Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
ทุติยปาราชิกสมุฎฺฐานวณฺณนา
Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
๒๕๙. อิทํ สมุฎฺฐานํ เอกํ สมุฎฺฐานสีสนฺติ สมฺพโนฺธฯ ‘‘อทินฺนาทาน’’นฺติ อิมินา อทินฺนนฺติ เอตฺถ สมุทายนาเม เอกเทสโวหาโรติ ทเสฺสติฯ เสสานีติ ทุติยปาราชิกโต เสสานิ เอกูนสตฺตติ สิกฺขาปทานิฯ เตนาติ ทุติยปาราชิเกนฯ ตตฺถาติ ‘‘วิคฺคหุตฺตรี’’ติอาทิวจเนฯ วิคฺคหุตฺตรีติอาทิปทานํ พฺยญฺชเน อาทรมกตฺวา อตฺถเมว ทเสฺสตุํ วุตฺตํ ‘‘มนุสฺสวิคฺคหอุตฺตริมนุสฺสธมฺมสิกฺขาปทานี’’ติฯ อนิยตา ทุติยิกาติ อาปตฺติํ อเปกฺขิตฺวา ปาฬิยํ อิตฺถิลิงฺควเสน วุตฺตํ, อฎฺฐกถายํ ปน สิกฺขาปทํ อเปกฺขิตฺวา นปุํสกลิงฺควเสน ทุติยนฺติ วุตฺตํฯ
259. Idaṃ samuṭṭhānaṃ ekaṃ samuṭṭhānasīsanti sambandho. ‘‘Adinnādāna’’nti iminā adinnanti ettha samudāyanāme ekadesavohāroti dasseti. Sesānīti dutiyapārājikato sesāni ekūnasattati sikkhāpadāni. Tenāti dutiyapārājikena. Tatthāti ‘‘viggahuttarī’’tiādivacane. Viggahuttarītiādipadānaṃ byañjane ādaramakatvā atthameva dassetuṃ vuttaṃ ‘‘manussaviggahauttarimanussadhammasikkhāpadānī’’ti. Aniyatā dutiyikāti āpattiṃ apekkhitvā pāḷiyaṃ itthiliṅgavasena vuttaṃ, aṭṭhakathāyaṃ pana sikkhāpadaṃ apekkhitvā napuṃsakaliṅgavasena dutiyanti vuttaṃ.
สมุฎฺฐานา ติกา กตาติ เอตฺถ ‘‘ติกสมุฎฺฐานา’’ติ วตฺตเพฺพ ปทวิปริยายวเสน กการสฺส ทีฆวเสน สมุฎฺฐานา ติกาติ วุตฺตนฺติ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ติกสมุฎฺฐานา กตา’’ติฯ
Samuṭṭhānā tikā katāti ettha ‘‘tikasamuṭṭhānā’’ti vattabbe padavipariyāyavasena kakārassa dīghavasena samuṭṭhānā tikāti vuttanti dassento āha ‘‘tikasamuṭṭhānā katā’’ti.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๒. ทุติยปาราชิกสมุฎฺฐานํ • 2. Dutiyapārājikasamuṭṭhānaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / ทุติยปาราชิกสมุฎฺฐานวณฺณนา • Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ทุติยปาราชิกสมุฎฺฐานวณฺณนา • Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā