| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បរិវារ-អដ្ឋកថា • Parivāra-aṭṭhakathā |
ទុតិយបារាជិកសមុដ្ឋានវណ្ណនា
Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
២៥៩. អទិន្នន្តិ ឥទំ តាវ អទិន្នាទានន្តិ វា ទុតិយបារាជិកន្តិ វា ឯកំ សមុដ្ឋានសីសំ, សេសានិ តេន សទិសានិ។ តត្ថ វិគ្គហុត្តរីតិ មនុស្សវិគ្គហឧត្តរិមនុស្សធម្មសិក្ខាបទានិ។ ទុដ្ឋុល្លា អត្តកាមិនន្តិ ទុដ្ឋុល្លវាចាអត្តកាមបារិចរិយសិក្ខាបទានិ។ អមូលា អញ្ញភាគិយាតិ ទ្វេ ទុដ្ឋទោសសិក្ខាបទានិ។ អនិយតា ទុតិយិកាតិ ទុតិយំ អនិយតសិក្ខាបទំ។
259.Adinnanti idaṃ tāva adinnādānanti vā dutiyapārājikanti vā ekaṃ samuṭṭhānasīsaṃ, sesāni tena sadisāni. Tattha viggahuttarīti manussaviggahauttarimanussadhammasikkhāpadāni. Duṭṭhullā attakāminanti duṭṭhullavācāattakāmapāricariyasikkhāpadāni. Amūlā aññabhāgiyāti dve duṭṭhadosasikkhāpadāni. Aniyatā dutiyikāti dutiyaṃ aniyatasikkhāpadaṃ.
អច្ឆិន្ទេ បរិណាមនេតិ សាមំ ចីវរំ ទត្វា អច្ឆិន្ទនញ្ច សង្ឃិកលាភស្ស អត្តនោ បរិណាមនញ្ច។ មុសា ឱមសបេសុណាតិ មុសាវាទោ ច ឱមសវាទោ ច ភិក្ខុបេសុញ្ញញ្ច។ ទុដ្ឋុល្លា បថវីខណេតិ ទុដ្ឋុល្លាបត្តិអារោចនញ្ច បថវីខណញ្ច។ ភូតំ អញ្ញាយ ឧជ្ឈាបេតិ ភូតគាមអញ្ញវាទកឧជ្ឈាបនកសិក្ខាបទានិ។
Acchinde pariṇāmaneti sāmaṃ cīvaraṃ datvā acchindanañca saṅghikalābhassa attano pariṇāmanañca. Musā omasapesuṇāti musāvādo ca omasavādo ca bhikkhupesuññañca. Duṭṭhullā pathavīkhaṇeti duṭṭhullāpattiārocanañca pathavīkhaṇañca. Bhūtaṃ aññāya ujjhāpeti bhūtagāmaaññavādakaujjhāpanakasikkhāpadāni.
និក្កឌ្ឍនំ សិញ្ចនញ្ចាតិ វិហារតោ និក្កឌ្ឍនញ្ច ឧទកេន តិណាទិសិញ្ចនញ្ច។ អាមិសហេតុ ភុត្តាវីតិ ‘‘អាមិសហេតុ ភិក្ខុនិយោ ឱវទន្តី’’តិ សិក្ខាបទញ្ច, ភុត្តាវិំ អនតិរិត្តេន ខាទនីយាទិនា បវារណាសិក្ខាបទញ្ច។ ឯហិ អនាទរិ ភិំសាតិ ‘‘ឯហាវុសោ គាមំ វា’’តិ សិក្ខាបទញ្ច, អនាទរិយញ្ច ភិក្ខុភិំសាបនកញ្ច។ អបនិធេ ច ជីវិតន្តិ បត្តាទីនំ អបនិធានសិក្ខាបទញ្ច, សញ្ចិច្ច បាណំ ជីវិតាវោរោបនញ្ច។
Nikkaḍḍhanaṃ siñcanañcāti vihārato nikkaḍḍhanañca udakena tiṇādisiñcanañca. Āmisahetu bhuttāvīti ‘‘āmisahetu bhikkhuniyo ovadantī’’ti sikkhāpadañca, bhuttāviṃ anatirittena khādanīyādinā pavāraṇāsikkhāpadañca. Ehi anādari bhiṃsāti ‘‘ehāvuso gāmaṃ vā’’ti sikkhāpadañca, anādariyañca bhikkhubhiṃsāpanakañca. Apanidhe ca jīvitanti pattādīnaṃ apanidhānasikkhāpadañca, sañcicca pāṇaṃ jīvitāvoropanañca.
ជានំ សប្បាណកំ កម្មន្តិ ជានំ សប្បាណកឧទកសិក្ខាបទញ្ច បុនកម្មាយ ឧក្កោដនញ្ច។ ឩនសំវាសនាសនាតិ ឩនវីសតិវស្សសិក្ខាបទញ្ច ឧក្ខិត្តកេន សទ្ធិំ សំវាសសិក្ខាបទញ្ច នាសិតកសាមណេរសម្ភោគសិក្ខាបទញ្ច។ សហធម្មិកំ វិលេខាតិ សហធម្មិកំ វុច្ចមានសិក្ខាបទញ្ច, វិលេខាយ សំវត្តន្តីតិ អាគតសិក្ខាបទញ្ច។ មោហោ អមូលកេន ចាតិ មោហនកេ បាចិត្តិយសិក្ខាបទញ្ច, អមូលកេន សង្ឃាទិសេសេន អនុទ្ធំសនសិក្ខាបទញ្ច។
Jānaṃ sappāṇakaṃ kammanti jānaṃ sappāṇakaudakasikkhāpadañca punakammāya ukkoṭanañca. Ūnasaṃvāsanāsanāti ūnavīsativassasikkhāpadañca ukkhittakena saddhiṃ saṃvāsasikkhāpadañca nāsitakasāmaṇerasambhogasikkhāpadañca. Sahadhammikaṃ vilekhāti sahadhammikaṃ vuccamānasikkhāpadañca, vilekhāya saṃvattantīti āgatasikkhāpadañca. Moho amūlakena cāti mohanake pācittiyasikkhāpadañca, amūlakena saṅghādisesena anuddhaṃsanasikkhāpadañca.
កុក្កុច្ចំ ធម្មិកំ ចីវរំ ទត្វាតិ កុក្កុច្ចឧបទហនញ្ច, ធម្មិកានំ កម្មានំ ឆន្ទំ ទត្វា ខីយនញ្ច, ចីវរំ ទត្វា ខីយនញ្ច។ បរិណាមេយ្យ បុគ្គលេតិ សង្ឃិកំ លាភំ បុគ្គលស្ស បរិណាមនសិក្ខាបទំ។ កិំ តេ អកាលំ អច្ឆិន្ទេតិ ‘‘កិំ តេ អយ្យេ ឯសោ បុរិសបុគ្គលោ ករិស្សតី’’តិ អាគតសិក្ខាបទញ្ច, ‘‘អកាលចីវរំ កាលចីវរ’’ន្តិ អធិដ្ឋហិត្វា ភាជនសិក្ខាបទញ្ច, ភិក្ខុនិយា សទ្ធិំ ចីវរំ បរិវត្តេត្វា អច្ឆិន្ទនសិក្ខាបទញ្ច។ ទុគ្គហី និរយេន ចាតិ ទុគ្គហិតេន ទុប្បធារិតេន បរំ ឧជ្ឈាបនសិក្ខាបទញ្ច, និរយេន វា ព្រហ្មចរិយេន វា អភិសបនសិក្ខាបទញ្ច។
Kukkuccaṃ dhammikaṃ cīvaraṃ datvāti kukkuccaupadahanañca, dhammikānaṃ kammānaṃ chandaṃ datvā khīyanañca, cīvaraṃ datvā khīyanañca. Pariṇāmeyya puggaleti saṅghikaṃ lābhaṃ puggalassa pariṇāmanasikkhāpadaṃ. Kiṃ te akālaṃ acchindeti ‘‘kiṃ te ayye eso purisapuggalo karissatī’’ti āgatasikkhāpadañca, ‘‘akālacīvaraṃ kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājanasikkhāpadañca, bhikkhuniyā saddhiṃ cīvaraṃ parivattetvā acchindanasikkhāpadañca. Duggahī nirayenacāti duggahitena duppadhāritena paraṃ ujjhāpanasikkhāpadañca, nirayena vā brahmacariyena vā abhisapanasikkhāpadañca.
គណំ វិភង្គ ទុព្ពលន្តិ ‘‘គណស្ស ចីវរលាភំ អន្តរាយំ ករេយ្យា’’តិ ច ‘‘ធម្មិកំ ចីវរវិភង្គំ បដិពាហេយ្យា’’តិ ច ‘‘ទុព្ពលចីវរបច្ចាសាយ ចីវរកាលសមយំ អតិក្កាមេយ្យា’’តិ ច វុត្តសិក្ខាបទានិ។ កថិនា ផាសុ បស្សយន្តិ ‘‘ធម្មិកំ កថិនុទ្ធារំ បដិពាហេយ្យ, ភិក្ខុនិយា សញ្ចិច្ច អផាសុំ ករេយ្យ, ភិក្ខុនិយា ឧបស្សយំ ទត្វា កុបិតា អនត្តមនា និក្កឌ្ឍេយ្យ វា’’តិ វុត្តសិក្ខាបទានិ។ អក្កោសចណ្ឌី មច្ឆរីតិ ‘‘ភិក្ខុំ អក្កោសេយ្យ វា បរិភាសេយ្យ វា, ចណ្ឌិកតា គណំ បរិភាសេយ្យ, កុលេ មច្ឆរិនី អស្សា’’តិ វុត្តសិក្ខាបទានិ។ គព្ភិនិញ្ច បាយន្តិយាតិ ‘‘គព្ភិនិំ វុដ្ឋាបេយ្យ, បាយន្តិំ វុដ្ឋាបេយ្យា’’តិ វុត្តសិក្ខាបទានិ។
Gaṇaṃ vibhaṅga dubbalanti ‘‘gaṇassa cīvaralābhaṃ antarāyaṃ kareyyā’’ti ca ‘‘dhammikaṃ cīvaravibhaṅgaṃ paṭibāheyyā’’ti ca ‘‘dubbalacīvarapaccāsāya cīvarakālasamayaṃ atikkāmeyyā’’ti ca vuttasikkhāpadāni. Kathinā phāsu passayanti ‘‘dhammikaṃ kathinuddhāraṃ paṭibāheyya, bhikkhuniyā sañcicca aphāsuṃ kareyya, bhikkhuniyā upassayaṃ datvā kupitā anattamanā nikkaḍḍheyya vā’’ti vuttasikkhāpadāni. Akkosacaṇḍī maccharīti ‘‘bhikkhuṃ akkoseyya vā paribhāseyya vā, caṇḍikatā gaṇaṃ paribhāseyya, kule maccharinī assā’’ti vuttasikkhāpadāni. Gabbhiniñca pāyantiyāti ‘‘gabbhiniṃ vuṭṭhāpeyya, pāyantiṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadāni.
ទ្វេវស្សំ សិក្ខា សង្ឃេនាតិ ‘‘ទ្វេ វស្សានិ ឆសុ ធម្មេសុ អសិក្ខិតសិក្ខំ សិក្ខមានំ វុដ្ឋាបេយ្យ, សិក្ខិតសិក្ខំ សិក្ខមានំ សង្ឃេន អសម្មតំ វុដ្ឋាបេយ្យា’’តិ វុត្តសិក្ខាបទានិ។ តយោ ចេវ គិហីគតាតិ ឩនទ្វាទសវស្សំ គិហិគតំ, បរិបុណ្ណទ្វាទសវស្សំ គិហិគតំ ‘‘ទ្វេ វស្សានិ ឆសុ ធម្មេសុ អសិក្ខិតសិក្ខំ ទ្វេ វស្សានិ សិក្ខិតសិក្ខំ សង្ឃេន អសម្មត’’ន្តិ វុត្តសិក្ខាបទានិ។ កុមារិភូតា តិស្សោតិ ‘‘ឩនវីសតិវស្សំ កុមារិភូត’’ន្តិអាទិនា នយេន វុត្តា តិស្សោ។ ឩនទ្វាទសសម្មតាតិ ‘‘ឩនទ្វាទសវស្សា វុដ្ឋាបេយ្យ, បរិបុណ្ណទ្វាទសវស្សា សង្ឃេន អសម្មតា វុដ្ឋាបេយ្យា’’តិ វុត្តសិក្ខាបទទ្វយំ។
Dvevassaṃ sikkhā saṅghenāti ‘‘dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya, sikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ saṅghena asammataṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadāni. Tayo ceva gihīgatāti ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ, paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ ‘‘dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaṃ dve vassāni sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammata’’nti vuttasikkhāpadāni. Kumāribhūtā tissoti ‘‘ūnavīsativassaṃ kumāribhūta’’ntiādinā nayena vuttā tisso. Ūnadvādasasammatāti ‘‘ūnadvādasavassā vuṭṭhāpeyya, paripuṇṇadvādasavassā saṅghena asammatā vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ.
អលំ តាវ សោកាវាសន្តិ ‘‘អលំ តាវ តេ អយ្យេ វុដ្ឋាបិតេនា’’តិ ច, ‘‘ចណ្ឌិំ សោកាវាសំ សិក្ខមានំ វុដ្ឋាបេយ្យា’’តិ ច វុត្តសិក្ខាបទទ្វយំ។ ឆន្ទា អនុវស្សា ច ទ្វេតិ ‘‘បារិវាសិកឆន្ទទានេន សិក្ខមានំ វុដ្ឋាបេយ្យ, អនុវស្សំ វុដ្ឋាបេយ្យ, ឯកំ វស្សំ ទ្វេ វុដ្ឋាបេយ្យា’’តិ វុត្តសិក្ខាបទត្តយំ។ សមុដ្ឋានា តិកា កតាតិ តិកសមុដ្ឋានា កតា។
Alaṃ tāva sokāvāsanti ‘‘alaṃ tāva te ayye vuṭṭhāpitenā’’ti ca, ‘‘caṇḍiṃ sokāvāsaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ. Chandā anuvassā ca dveti ‘‘pārivāsikachandadānena sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya, anuvassaṃ vuṭṭhāpeyya, ekaṃ vassaṃ dve vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Samuṭṭhānā tikā katāti tikasamuṭṭhānā katā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / វិនយបិដក • Vinayapiṭaka / បរិវារបាឡិ • Parivārapāḷi / ២. ទុតិយបារាជិកសមុដ្ឋានំ • 2. Dutiyapārājikasamuṭṭhānaṃ
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / វជិរពុទ្ធិ-ដីកា • Vajirabuddhi-ṭīkā / ទុតិយបារាជិកសមុដ្ឋានវណ្ណនា • Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / ទុតិយបារាជិកសមុដ្ឋានវណ្ណនា • Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
