரனிக்கே²பங் கத்வாதி ‘‘மய்ஹங் கிமேதேன ப⁴ண்டே³ன, ஜீவிதரக்க²னமேவ வரதர’’ந்தி நிராலயோ ஹுத்வா. தேனாஹ ‘‘பீ⁴தோ சோரா பலாயதீ’’தி. சோராதி எத்த² ச ஹேதும்ஹி நிஸ்ஸக்கங். க³ண்ஹதோதி எத்த² ‘‘த’’ந்தி பாட²ஸேஸோ, ததா² ச²ட்³டி³தங் தங் ப⁴ண்ட³ந்தி அத்தோ². உத்³தா⁴ரே து³க்கடந்தி வத்து²ம்ஹி அனவஜ்ஜேபி தெ²ய்யசித்தவஸேன து³க்கடங் ஹோதி, அஸதி தெ²ய்யசித்தே து³க்கடம்பி ந ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதி. ஆஹராபெந்தேதி எத்த² பா⁴வலக்க²ணே பு⁴ம்மங், தஸ்மிங் ப⁴ண்ட³ஸாமினி ஆஹராபெந்தே ஸதீதி அத்தோ².

    198-9.Dhuranikkhepaṃ katvāti ‘‘mayhaṃ kimetena bhaṇḍena, jīvitarakkhanameva varatara’’nti nirālayo hutvā. Tenāha ‘‘bhīto corā palāyatī’’ti. Corāti ettha ca hetumhi nissakkaṃ. Gaṇhatoti ettha ‘‘ta’’nti pāṭhaseso, tathā chaḍḍitaṃ taṃ bhaṇḍanti attho. Uddhāre dukkaṭanti vatthumhi anavajjepi theyyacittavasena dukkaṭaṃ hoti, asati theyyacitte dukkaṭampi na hotīti vuttaṃ hoti. Āharāpenteti ettha bhāvalakkhaṇe bhummaṃ, tasmiṃ bhaṇḍasāmini āharāpente satīti attho.

    200. நிராலயேன ச²ட்³டி³தவத்து²னோ க³ஹணே ப⁴ண்ட³தெ³ய்யஞ்ச அதெ³ந்தஸ்ஸ பராஜயோ ச கஸ்மாதி ஆஹ ‘‘தஸ்ஸா’’திஆதி³. அஞ்ஞாஸூதி மஹாபச்சரியாதீ³ஸு இதராஸு அட்ட²கதா²ஸு.

    200. Nirālayena chaḍḍitavatthuno gahaṇe bhaṇḍadeyyañca adentassa parājayo ca kasmāti āha ‘‘tassā’’tiādi. Aññāsūti mahāpaccariyādīsu itarāsu aṭṭhakathāsu.

    ஹரணககதா²வண்ணனா.

    Haraṇakakathāvaṇṇanā.

    201. உபனிதி⁴கதா²ய ‘‘ந க³ண்ஹாமீ’’தி ஸம்பஜானமுஸாவாத³ங் பா⁴ஸதோதி யோஜனா. யேன கேனசி ரஹஸி ‘‘இத³ங் மய்ஹங் ப⁴ண்ட³ங் படிஸாமெத்வா தே³ஹீ’’தி நிய்யாதி³தங் ப⁴ண்ட³ங் பச்சா² ஸாமிகேன ‘‘தே³ஹி மே தங் ப⁴ண்ட³’’ந்தி வுத்தே அச்சந்தமுபக³ந்துங் ‘‘நாஹங் க³ண்ஹாமீ’’தி ஸம்பஜானமுஸாவாத³ங் பா⁴ஸதோதி அத்தோ². க³ண்ஹாமீதி அக்³க³ஹேஸிங். அச்சந்தா ஹேஸோ அதீதே வத்தமானப்பயோகோ³யங். ‘‘ஸம்பஜானமுஸாவாதே³ பாசித்திய’’ந்தி (பாசி॰ 2) இமஸ்ஸ ஸிக்கா²பத³ஸ்ஸ விஸயே கஸ்மா து³க்கடங் வுத்தந்தி ஆஹ ‘‘அதி³ன்னாதா³னபுப்³ப³கத்தா’’திஆதி³. தத்த² அதி³ன்னாதா³னபுப்³ப³கத்தாதி அதி³ன்னாதா³னஸ்ஸ ஸஹபயோக³வஸேன புப்³ப³ங்க³மத்தா, ந புப்³ப³பயோக³த்தா. ந ஹி அதி³ன்னாதா³னஸ்ஸ புப்³ப³பயோகே³ பாசித்தியட்டா²னே து³க்கடமத்தீ²தி. தேனேவாஹ அட்ட²கதா²யங் ‘‘அதி³ன்னாதா³னஸ்ஸ பயோக³த்தா’’தி.

    201. Upanidhikathāya ‘‘na gaṇhāmī’’ti sampajānamusāvādaṃ bhāsatoti yojanā. Yena kenaci rahasi ‘‘idaṃ mayhaṃ bhaṇḍaṃ paṭisāmetvā dehī’’ti niyyāditaṃ bhaṇḍaṃ pacchā sāmikena ‘‘dehi me taṃ bhaṇḍa’’nti vutte accantamupagantuṃ ‘‘nāhaṃ gaṇhāmī’’ti sampajānamusāvādaṃ bhāsatoti attho. Gaṇhāmīti aggahesiṃ. Accantā heso atīte vattamānappayogoyaṃ. ‘‘Sampajānamusāvāde pācittiya’’nti (pāci. 2) imassa sikkhāpadassa visaye kasmā dukkaṭaṃ vuttanti āha ‘‘adinnādānapubbakattā’’tiādi. Tattha adinnādānapubbakattāti adinnādānassa sahapayogavasena pubbaṅgamattā, na pubbapayogattā. Na hi adinnādānassa pubbapayoge pācittiyaṭṭhāne dukkaṭamatthīti. Tenevāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘adinnādānassa payogattā’’ti.

    202. ஏதஸ்ஸாதி ஏதஸ்ஸ ஸமீபே. கிங் நு த³ஸ்ஸதீதி த³ஸ்ஸதி கிங் நு. விமதுப்பாதே³தி ஹேதும்ஹி பு⁴ம்மங். தஸ்ஸாதி யஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸந்திகே உபனிக்கி²த்தங், தஸ்ஸ.

    202.Etassāti etassa samīpe. Kiṃ nu dassatīti dassati kiṃ nu. Vimatuppādeti hetumhi bhummaṃ. Tassāti yassa bhikkhuno santike upanikkhittaṃ, tassa.

    203. தஸ்மிந்தி யஸ்மிங் உபனிக்கி²த்தங், தஸ்மிங் பி⁴க்கு²ம்ஹி. தா³னே நிருஸ்ஸாஹேதி அத்தனி நிக்கி²த்தஸ்ஸ ப⁴ண்ட³ஸ்ஸ ஸாமிகஸ்ஸ தா³னவிஸயே உஸ்ஸாஹரஹிதே ஸதி, ‘‘ந தா³னி தங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி து⁴ரனிக்கே²பே கதேதி அதி⁴ப்பாயோ. தேனேவாஹ ‘‘உபி⁴ன்னங் து⁴ரனிக்கே²பே’’தி. பரோதி ப⁴ண்ட³ஸாமிகோ. து⁴ரந்தி ‘‘யேன கேனசி ஆகாரேன க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி உஸ்ஸாஹங். நிக்கி²பேதி நிக்கி²பெய்ய.

    203.Tasminti yasmiṃ upanikkhittaṃ, tasmiṃ bhikkhumhi. Dāne nirussāheti attani nikkhittassa bhaṇḍassa sāmikassa dānavisaye ussāharahite sati, ‘‘na dāni taṃ dassāmī’’ti dhuranikkhepe kateti adhippāyo. Tenevāha ‘‘ubhinnaṃ dhuranikkhepe’’ti. Paroti bhaṇḍasāmiko. Dhuranti ‘‘yena kenaci ākārena gaṇhissāmī’’ti ussāhaṃ. Nikkhipeti nikkhipeyya.

    204. சித்தேனாதா³துகாமோவாதி எத்த² ‘‘யோ தஸ்ஸா’’தி பாட²ஸேஸோ. சேதி அபி-ஸத்³த³த்தே². யோ சோரோ சித்தேன அதா³துகாமோவ, தஸ்ஸ சோரஸ்ஸ ‘‘த³ஸ்ஸாமீ’’தி முகே²ன வத³தோபீதி யோஜனா. அத² வா அதா³துகாமோதி எத்த² ‘‘ஹுத்வா’’தி பாட²ஸேஸோ. சேதி வுத்தத்தோ². ஏவாதி ‘‘பராஜயோ’’தி இமினா யுஜ்ஜதி. சித்தேன அதா³துகாமோ ஹுத்வா முகே²ன ‘‘த³ஸ்ஸாமீ’’தி வத³தோபி ஸாமினோ து⁴ரனிக்கே²பே ஸதி பராஜயோ ஹோதேவாதி யோஜனா.

    204.Cittenādātukāmovāti ettha ‘‘yo tassā’’ti pāṭhaseso. Ceti api-saddatthe. Yo coro cittena adātukāmova, tassa corassa ‘‘dassāmī’’ti mukhena vadatopīti yojanā. Atha vā adātukāmoti ettha ‘‘hutvā’’ti pāṭhaseso. Ceti vuttattho. Evāti ‘‘parājayo’’ti iminā yujjati. Cittena adātukāmo hutvā mukhena ‘‘dassāmī’’ti vadatopi sāmino dhuranikkhepe sati parājayo hotevāti yojanā.

    உபனிதி⁴கதா²வண்ணனா.

    Upanidhikathāvaṇṇanā.

    205. ஸுங்ககா⁴தஸ்ஸாதி ‘‘ஸுங்ககா⁴தங் நாம ரஞ்ஞா ட²பிதங் ஹோதி பப்³ப³தக²ண்டே³ வா நதீ³தித்தே² வா கா³மத்³வாரே வா’’தி (பாரா॰ 113) பாளியங் ஆக³தஸ்ஸ ‘‘ஸுங்கங் ததோ ஹனந்தி…பே॰… வினாஸெந்தீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.113) அட்ட²கதா²யங் நிருத்தஸ்ஸ ‘‘இதோ பட்டா²ய நீயமானே ப⁴ண்டே³ எத்தகதோ எத்தகங் ராஜபா⁴க³ங் க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி ராஜாதீ³ஹி தங்தங்பதே³ஸஸாமிகேஹி நியமிதஸ்ஸ பப்³ப³தக²ண்டா³தி³ட்டா²னஸ்ஸ. ப³ஹீதி ஸுங்கக³ஹணத்தா²ய பரிகப்பிதஸீமதோ ப³ஹி. பாதேதீதி எத்த² ‘‘தெ²ய்யசித்தோ’’தி பகரணதோ லப்³ப⁴தி. ‘‘ராஜாரஹங் ப⁴ண்ட³’’ந்தி பாட²ஸேஸோ. யதோ குதோசி ப⁴ண்ட³தோ பஞ்சமாஸகங் வா அதிரேகபஞ்சமாஸகங் வா அக்³க⁴னகோ பா⁴கோ³ ராஜாதி³தே³ஸஸாமிகஸ்ஸ தா³தப்³போ³ ஹோதி, தாதி³ஸங் ப⁴ண்ட³ங் தெ²ய்யசித்தோ யதா² ப³ஹி பததி, ஏவங் கி²பதீதி அத்தோ². து⁴வங் பததீதி எத்தா²பி ‘‘த’’ந்தி பாட²ஸேஸோ, ‘‘ப⁴ண்ட³’’ந்தி பகரணதோ லப்³ப⁴தி. யதா² கி²த்தங் தங் ப⁴ண்ட³ங் ஏகந்தேன ப³ஹி பததீதி. ஹத்த²தோ முத்தமத்தே தஸ்மிங் ப⁴ண்டே³.

    205.Suṅkaghātassāti ‘‘suṅkaghātaṃ nāma raññā ṭhapitaṃ hoti pabbatakhaṇḍe vā nadītitthe vā gāmadvāre vā’’ti (pārā. 113) pāḷiyaṃ āgatassa ‘‘suṅkaṃ tato hananti…pe… vināsentī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.113) aṭṭhakathāyaṃ niruttassa ‘‘ito paṭṭhāya nīyamāne bhaṇḍe ettakato ettakaṃ rājabhāgaṃ gahetabba’’nti rājādīhi taṃtaṃpadesasāmikehi niyamitassa pabbatakhaṇḍādiṭṭhānassa. Bahīti suṅkagahaṇatthāya parikappitasīmato bahi. Pātetīti ettha ‘‘theyyacitto’’ti pakaraṇato labbhati. ‘‘Rājārahaṃ bhaṇḍa’’nti pāṭhaseso. Yato kutoci bhaṇḍato pañcamāsakaṃ vā atirekapañcamāsakaṃ vā agghanako bhāgo rājādidesasāmikassa dātabbo hoti, tādisaṃ bhaṇḍaṃ theyyacitto yathā bahi patati, evaṃ khipatīti attho. Dhuvaṃ patatīti etthāpi ‘‘ta’’nti pāṭhaseso, ‘‘bhaṇḍa’’nti pakaraṇato labbhati. Yathā khittaṃ taṃ bhaṇḍaṃ ekantena bahi patatīti. Hatthato muttamatte tasmiṃ bhaṇḍe.

    206. ‘‘து⁴வங் பததீ’’தி எத்த² ப்³யதிரேகங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘தங் ருக்கே²’’திஆதி³. தந்தி தெ²ய்யாய ப³ஹி பாதேதுங் கி²த்தங் ப⁴ண்ட³ங் படிஹதங் ஹுத்வாதி யோஜனா. வாதக்கி²த்தம்பி வாதி பாடோ² க³ஹேதப்³போ³. ‘‘வாதக்கி²த்தோ’’தி லிங்க³விபல்லாஸோ வா த³ட்ட²ப்³போ³.

    206. ‘‘Dhuvaṃ patatī’’ti ettha byatirekaṃ dassetumāha ‘‘taṃ rukkhe’’tiādi. Tanti theyyāya bahi pātetuṃ khittaṃ bhaṇḍaṃ paṭihataṃ hutvāti yojanā. Vātakkhittampi vāti pāṭho gahetabbo. ‘‘Vātakkhitto’’ti liṅgavipallāso vā daṭṭhabbo.

    207. பச்சா²தி பதிதட்டா²னே தோ²கங் சிராயித்வா, இமினா தோ²கம்பி சிராயிதமத்தே பயோக³ஸாதி⁴யங் காரியங் ஸித்³த⁴மேவாதி பாராஜிகஸ்ஸ காரணங் ஸம்பன்னமேவாதி த³ஸ்ஸேதி. தேனாஹ ‘‘பாராஜிகங் ஸியா’’தி.

    207.Pacchāti patitaṭṭhāne thokaṃ cirāyitvā, iminā thokampi cirāyitamatte payogasādhiyaṃ kāriyaṃ siddhamevāti pārājikassa kāraṇaṃ sampannamevāti dasseti. Tenāha ‘‘pārājikaṃ siyā’’ti.

    208. ‘‘ட²த்வா’’திஆதி³னா பதிதட்டா²னே அசிராயித்வா க³தேபி தஸ்மிங் ப³ஹி பதிதட்டா²னதோ இதரத்ராபி சிராயிதேன ப³ஹி பாதனப்பயோகே³ன ஸாதி⁴யங் காரியங் ஸித்³த⁴மேவாதி பாராஜிககாரணஸ்ஸ ஸித்³த⁴தங் த³ஸ்ஸேதி. தேனேவாஹ ‘‘பராஜயோ’’தி. ‘‘அதிட்ட²மான’’ந்திஆதி³னா யத்த² கத்த²சி அசிராயனேன பயோக³ஸ்ஸ நிரத்த²கதங் த³ஸ்ஸேதி. தேனேவாஹ ‘‘ரக்க²தீ’’தி.

    208.‘‘Ṭhatvā’’tiādinā patitaṭṭhāne acirāyitvā gatepi tasmiṃ bahi patitaṭṭhānato itaratrāpi cirāyitena bahi pātanappayogena sādhiyaṃ kāriyaṃ siddhamevāti pārājikakāraṇassa siddhataṃ dasseti. Tenevāha ‘‘parājayo’’ti. ‘‘Atiṭṭhamāna’’ntiādinā yattha katthaci acirāyanena payogassa niratthakataṃ dasseti. Tenevāha ‘‘rakkhatī’’ti.

    209. தந்தி அட்ட²கதா²வசனங்.

    209.Tanti aṭṭhakathāvacanaṃ.

    210. ஸயங் வா வட்டேதீதி அந்தோ டி²தோ ஸயங் வா ஹத்தே²ன வா பாதே³ன வா யட்டி²யா வா ப³ஹிஸீமாய நின்னட்டா²னங் பரிவட்டேதி. அட்ட²த்வாதி பவட்டிதமத்தே அந்தோ கத்த²சிபி அட்ட²த்வா. வட்டமானந்தி பவட்டந்தங். க³தந்தி ப³ஹிஸீமங் கேஸக்³க³மத்தட்டா²னம்பி அந்தோஸீமமதிக்கமமத்தங்.

    210.Sayaṃ vā vaṭṭetīti anto ṭhito sayaṃ vā hatthena vā pādena vā yaṭṭhiyā vā bahisīmāya ninnaṭṭhānaṃ parivaṭṭeti. Aṭṭhatvāti pavaṭṭitamatte anto katthacipi aṭṭhatvā. Vaṭṭamānanti pavaṭṭantaṃ. Gatanti bahisīmaṃ kesaggamattaṭṭhānampi antosīmamatikkamamattaṃ.

    211. தங் ப⁴ண்ட³ங் ஸசே அந்தோ ட²த்வா ட²த்வா ப³ஹி க³ச்ச²தீதி யோஜனா. யதி³ அந்தோஸீமாய ட²த்வா ட²த்வா ப³ஹிஸீமங் க³ச்ச²தீதி அத்தோ². ரக்க²தீதி அந்தோஸீமாய பட²மக³தினிவத்தனேனேவ ஏதஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பயோக³வேக³ஸ்ஸ நிவத்தத்தா, ததோ உபரி நிவத்தனாரஹகாரணஸ்ஸ அலத்³த⁴பா⁴வேன அத்தனா ச க³தத்தா ததா² ப³ஹிஸீமப்பத்தங் தங் ப⁴ண்ட³ங் தங்மூலகபயோஜகங் பி⁴க்கு²ங் ஆபத்தியா ரக்க²தீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸுத்³த⁴சித்தேன ட²பிதேதி ‘‘ஏவங் ட²பிதே வட்டித்வா க³மிஸ்ஸதீ’’தி தெ²ய்யசித்தேன வினா ‘‘கேவலங் ட²பெஸ்ஸாமீ’’தி சித்தேன ப³ஹிஸீமாபி⁴முக²ங் நின்னட்டா²னங் ஓதாரெத்வா ட²பிதே. ஸயங் வட்டதீதி ப⁴ண்ட³ங் ஸயமேவ நின்னட்டா²னங் நின்னங் ஹுத்வா ப³ஹிஸீமங் சே பவட்டந்தங் க³ச்ச²தி. வட்டதீதி ஆபத்தியா அகரணதோ வட்டதி.

    211. Taṃ bhaṇḍaṃ sace anto ṭhatvā ṭhatvā bahi gacchatīti yojanā. Yadi antosīmāya ṭhatvā ṭhatvā bahisīmaṃ gacchatīti attho. Rakkhatīti antosīmāya paṭhamagatinivattaneneva etassa bhikkhuno payogavegassa nivattattā, tato upari nivattanārahakāraṇassa aladdhabhāvena attanā ca gatattā tathā bahisīmappattaṃ taṃ bhaṇḍaṃ taṃmūlakapayojakaṃ bhikkhuṃ āpattiyā rakkhatīti adhippāyo. Suddhacittena ṭhapiteti ‘‘evaṃ ṭhapite vaṭṭitvā gamissatī’’ti theyyacittena vinā ‘‘kevalaṃ ṭhapessāmī’’ti cittena bahisīmābhimukhaṃ ninnaṭṭhānaṃ otāretvā ṭhapite. Sayaṃ vaṭṭatīti bhaṇḍaṃ sayameva ninnaṭṭhānaṃ ninnaṃ hutvā bahisīmaṃ ce pavaṭṭantaṃ gacchati. Vaṭṭatīti āpattiyā akaraṇato vaṭṭati.

    212. க³ச்ச²ந்தேதி சோரஸ்ஸ பயோக³ங் வினா அத்தனாவ க³ச்ச²ந்தே. தந்தி ராஜதெ³ய்யபஞ்சமாஸகஅதிரேகபஞ்சமாஸகமத்தங் ஸுங்கவந்தங் ப⁴ண்ட³ங். நீஹடேபி நாவஹாரோதி யோஜனா. கேவலங் தெ²ய்யசித்தஸ்ஸ ஆபத்தியா அனங்க³பா⁴வதோ, யானாதி³பயோஜககாயவசீபயோக³ஸ்ஸ அபா⁴வதோ, ப⁴ண்ட³ட்ட²பிதயானாதி³னோ அத்தனாவ ப³ஹிஸீமப்பத்தத்தா, தேனேவ ப⁴ண்ட³ஸ்ஸாபி க³தத்தா ச பி⁴க்கு²னோ அவஹாரோ நத்தீ²தி அத்தோ².

    212.Gacchanteti corassa payogaṃ vinā attanāva gacchante. Tanti rājadeyyapañcamāsakaatirekapañcamāsakamattaṃ suṅkavantaṃ bhaṇḍaṃ. Nīhaṭepi nāvahāroti yojanā. Kevalaṃ theyyacittassa āpattiyā anaṅgabhāvato, yānādipayojakakāyavacīpayogassa abhāvato, bhaṇḍaṭṭhapitayānādino attanāva bahisīmappattattā, teneva bhaṇḍassāpi gatattā ca bhikkhuno avahāro natthīti attho.

    213. பயோகே³ன வினாதி சோரஸ்ஸ ஸகபயோக³மந்தரேன. அவஹாரோ ந விஜ்ஜதீதி எத்த² யுத்தி வுத்தனயாவ.

    213.Payogena vināti corassa sakapayogamantarena. Avahāro na vijjatīti ettha yutti vuttanayāva.

    214. மணிந்தி பாதா³ரஹங் ஸுங்கதா³தப்³ப³மணிரதனங், ஏதேனேவ உபலக்க²ணபத³த்தா யங்கிஞ்சி ப⁴ண்ட³ங் ஸங்க³ஹிதமேவ. பாராஜிகங் ஸியாதி யானஸ்ஸ அத்தனா பாஜிதத்தாதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸீமாதிக்கமனேதி ஸுங்கக்³க³ஹணஸ்ஸ நியமிதட்டா²னாதிக்கமனே.

    214.Maṇinti pādārahaṃ suṅkadātabbamaṇiratanaṃ, eteneva upalakkhaṇapadattā yaṃkiñci bhaṇḍaṃ saṅgahitameva. Pārājikaṃ siyāti yānassa attanā pājitattāti adhippāyo. Sīmātikkamaneti suṅkaggahaṇassa niyamitaṭṭhānātikkamane.

    215. மதந்தி ‘‘எத்தகப⁴ண்ட³தோ எத்தகங் க³ஹேதப்³ப³’’ந்தி ராஜூஹி அனுமதங். ஸேஸோ கதா²மக்³கோ³தி ‘‘ஸுங்கட்டா²னங் பத்வா ஸுங்கிகேஸு நித்³தா³யமானேஸு, கீளந்தேஸு, ப³ஹிக³தேஸு வா பரியேஸித்வா அதி³ஸ்வா க³ச்ச²தோ ந தோ³ஸோ, ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் ஹோதீ’’தி ஏவமாதி³கோ வினிச்ச²யகதா²மக்³கோ³. அரஞ்ஞட்ட²கதா²ஸமோதி ‘‘யோ சாரக்க²ட்டா²னங் பத்வா’’திஆதி³னா (வி॰ வி॰ 170) யதா²வுத்தஅரஞ்ஞட்ட²கதா²ய ஸதி³ஸோ,

    215.Matanti ‘‘ettakabhaṇḍato ettakaṃ gahetabba’’nti rājūhi anumataṃ. Seso kathāmaggoti ‘‘suṅkaṭṭhānaṃ patvā suṅkikesu niddāyamānesu, kīḷantesu, bahigatesu vā pariyesitvā adisvā gacchato na doso, bhaṇḍadeyyaṃ hotī’’ti evamādiko vinicchayakathāmaggo. Araññaṭṭhakathāsamoti ‘‘yo cārakkhaṭṭhānaṃ patvā’’tiādinā (vi. vi. 170) yathāvuttaaraññaṭṭhakathāya sadiso,

    ‘‘கம்மட்டா²னங் சித்தே கத்வா;

    ‘‘Kammaṭṭhānaṃ citte katvā;

    சிந்தெந்தோ அஞ்ஞவிஹிதோ;

    Cintento aññavihito;

    ஸுங்கட்டா²னங் பத்வா க³ச்சே²;

    Suṅkaṭṭhānaṃ patvā gacche;

    ப⁴ண்ட³தெ³ய்யங் ஹோதேவஸ்ஸா’’தி. –

    Bhaṇḍadeyyaṃ hotevassā’’ti. –

    ஆதி³னா நயேன வுச்சமானஸதி³ஸோயேவ. தேனேவ க³தத்த²தாய இதா³னி ந விசாரீயதீதி அதி⁴ப்பாயோ.

    Ādinā nayena vuccamānasadisoyeva. Teneva gatatthatāya idāni na vicārīyatīti adhippāyo.

    ஸுங்ககா⁴தகதா²வண்ணனா.

    Suṅkaghātakathāvaṇṇanā.

    216. ‘‘பாணோ நாம மனுஸ்ஸபாணோ வுச்சதீ’’தி (பாரா॰ 114) பாளிதோ ச ‘‘தம்பி பு⁴ஜிஸ்ஸங் ஹரந்தஸ்ஸ அவஹாரோ நத்தீ²’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.114) அட்ட²கதா²வசனதோ ச பரதா³ஸமனுஸ்ஸோயேவ அதி⁴ப்பேதோதி தமேவ த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘அந்தோஜாத’’ந்திஆதி³. கே³ஹதா³ஸியா குச்சி²ம்ஹி தா³ஸஸ்ஸ ஜாதோ அந்தோஜாதோ நாம, தங் வா. த⁴னேன கீதோ த⁴னக்கீதோ, தங் வா. தி³ன்னங் வா பன கேனசீதி மாதுலஅய்யகாதீ³ஸு யேன கேனசி தா³ஸங் கத்வா தி³ன்னங் வா. தா³ஸந்தி பச்சேகங் ஸம்ப³ந்த⁴னீயங். கரமரானீதங் வா தா³ஸந்தி பரவிஸயங் விலும்பித்வா ஆனெத்வா தா³ஸபா⁴வாய க³ஹிதஸங்கா²தங் கரமரானீததா³ஸங் வா. ஹரந்தஸ்ஸ பராஜயோதி எத்த² ‘‘சோரிகாய ஹரிஸ்ஸாமீ’’தி ஆமஸனே து³க்கடங், ப²ந்தா³பனே து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜித்வா டி²தட்டா²னதோ கேஸக்³க³மத்தம்பி அதிக்காமயதோ பாராஜிகங் ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ.

    216. ‘‘Pāṇo nāma manussapāṇo vuccatī’’ti (pārā. 114) pāḷito ca ‘‘tampi bhujissaṃ harantassa avahāro natthī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.114) aṭṭhakathāvacanato ca paradāsamanussoyeva adhippetoti tameva dassetumāha ‘‘antojāta’’ntiādi. Gehadāsiyā kucchimhi dāsassa jāto antojāto nāma, taṃ vā. Dhanena kīto dhanakkīto, taṃ vā. Dinnaṃ vā pana kenacīti mātulaayyakādīsu yena kenaci dāsaṃ katvā dinnaṃ vā. Dāsanti paccekaṃ sambandhanīyaṃ. Karamarānītaṃ vā dāsanti paravisayaṃ vilumpitvā ānetvā dāsabhāvāya gahitasaṅkhātaṃ karamarānītadāsaṃ vā. Harantassa parājayoti ettha ‘‘corikāya harissāmī’’ti āmasane dukkaṭaṃ, phandāpane thullaccayaṃ āpajjitvā ṭhitaṭṭhānato kesaggamattampi atikkāmayato pārājikaṃ hotīti adhippāyo.

    217. பு⁴ஜிஸ்ஸங் வாதி யஸ்ஸ கஸ்ஸசி மனுஸ்ஸஸ்ஸ அதா³ஸபூ⁴தங். மானுஸந்தி மனுஸ்ஸஜாதிகங் ஸத்தங். ஆட²பிதந்தி உபனிக்கி²த்தங்.

    217.Bhujissaṃ vāti yassa kassaci manussassa adāsabhūtaṃ. Mānusanti manussajātikaṃ sattaṃ. Āṭhapitanti upanikkhittaṃ.

    218. தந்தி அந்தோஜாதாதீ³ஸு தா³ஸேஸு யங் கஞ்சி தா³ஸங். பலாயிதுகாமோவாதி பலாபேதுகாமோ நீஹரிதுகாமோ. அத² வா தங் தா³ஸங் பு⁴ஜேஹி உக்கி²பித்வா அயங் பலாயிதுகாமோதிபி அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³. பு⁴ஜேஹீதி உபோ⁴ஹி ஹத்தே²ஹி. தங் டி²தட்டா²னதோதி தஸ்ஸ டி²தட்டா²னங் தங்டி²தட்டா²னங், ததோ தங்டி²தட்டா²னதோ, சோரேன அத்தனா டி²தட்டா²னதோதி அத்தோ² ந க³ஹேதப்³போ³தி த³ஸ்ஸேதுமேவங் வுத்தங். கிஞ்சி ஸங்காமேதீதி கேஸக்³க³மத்தம்பி ததோ அஞ்ஞங் டா²னங் பாபேதி. பு⁴ஜேஹி வாதி எத்த² வா-ஸத்³தோ³ வக்க²மானபகாரந்தராபெக்கோ², ‘‘ஸங்காமேதி வா’’தி யோஜேதப்³ப³ங்.

    218.Tanti antojātādīsu dāsesu yaṃ kañci dāsaṃ. Palāyitukāmovāti palāpetukāmo nīharitukāmo. Atha vā taṃ dāsaṃ bhujehi ukkhipitvā ayaṃ palāyitukāmotipi attho gahetabbo. Bhujehīti ubhohi hatthehi. Taṃ ṭhitaṭṭhānatoti tassa ṭhitaṭṭhānaṃ taṃṭhitaṭṭhānaṃ, tato taṃṭhitaṭṭhānato, corena attanā ṭhitaṭṭhānatoti attho na gahetabboti dassetumevaṃ vuttaṃ. Kiñci saṅkāmetīti kesaggamattampi tato aññaṃ ṭhānaṃ pāpeti. Bhujehi vāti ettha vā-saddo vakkhamānapakārantarāpekkho, ‘‘saṅkāmeti vā’’ti yojetabbaṃ.

    219. தஜ்ஜெத்வாதி ப⁴யகரேன வசனேன லேஸேன, இங்கி³தேன வா தாஸெத்வா நெந்தஸ்ஸ தஸ்ஸாதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பத³வாரதோதி பத³வாரேன யுத்தா து²ல்லச்சயாத³யோ ஆபத்தியோ ஹொந்தீதி யோஜனா. பட²மபத³வாரயுத்தா து²ல்லச்சயாபத்தி, து³தியபத³வாரயுத்தா பாராஜிகாபத்தி ஹோதீதி அத்தோ².

    219.Tajjetvāti bhayakarena vacanena lesena, iṅgitena vā tāsetvā nentassa tassāti sambandho. Padavāratoti padavārena yuttā thullaccayādayo āpattiyo hontīti yojanā. Paṭhamapadavārayuttā thullaccayāpatti, dutiyapadavārayuttā pārājikāpatti hotīti attho.

    220. ஹத்தா²தீ³ஸூதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன கேஸவத்தா²தி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. தந்தி தா³ஸங். கட்³ட⁴தோபீதி ஆகட்³ட⁴தோபி. பராஜயோதி ‘‘பத³வாரதோ’’தி அனுவத்தமானத்தா பட²மபத³வாரே து²ல்லச்சயங், து³தியபத³வாரே அதிக்கந்தே பாராஜிகந்தி அத்தோ². அயங் நயோதி ‘‘பத³வாரதோ யுத்தா து²ல்லச்சயாத³யோ ஆபத்தியோ ஹொந்தீ’’தி வுத்தனயோ.

    220.Hatthādīsūti ādi-saddena kesavatthādiṃ saṅgaṇhāti. Tanti dāsaṃ. Kaḍḍhatopīti ākaḍḍhatopi. Parājayoti ‘‘padavārato’’ti anuvattamānattā paṭhamapadavāre thullaccayaṃ, dutiyapadavāre atikkante pārājikanti attho. Ayaṃ nayoti ‘‘padavārato yuttā thullaccayādayo āpattiyo hontī’’ti vuttanayo.

    221. வேக³ஸாவாதி வேகே³னேவ, சோரஸ்ஸ வசனேன காதப்³ப³விஸேஸரஹிதேன ப³லவக³மனவேகே³னாதி வுத்தங் ஹோதி. இமினா அனாபத்திபா⁴வஸ்ஸ காரணங் த³ஸ்ஸேதி.

    221.Vegasāvāti vegeneva, corassa vacanena kātabbavisesarahitena balavagamanavegenāti vuttaṃ hoti. Iminā anāpattibhāvassa kāraṇaṃ dasseti.

    222. ஸணிகந்தி மந்த³க³தியா. வத³தீதி ‘‘க³ச்ச², யாஹி, பலாயா’’திஆதி³கங் வசனங் கதே²தி. ஸோபி சாதி யோ மந்த³க³தியா க³ச்ச²ந்தோ ஏவங் வுத்தோ, ஸோபி ச.

    222.Saṇikanti mandagatiyā. Vadatīti ‘‘gaccha, yāhi, palāyā’’tiādikaṃ vacanaṃ katheti. Sopi cāti yo mandagatiyā gacchanto evaṃ vutto, sopi ca.

    223. பலாயித்வாதி ஸாமிகங் பஹாய க³ந்த்வா. அஞ்ஞந்தி ஸாமிகாயத்தட்டா²னதோ அஞ்ஞங் டா²னங். ஸாபணங் வீதி²ஸன்னிவேஸயுத்தங் நிக³மம்பி வா. ததோதி பலாயித்வா பவிட்ட²கா³மாதி³தோ. தந்தி பலாயித்வா பவிட்ட²ங் தங் தா³ஸங்.

    223.Palāyitvāti sāmikaṃ pahāya gantvā. Aññanti sāmikāyattaṭṭhānato aññaṃ ṭhānaṃ. Sāpaṇaṃ vīthisannivesayuttaṃ nigamampi vā. Tatoti palāyitvā paviṭṭhagāmādito. Tanti palāyitvā paviṭṭhaṃ taṃ dāsaṃ.

    பாணகதா²வண்ணனா.

    Pāṇakathāvaṇṇanā.

    224. தெ²ய்யாதி தெ²ய்யசித்தேன. ஸப்பகரண்ட³ந்தி ஸப்பஸயனபேளங். யதா²வத்து²ந்தி து²ல்லச்சயமாஹ. டா²னதோதி ஸப்பபேளாய டி²தட்டா²னதோ. சாவனேதி கேஸக்³க³மத்தாதிக்கமே.

    224.Theyyāti theyyacittena. Sappakaraṇḍanti sappasayanapeḷaṃ. Yathāvatthunti thullaccayamāha. Ṭhānatoti sappapeḷāya ṭhitaṭṭhānato. Cāvaneti kesaggamattātikkame.

    225. கரண்ட³ந்தி ஸப்பபேளங். உக்³கா⁴டெத்வாதி விவரித்வா. கரண்ட³தலதோதி அந்தோபேளாய தலதோ. நங்கு³ட்டே²தி நங்கு³ட்ட²பரியந்தே.

    225.Karaṇḍanti sappapeḷaṃ. Ugghāṭetvāti vivaritvā. Karaṇḍatalatoti antopeḷāya talato. Naṅguṭṭheti naṅguṭṭhapariyante.

    226. க⁴ங்ஸித்வாதி பேளாபஸ்ஸே பு²ஸாபெத்வா. ஸப்பகரண்ட³ஸ்ஸ முக²வட்டிதோதி கரண்ட³புடமுக²வட்டிதோ. தஸ்ஸ நங்கு³ட்டே² முத்தமத்தேதி யோஜனா.

    226.Ghaṃsitvāti peḷāpasse phusāpetvā. Sappakaraṇḍassa mukhavaṭṭitoti karaṇḍapuṭamukhavaṭṭito. Tassa naṅguṭṭhe muttamatteti yojanā.

    227. நாமதோதி நாமேன, நாமங் வத்வாதி வுத்தங் ஹோதி. பக்கோஸந்தஸ்ஸாதி அவ்ஹாயந்தஸ்ஸ. தஸ்ஸாதி பக்கோஸகஸ்ஸ.

    227.Nāmatoti nāmena, nāmaṃ vatvāti vuttaṃ hoti. Pakkosantassāti avhāyantassa. Tassāti pakkosakassa.

    228. ததா²தி கரண்ட³ங் விவரித்வா. மண்டூ³கமூஸிகானங் ரவங் கத்வா நாமேன பக்கோஸந்தஸ்ஸாதி யோஜனா. வா-ஸத்³தே³ன லாஜாவிகிரணஅச்ச²ரபஹாராதி³கங் ஸங்க³ண்ஹாதி.

    228.Tathāti karaṇḍaṃ vivaritvā. Maṇḍūkamūsikānaṃ ravaṃ katvā nāmena pakkosantassāti yojanā. Vā-saddena lājāvikiraṇaaccharapahārādikaṃ saṅgaṇhāti.

    229. முக²ந்தி ஸப்பகரண்ட³ஸ்ஸ முக²ங். ஏவமேவ ச கரொந்தஸ்ஸாதி மண்டூ³கஸஞ்ஞங், மூஸிகஸஞ்ஞங் கத்வா வா லாஜா விகிரித்வா வா அச்ச²ரங் பஹரித்வா வா நாமங் வத்வா பக்கோஸந்தஸ்ஸ. யேன கேனசீதி வுத்தனீஹாரதோ யேன வா தேன வா.

    229.Mukhanti sappakaraṇḍassa mukhaṃ. Evameva ca karontassāti maṇḍūkasaññaṃ, mūsikasaññaṃ katvā vā lājā vikiritvā vā accharaṃ paharitvā vā nāmaṃ vatvā pakkosantassa. Yena kenacīti vuttanīhārato yena vā tena vā.

    230. ந பக்கோஸதி சேதி யதா²வுத்தனயேன யோஜெத்வா நாமங் வத்வா ந பக்கோஸதி. தஸ்ஸாதி கரண்ட³முக²விவரகஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ.

    230.Na pakkosati ceti yathāvuttanayena yojetvā nāmaṃ vatvā na pakkosati. Tassāti karaṇḍamukhavivarakassa bhikkhussa.

    அபத³கதா²வண்ணனா.

    Apadakathāvaṇṇanā.

    231. ஹத்தி²ந்தி ஹத்தி²ம்ஹி, பு⁴ம்மத்தே² ஏவ உபயோக³வசனங்.

    231.Hatthinti hatthimhi, bhummatthe eva upayogavacanaṃ.

    232. ஸாலாயந்தி ஹத்தி²ஸாலாயங். வஸதி எத்தா²தி வத்து², ராஜாகா³ரங், தஸ்ஸ அந்தோ அந்தோவத்து², அந்தோராஜகே³ஹந்தி அத்தோ². அங்க³ணேதி அந்தோராஜங்க³ணே. பி-ஸத்³தோ³ ‘‘அந்தோனக³ரே’’தி அவுத்தம்பி ஸம்பிண்டே³தி. வத்து² சாதி ச-ஸத்³தே³ன அங்க³ணங் ஸமுச்சினோதி. ஸகலங் அங்க³ணங் டா²னந்தி ஹத்தி²னோ விசரணயொக்³க³ங் அங்க³ணட்டா²னங் ஸந்தா⁴யாஹ, ஸகலஸாலாதி க³ஹேதப்³ப³ங்.

    232.Sālāyanti hatthisālāyaṃ. Vasati etthāti vatthu, rājāgāraṃ, tassa anto antovatthu, antorājagehanti attho. Aṅgaṇeti antorājaṅgaṇe. Pi-saddo ‘‘antonagare’’ti avuttampi sampiṇḍeti. Vatthu cāti ca-saddena aṅgaṇaṃ samuccinoti. Sakalaṃ aṅgaṇaṃ ṭhānanti hatthino vicaraṇayoggaṃ aṅgaṇaṭṭhānaṃ sandhāyāha, sakalasālāti gahetabbaṃ.

    233. அப³த்³த⁴ஸ்ஸாதி யதா²வுத்தஸாலாராஜவத்த²ங்க³ணாபெக்கா²ய வுத்தங். அப³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹி ஹத்தி²னோ ஸகலஸாலாத³யோ டா²னங், தத³திக்கமே டா²னாசாவனங் ஹோதீதி அத்தோ². ஹீதி அவதா⁴ரணே வா. ‘‘ப³த்³த⁴ஸ்ஸ ஹீ’’தி யோஜனாய விஸேஸத்தோ²வ த³ட்ட²ப்³போ³, ப³த்³த⁴ஸ்ஸ பனாதி வுத்தங் ஹோதி. ப³த்³த⁴ஸ்ஸ பனாதி ஸாலாதீ³ஸு ஸன்னிஹிதஸ்ஸ பன. டி²தட்டா²னஞ்சாதி ஸாலாதீ³ஸு டி²தட்டா²னஞ்ச, சதூஹி பாதே³ஹி அக்கந்தட்டா²னந்தி வுத்தங் ஹோதி. ப³ந்த⁴னஞ்சாதி கீ³வாய வா பச்சா² பாத³த்³வயப³ந்த⁴னவலயே வா உப⁴யத்த² வா ப³ந்த⁴னட்டா²னஞ்ச. தஸ்மாதி யஸ்மா டி²தட்டா²னஞ்ச ப³ந்த⁴னஞ்ச டா²னந்தி ச² வா பஞ்ச வா டா²னானி லப்³ப⁴ந்தி, தஸ்மா. தேஸங் டா²னானங். காரயேதி எத்த² ‘‘ஆபத்தி’’ந்தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தீதி. ஹரதோதி ஹத்தி²ஸாலாதி³தோ சோரிகாய ஹரந்தஸ்ஸ . காரயேதி ஆமஸனே து³க்கடங், டா²னபே⁴த³க³ணனாய யாவ பச்சி²மட்டா²னா புரிமேஸு து²ல்லச்சயானி, அந்திமட்டா²னா கேஸக்³க³மத்தம்பி சாவனே பாராஜிகங் காரெய்யாதி அத்தோ².

    233.Abaddhassāti yathāvuttasālārājavatthaṅgaṇāpekkhāya vuttaṃ. Abaddhassa hi hatthino sakalasālādayo ṭhānaṃ, tadatikkame ṭhānācāvanaṃ hotīti attho. Hīti avadhāraṇe vā. ‘‘Baddhassa hī’’ti yojanāya visesatthova daṭṭhabbo, baddhassa panāti vuttaṃ hoti. Baddhassa panāti sālādīsu sannihitassa pana. Ṭhitaṭṭhānañcāti sālādīsu ṭhitaṭṭhānañca, catūhi pādehi akkantaṭṭhānanti vuttaṃ hoti. Bandhanañcāti gīvāya vā pacchā pādadvayabandhanavalaye vā ubhayattha vā bandhanaṭṭhānañca. Tasmāti yasmā ṭhitaṭṭhānañca bandhanañca ṭhānanti cha vā pañca vā ṭhānāni labbhanti, tasmā. Tesaṃ ṭhānānaṃ. Kārayeti ettha ‘‘āpatti’’nti sāmatthiyā labbhatīti. Haratoti hatthisālādito corikāya harantassa . Kārayeti āmasane dukkaṭaṃ, ṭhānabhedagaṇanāya yāva pacchimaṭṭhānā purimesu thullaccayāni, antimaṭṭhānā kesaggamattampi cāvane pārājikaṃ kāreyyāti attho.

    234. டி²தட்டா²னந்தி சதூஹி பாதே³ஹி அக்கந்தட்டா²னங், இத³ஞ்ச அப³த்³த⁴ஹத்தி²ங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ப³த்³த⁴ஸ்ஸ வினிச்ச²யோ ஸாலாதீ³ஸு ப³த்³த⁴ஸ்ஸ வுத்தவினிச்ச²யஸதி³ஸோதி க³தத்த²தாய ந வுத்தோ.

    234.Ṭhitaṭṭhānanti catūhi pādehi akkantaṭṭhānaṃ, idañca abaddhahatthiṃ sandhāya vuttaṃ. Baddhassa vinicchayo sālādīsu baddhassa vuttavinicchayasadisoti gatatthatāya na vutto.

    235. ஏகங் டா²னந்தி ஸயிதட்டா²னமத்தங். தஸ்மிந்தி க³ஜே. தஸ்ஸாதி பி⁴க்கு²ஸ்ஸ. துரங்க³மஹிஸாதீ³ஸு த்³விபதே³ ச ப³ஹுப்பதே³ ச.

    235.Ekaṃ ṭhānanti sayitaṭṭhānamattaṃ. Tasminti gaje. Tassāti bhikkhussa. Turaṅgamahisādīsu dvipade ca bahuppade ca.

    236. ஏஸேவ நயோ ஞெய்யோ, வத்தப்³ப³ங் கிஞ்சிபி நத்தீ²தி யோஜனா. தத்த² துரங்கா³ அஸ்ஸா. மஹிஸா லுலாயா. ஆதி³-ஸத்³தே³ன கோ³க³த்³ரப⁴ஒட்டா²தி³சதுப்பதா³னங் ஸங்க³ஹோ. நத்தி² கிஞ்சிபி வத்தப்³ப³ந்தி அஸ்ஸஸாலாராஜாகா³ரங்க³ணப³ஹினக³ராதீ³ஸு அப³ந்தி⁴தஸயனஅஸ்ஸாதீ³னங் டா²னபே⁴தோ³ யதா²வுத்தஸதி³ஸத்தா ந வுத்தோ.

    236. Eseva nayo ñeyyo, vattabbaṃ kiñcipi natthīti yojanā. Tattha turaṅgā assā. Mahisā lulāyā. Ādi-saddena gogadrabhaoṭṭhādicatuppadānaṃ saṅgaho. Natthi kiñcipi vattabbanti assasālārājāgāraṅgaṇabahinagarādīsu abandhitasayanaassādīnaṃ ṭhānabhedo yathāvuttasadisattā na vutto.

    ப³ந்தி⁴த்வா ட²பிதஅஸ்ஸஸ்ஸ பன ஸசே ஸோ சதூஸு பாதே³ஸு ப³த்³தோ⁴ ஹோதி, ப³ந்த⁴னானங், கு²ரானஞ்ச க³ணனாய அட்ட² டா²னானி, ஸசே முகே² ச ப³த்³தோ⁴ ஹோதி, நவ டா²னானி, முகே²யேவ ப³த்³தோ⁴, பஞ்ச டா²னானீதி டா²னபே⁴தோ³ ச ததே²வ ஸஸமிக³ஸூகராதி³சதுப்பதே³ஸு ப³ந்தி⁴த்வா ட²பிதேஸு ப³த்³த⁴ப³த்³த⁴ட்டா²னேஹி ஸஹ சதூஹி பாதே³ஹி அக்கந்தட்டா²னவஸேன லப்³ப⁴மானோ டா²னபே⁴தோ³ ச கோ³மஹிஸேஸு ப³த்³தே⁴ஸு ஏவமேவ லப்³ப⁴மானோ டா²னபே⁴தோ³ ச வஜாதீ³ஸு பதே³ஸேஸு பவேஸிதேஸு த்³வாரேஸு ருக்க²ஸூசியோ அபனெத்வா வா அனபனெத்வா வா நாமங் வத்வா வா அவத்வா வா பக்கோஸந்தஸ்ஸ, ஸாகா²ப⁴ங்க³திணாதீ³னி த³ஸ்ஸெத்வா பக்கோஸித்வா வா அபக்கோஸித்வா வா பலோபெ⁴ந்தஸ்ஸ தாஸெத்வா நிக்க²மந்தஸ்ஸ ஸப்பகரண்ட³கே ஸப்பஸ்ஸ வுத்தனயேன லப்³ப⁴மானோ விஸேஸோ ச நேதப்³போ³. இஹ ஸப்³ப³த்த² டா²னபே⁴தே³ஸு ப³ஹுகேஸுபி உபந்தட்டா²னேஸு து²ல்லச்சயங், அந்தட்டா²னே பாராஜிகங் வுத்தஸதி³ஸந்தி இமஸ்ஸ ஸப்³ப³ஸ்ஸ வினிச்ச²யஸ்ஸ ‘‘ஏஸேவ நயோ’’தி இமினாவ க³தத்தா, ஆஹடதோ அவிஞ்ஞாயமானஸ்ஸ கஸ்ஸசி விஸேஸஸ்ஸாபா⁴வா ச வுத்தங் ‘‘நத்தி² கிஞ்சிபி வத்தப்³ப³’’ந்தி.

    Bandhitvā ṭhapitaassassa pana sace so catūsu pādesu baddho hoti, bandhanānaṃ, khurānañca gaṇanāya aṭṭha ṭhānāni, sace mukhe ca baddho hoti, nava ṭhānāni, mukheyeva baddho, pañca ṭhānānīti ṭhānabhedo ca tatheva sasamigasūkarādicatuppadesu bandhitvā ṭhapitesu baddhabaddhaṭṭhānehi saha catūhi pādehi akkantaṭṭhānavasena labbhamāno ṭhānabhedo ca gomahisesu baddhesu evameva labbhamāno ṭhānabhedo ca vajādīsu padesesu pavesitesu dvāresu rukkhasūciyo apanetvā vā anapanetvā vā nāmaṃ vatvā vā avatvā vā pakkosantassa, sākhābhaṅgatiṇādīni dassetvā pakkositvā vā apakkositvā vā palobhentassa tāsetvā nikkhamantassa sappakaraṇḍake sappassa vuttanayena labbhamāno viseso ca netabbo. Iha sabbattha ṭhānabhedesu bahukesupi upantaṭṭhānesu thullaccayaṃ, antaṭṭhāne pārājikaṃ vuttasadisanti imassa sabbassa vinicchayassa ‘‘eseva nayo’’ti imināva gatattā, āhaṭato aviññāyamānassa kassaci visesassābhāvā ca vuttaṃ ‘‘natthi kiñcipi vattabba’’nti.

    த்³விபதே³பீதி ‘‘த்³விபத³ங் நாம மனுஸ்ஸா பக்க²ஜாதா’’தி (பாரா॰ 115) பாளியங் வுத்தா மனுஸ்ஸா ச மயூராதி³லோமபக்கா² ச வக்³கு³லிஆதி³சம்மபக்கா² ச ப⁴மராதி³அட்டி²பக்கா² சாதி ஏவமாதி³கே ஸத்தே ச. ப³ஹுப்பதே³தி ‘‘ப³ஹுப்பத³ங் நாம விச்சி²கா ஸதபதீ³ உச்சாலிங்க³பாணகா’’தி (பாரா॰ 117) பாளியங் வுத்தப³ஹுப்பத³ஸத்தே சாதி அத்தோ².

    Dvipadepīti ‘‘dvipadaṃ nāma manussā pakkhajātā’’ti (pārā. 115) pāḷiyaṃ vuttā manussā ca mayūrādilomapakkhā ca vagguliādicammapakkhā ca bhamarādiaṭṭhipakkhā cāti evamādike satte ca. Bahuppadeti ‘‘bahuppadaṃ nāma vicchikā satapadī uccāliṅgapāṇakā’’ti (pārā. 117) pāḷiyaṃ vuttabahuppadasatte cāti attho.

    எத்தாவதா பாபபி⁴க்கூ²னங் லேஸோகாஸபித³ஹனத்த²ங் பத³பா⁴ஜனே வுத்தபூ⁴மட்டா²தி³திங்ஸவினிச்ச²யமாதிகாகதா²ஸு பஞ்சவீஸதி மாதிகாகதா² த³ஸ்ஸெத்வா அவஸிட்டா²ஸு பஞ்சமாதிகாகதா²ஸு ஸங்விதா³வஹாரோ, ஸங்கேதகம்மங், நிமித்தகம்மந்தி மாதிகத்தயகதா² பட²மமேவ அதி³ன்னாதா³னவினிச்ச²யஸம்பா⁴ரபூ⁴தானங் பஞ்சவீஸதியா அவஹாரானங் த³ஸ்ஸனட்டா²னே ட²த்வா –

    Ettāvatā pāpabhikkhūnaṃ lesokāsapidahanatthaṃ padabhājane vuttabhūmaṭṭhāditiṃsavinicchayamātikākathāsu pañcavīsati mātikākathā dassetvā avasiṭṭhāsu pañcamātikākathāsu saṃvidāvahāro, saṅketakammaṃ, nimittakammanti mātikattayakathā paṭhamameva adinnādānavinicchayasambhārabhūtānaṃ pañcavīsatiyā avahārānaṃ dassanaṭṭhāne ṭhatvā –

    ‘‘புப்³ப³ஸஹபயோகோ³ ச, ஸங்விதா³ஹரணம்பி ச;

    ‘‘Pubbasahapayogo ca, saṃvidāharaṇampi ca;

    ஸங்கேதகம்மங் நேமித்தங், புப்³ப³யோகா³தி³பஞ்சக’’ந்தி. (வி॰ வி॰ 42) –

    Saṅketakammaṃ nemittaṃ, pubbayogādipañcaka’’nti. (vi. vi. 42) –

    இமினா ஸங்க³ஹிதாதி தங் பஹாய அவஸேஸே ஓசரகோ, ஓணிரக்க²கோதி கதா²த்³வயே ஓசரணககதா²ய ஆணத்திகப்பயோக³த்தா, தஞ்ச ஓணிரக்க²கேன கரியமானங் டா²னாசாவனங் ஸாஹத்தி²கேன வா ஆணத்திகேன வா பயோகே³ன ஹோதீதி தஸ்ஸாபி ‘‘ஸாஹத்தா²ணத்திகோ சேவா’’தி ஸாஹத்தி²கபஞ்சகே பட²மமேவ ஸங்க³ஹிதத்தா ச த²லட்ட²வேஹாஸட்ட²கதா²தீ³ஸு ஸங்க³ஹிதத்தா ச தஞ்ச த்³வயங் ந வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Iminā saṅgahitāti taṃ pahāya avasese ocarako, oṇirakkhakoti kathādvaye ocaraṇakakathāya āṇattikappayogattā, tañca oṇirakkhakena kariyamānaṃ ṭhānācāvanaṃ sāhatthikena vā āṇattikena vā payogena hotīti tassāpi ‘‘sāhatthāṇattiko cevā’’ti sāhatthikapañcake paṭhamameva saṅgahitattā ca thalaṭṭhavehāsaṭṭhakathādīsu saṅgahitattā ca tañca dvayaṃ na vuttanti veditabbaṃ.

    தத்த² ‘‘ஓசரகோ நாம ப⁴ண்ட³ங் ஓசரித்வா ஆசிக்க²தீ’’தி (பாரா॰ 118) பாளியங் வுத்தோ சோராபனபுரிஸோ ‘‘ஓசரகோ’’தி வேதி³தப்³போ³. ஓசரதீதி ஓசரகோ, தத்த² தத்த² க³ந்த்வா அந்தோ அனுபவிஸதீதி வுத்தங் ஹோதீதி. ‘‘ஓணிரக்கோ² நாம ஆஹடங் ப⁴ண்ட³ங் கோ³பெந்தோ’’தி (பாரா॰ 118) பாளியங் வுத்தோ முஹுத்தங் அத்தனி ட²பிதஸ்ஸ பரப⁴ண்ட³ஸ்ஸ ரக்க²கோ ‘‘ஓணிரக்கோ²’’தி வேதி³தப்³போ³. ஓணிதங் ரக்க²தீதி ஓணிரக்கோ², யோ பரேன அத்தனோ வஸனட்டா²னே ஆப⁴தங் ப⁴ண்ட³ங் ‘‘இத³ங் தாவ ப⁴ந்தே முஹுத்தங் ஓலோகேத², யாவாஹங் இத³ங் நாம கிச்சங் கத்வா ஆக³ச்சா²மீ’’தி வுத்தோ ரக்க²தி, தஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங்.

    Tattha ‘‘ocarako nāma bhaṇḍaṃ ocaritvā ācikkhatī’’ti (pārā. 118) pāḷiyaṃ vutto corāpanapuriso ‘‘ocarako’’ti veditabbo. Ocaratīti ocarako, tattha tattha gantvā anto anupavisatīti vuttaṃ hotīti. ‘‘Oṇirakkho nāma āhaṭaṃ bhaṇḍaṃ gopento’’ti (pārā. 118) pāḷiyaṃ vutto muhuttaṃ attani ṭhapitassa parabhaṇḍassa rakkhako ‘‘oṇirakkho’’ti veditabbo. Oṇitaṃ rakkhatīti oṇirakkho, yo parena attano vasanaṭṭhāne ābhataṃ bhaṇḍaṃ ‘‘idaṃ tāva bhante muhuttaṃ oloketha, yāvāhaṃ idaṃ nāma kiccaṃ katvā āgacchāmī’’ti vutto rakkhati, tassetaṃ adhivacanaṃ.

    த்³விசதுப³ஹுப்பத³கதா²வண்ணனா.

    Dvicatubahuppadakathāvaṇṇanā.

    237. ‘‘பஞ்சஹி ஆகாரேஹி அதி³ன்னங் ஆதி³யந்தஸ்ஸ ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸா’’திஆதி³னா (பாரா॰ 122) நயேன பாளியங் ஆக³தானி பஞ்சங்கா³னி ஸங்க³ஹேதுமாஹ ‘‘பரேஸ’’ந்திஆதி³. தத்த² ‘‘பரேஸங் ஸந்தகங் த⁴ன’’ந்தி இமினா பரமனுஸ்ஸஸந்தகதா, ‘‘பரேஸந்தி விஜானித்வா’’தி இமினா பராயத்தபா⁴வஸ்ஸ ஜானநங், ‘‘க³ருக’’ந்தி இமினா பாத³ங் வா அதிரேகபாத³ங் வா அக்³க⁴னகதா, ‘‘தெ²ய்யசித்தேனா’’தி இமினா தெ²ய்யசித்ததா, ‘‘டா²னா சாவேதீ’’தி இமினா பஞ்சவீஸதியா அவஹாரானங் அஞ்ஞதரஸ்ஸ ஸமங்கி³தாதி ஏவமெத்த² பஞ்சங்க³ஸங்க³ஹோ வேதி³தப்³போ³.

    237. ‘‘Pañcahi ākārehi adinnaṃ ādiyantassa āpatti pārājikassā’’tiādinā (pārā. 122) nayena pāḷiyaṃ āgatāni pañcaṅgāni saṅgahetumāha ‘‘paresa’’ntiādi. Tattha ‘‘paresaṃ santakaṃ dhana’’nti iminā paramanussasantakatā, ‘‘paresanti vijānitvā’’ti iminā parāyattabhāvassa jānanaṃ, ‘‘garuka’’nti iminā pādaṃ vā atirekapādaṃ vā agghanakatā, ‘‘theyyacittenā’’ti iminā theyyacittatā, ‘‘ṭhānā cāvetī’’ti iminā pañcavīsatiyā avahārānaṃ aññatarassa samaṅgitāti evamettha pañcaṅgasaṅgaho veditabbo.

    238. எத்தாவதா திங்ஸமாதிகாகதா²வினிச்ச²யங் ஸங்க³ஹெத்வா இதா³னி ‘‘அனாபத்தி ஸஸஞ்ஞிஸ்ஸ விஸ்ஸாஸக்³கா³ஹே தாவகாலிகே பேதபரிக்³க³ஹே திரச்சா²னக³தபரிக்³க³ஹே பங்ஸுகூலஸஞ்ஞிஸ்ஸா’’திஆதி³னா (பாரா॰ 131) நயேன பாளியங் ஆக³தங் அனாபத்திவாரங் ஸங்க³ஹேதுமாஹ ‘‘அனாபத்தீ’’திஆதி³. தத்த² ஸஸஞ்ஞிஸ்ஸாதி பரஸந்தகம்பி ‘‘ஸஸந்தக’’ந்தி ஸுத்³த⁴ஸஞ்ஞாய க³ண்ஹந்தஸ்ஸ அனாபத்தீதி ஸப்³ப³த்த² யோஜேதப்³ப³ங். ஏவங் க³ஹிதங் ஸாமிகேஹி தி³ஸ்வா யாசிதே அதெ³ந்தஸ்ஸ உபி⁴ன்னங் து⁴ரனிக்கே²பேன பாராஜிகங்.

    238. Ettāvatā tiṃsamātikākathāvinicchayaṃ saṅgahetvā idāni ‘‘anāpatti sasaññissa vissāsaggāhe tāvakālike petapariggahe tiracchānagatapariggahe paṃsukūlasaññissā’’tiādinā (pārā. 131) nayena pāḷiyaṃ āgataṃ anāpattivāraṃ saṅgahetumāha ‘‘anāpattī’’tiādi. Tattha sasaññissāti parasantakampi ‘‘sasantaka’’nti suddhasaññāya gaṇhantassa anāpattīti sabbattha yojetabbaṃ. Evaṃ gahitaṃ sāmikehi disvā yācite adentassa ubhinnaṃ dhuranikkhepena pārājikaṃ.

    திரச்சா²னபரிக்³க³ஹேதி திரச்சா²னேஹி பரிக்³க³ஹிதவத்து²ம்ஹி. ஸசேபி ஹி நாக³க³ருளமாணவகமாணவிகாபி மனுஸ்ஸவேஸேன ஆபணங் பஸாரெத்வா நிஸின்னா ஹொந்தி, பி⁴க்கு² ச தெ²ய்யசித்தேன தேஸங் ஸந்தகங் க³ண்ஹாதி, அனாபத்தீதி வுத்தங் ஹோதி. ஸீஹப்³யக்³க⁴தீ³பிபபு⁴தீஹி வாளமிகே³ஹி க³ஹிதகோ³சரங் பட²மங் மோசாபெந்தஸ்ஸ தங் முஞ்சித்வா அத்தனோபி ஹிங்ஸனதோ தோ²கங் கா²யிதே வாரெந்தஸ்ஸ தோ³ஸோ நத்தி². ஸேனாதீ³ஸு திரச்சா²னேஸு யேன கேனசி க³ஹிதங் கோ³சரங் மோசாபேதுங் வட்டதி. வுத்தஞ்ஹேதங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஸேனாத³யோபி ஆமிஸங் க³ஹெத்வா க³ச்ச²ந்தே பாதாபெத்வா க³ண்ஹிதுங் வட்டதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.131). ஏவமேவ த⁴ம்மனிதெ³ட்³டு³பா⁴தீ³ஹி க³ஹிதமண்டூ³காத³யோ ஜீவிதரக்க²னத்தா²ய மோசாபேதுங் வட்டதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.

    Tiracchānapariggaheti tiracchānehi pariggahitavatthumhi. Sacepi hi nāgagaruḷamāṇavakamāṇavikāpi manussavesena āpaṇaṃ pasāretvā nisinnā honti, bhikkhu ca theyyacittena tesaṃ santakaṃ gaṇhāti, anāpattīti vuttaṃ hoti. Sīhabyagghadīpipabhutīhi vāḷamigehi gahitagocaraṃ paṭhamaṃ mocāpentassa taṃ muñcitvā attanopi hiṃsanato thokaṃ khāyite vārentassa doso natthi. Senādīsu tiracchānesu yena kenaci gahitaṃ gocaraṃ mocāpetuṃ vaṭṭati. Vuttañhetaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘senādayopi āmisaṃ gahetvā gacchante pātāpetvā gaṇhituṃ vaṭṭatī’’ti (pārā. aṭṭha. 1.131). Evameva dhammanideḍḍubhādīhi gahitamaṇḍūkādayo jīvitarakkhanatthāya mocāpetuṃ vaṭṭatīti veditabbaṃ.

    தாவகாலிகக்³கா³ஹேதி ‘‘படிகரிஸ்ஸாமீ’’தி தாவகாலிகங் க³ண்ஹந்தஸ்ஸ ஏவங் க³ஹிதங் ஸசே ப⁴ண்ட³ஸாமிகோ புக்³க³லோ வா க³ணோ வா ‘‘தும்ஹேவ க³ண்ஹதா²’’தி அனுஜானெய்ய, வட்டதி. நானுஜானெய்ய, ந க³ண்ஹெய்ய, தா³தப்³ப³ங். அதெ³ந்தஸ்ஸ உபி⁴ன்னங் து⁴ரனிக்கே²பேன பாராஜிகங். ‘‘ஸங்க⁴ஸந்தகங் பன படிதா³துமேவ வட்டதீ’’தி அட்ட²கதா²யங் வுத்தங்.

    Tāvakālikaggāheti ‘‘paṭikarissāmī’’ti tāvakālikaṃ gaṇhantassa evaṃ gahitaṃ sace bhaṇḍasāmiko puggalo vā gaṇo vā ‘‘tumheva gaṇhathā’’ti anujāneyya, vaṭṭati. Nānujāneyya, na gaṇheyya, dātabbaṃ. Adentassa ubhinnaṃ dhuranikkhepena pārājikaṃ. ‘‘Saṅghasantakaṃ pana paṭidātumeva vaṭṭatī’’ti aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ.

    விஸ்ஸாஸக்³கா³ஹேதி ‘‘அனுஜானாமி பி⁴க்க²வே பஞ்சஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தஸ்ஸ விஸ்ஸாஸங் க³ஹேதுங், ஸந்தி³ட்டோ² ச ஹோதி, ஸம்ப⁴த்தோ ச, ஆலபிதோ ச, ஜீவதி ச, க³ஹிதே ச அத்தமனோ ஹோதீ’’தி (மஹாவ॰ 356) பாளியங் ஆக³தங் பஞ்சஹங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தஸ்ஸ ஸந்தகங் விஸ்ஸாஸேன க³ண்ஹந்தஸ்ஸ க³ஹணே வினிச்ச²யோ யதா²வுத்தஸுத்தவண்ணனாயங் வேதி³தப்³போ³. யதா²ஹ ஸமந்தபாஸாதி³காயங் –

    Vissāsaggāheti ‘‘anujānāmi bhikkhave pañcahaṅgehi samannāgatassa vissāsaṃ gahetuṃ, sandiṭṭho ca hoti, sambhatto ca, ālapito ca, jīvati ca, gahite ca attamano hotī’’ti (mahāva. 356) pāḷiyaṃ āgataṃ pañcahaṅgehi samannāgatassa santakaṃ vissāsena gaṇhantassa gahaṇe vinicchayo yathāvuttasuttavaṇṇanāyaṃ veditabbo. Yathāha samantapāsādikāyaṃ –

    தத்த² ஸந்தி³ட்டோ²தி தி³ட்ட²மத்தகமித்தோ. ஸம்ப⁴த்தோதி த³ள்ஹமித்தோ. ஆலபிதோதி ‘‘மம ஸந்தகங் யங் இச்ச²ஸி, தங் க³ண்ஹெய்யாஸி, ஆபுச்சி²த்வா க³ஹணே காரணங் நத்தீ²’’தி வுத்தோ. ஜீவதீதி அனுட்டா²னஸெய்யாய ஸயிதோபி யாவ ஜீவிதிந்த்³ரியுபச்சே²த³ங் ந பாபுணாதி. க³ஹிதே ச அத்தமனோதி க³ஹிதே துட்ட²சித்தோ ஹோதி, ஏவரூபஸ்ஸ ஸந்தகங் ‘‘க³ஹிதே மே அத்தமனோ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ஜானந்தேன க³ஹேதுங் வட்டதி. அனவஸேஸபரியாதா³னவஸேன சேதானி பஞ்சங்கா³னி வுத்தானி, விஸ்ஸாஸக்³கா³ஹோ பன தீஹங்கே³ஹி ருஹதி – ஸந்தி³ட்டோ², ஜீவதி, க³ஹிதே அத்தமனோ, ஸம்ப⁴த்தோ, ஜீவதி, க³ஹிதே அத்தமனோ, ஆலபிதோ, ஜீவதி, க³ஹிதே அத்தமனோதி.

    Tattha sandiṭṭhoti diṭṭhamattakamitto. Sambhattoti daḷhamitto. Ālapitoti ‘‘mama santakaṃ yaṃ icchasi, taṃ gaṇheyyāsi, āpucchitvā gahaṇe kāraṇaṃ natthī’’ti vutto. Jīvatīti anuṭṭhānaseyyāya sayitopi yāva jīvitindriyupacchedaṃ na pāpuṇāti. Gahite ca attamanoti gahite tuṭṭhacitto hoti, evarūpassa santakaṃ ‘‘gahite me attamano bhavissatī’’ti jānantena gahetuṃ vaṭṭati. Anavasesapariyādānavasena cetāni pañcaṅgāni vuttāni, vissāsaggāho pana tīhaṅgehi ruhati – sandiṭṭho, jīvati, gahite attamano, sambhatto, jīvati, gahite attamano, ālapito, jīvati, gahite attamanoti.

    யோ பன ஜீவதி, ந ச க³ஹிதே அத்தமனோ ஹோதி, தஸ்ஸ ஸந்தகங் விஸ்ஸாஸக்³கா³ஹேன க³ஹிதம்பி புன தா³தப்³ப³ங். த³த³மானேன ச மதகத⁴னங் தாவ யே தஸ்ஸ த⁴னே இஸ்ஸரா க³ஹட்டா² வா பப்³ப³ஜிதா வா, தேஸங் தா³தப்³ப³ங். அனத்தமனஸ்ஸ ஸந்தகங் தஸ்ஸேவ தா³தப்³ப³ங். யோ பன பட²மங்யேவ ‘‘ஸுட்டு² கதங் தயா மம ஸந்தகங் க³ண்ஹந்தேனா’’தி வசீபே⁴தே³ன வா சித்துப்பாத³மத்தேன வா அனுமோதி³த்வா பச்சா² கேனசி காரணேன குபிதோ பச்சாஹராபேதுங் ந லப⁴தி. யோபி அதா³துகாமோவ, சித்தேன பன அதி⁴வாஸேதி, ந கிஞ்சி வத³தி, ஸோபி புன பச்சாஹராபேதுங் ந லப⁴தி. யோ பன ‘‘மயா தும்ஹாகங் ஸந்தகங் க³ஹிதங் வா பரிபு⁴த்தங் வா’’தி வுத்தே ‘‘க³ஹிதங் வா ஹோது பரிபு⁴த்தங் வா, மயா பன தங் கேனசிதே³வ கரணீயேன ட²பிதங், தங் பாகதிகங் காதுங் வட்டதீ’’தி வத³தி, அயங் பச்சாஹராபேதுங் லப⁴தீதி (பாரா॰ அட்ட²॰ 1.131).

    Yo pana jīvati, na ca gahite attamano hoti, tassa santakaṃ vissāsaggāhena gahitampi puna dātabbaṃ. Dadamānena ca matakadhanaṃ tāva ye tassa dhane issarā gahaṭṭhā vā pabbajitā vā, tesaṃ dātabbaṃ. Anattamanassa santakaṃ tasseva dātabbaṃ. Yo pana paṭhamaṃyeva ‘‘suṭṭhu kataṃ tayā mama santakaṃ gaṇhantenā’’ti vacībhedena vā cittuppādamattena vā anumoditvā pacchā kenaci kāraṇena kupito paccāharāpetuṃ na labhati. Yopi adātukāmova, cittena pana adhivāseti, na kiñci vadati, sopi puna paccāharāpetuṃ na labhati. Yo pana ‘‘mayā tumhākaṃ santakaṃ gahitaṃ vā paribhuttaṃ vā’’ti vutte ‘‘gahitaṃ vā hotu paribhuttaṃ vā, mayā pana taṃ kenacideva karaṇīyena ṭhapitaṃ, taṃ pākatikaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti vadati, ayaṃ paccāharāpetuṃ labhatīti (pārā. aṭṭha. 1.131).

    பேதபரிக்³க³ஹேதி பெத்திவிஸயுப்பன்னா ச மரித்வா தஸ்மிங்யேவ அத்தபா⁴வே நிப்³ப³த்தா ச சாதுமஹாராஜிகாத³யோ தே³வா ச இமஸ்மிங் அத்தே² பேதா நாம, தேஸங் ஸந்தகங் க³ண்ஹந்தஸ்ஸ ச அனாபத்தீதி அத்தோ². ஸசேபி ஹி ஸக்கோ தே³வராஜா ஆபணங் பஸாரெத்வா நிஸின்னோ ஹோதி, தி³ப்³ப³சக்கு²கோ ச பி⁴க்கு² தங் ஞத்வா ஸதஸஹஸ்ஸக்³க⁴னகம்பி வத்த²ங் தஸ்ஸ விரவந்தஸ்ஸேவ அச்சி²ந்தி³த்வா க³ண்ஹிதுங் வட்டதி. தே³வபூஜத்த²ங் ருக்கா²தீ³ஸு மட்ட²வத்தா²தீ³னி க³ண்ஹதோ நித்³தோ³ஸதாய கிமேவ வத்தப்³ப³ங். பங்ஸுகூலஸஞ்ஞாய க³ண்ஹதோபி அனாபத்தி. ததா² க³ஹிதம்பி ஸசே ஸஸ்ஸாமிகங் ஹோதி, ஸாமிகே ஆஹராபெந்தே தா³தப்³ப³ந்தி உபலக்க²ணதோ வேதி³தப்³ப³ங்.

    Petapariggaheti pettivisayuppannā ca maritvā tasmiṃyeva attabhāve nibbattā ca cātumahārājikādayo devā ca imasmiṃ atthe petā nāma, tesaṃ santakaṃ gaṇhantassa ca anāpattīti attho. Sacepi hi sakko devarājā āpaṇaṃ pasāretvā nisinno hoti, dibbacakkhuko ca bhikkhu taṃ ñatvā satasahassagghanakampi vatthaṃ tassa viravantasseva acchinditvā gaṇhituṃ vaṭṭati. Devapūjatthaṃ rukkhādīsu maṭṭhavatthādīni gaṇhato niddosatāya kimeva vattabbaṃ. Paṃsukūlasaññāya gaṇhatopi anāpatti. Tathā gahitampi sace sassāmikaṃ hoti, sāmike āharāpente dātabbanti upalakkhaṇato veditabbaṃ.

    239. எத்தா²தி து³தியபாராஜிகவினிச்ச²யே. ச-ஸத்³தே³ன அவுத்தஸமுச்சயத்தே²ன அவஸேஸஸிக்கா²பத³வினிச்ச²யே ஸங்க³ண்ஹாதி. வத்தப்³போ³தி மாதிகட்ட²கதா²தீ³ஸு விய அவஸானே கதே²தப்³போ³. பாளிமுத்தவினிச்ச²யோதி ஸமுட்டா²னாதி³கோ தங்தங்ஸிக்கா²பத³பாளியங் அனாக³தோ உபாலித்தே²ராதீ³ஹி ட²பிதோ வினிச்ச²யோ.

    239.Etthāti dutiyapārājikavinicchaye. Ca-saddena avuttasamuccayatthena avasesasikkhāpadavinicchaye saṅgaṇhāti. Vattabboti mātikaṭṭhakathādīsu viya avasāne kathetabbo. Pāḷimuttavinicchayoti samuṭṭhānādiko taṃtaṃsikkhāpadapāḷiyaṃ anāgato upālittherādīhi ṭhapito vinicchayo.

    240. பராஜிதானேகமலேனாதி அபரிமெய்யகப்பகோடிஸதஸஹஸ்ஸோபசிதபாரமிதாஸம்பூ⁴தேன ஸப்³ப³ஞ்ஞுதஞ்ஞாணபத³ட்டா²னேன ஆஸவக்க²யஞாணேன ஸஹ வாஸனாய ஸமுச்சே²த³ப்பஹானேன பராஜிதா ராகா³த³யோ அனேககிலேஸமலா யேன ஸோ பராஜிதானேகமலோ, தேன பராஜிதானேகமலேன . ஜினேன யங் து³தியங் பாராஜிகங் வுத்தங், அஸ்ஸ து³தியபாராஜிகஸ்ஸ ச அத்தோ² மயா ஸமாஸேன வுத்தோ. அஸேஸேன அதிவித்தா²ரனயேன வத்துங் தஸ்ஸ அத்த²ங் கதே²துங் கோ ஹி ஸமத்தோ²தி யோஜனா. எத்த² ச-ஸத்³தோ³ பட²மபாராஜிகஸமுச்சயத்தோ². ஹி-ஸத்³தோ³ அவதா⁴ரணே, தேன அஸேஸேன தத³த்த²ங் வத்துங் ஸமத்தோ² நத்தே²வ அஞ்ஞத்ர ததா²க³தாதி தீ³பேதி.

    240.Parājitānekamalenāti aparimeyyakappakoṭisatasahassopacitapāramitāsambhūtena sabbaññutaññāṇapadaṭṭhānena āsavakkhayañāṇena saha vāsanāya samucchedappahānena parājitā rāgādayo anekakilesamalā yena so parājitānekamalo, tena parājitānekamalena . Jinena yaṃ dutiyaṃ pārājikaṃ vuttaṃ, assa dutiyapārājikassa ca attho mayā samāsena vutto. Asesena ativitthāranayena vattuṃ tassa atthaṃ kathetuṃ ko hi samatthoti yojanā. Ettha ca-saddo paṭhamapārājikasamuccayattho. Hi-saddo avadhāraṇe, tena asesena tadatthaṃ vattuṃ samattho nattheva aññatra tathāgatāti dīpeti.

    இதி வினயத்த²ஸாரஸந்தீ³பனியா

    Iti vinayatthasārasandīpaniyā

    வினயவினிச்ச²யவண்ணனாய

    Vinayavinicchayavaṇṇanāya

    து³தியபாராஜிககதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Dutiyapārājikakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.




    Next: ததியபாராஜிககதா²வண்ணனா • Tatiyapārājikakathāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact