| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga |
๒. ทุติยปาฎิเทสนียสิกฺขาปทํ
2. Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
๕๕๗. เตน สมเยน พุโทฺธ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเปฯ เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู กุเลสุ นิมนฺติตา ภุญฺชนฺติฯ ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขุนิโย ฉพฺพคฺคิยานํ ภิกฺขูนํ โวสาสนฺติโย ฐิตา โหนฺติ – ‘‘อิธ สูปํ เทถ, อิธ โอทนํ เทถา’’ติฯ ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ยาวทตฺถํ ภุญฺชนฺติฯ อเญฺญ ภิกฺขู น จิตฺตรูปํ ภุญฺชนฺติฯ เย เต ภิกฺขู อปฺปิจฺฉา…เป.… เต อุชฺฌายนฺติ ขิยฺยนฺติ วิปาเจนฺติ – ‘‘กถญฺหิ นาม ฉพฺพคฺคิยา ภิกฺขู ภิกฺขุนิโย โวสาสนฺติโย น นิวาเรสฺสนฺตี’’ติ…เป.… สจฺจํ กิร ตุเมฺห, ภิกฺขเว, ภิกฺขุนิโย โวสาสนฺติโย น นิวาเรถาติ? ‘‘สจฺจํ, ภควา’’ติฯ วิครหิ พุโทฺธ ภควา …เป.… กถญฺหิ นาม ตุเมฺห, โมฆปุริสา, ภิกฺขุนิโย โวสาสนฺติโย น นิวาเรสฺสถ ! เนตํ, โมฆปุริสา, อปฺปสนฺนานํ วา ปสาทาย…เป.… เอวญฺจ ปน, ภิกฺขเว, อิมํ สิกฺขาปทํ อุทฺทิเสยฺยาถ –
557. Tena samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena bhikkhū kulesu nimantitā bhuñjanti. Chabbaggiyā bhikkhuniyo chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ vosāsantiyo ṭhitā honti – ‘‘idha sūpaṃ detha, idha odanaṃ dethā’’ti. Chabbaggiyā bhikkhū yāvadatthaṃ bhuñjanti. Aññe bhikkhū na cittarūpaṃ bhuñjanti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū bhikkhuniyo vosāsantiyo na nivāressantī’’ti…pe… saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, bhikkhuniyo vosāsantiyo na nivārethāti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā …pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, bhikkhuniyo vosāsantiyo na nivāressatha ! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –
๕๕๘. ‘‘ภิกฺขู ปเนว กุเลสุ นิมนฺติตา ภุญฺชนฺติ, ตตฺร เจ สา 1 ภิกฺขุนี โวสาสมานรูปา ฐิตา โหติ – ‘อิธ สูปํ เทถ, อิธ โอทนํ เทถา’ติ, เตหิ ภิกฺขูหิ สา ภิกฺขุนี อปสาเทตพฺพา – ‘อปสกฺก ตาว, ภคินิ, ยาว ภิกฺขู ภุญฺชนฺตี’ติฯ เอกสฺส เจปิ 2 ภิกฺขุโน น ปฎิภาเสยฺย ตํ ภิกฺขุนิํ อปสาเทตุํ – ‘อปสกฺก ตาว, ภคินิ, ยาว ภิกฺขู ภุญฺชนฺตี’ติ ปฎิเทเสตพฺพํ เตหิ ภิกฺขูหิ – ‘คารยฺหํ, อาวุโส, ธมฺมํ อาปชฺชิมฺหา อสปฺปายํ ปาฎิเทสนียํ, ตํ ปฎิเทเสมา’’’ติฯ
558.‘‘Bhikkhūpaneva kulesu nimantitā bhuñjanti, tatra ce sā 3 bhikkhunī vosāsamānarūpā ṭhitā hoti – ‘idha sūpaṃ detha, idha odanaṃ dethā’ti, tehi bhikkhūhi sā bhikkhunī apasādetabbā – ‘apasakka tāva, bhagini, yāva bhikkhū bhuñjantī’ti. Ekassa cepi 4 bhikkhuno na paṭibhāseyya taṃ bhikkhuniṃ apasādetuṃ – ‘apasakka tāva, bhagini, yāva bhikkhū bhuñjantī’ti paṭidesetabbaṃ tehi bhikkhūhi – ‘gārayhaṃ, āvuso, dhammaṃ āpajjimhā asappāyaṃ pāṭidesanīyaṃ, taṃ paṭidesemā’’’ti.
๕๕๙. ภิกฺขู ปเนว กุเลสุ นิมนฺติตา ภุญฺชนฺตีติ กุลํ นาม จตฺตาริ กุลานิ – ขตฺติยกุลํ, พฺราหฺมณกุลํ, เวสฺสกุลํ, สุทฺทกุลํฯ
559.Bhikkhū paneva kulesu nimantitā bhuñjantīti kulaṃ nāma cattāri kulāni – khattiyakulaṃ, brāhmaṇakulaṃ, vessakulaṃ, suddakulaṃ.
นิมนฺติตา ภุญฺชนฺตีติ ปญฺจนฺนํ โภชนานํ อญฺญตเรน โภชเนน นิมนฺติตา ภุญฺชนฺติฯ
Nimantitā bhuñjantīti pañcannaṃ bhojanānaṃ aññatarena bhojanena nimantitā bhuñjanti.
ภิกฺขุนี นาม อุภโตสเงฺฆ อุปสมฺปนฺนาฯ
Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.
โวสาสนฺตี นาม ยถามิตฺตตา ยถาสนฺทิฎฺฐตา ยถาสมฺภตฺตตา ยถาสมานุปชฺฌายกตา ยถาสมานาจริยกตา – ‘‘อิธ สูปํ เทถ, อิธ โอทนํ เทถา’’ติฯ เอสา โวสาสนฺตี นามฯ
Vosāsantī nāma yathāmittatā yathāsandiṭṭhatā yathāsambhattatā yathāsamānupajjhāyakatā yathāsamānācariyakatā – ‘‘idha sūpaṃ detha, idha odanaṃ dethā’’ti. Esā vosāsantī nāma.
เตหิ ภิกฺขูหีติ ภุญฺชมาเนหิ ภิกฺขูหิฯ
Tehi bhikkhūhīti bhuñjamānehi bhikkhūhi.
สา ภิกฺขุนีติ ยา สา โวสาสนฺตี ภิกฺขุนีฯ
Sā bhikkhunīti yā sā vosāsantī bhikkhunī.
๕๖๐. อุปสมฺปนฺนาย อุปสมฺปนฺนสญฺญี โวสาสนฺติยา น นิวาเรติ, อาปตฺติ ปาฎิเทสนียสฺส ฯ อุปสมฺปนฺนาย เวมติโก โวสาสนฺติยา น นิวาเรติ, อาปตฺติ ปาฎิเทสนียสฺสฯ อุปสมฺปนฺนาย อนุปสมฺปนฺนสญฺญี โวสาสนฺติยา น นิวาเรติ, อาปตฺติ ปาฎิเทสนียสฺสฯ
560. Upasampannāya upasampannasaññī vosāsantiyā na nivāreti, āpatti pāṭidesanīyassa . Upasampannāya vematiko vosāsantiyā na nivāreti, āpatti pāṭidesanīyassa. Upasampannāya anupasampannasaññī vosāsantiyā na nivāreti, āpatti pāṭidesanīyassa.
เอกโตอุปสมฺปนฺนาย โวสาสนฺติยา น นิวาเรติ, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อนุปสมฺปนฺนาย อุปสมฺปนฺนสญฺญี, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อนุปสมฺปนฺนาย เวมติโก, อาปตฺติ ทุกฺกฎสฺสฯ อนุปสมฺปนฺนาย อนุปสมฺปนฺนสญฺญี, อนาปตฺติฯ
Ekatoupasampannāya vosāsantiyā na nivāreti, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannāya upasampannasaññī, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannāya vematiko, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannāya anupasampannasaññī, anāpatti.
๕๖๑. อนาปตฺติ อตฺตโน ภตฺตํ ทาเปติ น เทติ, อเญฺญสํ ภตฺตํ เทติ น ทาเปติ, ยํ น ทินฺนํ ตํ ทาเปติ, ยตฺถ น ทินฺนํ ตตฺถ ทาเปติ, สเพฺพสํ สมกํ ทาเปติ, สิกฺขมานา โวสาสติ, สามเณรี โวสาสติ, ปญฺจ โภชนานิ ฐเปตฺวา สพฺพตฺถ, อนาปตฺติ, อุมฺมตฺตกสฺส, อาทิกมฺมิกสฺสาติฯ
561. Anāpatti attano bhattaṃ dāpeti na deti, aññesaṃ bhattaṃ deti na dāpeti, yaṃ na dinnaṃ taṃ dāpeti, yattha na dinnaṃ tattha dāpeti, sabbesaṃ samakaṃ dāpeti, sikkhamānā vosāsati, sāmaṇerī vosāsati, pañca bhojanāni ṭhapetvā sabbattha, anāpatti, ummattakassa, ādikammikassāti.
ทุติยปาฎิเทสนียสิกฺขาปทํ นิฎฺฐิตํฯ
Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๒. ทุติยปาฎิเทสนียสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ปาฎิเทสนียสิกฺขาปทวณฺณนา • Pāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๒. ทุติยปาฎิเทสนียสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๑. ปฐมปาฎิเทสนียสิกฺขาปทวณฺณนา • 1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๒. ทุติยปาฎิเทสนียสิกฺขาปทํ • 2. Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
