Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
੨. ਦੁਤਿਯਪੀਠવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ
2. Dutiyapīṭhavimānavaṇṇanā
ਪੀਠਂ ਤੇ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਯਨ੍ਤਿ ਦੁਤਿਯਪੀਠવਿਮਾਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਚ ਅਤ੍ਥવਣ੍ਣਨਾ ਚ ਪਠਮੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਅਯਂ ਪਨ વਿਸੇਸੋ – ਸਾવਤ੍ਥਿવਾਸਿਨੀ ਕਿਰ ਏਕਾ ਇਤ੍ਥੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਗੇਹਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪવਿਟ੍ਠਂ ਏਕਂ ਥੇਰਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ ਤਸ੍ਸ ਆਸਨਂ ਦੇਨ੍ਤੀ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੀਠਂ ਉਪਰਿ ਨੀਲવਤ੍ਥੇਨ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਅਦਾਸਿ। ਤੇਨ ਤਸ੍ਸਾ ਦੇવਲੋਕੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਯ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਯਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕવਿਮਾਨਂ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਂ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ –
Pīṭhaṃte veḷuriyamayanti dutiyapīṭhavimānaṃ. Tassa aṭṭhuppatti ca atthavaṇṇanā ca paṭhame vuttanayeneva veditabbā. Ayaṃ pana viseso – sāvatthivāsinī kira ekā itthī attano gehaṃ piṇḍāya paviṭṭhaṃ ekaṃ theraṃ passitvā pasannacittā tassa āsanaṃ dentī attano pīṭhaṃ upari nīlavatthena attharitvā adāsi. Tena tassā devaloke nibbattāya veḷuriyamayaṃ pallaṅkavimānaṃ nibbattaṃ. Tena vuttaṃ –
੮.
8.
‘‘ਪੀਠਂ ਤੇ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਯਂ ਉਲ਼ਾਰਂ, ਮਨੋਜવਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਯੇਨਕਾਮਂ।
‘‘Pīṭhaṃ te veḷuriyamayaṃ uḷāraṃ, manojavaṃ gacchati yenakāmaṃ;
ਅਲਙ੍ਕਤੇ ਮਲ੍ਯਧਰੇ ਸੁવਤ੍ਥੇ, ਓਭਾਸਸਿ વਿਜ੍ਜੁਰਿવਬ੍ਭ ਕੂਟਂ॥
Alaṅkate malyadhare suvatthe, obhāsasi vijjurivabbha kūṭaṃ.
੯.
9.
‘‘ਕੇਨ ਤੇਤਾਦਿਸੋ વਣ੍ਣੋ, ਕੇਨ ਤੇ ਇਧ ਮਿਜ੍ਝਤਿ।
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਚ ਤੇ ਭੋਗਾ, ਯੇ ਕੇਚਿ ਮਨਸੋ ਪਿਯਾ॥
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
੧੦.
10.
‘‘ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ ਤਂ ਦੇવਿ ਮਹਾਨੁਭਾવੇ, ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤਾ ਕਿਮਕਾਸਿ ਪੁਞ੍ਞਂ।
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
ਕੇਨਾਸਿ ਏવਂ ਜਲਿਤਾਨੁਭਾવਾ, વਣ੍ਣੋ ਚ ਤੇ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਪਭਾਸਤੀ’’ਤਿ॥
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
੧੧.
11.
‘‘ਸਾ ਦੇવਤਾ ਅਤ੍ਤਮਨਾ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੇਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਾ।
‘‘Sā devatā attamanā, moggallānena pucchitā;
ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਟ੍ਠਾ વਿਯਾਕਾਸਿ, ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ’’॥
Pañhaṃ puṭṭhā viyākāsi, yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
੧੨.
12.
‘‘ਅਹਂ ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤਾ, ਅਬ੍ਭਾਗਤਾਨਾਸਨਕਂ ਅਦਾਸਿਂ।
‘‘Ahaṃ manussesu manussabhūtā, abbhāgatānāsanakaṃ adāsiṃ;
ਅਭਿવਾਦਯਿਂ ਅਞ੍ਜਲਿਕਂ ਅਕਾਸਿਂ, ਯਥਾਨੁਭਾવਞ੍ਚ ਅਦਾਸਿ ਦਾਨਂ॥
Abhivādayiṃ añjalikaṃ akāsiṃ, yathānubhāvañca adāsi dānaṃ.
੧੩.
13.
‘‘ਤੇਨ ਮੇਤਾਦਿਸੋ વਣ੍ਣੋ, ਤੇਨ ਮੇ ਇਧ ਮਿਜ੍ਝਤਿ।
‘‘Tena metādiso vaṇṇo, tena me idha mijjhati;
ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ ਚ ਮੇ ਭੋਗਾ, ਯੇ ਕੇਚਿ ਮਨਸੋ ਪਿਯਾ॥
Uppajjanti ca me bhogā, ye keci manaso piyā.
੧੪.
14.
‘‘ਅਕ੍ਖਾਮਿ ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੁ ਮਹਾਨੁਭਾવ, ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤਾ ਯਮਕਾਸਿ ਪੁਞ੍ਞਂ।
‘‘Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva, manussabhūtā yamakāsi puññaṃ;
ਤੇਨਮ੍ਹਿ ਏવਂ ਜਲਿਤਾਨੁਭਾવਾ, વਣ੍ਣੋ ਚ ਮੇ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਪਭਾਸਤੀ’’ਤਿ॥
Tenamhi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
੮. ਤਤ੍ਥ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਯਨ੍ਤਿ વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਣਿਮਯਂ। વੇਲ਼ੁਰਿਯਮਣਿ ਨਾਮ વਿਲ਼ੂਰਪਬ੍ਬਤਸ੍ਸ વਿਲ਼ੂਰਗਾਮਸ੍ਸ ਚ ਅવਿਦੂਰੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਮਣਿ। ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ વਿਲ਼ੂਰਗਾਮਟ੍ਠਾਨੇ ਆਕਰੋ, વਿਲ਼ੂਰਸ੍ਸ ਪਨ ਅવਿਦੂਰੇ ਭવਤ੍ਤਾ વੇਲ਼ੁਰਿਯਨ੍ਤੇવ ਪਞ੍ਞਾਯਿਤ੍ਥ। ਤਂਸਦਿਸવਣ੍ਣਨਿਭਤਾਯ ਦੇવਲੋਕੇਪਿਸ੍ਸ ਤਥੇવ ਨਾਮਂ ਜਾਤਂ ਯਥਾ ਤਂ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ ਲਦ੍ਧਨਾਮવਸੇਨੇવ ਦੇવਲੋਕੇ ਦੇવਪੁਤ੍ਤਾਨਂ। ਤਂ ਪਨ ਮਯੂਰਗੀવવਣ੍ਣਂ વਾ ਹੋਤਿ, વਾਯਸਪਤ੍ਤવਣ੍ਣਂ વਾ, ਸਿਨਿਦ੍ਧવੇਣੁਪਤ੍ਤવਣ੍ਣਂ વਾ। ਇਧ ਪਨ ਮਯੂਰਗੀવવਣ੍ਣਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਸੇਸਂ ਸਬ੍ਬਂ ਪਠਮਪੀਠવਿਮਾਨੇ વੁਤ੍ਤਸਦਿਸਮੇવਾਤਿ।
8. Tattha veḷuriyamayanti veḷuriyamaṇimayaṃ. Veḷuriyamaṇi nāma viḷūrapabbatassa viḷūragāmassa ca avidūre uppajjanakamaṇi. Tassa kira viḷūragāmaṭṭhāne ākaro, viḷūrassa pana avidūre bhavattā veḷuriyanteva paññāyittha. Taṃsadisavaṇṇanibhatāya devalokepissa tatheva nāmaṃ jātaṃ yathā taṃ manussaloke laddhanāmavaseneva devaloke devaputtānaṃ. Taṃ pana mayūragīvavaṇṇaṃ vā hoti, vāyasapattavaṇṇaṃ vā, siniddhaveṇupattavaṇṇaṃ vā. Idha pana mayūragīvavaṇṇaṃ veditabbaṃ. Sesaṃ sabbaṃ paṭhamapīṭhavimāne vuttasadisamevāti.
ਦੁਤਿਯਪੀਠવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dutiyapīṭhavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Vimānavatthupāḷi / ੨. ਦੁਤਿਯਪੀਠવਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ • 2. Dutiyapīṭhavimānavatthu