| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပရိဝာရ-အဋ္ဌကထာ • Parivāra-aṭṭhakathā |
ဒုတိယပာရာဇိကသမုဋ္ဌာနဝဏ္ဏနာ
Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
၂၅၉. အဒိန္နန္တိ ဣဒံ တာဝ အဒိန္နာဒာနန္တိ ဝာ ဒုတိယပာရာဇိကန္တိ ဝာ ဧကံ သမုဋ္ဌာနသီသံ, သေသာနိ တေန သဒိသာနိ။ တတ္ထ ဝိဂ္ဂဟုတ္တရီတိ မနုသ္သဝိဂ္ဂဟဥတ္တရိမနုသ္သဓမ္မသိက္ခာပဒာနိ။ ဒုဋ္ဌုလ္လာ အတ္တကာမိနန္တိ ဒုဋ္ဌုလ္လဝာစာအတ္တကာမပာရိစရိယသိက္ခာပဒာနိ။ အမူလာ အညဘာဂိယာတိ ဒ္ဝေ ဒုဋ္ဌဒောသသိက္ခာပဒာနိ။ အနိယတာ ဒုတိယိကာတိ ဒုတိယံ အနိယတသိက္ခာပဒံ။
259.Adinnanti idaṃ tāva adinnādānanti vā dutiyapārājikanti vā ekaṃ samuṭṭhānasīsaṃ, sesāni tena sadisāni. Tattha viggahuttarīti manussaviggahauttarimanussadhammasikkhāpadāni. Duṭṭhullā attakāminanti duṭṭhullavācāattakāmapāricariyasikkhāpadāni. Amūlā aññabhāgiyāti dve duṭṭhadosasikkhāpadāni. Aniyatā dutiyikāti dutiyaṃ aniyatasikkhāpadaṃ.
အစ္ဆိန္ဒေ ပရိဏာမနေတိ သာမံ စီဝရံ ဒတ္ဝာ အစ္ဆိန္ဒနဉ္စ သင္ဃိကလာဘသ္သ အတ္တနော ပရိဏာမနဉ္စ။ မုသာ ဩမသပေသုဏာတိ မုသာဝာဒော စ ဩမသဝာဒော စ ဘိက္ခုပေသုညဉ္စ။ ဒုဋ္ဌုလ္လာ ပထဝီခဏေတိ ဒုဋ္ဌုလ္လာပတ္တိအာရောစနဉ္စ ပထဝီခဏဉ္စ။ ဘူတံ အညာယ ဥဇ္ဈာပေတိ ဘူတဂာမအညဝာဒကဥဇ္ဈာပနကသိက္ခာပဒာနိ။
Acchinde pariṇāmaneti sāmaṃ cīvaraṃ datvā acchindanañca saṅghikalābhassa attano pariṇāmanañca. Musā omasapesuṇāti musāvādo ca omasavādo ca bhikkhupesuññañca. Duṭṭhullā pathavīkhaṇeti duṭṭhullāpattiārocanañca pathavīkhaṇañca. Bhūtaṃ aññāya ujjhāpeti bhūtagāmaaññavādakaujjhāpanakasikkhāpadāni.
နိက္ကဍ္ဎနံ သိဉ္စနဉ္စာတိ ဝိဟာရတော နိက္ကဍ္ဎနဉ္စ ဥဒကေန တိဏာဒိသိဉ္စနဉ္စ။ အာမိသဟေတု ဘုတ္တာဝီတိ ‘‘အာမိသဟေတု ဘိက္ခုနိယော ဩဝဒန္တီ’’တိ သိက္ခာပဒဉ္စ, ဘုတ္တာဝိံ အနတိရိတ္တေန ခာဒနီယာဒိနာ ပဝာရဏာသိက္ခာပဒဉ္စ။ ဧဟိ အနာဒရိ ဘိံသာတိ ‘‘ဧဟာဝုသော ဂာမံ ဝာ’’တိ သိက္ခာပဒဉ္စ, အနာဒရိယဉ္စ ဘိက္ခုဘိံသာပနကဉ္စ။ အပနိဓေ စ ဇီဝိတန္တိ ပတ္တာဒီနံ အပနိဓာနသိက္ခာပဒဉ္စ, သဉ္စိစ္စ ပာဏံ ဇီဝိတာဝောရောပနဉ္စ။
Nikkaḍḍhanaṃ siñcanañcāti vihārato nikkaḍḍhanañca udakena tiṇādisiñcanañca. Āmisahetu bhuttāvīti ‘‘āmisahetu bhikkhuniyo ovadantī’’ti sikkhāpadañca, bhuttāviṃ anatirittena khādanīyādinā pavāraṇāsikkhāpadañca. Ehi anādari bhiṃsāti ‘‘ehāvuso gāmaṃ vā’’ti sikkhāpadañca, anādariyañca bhikkhubhiṃsāpanakañca. Apanidhe ca jīvitanti pattādīnaṃ apanidhānasikkhāpadañca, sañcicca pāṇaṃ jīvitāvoropanañca.
ဇာနံ သပ္ပာဏကံ ကမ္မန္တိ ဇာနံ သပ္ပာဏကဥဒကသိက္ခာပဒဉ္စ ပုနကမ္မာယ ဥက္ကောဋနဉ္စ။ ဦနသံဝာသနာသနာတိ ဦနဝီသတိဝသ္သသိက္ခာပဒဉ္စ ဥက္ခိတ္တကေန သဒ္ဓိံ သံဝာသသိက္ခာပဒဉ္စ နာသိတကသာမဏေရသမ္ဘောဂသိက္ခာပဒဉ္စ။ သဟဓမ္မိကံ ဝိလေခာတိ သဟဓမ္မိကံ ဝုစ္စမာနသိက္ခာပဒဉ္စ, ဝိလေခာယ သံဝတ္တန္တီတိ အာဂတသိက္ခာပဒဉ္စ။ မောဟော အမူလကေန စာတိ မောဟနကေ ပာစိတ္တိယသိက္ခာပဒဉ္စ, အမူလကေန သင္ဃာဒိသေသေန အနုဒ္ဓံသနသိက္ခာပဒဉ္စ။
Jānaṃ sappāṇakaṃ kammanti jānaṃ sappāṇakaudakasikkhāpadañca punakammāya ukkoṭanañca. Ūnasaṃvāsanāsanāti ūnavīsativassasikkhāpadañca ukkhittakena saddhiṃ saṃvāsasikkhāpadañca nāsitakasāmaṇerasambhogasikkhāpadañca. Sahadhammikaṃ vilekhāti sahadhammikaṃ vuccamānasikkhāpadañca, vilekhāya saṃvattantīti āgatasikkhāpadañca. Moho amūlakena cāti mohanake pācittiyasikkhāpadañca, amūlakena saṅghādisesena anuddhaṃsanasikkhāpadañca.
ကုက္ကုစ္စံ ဓမ္မိကံ စီဝရံ ဒတ္ဝာတိ ကုက္ကုစ္စဥပဒဟနဉ္စ, ဓမ္မိကာနံ ကမ္မာနံ ဆန္ဒံ ဒတ္ဝာ ခီယနဉ္စ, စီဝရံ ဒတ္ဝာ ခီယနဉ္စ။ ပရိဏာမေယ္ယ ပုဂ္ဂလေတိ သင္ဃိကံ လာဘံ ပုဂ္ဂလသ္သ ပရိဏာမနသိက္ခာပဒံ။ ကိံ တေ အကာလံ အစ္ဆိန္ဒေတိ ‘‘ကိံ တေ အယ္ယေ ဧသော ပုရိသပုဂ္ဂလော ကရိသ္သတီ’’တိ အာဂတသိက္ခာပဒဉ္စ, ‘‘အကာလစီဝရံ ကာလစီဝရ’’န္တိ အဓိဋ္ဌဟိတ္ဝာ ဘာဇနသိက္ခာပဒဉ္စ, ဘိက္ခုနိယာ သဒ္ဓိံ စီဝရံ ပရိဝတ္တေတ္ဝာ အစ္ဆိန္ဒနသိက္ခာပဒဉ္စ။ ဒုဂ္ဂဟီ နိရယေန စာတိ ဒုဂ္ဂဟိတေန ဒုပ္ပဓာရိတေန ပရံ ဥဇ္ဈာပနသိက္ခာပဒဉ္စ, နိရယေန ဝာ ဗ္ရဟ္မစရိယေန ဝာ အဘိသပနသိက္ခာပဒဉ္စ။
Kukkuccaṃ dhammikaṃ cīvaraṃ datvāti kukkuccaupadahanañca, dhammikānaṃ kammānaṃ chandaṃ datvā khīyanañca, cīvaraṃ datvā khīyanañca. Pariṇāmeyya puggaleti saṅghikaṃ lābhaṃ puggalassa pariṇāmanasikkhāpadaṃ. Kiṃ te akālaṃ acchindeti ‘‘kiṃ te ayye eso purisapuggalo karissatī’’ti āgatasikkhāpadañca, ‘‘akālacīvaraṃ kālacīvara’’nti adhiṭṭhahitvā bhājanasikkhāpadañca, bhikkhuniyā saddhiṃ cīvaraṃ parivattetvā acchindanasikkhāpadañca. Duggahī nirayenacāti duggahitena duppadhāritena paraṃ ujjhāpanasikkhāpadañca, nirayena vā brahmacariyena vā abhisapanasikkhāpadañca.
ဂဏံ ဝိဘင္ဂ ဒုဗ္ဗလန္တိ ‘‘ဂဏသ္သ စီဝရလာဘံ အန္တရာယံ ကရေယ္ယာ’’တိ စ ‘‘ဓမ္မိကံ စီဝရဝိဘင္ဂံ ပဋိဗာဟေယ္ယာ’’တိ စ ‘‘ဒုဗ္ဗလစီဝရပစ္စာသာယ စီဝရကာလသမယံ အတိက္ကာမေယ္ယာ’’တိ စ ဝုတ္တသိက္ခာပဒာနိ။ ကထိနာ ဖာသု ပသ္သယန္တိ ‘‘ဓမ္မိကံ ကထိနုဒ္ဓာရံ ပဋိဗာဟေယ္ယ, ဘိက္ခုနိယာ သဉ္စိစ္စ အဖာသုံ ကရေယ္ယ, ဘိက္ခုနိယာ ဥပသ္သယံ ဒတ္ဝာ ကုပိတာ အနတ္တမနာ နိက္ကဍ္ဎေယ္ယ ဝာ’’တိ ဝုတ္တသိက္ခာပဒာနိ။ အက္ကောသစဏ္ဍီ မစ္ဆရီတိ ‘‘ဘိက္ခုံ အက္ကောသေယ္ယ ဝာ ပရိဘာသေယ္ယ ဝာ, စဏ္ဍိကတာ ဂဏံ ပရိဘာသေယ္ယ, ကုလေ မစ္ဆရိနီ အသ္သာ’’တိ ဝုတ္တသိက္ခာပဒာနိ။ ဂဗ္ဘိနိဉ္စ ပာယန္တိယာတိ ‘‘ဂဗ္ဘိနိံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယ, ပာယန္တိံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယာ’’တိ ဝုတ္တသိက္ခာပဒာနိ။
Gaṇaṃ vibhaṅga dubbalanti ‘‘gaṇassa cīvaralābhaṃ antarāyaṃ kareyyā’’ti ca ‘‘dhammikaṃ cīvaravibhaṅgaṃ paṭibāheyyā’’ti ca ‘‘dubbalacīvarapaccāsāya cīvarakālasamayaṃ atikkāmeyyā’’ti ca vuttasikkhāpadāni. Kathinā phāsu passayanti ‘‘dhammikaṃ kathinuddhāraṃ paṭibāheyya, bhikkhuniyā sañcicca aphāsuṃ kareyya, bhikkhuniyā upassayaṃ datvā kupitā anattamanā nikkaḍḍheyya vā’’ti vuttasikkhāpadāni. Akkosacaṇḍī maccharīti ‘‘bhikkhuṃ akkoseyya vā paribhāseyya vā, caṇḍikatā gaṇaṃ paribhāseyya, kule maccharinī assā’’ti vuttasikkhāpadāni. Gabbhiniñca pāyantiyāti ‘‘gabbhiniṃ vuṭṭhāpeyya, pāyantiṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadāni.
ဒ္ဝေဝသ္သံ သိက္ခာ သင္ဃေနာတိ ‘‘ဒ္ဝေ ဝသ္သာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယ, သိက္ခိတသိက္ခံ သိက္ခမာနံ သင္ဃေန အသမ္မတံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယာ’’တိ ဝုတ္တသိက္ခာပဒာနိ။ တယော စေဝ ဂိဟီဂတာတိ ဦနဒ္ဝာဒသဝသ္သံ ဂိဟိဂတံ, ပရိပုဏ္ဏဒ္ဝာဒသဝသ္သံ ဂိဟိဂတံ ‘‘ဒ္ဝေ ဝသ္သာနိ ဆသု ဓမ္မေသု အသိက္ခိတသိက္ခံ ဒ္ဝေ ဝသ္သာနိ သိက္ခိတသိက္ခံ သင္ဃေန အသမ္မတ’’န္တိ ဝုတ္တသိက္ခာပဒာနိ။ ကုမာရိဘူတာ တိသ္သောတိ ‘‘ဦနဝီသတိဝသ္သံ ကုမာရိဘူတ’’န္တိအာဒိနာ နယေန ဝုတ္တာ တိသ္သော။ ဦနဒ္ဝာဒသသမ္မတာတိ ‘‘ဦနဒ္ဝာဒသဝသ္သာ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယ, ပရိပုဏ္ဏဒ္ဝာဒသဝသ္သာ သင္ဃေန အသမ္မတာ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယာ’’တိ ဝုတ္တသိက္ခာပဒဒ္ဝယံ။
Dvevassaṃ sikkhā saṅghenāti ‘‘dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya, sikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ saṅghena asammataṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadāni. Tayo ceva gihīgatāti ūnadvādasavassaṃ gihigataṃ, paripuṇṇadvādasavassaṃ gihigataṃ ‘‘dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaṃ dve vassāni sikkhitasikkhaṃ saṅghena asammata’’nti vuttasikkhāpadāni. Kumāribhūtā tissoti ‘‘ūnavīsativassaṃ kumāribhūta’’ntiādinā nayena vuttā tisso. Ūnadvādasasammatāti ‘‘ūnadvādasavassā vuṭṭhāpeyya, paripuṇṇadvādasavassā saṅghena asammatā vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadadvayaṃ.
အလံ တာဝ သောကာဝာသန္တိ ‘‘အလံ တာဝ တေ အယ္ယေ ဝုဋ္ဌာပိတေနာ’’တိ စ, ‘‘စဏ္ဍိံ သောကာဝာသံ သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယာ’’တိ စ ဝုတ္တသိက္ခာပဒဒ္ဝယံ။ ဆန္ဒာ အနုဝသ္သာ စ ဒ္ဝေတိ ‘‘ပာရိဝာသိကဆန္ဒဒာနေန သိက္ခမာနံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယ, အနုဝသ္သံ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယ, ဧကံ ဝသ္သံ ဒ္ဝေ ဝုဋ္ဌာပေယ္ယာ’’တိ ဝုတ္တသိက္ခာပဒတ္တယံ။ သမုဋ္ဌာနာ တိကာ ကတာတိ တိကသမုဋ္ဌာနာ ကတာ။
Alaṃ tāva sokāvāsanti ‘‘alaṃ tāva te ayye vuṭṭhāpitenā’’ti ca, ‘‘caṇḍiṃ sokāvāsaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyyā’’ti ca vuttasikkhāpadadvayaṃ. Chandā anuvassā ca dveti ‘‘pārivāsikachandadānena sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya, anuvassaṃ vuṭṭhāpeyya, ekaṃ vassaṃ dve vuṭṭhāpeyyā’’ti vuttasikkhāpadattayaṃ. Samuṭṭhānā tikā katāti tikasamuṭṭhānā katā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / ပရိဝာရပာဠိ • Parivārapāḷi / ၂. ဒုတိယပာရာဇိကသမုဋ္ဌာနံ • 2. Dutiyapārājikasamuṭṭhānaṃ
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ဒုတိယပာရာဇိကသမုဋ္ဌာနဝဏ္ဏနာ • Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi / ဒုတိယပာရာဇိကသမုဋ္ဌာနဝဏ္ဏနာ • Dutiyapārājikasamuṭṭhānavaṇṇanā
